Αρμενική αρχιτεκτονική

Η αρμενική αρχιτεκτονική περιλαμβάνει αρχιτεκτονικά έργα με αισθητική ή ιστορική σύνδεση με τον αρμενικό λαό. Είναι δύσκολο να τοποθετηθεί αυτή η αρχιτεκτονική τεχνοτροπία σε συγκεκριμένα γεωγραφικά ή χρονολογικά όρια, αλλά πολλά από τα μνημεία της δημιουργήθηκαν στις περιοχές της ιστορικής Αρμενίας, των Αρμενικών υψίπεδων. Το μεγαλύτερο επίτευγμα της αρμενικής αρχιτεκτονικής γενικά συμφωνείται ότι είναι οι μεσαιωνικές εκκλησίες της, αν και υπάρχουν διαφορετικές γνώμες ακριβώς από ποιές απόψεις.

Το μοναστήρι του Γκεγάρντ, 13ος αιώνας

Κοινά χαρακτηριστικά της αρμενικής αρχιτεκτονικής

Ο Ναός της Αγίας Ριψιμίας, του 618, με μεταγενέστερες αλλαγές, μια σημαντική πρώιμη εκκλησία

Η μεσαιωνική αρμενική αρχιτεκτονική, και ειδικότερα οι αρμενικές εκκλησίες, έχουν πολλά χαρακτηριστικά γνωρίσματα, τα οποία ορισμένοι θεωρούν ότι είναι η πρώτη εθνική τεχνοτροπία ενός κτιρίου εκκλησίας.

Κοινά χαρακτηριστικά περιλαμβάνουν:

• Μυτεροί θόλοι, που θυμίζουν τον ηφαιστειακό κώνο του Μεγάλου Αραράτ. Ο κωνικός ή ημικωνικός ακτινικά χωρισμένος σε τμήματα θόλος ή τρούλος είναι τοποθετημένος πάνω από θολωτές οροφές σε κυλινδρικό τύμπανο (συνήθως πολυγωνικό στο εξωτερικό, συνηθέστερα οκταγωνικό)
• Η κάθετη έμφαση ολόκληρης της δομής, με το ύψος συχνά να υπερβαίνει το μήκος μιας εκκλησίας
• Ενίσχυση της καθετότητας με ψηλά, στενά παράθυρα
• Πέτρινες θολωτές οροφές
• Αποτελείται σχεδόν εξ ολοκλήρου από πέτρα, συνήθως ηφαιστειακό τόφφο ή βασάλτη
• Σύνθετη σκεπή αποτελούμενη από ψιλοκομμένο τόφφο
• Οι τοιχογραφίες και τα σκαλίσματα, αν υπάρχουν, είναι συνήθως διακοσμημένα και περιλαμβάνουν στροβιλισμένα μπλεγμένα αμπέλια και φυλλωσιές.
• Έντονη χρήση υψηλών δομικών αψίδων, για τη στήριξη του τρούλου ως τμήμα του τυμπάνου, της θολωτής οροφής και των κάθετων τοίχων.
• Σκεπές που τέμνονται για να υποστηρίξουν τον τρούλο, τόσο στις βασιλικές όσο και στις κεντρικά σχεδιασμένες εκκλησίες.
• Γλυπτική διακόσμηση των εξωτερικών τοίχων, συμπεριλαμβανομένων των φιγούρων.