Ανθρωπολογία

(Ανακατεύθυνση από Ανθρωπολόγος)

Με τον όρο ανθρωπολογία εννοείται η επιστήμη που μελετά τον άνθρωπο, τις ανθρώπινες φυλές και τους ανθρώπινους πολιτισμούς. Αντικείμενο έρευνας αποτελούν οι πηγές και η ανάπτυξη των ανθρώπινων κοινωνιών, καθώς και οι διαφορές που παρουσιάζουν μεταξύ τους. Η λέξη ανθρωπολογία ετυμολογείται από τις ελληνικές λέξεις άνθρωπος και λόγος. Οι ανθρωπολόγοι επιχειρούν διερευνώντας το φάσμα της ανθρώπινης συμπεριφοράς και δραστηριότητας, να επιτύχουν την πλήρη περιγραφή των πολιτισμικών και κοινωνικών φαινομένων.

Ετυμολογία Επεξεργασία

Το ουσιαστικό «ανθρωπολογία» ξεκίνησε να χρησιμοποιείται σε ιστορικές αναφορές. Η σημερινή χρήση του όρου πρωτοεμφανίστηκε στην αναγεννησιακή Γερμανία στα έργα του Μάγκνους Χουντ και του Όττο Κάσμαν. Η λατινική λέξη “anthropologia” προέρχεται από την σύνθεση των Ελληνικών λέξεων άνθρωπος και από την λέξη λόγος, μελέτη. Ως επίθετο την λέξη την συναντάμε στα έργα του Αριστοτέλη. Ο όρος ξεκίνησε να χρησιμοποιείται και στα αγγλικά πιθανότατα μέσω του Γαλλικού όρου “anthropologie” στις αρχές του 18ου αιώνα, και έπειτα επεκτάθηκε στα ελληνικά και άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες.

Ιστορία Επεξεργασία

Ανθρωπολογία Επεξεργασία

Αυτό το άρθρο αναφέρεται στην ανθρωπολογία του 20ού και του 21ου αιώνα.

Η Ανθρωπολογία είναι η επιστημονική μελέτη της ανθρωπότητας. Ασχολείται με την ανθρώπινη συμπεριφορά, την βιολογία, τους πολιτισμούς και τις κοινωνίες τόσο του παρελθόντος όσο και του παρόντος, συμπεριλαμβάνοντας παλαιότερα ανθρώπινα είδη. Περιλαμβάνει τέσσερα πεδία: την Κοινωνική/Πολιτισμική Ανθρωπολογία, την Ανθρωπολογία της Γλώσσας, τη Βιολογική/Φυσική Ανθρωπολογία και την Αρχαιολογία. Η Κοινωνική/Πολιτισμική Ανθρωπολογία μελετά διαφορετικά μοτίβα συμπεριφορών, όλες τις εκφάνσεις του πολιτισμού, πλαίσια κανόνων και αξιών. Η Ανθρωπολογία της Γλώσσας μελετά το πώς η γλώσσα επηρεάζει την κοινωνική ζωή και την αντίληψη του κόσμου. Η Βιολογική/Φυσική Ανθρωπολογία μελετά τις βιολογικές πτυχές του ανθρώπινου είδους, συμπεριλαμβανομένης της εξέλιξης του, των σχέσεων του με άλλα πρωτεύοντα θηλαστικά καθώς και την ανατομία και οστεολογία. Η Αρχαιολογία μελετά την ανθρώπινη δραστηριότητα του παρελθόντος μέσα από τα υλικά κατάλοιπα των πολιτισμών.

Τα πεδία της ανθρωπολογίας Επεξεργασία

Η κοινωνική/πολιτισμική ανθρωπολογία ασχολείται κυρίως με την ανάπτυξη των ανθρώπινων κοινωνιών και πολιτισμών. Είναι ένα πεδίο που μελετά την ομαδική συμπεριφορά, την προέλευση των θρησκειών, των κοινωνικών έθιμων και συνθηκών, της τεχνολογικής ανάπτυξης και συγγένειας. Κλάδος της κοινωνικής ανθρωπολογίας είναι η λαογραφία. Η λαογραφία είναι πολύτιμο εργαλείο των ανθρωπολόγων, γιατί τους βοηθά να παρατηρήσουν τα συστήματα επικοινωνίας και να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο βλέπουν οι διαφορετικές ομάδες τον κόσμο. Τους βοηθά, επίσης, να συλλέγουν τις προφορικές ιστορίες που δημιουργεί μια κοινότητα, την ποίηση, τα τραγούδια τους μύθους, τις παροιμίες και παραμύθια της. Εμβαθύνει στους επιμέρους λαϊκούς πολιτισμούς.

Η φυσική/βιολογική ανθρωπολογία ενδιαφέρεται για τις βιολογικές όψεις της ανθρώπινης ζωής και δραστηριότητας. Προσπαθώντας να αποκτήσει γνώση για τις φυλετικές διαφορές, την ανθρώπινη προέλευση και την εξέλιξη, ο φυσικός ανθρωπολόγος μελετά απολιθώματα και παρατηρεί τη συμπεριφορά άλλων πρωτευόντων. Επιπρόσθετα, ο φυσικός ανθρωπολόγος μπορεί να ασχολείται με τη γενετική σύσταση και την εξέλιξη πρωτευόντων και του ανθρώπου, καθώς και με την εξέλιξη οικολογικών συστημάτων σε σχέση με την εξέλιξη του ανθρώπου.

Η αρχαιολογία μελετάει τους πολιτισμούς του παρελθόντος. Στις ανασκαφές οι αρχαιολόγοι ανακαλύπτουν τα υπολείμματα αρχαίων κτηρίων, εργαλεία, κεραμική και άλλα τέχνεργα με την βοήθεια των οποίων είναι δυνατόν να αναλυθούν οι διάφορες πτυχές της κοινωνικής ζωής της εκάστοτε χρονικής περιόδου.

Η ανθρωπολογία της γλώσσας μελετάει όλες τις πτυχές της ανθρώπινης επικοινωνίας. Οι ανθρωπολόγοι της γλώσσας είναι σε θέση να αναλύουν από τη δομή της εκάστοτε γλώσσας μέχρι και τις αλληλεπιδράσεις της με τον πολιτισμό.

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Balandier, Georges: Πολιτική ανθρωπολογία, μετάφρ. Μαρία Θανοπούλου, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 1990, ISBN 978-960-02-0018-8
  • Kuper, Adam: Ανθρωπολογία και ανθρωπολόγοι, μετάφρ. Χριστίνα Μιχαλοπούλου-Βεΐκου, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 1994, ISBN 978-960-03-1143-3

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία