Αλέξης Ηρακλείδης

Ο Αλέξης Ηρακλείδης είναι Έλληνας πανεπιστημιακός και δημόσιος διανοούμενος, μέχρι τον Αύγουστο του 2019 καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ανάλυσης-Επίλυσης Συγκρούσεων στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου και έκτοτε ομότιμος καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

Αλέξης Ηρακλείδης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Αλέξης Ηρακλείδης (Ελληνικά)
Γέννηση	1952 Αλεξάνδρεια
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ελληνικά νέα ελληνική γλώσσα Αγγλικά
Σπουδές	Πάντειο Πανεπιστήμιο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου Πανεπιστήμιο του Κεντ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	συγγραφέας διδάσκων πανεπιστημίου πολιτικός επιστήμονας
Εργοδότης	Πάντειο Πανεπιστήμιο

Βιογραφικά στοιχεία

Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου (26-5-1952) και είναι γιος του πρέσβη Δημήτρη Ηρακλείδη και της οδοντιάτρου Ζήνας (Ζηνοβίας) Φικάρδου. Είναι απόφοιτος της Αναργυρείου και Κοργιαλενείου Σχολής Σπετσών (ΑΚΣΣ) και σπούδασε στην Πάντειο Σχολή (1970-1974) και στα πανεπιστήμια του Λονδίνου (University College) (1977-1978, M.Sc. το 1978) και του Κεντ (1979-1983, Ph.D. το 1986). Έχει διατελέσει εμπειρογνώμων του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών σε θέματα μειονοτήτων και ανθρωπίνων δικαιωμάτων στους διεθνείς οργανισμούς (1983-1997) και έχει χρηματίσει αναπληρωτής εμπειρογνώμων της Sub-Commission on Prevention of Discrimination and Protection of Minorities της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ (1990-1992).

Έχει συγγράψει δέκα βιβλία στα αγγλικά και δεκαπέντε στα ελληνικά. Οι επιστημονικές του δημοσιεύσεις καλύπτουν τις εσωτερικές και διεθνείς πτυχές των εθνοτικών και αποσχιστικών συγκρούσεων, την αυτοδιάθεση των λαών, την επέμβαση (καθώς και την ανθρωπιστική επέμβαση), τον εθνικισμό, τα στερεότυπα στις συγκρούσεις και την εξωτερική πολιτική (με ένφαση στην ελληνική περίπτωση), τη Διάσκεψη για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΔΑΣΕ) και τη μελέτη συγκεκριμένων εθνοτικών και διακρατικών συγκρούσεις με στόχο την επίλυση τους, όπως το Μεσανατολικό, το Κόσοβο, την ελληνοτουρκική διένεξη, το Κυπριακό, το Μακεδονικό, το Νοτιοσουδανικό πρόβλημα, και άλλα. Από το 1992 και μετά έχει γράψει εκατοντάδες άρθρα στον ημερήσιο τύπο, ειδικότερα στις εφημερίδες Αυγή, Ελευθεροτυπία, Τα Νέα, Το Βήμα, Η Εφημερίδα των Συντακτών και Η Εποχή και στον περιοδικό τύπο, όπως Ο Πολίτης και Αντί, με αντικείμενο την επίλυση του Κυπριακού, την επίλυση της ελληνοτουρκικής διένεξης (κυρίως τη διένεξη του Αιγαίου), τη βελτίωση των σχέσεων Αθήνας-Άγκυρας, την επίλυση της διένεξης Αθήνας-Σκοπίων και την εδραίωση μίας πιο σύγχρονης και λιγότερο εθνοκεντρικής ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.

Το 2004 τάχθηκε υπέρ του ΝΑΙ στο δημοψήφισμα για το Σχέδιο Ανάν, υποστηρίζοντας πως η απόρριψη του σχεδίου από την ελληνοκυπριακή πλευρά θα οδηγούσε - μεταξύ άλλων - σε επίσημη αναγνώριση της ΤΔΒΚ από ικανό αριθμό κρατών (αρχικά από διάφορα μουσουλμανικά κράτη και αργότερα από κράτη της Δύσης), σε ανυποληψία της Κυπριακής Δημοκρατίας εντός της Ε.Ε. και σε μια επιστροφή στις τεταμένες σχέσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία. Πιο πρόσφατα υποστήριξε ότι η μη επίλυση του Κυπριακού στις συνομιλίες Αναστασιάδη-Ακιντζί (2015-2017), οφείλονται κατά κύριο λόγο στους Νίκο Αναστασιάδη και (τον τότε υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας) Νίκο Κοτζιά.

Επιλεγμένη εργογραφία

• The Self-Determination of Minorities in International Politics (Λονδίνο: Frank Cass, 1991).
• Η αραβοϊσραηλινή αντιπαράθεση: η προβληματική της ειρηνικής επίλυσης (Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση, 1991).
• Security and Co-operation in Europe: The Human Dimension, 1972-1992 (Λονδίνο: Frank Cass, 1993).
• Helsinki-II and its Aftermath: The Making of the CSCE into an International Organization (Λονδίνο: Pinter, 1993).
• Η Ελλάδα και ο «εξ ανατολών κίνδυνος»: αδιέξοδα και διέξοδοι (Αθήνα: Πόλις, 2001). Τουρκική έκδοση με τίτλο Yunanistan ve ‘Dogu’dan Gelen Tehlike’ Türkiye: Türk-Yunan Iliskilerinde Cikmazlar ve Cozum Yollari [Η Ελλάδα και ο «εξ ανατολών» κίνδυνος από την Τουρκία: αδιέξοδα και οδοί προς την επίλυση των τουρκοελληνικών σχέσεων] (Istanbul: Iletişim, 2002).
• Το Κυπριακό: σύγκρουση και επίλυση (Αθήνα: Ι. Σιδέρης, 2002).
• Το Κυπριακό πρόβλημα, 1947-2004: από την ένωση στη διχοτόμηση; (Αθήνα: Ι. Σιδέρης, 2006).
• Άσπονδοι γείτονες. Ελλάδα-Τουρκία: η διένεξη του Αιγαίου (Αθήνα: Ι. Σιδέρης, 2007).
• The Greek-Turkish Conflict in the Aegean: Imagined Enemies (Basingstoke: Palgrave Macmillan, 2010). Για θετική βιβλιοπαρουσίαση αυτού του βιβλίου βλέπε Tozun Bahcheli, in South-East European and Black Sea Studies, 11:2 (2011), pp.211-13; and Tozun Bahcheli, στο Turkish Studies, 13:2 (2012), pp.269-71.
• Με την Α. Διάλλα, Humanitarian Intervention in the Long Nineteenth Century (Manchester: Manchester University Press, 2015). Ελληνική έκδοση με τίτλο Η ανθρωπιστική επέμβαση κατά τον δέκατο ένατο αιώνα: Από τη Ναυμαχία στο Ναβαρίνο στην αμερικανική επέμβαση στην Κούβα (Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο, 2020).
• Εθνικά θέματα και εθνοκεντρισμός: μία κριτική στην ελληνική εξωτερική πολιτική (Αθήνα: Ι. Σιδέρης, 2018).
• Το Μακεδονικό Ζήτημα, 1878-2018: από τις εθνικές διεκδικήσεις στις συγκρουσιακές εθνικές ταυτότητες (Αθήνα: Θεμέλιο, 2018).
• Επιμελητής με την Gizem Alioglu Cakmak, Greece and Turkey in Conflict and Cooperation: From Europeanization to De-Europeanization (Abingdon: Routledge, 2019).
• Διεθνείς Σχέσεις: Θεωρητικές προσεγγίσεις στα σύγχρονα διεθνή προβλήματα (Αθήνα: Ι.Σιδέρης, 2019).
• Just War and Humanitarian Intervention: A History in the International Ethics of War (Athens: I. Sideris, 2020).
• Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειος: 50+1 όψεις των ελληνοτουρκικών διενέξεων (Αθήνα: Θεμέλιο, 2020).
• The Macedonian Question and the Macedonians: A History (Abingdon: Routledge, 2021). Για θετική βιβλιοπαρουσίαση αυτού του βιβλίου Athina Skoulariki, στο Historein, 21:1 (2023).
• Οικουμενικά ανθρώπινα δικαιώματα και οι εχθροί τους (δέκατος όγδοος-εικοστός πρώτος αιώνας) (Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο, 2022)
• Πολυκύμαντες σχέσεις: Έλληνες-Αλβανοί, 1821-2021 (Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση, 2022).
• Με τον Ylli Kromidha, Greek-Albanian Entaglements since the Nineteenth Century: A History (Abingdon: Routledge, 2023).