Αλέξανδρος Α΄ της Γεωργίας
Ο Αλέξανδρος Α΄ ο Μέγας, γεωργιανά: ალექსანდრე I დიდი Aleksandre I Didi, (1386 – μεταξύ 26 Αυγούστου 1445 και 7 Μαρτίου 1446) από τον οίκο των Βαγρατιδών Ιβηρίας, ήταν βασιλιάς της Γεωργίας από το 1412 έως το 1442. Παρά τις προσπάθειές του να αποκαταστήσει τη χώρα από τα ερείπια που άφησαν οι επιδρομές του Τουρκομογγόλου πολέμαρχου Τιμούρ, η Γεωργία δεν ανέκαμψε ποτέ και αντιμετώπισε τον αναπόφευκτο κατακερματισμό που ακολούθησε μια μακρά περίοδος στασιμότητας. Ο Αλέξανδρος ήταν ο τελευταίος ηγεμόνας μιας ενωμένης Γεωργίας που ήταν σχετικά απαλλαγμένη από ξένη κυριαρχία. [3] Το 1442, παραιτήθηκε από το θρόνο και αποσύρθηκε σε μοναστήρι.
| Αλέξανδρος Α΄ της Γεωργίας | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1390 |
| Θάνατος | 26 Αυγούστου 1445 |
| Τόπος ταφής | Καθεδρικός Ναός του Σβετιτσχόβελι |
| Χώρα πολιτογράφησης | Γεωργία |
| Θρησκεία | Γεωργιανή Ορθόδοξη Εκκλησία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | βασιλιάς |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Ταμάρ της Ιμερετίας Dulandukt of Siunia[1] |
| Τέκνα | Βαχτάνγκ Δ΄ της Γεωργίας Γεώργιος Η΄ της Γεωργίας Βαγρατίδη (σύζυγος του Ιωάννη Δ΄ της Τραπεζούντας)[2] Ζάαλ (γιος του Αλέξανδρου Α΄ της Γεωργίας) Δαβίδ Β΄, Καθολικός-Πατριάρχης της Γεωργίας Δημήτριος Γ΄ της Γεωργίας |
| Γονείς | Κωνσταντίνος Α΄ της Γεωργίας[2] και Natia Amirejibi |
| Αδέλφια | Γεώργιος (γιος του Κωνσταντίνου Α΄ της Γεωργίας) Βαγράτιος |
| Οικογένεια | Δυναστεία των Μπαγκρατιόνι |
| Υπογραφή | |
 | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφία Επεξεργασία
Ο Αλέξανδρος ήταν ο πρωτότοκος γιος του Κωνσταντίνου Α΄ της Γεωργίας και της συζύγου του Νάτια, κόρης του Γεωργιανού διπλωμάτη πρίγκιπα Κούτσνα Αμιρετζίμπι. Τον μεγάλωσε η γιαγιά του (η μητέρα της Νάτια) Ρούσα (απεβ. το 1413), μία μορφωμένη και θρησκευόμενη αρχόντισσα, η οποία επηρέασε πολύ τις ασχολίες του μελλοντικού βασιλιά και τον ενθουσιασμό του για τη θρησκευτική ανοικοδόμηση.
Με την άνοδό του στον θρόνο (1412), ο Αλέξανδρος Α΄ μετακόμισε στη δυτική Γεωργία και μεσολάβησε για μία ειρήνη μεταξύ των υποτελών του, των αντίπαλων πριγκίπων της Μινγκρελίας και της Αμπχαζίας. Στη συνέχεια, το 1414, συνάντησε τον επαναστατημένο πρίγκιπα αταμπέγκ Iβάνε Τζακέλι του Σάμτσχε στο πεδίο της μάχης και τον ανάγκασε σε υποταγή. Έχοντας ασχοληθεί με αυτούς τους ισχυρούς φεουδάρχες, με τη βοήθεια του Καθολικού Πατριάρχη Σίο Β'΄, ξεκίνησε ένα πρόγραμμα για την αποκατάσταση μεγάλων Γεωργιανών φρουρίων και εκκλησιών. Επέβαλε προσωρινό φόρο οικοδομής στους υπηκόους του από το 1425 έως το 1440, αλλά παρά τις προσπάθειες του βασιλιά, πολλές πόλεις και χωριά που κάποτε άκμασαν, έμειναν ερειπωμένα και καλυπτόμενα από δάση.
Το 1431, κατέκτησε εκ νέου το Λόρρι, μια γεωργιανή περιφέρεια που καταλήφθηκε από τους Τουρκομάνους της φυλής Kara Koyunlu της Περσίας, οι οποίοι έκαναν συχνά επιδρομές στις νότιες γεωργιανές πορείες από εκεί και είχαν λεηλατήσει ακόμη και την Akhaltsikhe το 1416. [4] Γύρω 1434/5, ο Αλέξανδρος ενθάρρυνε την αρμενική πρίγκιπας Beshken II Orbelian να επιτεθούν τα μέλη φυλής Μαυροπροβατάδες στο Syunik (Siunia) και, για τη νίκη του, του χορήγησε Lorri σύμφωνα με τους όρους της υποτέλειας. Το 1440, ο Αλέξανδρος αρνήθηκε να αποτίσει φόρο τιμής στον Τζαχάν Σαχ του Καρά Κουινλού. Τον Μάρτιο, ο Τζαχάν Σαχ εισέβαλε στη Γεωργία με 20.000 στρατιώτες, κατέστρεψε την πόλη Σαμσβίλντε και λεηλάτησε την πρωτεύουσα Τιφλίδα . Σφαγίασε χιλιάδες Χριστιανούς, επέβαλε βαριές αποζημιώσεις στη Γεωργία και επέστρεψε στην Ταμπρίζ .
Προκειμένου να μειώσει τη δύναμη της συχνά εξεγερμένης αριστοκρατίας, τους αντιτάχθηκε διορίζοντας τους γιους του – Βαχτάνγκ, Δήμητρα και Γεώργιο – ως συγκυβερνήτες του στο Καχέτι, το Ιμερέτι και το Κάρτλι, αντίστοιχα. Αυτό, ωστόσο, αποδείχτηκε ακόμη και επικίνδυνο για την ακεραιότητα του βασιλείου και η εύθραυστη ενότητα που κρατούσε ο Αλέξανδρος θα εξαφανιζόταν σύντομα από τους γιους του. Για το λόγο αυτό, ο Μέγας Αλέξανδρος ισχυρίζεται συχνά ότι διέλυσε τη Γεωργία και λέγεται ότι δεν αξίζει το επίθετό του «ο Μέγας» που του απένειμε ο λαός του. [5] Αυτή η ονομασία χρονολογείται σχεδόν από την εποχή του, ωστόσο, και όπως υποθέτει ο σύγχρονος Γεωργιανός ιστορικός Ivane Javakhishvili, θα μπορούσε να είχε σχέση με τα μεγάλης κλίμακας έργα αποκατάστασης που ξεκίνησε ο βασιλιάς και την αρχική του επιτυχία στον αγώνα με τους Τουρκμενικούς νομάδες. [6]
Καθώς τα εγκόσμια προβλήματα κατέκλυσαν το βασίλειό του, ο Αλέξανδρος παραιτήθηκε από το θρόνο το 1442 και αποσύρθηκε σε ένα μοναστήρι με το μοναστικό όνομα Αθανάσιος.
Οικογένεια Επεξεργασία
Νυμφεύτηκε περί το 1411 τη Ντουλαντούχτ, κόρη του Μπεσκέν Β΄ Oρμπελιάν, με την οποία απέκτησε δύο γιους:
- Βαχτάνγκ Δ΄, βασιλιάς της Γεωργίας.
- μία κόρη (π. 1411 – π. 1438), παντρεύτηκε το 1425 τον Ιωάννη Δ΄ Μεγάλο Κομνηνό αυτοκράτορα της Τραπεζούντας [7].
- Δημήτριος Γ΄ (π. 1413–1453), συγκυβερνήτης στο Ιμερέτι, πατέρας του Κωνσταντίνου Β΄.
Ο δεύτερος γάμος του Αλεξάνδρου Α΄ με την Τάμαρ (απεβ. μετά το 1441), κόρη του πρίγκιπα Αλεξάνδρου Α΄ του Ιμερέτι, έγινε γύρω στο 1414. Τα παιδιά τους ήταν:
- Γεώργιος Η΄, πρώτος βασιλιάς της ανεξάρτητης Καχετίας.
- Δαβίδ, Καθολικός Πατριάρχης Γεωργίας, μόνασε το 1426.
- Ζάαλ (π. 1428 – μετά το 1442), ο πέμπτος γιος του Αλέξανδρου Α΄, το 6ο και τελευταίο παιδί του. Έγινε συμβασιλιάς από τον πατέρα του το 1433. [8]
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Σημειώσεις Επεξεργασία
- ↑ p21919.htm#i219184. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
- ↑ Colin P. Mitchell. New Perspectives on Safavid Iran: Empire and Society. Taylor & Francis, 3 mrt. 2011 (ISBN 1136991948) p 66
- ↑ According to the 15th-century Armenian historian Thomas of Metsoph (T’ovma Metsobets’i), the Kara Kouynlu leader Kara Yusuf invaded Samtskhe and pillaged its capital Akhaltsikhe in 1416 in response to the profanation inflicted by the local Christian Georgians and Armenians on a mosque.
- ↑ Suny (1994), page 45
- ↑ Ivane Javakhishvili (1982), page 243
- ↑ Toumanoff, Cyril (1949–51). "The Fifteenth-Century Bagratids and the Institution of Collegial Sovereignty in Georgia", Traditio 7: 181-3.
- ↑ Toumanoff, "The Fifteenth-Century Bagratids", Traditio 7: 190.
Βιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία
- Ivane Javakhishvili, Η ιστορία του γεωργιανού έθνους, τόμ. 3 (1982), Tbilisi State University Press (στα γεωργιανά)
- Ronald Grigor Suny, The Making of the Georgia Nation : 2η έκδοση (Δεκέμβριος 1994), Indiana University Press,(ISBN 0-253-20915-3)
- Η Ιστορία του Ταμερλάνου και των διαδόχων του Τομά Μετσομπέλη