Αρχοντικό Σερπιέρη
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Συντεταγμένες: 37°58′45.6″N 23°44′0.7″E / 37.979333°N 23.733528°E
Το Αρχοντικό Σερπιέρη, ένα από τα λίγα σήμερα σωζόμενα στην Αθήνα αρχοντικά των τελών του 19ου αιώνα, βρίσκεται στη γωνία των οδών Πανεπιστημίου και Εδουάρδου Λω. Το κτίριο ολοκληρώθηκε το 1884 και ήταν η κατοικία του Ιταλού επιχειρηματία Ιωάννη Βαπτιστή Σερπιέρη μέχρι τον θάνατό του το 1897.[1] Τριάντα δύο χρόνια αργότερα, το αρχοντικό αποκτήθηκε από την νεοϊδρυθείσα Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία το μετέτρεψε στο κεντρικό της κατάστημα. Τότε προστέθηκε τρίτος όροφος στο κτίριο, δίχως να αλλοιωθεί ο εξωτερικός διάκοσμός του. Από το 2013, μετά το κλείσιμο της Αγροτικής Τράπεζας, το κτίριο περιήλθε στην ιδιοκτησία της Τράπεζας Πειραιώς.
| Αρχοντικό Σερπιέρη | |
|---|---|
.JPG) Εξωτερική άποψη του κτιρίου | |
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Είδος | Νεοκλασικό αρχοντικό |
| Αρχιτεκτονική | Νεοκλασική |
| Διεύθυνση | Πανεπιστημίου και Εδουάρδου Λω |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 37°58′46″N 23°44′1″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Αθηναίων |
| Τοποθεσία | Αθήνα |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Έναρξη κατασκευής | 1875 |
| Ολοκλήρωση | 1881 |
| Κατάσταση | Ανακαινισμένο, λειτουργικό |
| Χρήση | Κατοικία (1881–1929) Τραπεζικό Κατάστημα (Αγροτική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς) (1929–σήμερα) |
| Ιδιοκτήτης | Ιωάννης Βαπτιστής Σερπιέρης |
| Τεχνικές λεπτομέρειες | |
| Όροφοι | 2 (1881–1929) 3 (1929–σήμερα) |
| Σχεδιασμός και κατασκευή | |
| Αρχιτέκτονας | Αναστάσιος Θεοφιλάς |
| Προστασία | αρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Ιστορία του κτιρίου Επεξεργασία
Ο πρώτος ιδιοκτήτης και κάτοικος του κτιρίου, ο Ιταλός επιχειρηματίας μεταλλευτικών επιχειρήσεων Ιωάννης Βαπτιστής Σερπιέρης (εξελληνισμένο όνομα του Giovanni Battista Serpieri) γεννήθηκε στο Ρίμινι της Ιταλίας το 1832 και πέθανε το 1897 στην Αθήνα. Η άφιξή του στην Αθήνα συνδέεται με την παραχώρηση σε αυτόν από το ελληνικό κράτος της εκμετάλλευσης των μεταλλευμάτων του Λαυρίου. Η εταιρεία Roux - Serpieri - Fressynet CE στην οποία συμμετείχε ο Σερπιέρης άρχισε τις εργασίες της στο Λαύριο το 1864. Η Αθήνα γύρω στο 1870 γίνεται πόλος έλξης για Έλληνες και ξένους επιχειρηματίες.
Ο Σερπιέρης, συνεχίζοντας το 1875 τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες στη νέα εταιρεία του Λαυρίου (Γαλλική Εταιρεία Μεταλλείων Λαυρίου), είχε πλέον ανάγκη ιδιωτικής κατοικίας στην Αθήνα. Έπρεπε να βρει οικόπεδο που να ανταποκρίνεται στην οικονομική και κοινωνική υπόστασή του και να διαλέξει τον κατάλληλο αρχιτέκτονα. Το 1873, επέλεξε την περιοχή απέναντι από την Ακαδημία των Αθηνών, που εκείνη την εποχή ήταν μια σειρά από οικόπεδα στα οποία δούλευαν μαρμαράδες και λιθοξόοι, και όπου σήμερα βρίσκονται το κτίριο της Τράπεζας της Ελλάδος και το μέγαρο της Αγροτικής Τράπεζας. Το αρχοντικό Σερπιέρη το σχεδίασε και το οικοδόμησε ο στρατιωτικός μηχανικός και αρχιτέκτων Αναστάσιος Θεοφιλάς, που γεννήθηκε στη Ζάκυνθο το 1827 από γονείς Ηπειρώτες και πέθανε στην Αθήνα το 1901. Ο Θεοφιλάς πήρε την παραγγελία να κάνει τα σχέδια και να προχωρήσει στην οικοδόμηση του αρχοντικού Σερπιέρη γύρω στο 1875. Οι οικοδομικές εργασίες τελείωσαν στο 1881.
Το αρχοντικό Σερπιέρη σχεδιάστηκε για να ανταποκριθεί σε περισσότερες από μία χρήσεις. Δεν επρόκειτο να είναι μόνο κατοικία ενός μεγάλου επιχειρηματία της εποχής· ήταν συγχρόνως επαγγελματική στέγη, χώρος μεγάλων συγκεντρώσεων και μέσο κοινωνικής προβολής. Στην κύρια όψη της οδού Πανεπιστημίου, υπάρχουν τρεις πόρτες που διακρίνονται για το διαφορετικό τους χαρακτήρα. Στη δεξιά πλευρά ακολουθούν δυο ακόμη είσοδοι, από τις οποίες η δεύτερη αποτελούσε την είσοδο που οδηγούσε στον κήπο και από την οποία έμπαιναν οι άμαξες που έφερναν τους ιδιοκτήτες και τους προσκεκλημένους τους.
Το 1929, το Αρχοντικό Σερπιέρη αγοράστηκε από την Αγροτική Τράπεζα. Τότε, έγιναν επεμβάσεις στο κτίριο, με την προσθήκη τρίτου ορόφου και μικρής έκτασης τετάρτου στην πίσω πλευρά επί της οδού Εδουάρδου Λω. Εντούτοις, διατηρεί μέχρι σήμερα σχεδόν ανέπαφο τον πρώτο όροφο και όλα τα αρχικά διακοσμητικά στοιχεία του.
Φωτοθήκη Επεξεργασία
-
-
Άποψη του Μεγάρου Σερπιέρη, το 2009.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Παπαδοπούλου 2004, σελ. 49
Πηγές Επεξεργασία
- Καιροφύλας, Γιάννης (1983). Η Αθήνα και οι Αθηναίοι. 1. Αθήνα: Εκδόσεις Φιλιππότη. σελ. 60.
- Παπαδοπούλου, Ελίζα (2004). «Κριτική μιας Αναστήλωσης: Μέγαρο Σερπιέρη, Πανεπιστημίου & Εδουάρδου Λω (Κεντρικό κατάστημα Αγροτικής Τράπεζας)». Τεχνκά Χρονικά Επιστημονική Έκδοση ΤΕΕ 2 (1 Φεβρουαρίου 2004). http://library.tee.gr/digital/techr/2004/techr_2004_ii_1_2_49.pdf. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2015.
- Σφήκα, Βαρβάρα (1994). Το Αρχοντικό Σερπιέρη. Αθήνα: Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών.
- Χρήστου, Χρύσανθος (1985). Το Αρχοντικό της Αγροτικής Τράπεζας. Αθήνα: Μορφωτικό Ινστιτούτο ΑΤΕ.