Αστικός μύθος

Οι αστικοί μύθοι ή αστικοί θρύλοι αποτελούν ιστορίες ή θρύλους —συνήθως φανταστικών— γεγονότων που διαδίδονται μαζικά. Εναλλακτικά, θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως ευρέως διαδεδομένες φήμες. Ωστόσο, δεν είναι απαραιτήτως δημιουργήματα της φαντασίας, καθώς αρκετοί θρύλοι στηρίζονται σε πραγματικά γεγονότα. Κάποιοι αστικοί θρύλοι έχουν καταφέρει να επιβιώσουν για αρκετά χρόνια με μικρές παραλλαγές. Πλέον κατά κανόνα διαδίδονται μέσω του διαδικτύου, από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και από τα μπλογκ (ιστολόγια).

Η ορολογία

Παρά την ονομασία τους, οι θρύλοι αυτοί δεν συνδέονται απαραίτητα με ένα αστικό περιβάλλον μέσα στο οποίο διαδραματίζονται. Ο όρος αστικός χρησιμοποιείται προκειμένου να διαχωριστούν από άλλου είδους (λόγου χάρη, τους παραδοσιακούς μύθους που συνδέονται με την αγροτική ζωή) και εισήχθη από τον καθηγητή Jan Harold Brunvand στο βιβλίο του The Vanishing Hitchhiker: American Urban Legends & Their Meanings. Στο βιβλίο αυτό, ο Brunvand δημιούργησε μια συλλογή από αστικούς θρύλους και φανταστικές ιστορίες με κύριο σκοπό να αποδείξει πως η μυθοπλασία αποτελεί διαχρονική πρακτική του ανθρώπου αλλά και για να υποστηρίξει πως ακόμα και θρύλοι αυτού του είδους μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την μελέτη της σύγχρονης κουλτούρας. Στόχος τους είναι να εκφράσουν « διαμέσου της υπερβολής, δυσπιστία για το νεωτερικό, για το άγνωστο, για μια επιστήμη χωρίς συνείδηση, προκειμένου να βοηθηθεί ο κοινός άνθρωπος να αντιμετωπίσει κάποιους ανάλογους κινδύνους, νιώθοντας αλληλέγγυος με όσους πιστεύουν όσα πιστεύει και ο ίδιος »

Το περιεχόμενο

Το περιεχόμενο των αστικών θρύλων ποικίλει και περιλαμβάνει συχνά στοιχεία τρόμου ή καλλιέργειας κάποιου φόβου. Παραδείγματα αστικών θρύλων είναι η ύπαρξη κροκοδείλων στους υπονόμους της Νέας Υόρκης, το ότι το σώμα του Γουόλτ Ντίσνεϊ είναι παγωμένο σε θάλαμο κρυογενετικής, το ότι κατά καιρούς αναφέρονται μαρτυρίες σχετικά με τον Μπρους Λη ή τον Έλβις Πρίσλεϊ, τον μύθο της μίας ψήφου, το Hellenic Quest κ.ά.

Δείτε επίσης

• Κατάλογος αστικών μύθων
• Θεωρίες συνωμοσίας
• Μυστήρια

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Urban Legends Reference Pages - Snopes
• About.com: Urban Legends and Folklore Αρχειοθετήθηκε 2005-02-06 στο Wayback Machine.
• Aστικοί μύθοι: Η επιστολή του Αγίου Νεκταρίου κυκλοφορεί στη Λέσβο
• Συνέντευξη Μηνά Αλεξιάδη, καθηγητή Λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών http://www.metafysiko.gr/?p=3015
• the Skeptic's Dictionary [1]

Βιβλιογραφία

• Veronique Campion Vincent, Jean-Bruno Renard, Legendes urbaines.Rumeurs d'aujourd'hui, εκδ.Payot, Παρίσι, 1992
• Δημήτρης Μπενέκος, Αστικοί θρύλοι. Φαντασία και πραγματικότητα στις σύγχρονες ανώνυμες λαϊκές αφηγήσεις, Ηπειρωτικό Ημερολόγιο, τ. 25. Ιωάννινα 2006, σ. 159-170
• Michael Shermer, Γιατί οι άνθρωποι πιστεύουν σε παράξενα πράγματα. Ψευδοεπιστήμη, προλήψεις και άλλες πλάνες του καιρού μας, μτφρ. Μιχάλης Παναγιωτάκης, εκδ. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2004
• Sagan, Carl. Στοιχειωμένος κόσμος: Επιστήμη: Κερί μες στο σκοτάδι, μτφρ. Αιμιλία Μανούση, εκδ. Έσοπτρον, Αθήνα, 1998
• Παύλος Λασκαρίδης, Στα ίχνη των UFO. Μαρτυρίες, θεωρίες και απόψεις για το πρόβλημα της ζωής στο σύμπαν, εκδ. Δίαυλος, Αθήνα, 2002