Αποδιαφοροποίηση

Η αποδιαφοροποίηση (αγγλ. dedifferentiation) είναι μια μεταβατική διαδικασία με την οποία κάποια κύτταρα γίνονται απλούστερα και λιγότερο εξειδικευμένα, επιστρέφοντας σε μια προγενέστερη κυτταρική κατάσταση, πλησιέστερη σε πολυκύτταρους οργανισμούς σε εκείνη των βλαστοκυττάρων του ίδιου οργανισμού.^[1] Η διαδικασία αυτή υποδηλώνει μια αύξηση στην ικανότητα του κυττάρου να διαφοροποιηθεί και πάλι, σε περισσότερους τύπους κυττάρων από όσους μπορούσε πριν από την αποδιαφοροποίηση.^[2] Στην κυτταρική διαφοροποίηση, εμφανίζονται διαφορές στη γονιδιακή έκφραση, τη μορφολογία ή τη φυσιολογία ενός κυττάρου, που καθιστούν τη λειτουργία του όλο και περισσότερο εξειδικευμένη.^[3]

Η απώλεια εξειδικεύσεως που παρατηρείται κατά την αποδιαφοροποίηση μπορεί να γίνει αντιληπτή από αλλαγές στη γονιδιακή έκφραση, τη φυσιολογία, τη λειτουργία που επιτελεί στα πλαίσια του οργανισμού του, ή τη μορφολογία. Η αποδιαφοροποίηση μπορεί σήμερα να επαχθεί τεχνητά σε ένα εργαστήριο, μέσα από διαδικασίες όπως η κατευθυνόμενη διαφοροποίηση με απευθείας επαναπρογραμματισμό και η παραγωγή επαγόμενων πολυδύναμων βλαστοκυττάρων. Από την άλλη, υπάρχουν και φυσικές, ενδογενείς διεργασίες αποδιαφοροποιήσεως στη φύση, ως μέρος των μηχανισμών επουλώσεως των τραυμάτων.

Παραπομπές

↑ Jopling, Chris; Boue, Stephanie; Belmonte, Juan Carlos Izpisua (2011-01-21). «Dedifferentiation, transdifferentiation and reprogramming: three routes to regeneration». Nature Reviews Molecular Cell Biology 12 (2): 79-89. doi:10.1038/nrm3043. ISSN 1471-0072. PMID 21252997. http://dx.doi.org/10.1038/nrm3043.
↑ Fehér, Attila (2019-04-26). «Callus, Dedifferentiation, Totipotency, Somatic Embryogenesis: What These Terms Mean in the Era of Molecular Plant Biology?». Frontiers in Plant Science 10: 536. doi:10.3389/fpls.2019.00536. ISSN 1664-462X. PMID 31134106.
↑ Bloch, Robert (1941). «Wound Healing in Higher Plants». Botanical Review 7 (2): 110-146. doi:10.1007/BF02872446. ISSN 0006-8101. https://www.jstor.org/stable/4353245.

Πηγές

Το λήμμα «αποδιαφοροποίησις» στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 6, σελ. 269

[1] Jopling, Chris; Boue, Stephanie; Belmonte, Juan Carlos Izpisua (2011-01-21). «Dedifferentiation, transdifferentiation and reprogramming: three routes to regeneration». Nature Reviews Molecular Cell Biology 12 (2): 79-89. doi:10.1038/nrm3043. ISSN 1471-0072. PMID 21252997. http://dx.doi.org/10.1038/nrm3043.

[:7-2] Fehér, Attila (2019-04-26). «Callus, Dedifferentiation, Totipotency, Somatic Embryogenesis: What These Terms Mean in the Era of Molecular Plant Biology?». Frontiers in Plant Science 10: 536. doi:10.3389/fpls.2019.00536. ISSN 1664-462X. PMID 31134106.

[3] Bloch, Robert (1941). «Wound Healing in Higher Plants». Botanical Review 7 (2): 110-146. doi:10.1007/BF02872446. ISSN 0006-8101. https://www.jstor.org/stable/4353245.

[1]

[2]

[3]