Απόστολος Μακράκης

Σίφνιος θεολόγος

Ο Απόστολος Μακράκης (1831-1905) ήταν εκκλησιαστική φυσιογνωμία και χριστιανολόγος του 19ου αιώνα.

Απόστολος Μακράκης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Απόστολος Μακράκης (Ελληνικά)
Γέννηση1831
Σίφνος
Θάνατος1905
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
ΘρησκείαΑνατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταθεολόγος

Βιογραφικά στοιχεία

Επεξεργασία

Γεννήθηκε στη Σίφνο το 1831 απ΄όπου έφυγε αφού ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του το 1851, για την Κωνσταντινούπολη. Εκεί θα φοιτήσει στη Μεγάλη του Γένους Σχολή. Το 1852 θα αρχίσει να διδάσκει σε σχολεία της Κωνσταντινούπολης. Το Πατριαρχείο του απονέμει το οφφίκιο του Οικονομικού Διδασκάλου. Το 1856 θα γίνει γραμματέας της Μητρόπολης Λέσβου. Αναχώρησε για τη Γαλλία το 1862 ως οικοδιδάσκαλος της οικογένειας του τραπεζίτη Αθαν. Αδαμαντίδου. Μελέτησε τη νεώτερη ευρωπαϊκή φιλοσοφία.[1] Επίσης φέρεται ότι δίδαξε θεολογία.[2] Το 1865 επιστρέφει στην Κωνσταντινούπολη και το 1866, έρχεται στην Αθήνα, όπου αρχίζει την κοινωνική του δράση. Καταδικάστηκε για τα πολιτικά του δόγματα και αποκυρήχθηκε ως χριστιανός ορθόδοξος. Το 1867 συγκεκριμένα δικάζεται και αθωώνεται για εξύβριση του Βασιλιά. Κήρυξε τις εκκλησιαστικές του αρχές μέσα από τις εφημερίδες «Δικαιοσύνη», «Κήρυγμα» και «Λόγος». Την τελευταία, το 1868, εξέδωσε ο ίδιος. Το 1875 θα υποβάλει υποψηφιότητα για βουλευτής στη Σίφνο χωρίς όμως να εκλεγεί. Ίδρυσε δική του σχολή, τη ΄΄Νέα Φιλοσοφική Σχολή΄΄ το (1875).


Απόκτησε πολλούς οπαδούς, κληρικούς, ιερείς και αρχιεπισκόπους ακόμη.[3] Το 1876 εξαπολύει αγώνα κατά των Σιμωνιακών με αίτημα την καθαίρεση των δύο υπουργών και των τριών ιεραρχών που χειροτονήθηκαν με εξαγορά ψήφων. Τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου η αστυνομία θα επιτεθεί κατά των μαθητών της σχολής του. Γιά τόν Μακράκη αυτό πού προέχει καί μέλλει νά σώσει τόν άνθρωπο καί τήν ανθρωπότητα, τόν χριστιανισμό καί τόν ελληνισμό μαζί, είναι ένα σωματείο χριστιανών, γι' αυτό άλλωστε ο ίδιος διά βίου προέβαινε στήν ίδρυση πολλών καί αλλεπάλληλων σωματείων θρησκευτικού ή πολιτικού προσανατολισμού. Ίδρυσε δύο συλλόγους, τον «Βαπτιστή Ιωάννη» το 1877 και τον «Μέγα Κωνσταντίνο» το 1879.[4] Το 1878 η Ιερά Σύνοδος εκδίδει εγκύκλιο παραινετική κατά της διδασκαλίας του Απόστολου Μακράκη.[5] Η Ιερά Σύνοδος αποφάνθηκε ότι η διδασκαλία του Μακράκη αντιστρατευόταν την ορθόδοξη πίστη, ενώ καταδίκασε και το τρισύνθετο.[6] Το 1879 καταδικάζεται σε τρίμηνη φυλάκιση για εξύβριση της Ιεράς Συνόδου ενώ διαλύεται από την πολιτεία η ΄΄Σχολή του Λόγου΄΄, με το αιτιολογικό ότι δεν διέθετε επίσημη άδεια.. Το 1881 έρχεται μια νέα καταδίκη του από το πλημμελειοδικείο Αθηνών: καταδικάζεται σε διετή φυλάκηση, ενώ δεσμεύεται και η περιουσία της σχολής του. Όμως τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς αποφυλακίζεται με απόφαση του Αρείου Πάγου. Το 1884 ιδρύει τον θρησκευτικό Σύλλογο ΄΄Ιωάννης ο Θεολόγος΄΄. Το 1888 ταξιδεύει για την Οδησσό. Το 1901 ιδρύει τον πολιτιστικό σύλλογο ΄΄Ο Πλάτων΄΄. Πεθαίνει το 1905.

Η διδασκαλία του

Επεξεργασία

[7]Δίδασκε ότι ο άνθρωπος, είναι τρισύνθετος, από σώμα, ψυχή και πνεύμα. Επέμενε ότι τα ιερά κείμενα περιείχαν την έννοια του τρισύνθετου της ανθρώπινης φύσης. Αμφισβητούσε την επίκληση της πατερικής σκέψης γύρω από το συγκεκριμένο θέμα και ισχυριζόταν ότι οι πατερικές διαφωνίες ήταν δεδομένες επ' αυτού. Η αντίληψη περί του δισύνθετου της ανθρώπινης φύσης (δηλαδή σώμα και ψυχή) εξομοίωνε τον άνθρωπο με τα ζώα, που δεν διαθέτουν νόηση[8] [9] [10] [11]

Εργογραφία[12]

Επεξεργασία
  • Μ. Χατζόπουλος (1896). Κ. Μάισνερ και Ν. Καργαδούρης, επιμ. Η Ελλάς κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνας του 1896. Αθήνα: Εκ του Τυπογραφείου της Εστίας. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2010. 
  • "Αφιέρωμα στον Απόστολο Μακράκη", Νέα Κοινωνιολογία, τ/χ. 27 (Άνοιξη 1999)
  • Λέων Μπρανγκ, Το μέλλον του ελληνισμού στον ιδεολογικό κόσμο του Απόστολου Μακράκη, εκδ. Αρμός, 1997

Σημειώσεις-παραπομπές

Επεξεργασία
  1. π.Γεώργιος Μεταλληνός, Απόστολος Μακράκης (1831-1905). Φιλόσοφος και ηθικολόγος, λαϊκός ιεροκήρυκας με πλατιά ακτινοβολία και ηγέτης αφυπνιστικού κινήματος στη μετεπαναστατική Ελλάδα, Νέα Κοινωνιολογία, τ/χ.27 (άνοιξη 1999),σελ.8
  2. «Ο Απόστολος Μακράκης στην ιστοσελίδα της Εκκλησίας της Κύπρου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2011. 
  3. Θανάσης Καλαφάτης, Θρησκευτικότητα και κοινωνική διαμαρτυρία: οι οπαδοί του Απόστολου Μακράκη στη βορειδυτική Πελοπόννησο (1890-1900), Τα Ιστορικά, τομ.10, τ/χ.18-19 (Ιούνιος-Δεκέμβριος 1993), σελ.113-142
  4. Μάριος Μπέγζος, «Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης απέναντι στον Απόστολο Μακράκη»[1] Αρχειοθετήθηκε 2012-03-08 στο Wayback Machine.
  5. «Αρχικά η δράση του Μακράκη ενθουσίασε την Ιερά Σύνοδο, σε σημείο που να συστήσει με ειδική εγκύκλιο την εφημερίδα του», π. Γεώργιος Μεταλληνός, όπ.π.,σελ.9
  6. Έφη Γαζή, «Πατρίς θρησκεία, οικογένεια». Ιστορία ενός συνθήματος. 1880-1930, εκδ. Πόλις, Αθήνα, 2011, σελ.60
  7. Όπως λέει και ο καθηγητής π.Μεταλληνός, ο Μακράκης παρουσίαζε «κατά κάποιον τρόπο ιδεολυπτικά φαινόμενα», όπ.π.,σελ. 9
  8. Λέων Μπρανγκ, Το μέλλον του ελληνισμού στον ιδεολογικό κόσμο του Απόστολου Μακράκη, εκδ. Αρμός, 1997, σελ. 53-112 και σελ.255-263 σχετικά με τη στάση του απέναντι στους πατέρες της Εκκλησίας
  9. "απορρίπτει τον ορθό λόγο και τα “φώτα” ως ξενόφερτα"...Καραμπελιάς Γιώργος 2000, "Μετακένωση" - Mεταφορά - Δημιουργία, Άρδην τ. 27
  10. Μάριος Μπέγζος, «Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης απέναντι στον Απόστολο Μακράκη»,[2] Αρχειοθετήθηκε 2012-03-08 στο Wayback Machine.
  11. Εμμανουήλ Καραγεωργούδης, Χριστιανισμός και πολιτική κατά τον Απόστολο Μακράκη, εκδ. Βρυέννιος, 2005
  12. Δήμητρα Σαρρή, Εργογραφία Απόστολου Μακράκη, Νέα Κοινωνιολογία, τ/χ.27 (άνοιξη 1999),σελ.7

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • «Αφιέρωμα στον Απόστολο Μακράκη», Νέα Κοινωνιολογία, τ/χ. 27 (Άνοιξη 1999)
  • Έφη Γαζή, «Πατρίς θρησκεία, οικογένεια». Ιστορία ενός συνθήματος (1880-1930), Πόλις, Αθήνα 2011 ISBN 978-960-435-307-1
  • Θανάσης Καλαφάτης, Θρησκευτικότητα και κοινωνική διαμαρτυρία: οι οπαδοί του Απόστολου Μακράκη στη βορειδυτική Πελοπόννησο (1890-1900), Τα Ιστορικά, τομ.10, τ/χ. 18-19 (Ιούνιος-Δεκέμβριος 1993), σελ. 113-142
  • Εμμανουήλ Καραγεωργούδης, Χριστιανισμός και πολιτική κατά τον Απόστολο Μακράκη, εκδ. Βρυέννιος, Αθήνα 2005
  • Μάριος Μπέγζος, «Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης απέναντι στον Απόστολο Μακράκη», Πρόσβαση, τχ. 35 (Φεβρουάριος 2001), σελ. 5-7
  • Μάριος Μπέγζος, «Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης και Απόστολος Μακράκης» στα Πρακτικά Α΄ Διεθνούς Σιφναϊκού Συμποσίου. Σίφνος, 25-28 Ιουνίου 1998, τόμ. Β΄, Αθήνα 2001, σελ. 439-448
  • Λέων Μπρανγκ, Το μέλλον του ελληνισμού στον ιδεολογικό κόσμο του Απόστολου Μακράκη, εκδ. Αρμός, Αθήνα 1997
  • Σπύρος Σούνδιας, «Ο Απόστολος Μακράκης στη Λευκάδα και ο Μακρακισμός», Νήρικος, τχ. 32 (Πάτρα, Οκτ.-Δεκ. 1997), σελ. 12-18
  • Μηνᾶς Χαρίτος, « Σκιαγραφία Ἀποστόλου Μακράκη ἐπὶ τῇ πεντηκονταετηρίδι ἀπὸ τοῦ θανάτου αὐτοῦ (+1905-1955)» στό Λεύκωμα ἀναμνηστικὸν τοῦ Ἀποστόλου Μακράκη, Ἀθῆναι, 1956, σελ. 7-35
  • Lia Yoka. "Apostolos Makrakis". Entry in Roy P. Domenico (ed. ) and Mark Y. Hanley (ed.) Encyclopedia of Modern Christian Politics, Greenwood, Westport, CT, 2006.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία