Βίλα Καζούλη

διατηρητέο κτίριο

Συντεταγμένες: 38°4′3.3″N 23°48′37.1″E / 38.067583°N 23.810306°E / 38.067583; 23.810306

Η Βίλα Καζούλη είναι έπαυλη η οποία βρίσκεται στη νότια είσοδο της Κηφισιάς. Η έπαυλη κτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα σε εκλεκτικιστικό ρυθμό από τον Αιγυπτιώτη επιχειρηματία Νίκο Καζούλη. Σήμερα η Βίλα είναι ιδιοκτησία του δημοσίου και στεγάζει το Πράσινο Ταμείο.

Βίλα Καζούλη
Χάρτης
Είδοςέπαυλη
Γεωγραφικές συντεταγμένες38°4′3″N 23°48′37″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Κηφισιάς
ΤοποθεσίαΚηφισιά
ΧώραΕλλάδα
Προστασίαδιατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα[1]
Commons page Πολυμέσα

Ιστορικά στοιχεία Επεξεργασία

Το οικόπεδο, έκτασης 47.000 τετραγωνικών μέτρων, στο οποίο βρίσκεται η βίλα αποκτήθηκε από τον Νικόλαο Καζούλη ώστε να κτίσει εκεί τη θερινή του κατοικία. Ο αρχιτέκτονας της βίλας δεν είναι γνωστός. Μετά τον θάνατο του Νικόλαου Καζούλη το 1902 πέρασε στην κατοχή της κόρης του Ιωάννας.[2] Η Ιωάννα Καζούλη ζήτησε από τον αρχιτέκτονα Παναγιώτη Αριστόφρωνα να διακοσμήσει τη βίλα το 1915. Αργότερα τον παντρεύτηκε. Ο Παναγιώτης Αριστόφρων προχώρησε σε τροποποιήσεις, προσθέτοντας τον χαρακτηριστικό τρούλο της βίλας το 1932.[3] Επίσης μετέφερε στη βίλα την εκτενή βιβλιοθήκη του με έργα φιλοσοφίας.[4]

Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής της Αθήνας, η βίλα επιτάχθηκε από τις κατοχικές δυνάμεις και έγινε φρουραρχείο των SS. Τα υπόγεια του κτιρίου μετατράπηκαν σε χώρους βασανιστήριων και έγιναν τόπος θανάτου πολλών αντιστασιακών. Μετά το 1944 πέρασε στην κατοχή του ΕΛΑΣ.[3] Το 1949 η βίλα μετατράπηκε σε νοσοκομείο. Σήμερα μεγάλο μέρος του αρχικού οικοπέδου της βίλας χρησιμοποιείται από τις εγκαταστάσεις του ΚΑΤ. Την περίοδο 1953-55 χρησιμοποιήθηκε για την περίθαλψη σεισμοπαθών από τους σεισμούς του Ιονίου.[5]

 
Το ένα από τα δύο λιοντάρια στην είσοδο της Βίλας

Το 1964 το κτίριο πέρασε στην κατοχή του ΙΚΑ μετά από δημοπρασία, όμως δεν αξιοποιήθηκε. Το 1970 στη βίλα έγιναν γυρίσματα για την ταινία Υπολοχαγός Νατάσσα.[3] Το 1976 η βίλα χαρακτηρίστηκε «οίκημα χρήζον ειδικής κρατικής προστασίας καθ' όσον παρουσιάζει ιδιαίτερον μορφολογικόν ενδιαφέρον».[6] Το 1979 ο χώρος γύρω από την βίλα χαρακτηρίστηκε τόπος ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.[7] Το 1995 η βίλα αγοράστηκε από το ΥΠΕΧΩΔΕ μέσω του Ειδικού Ταμείου Εφαρμογής Ρυθμιστικών και Πολεοδομικών Σχεδίων έναντι 2.500.000.000 δραχμών και ακολούθησε η ανακαίνιση της βίλας, η οποία ολοκληρώθηκε το 1999.[5] Στις 3 Ιουνίου 1999 πραγματοποιήθηκε η πρώτη εκδήλωση στην ανακαινισμένη βίλα, για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας για την Προστασία του Περιβάλλοντος.[8] Το 2001 παραχωρήθηκε στο Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΚΠΑΑ) και το 2010 πέρασε στην κατοχή του Πράσινου Ταμείου. Προτάθηκε να πωληθεί ή να ενοικιαστεί, όμως τελικά μεταφέρθηκαν εκεί οι υπηρεσίες του Πράσινου Ταμείου.[5]

Περιγραφή Επεξεργασία

 
Η νότια πτέρυγα της βίλας Καζούλη

Η Βίλα Καζούλη έχει δύο πτέρυγες σχήμα Γ με εμβαδόν 2.500 τετραγωνικά μέτρα. Προς την πλευρά του κήπου, στο εσωτερικό του Γ, βρίσκεται διώροφο κυκλικό αίθριο. Διαθέτει δύο υπόγεια, ισόγειο και δώμα. Λόγω της κλίσης του εδάφους το δεύτερο υπόγειο έχει πρόσβαση στην επιφάνεια του εδάφους από την μεριά του κήπου. Χαρακτηριστικό σημείο είναι ο τρούλος της βίλας, με το λωτό στην κορυφή. Η είσοδος γίνεται από τη γωνία, όπου βρίσκεται μαρμάρινο περιστύλιο. Στο περιστύλιο της εισόδου οδηγούν μαρμάρινες σκάλες. Μπροστά από τις σκάλες είναι τοποθετημένα δύο μαρμάρινα λιοντάρια, έργα του γλύπτη Δημητρίου Φιλιππότη. Η είσοδος περιβάλλεται από ορθομαρμάρωση.[3]

Ο κύριος χώρος υποδοχής του κτιρίου οδηγεί στην κεντρική αίθουσα στο εσωτερικό που διαθέτει εσωτερικό αίθριο ύψους τριών ορόφων και περίτεχνο τζάκι. Στο χώρο υποδοχής βρίσκεται το κεντρικό κλιμακοστάσιο. Άλλα δύο επικουρικά κλιμακοστάσια βρίσκονται στις δύο πτέρυγες, με φεγγίτη στην οροφή. Πάνω από την κεντρική αίθουσα βρίσκεται το δώμα, με εσωτερικό εξώστη. Η κεντρική αίθουσα οδηγεί στο κεντρικό γραφείο, από το οποίο υπάρχει πρόσβαση στην οροφή του στρογγυλού αιθρίου. Τα υπόλοιπα δωμάτια αναπτύσσονται κατά μήκος των διαδρόμων που διατρέχουν τις δύο πτέρυγες του κτιρίου στον ισόγειο και πρώτο υπόγειο όροφο.[3]

Οι τοίχοι της βίλας είναι από φέρουσα λιθοδομή, ενώ ο τρούλος από σκυρόδεμα. Οι βεράντες και η είσοδος είναι κτισμένες από σχιστόπλακες πάνω σε πλέγμα μεταλλικών δοκών. Οι οροφές είναι από οπλισμένο σκυρόδεμα. Η οροφή στις βεράντες και στους εσωτερικούς χώρους είναι διακοσμημένες με οροφογραφίες. Το δάπεδο στο α' υπόγειο και στο ισόγειο είναι καλυμμένο με λευκό και μαύρο μάρμαρο και τσιμεντοπλακίδια, ενώ άλλα δάπεδα είναι ξύλινα.[3]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. listedmonuments.culture.gr/fek.php?ID_FEKYA=2180.
  2. «Η Βίλα Καζούλη». Prasino Tameio. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2021. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 «Οδοιπορικό στη βίλα Καζούλη». greekarchitects.gr. 21 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2021. 
  4. «Τα «στοιχειωμένα» σπίτια των Αθηνών». archaiologia.gr. 17 Φεβρουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2021. 
  5. 5,0 5,1 5,2 Λιάλιος, Γιώργος (14 Αυγούστου 2014). ««Πράσινο Ταμείο» η Βίλα Καζούλη». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2021. 
  6. «ΥΑ ΥΠΠΕ/Α/Φ31/36562/4093/28-9-1976 - ΦΕΚ 1268/Β/13-10-1976». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2021. 
  7. «ΥΑ ΥΠΠΕ/2055/60056/29-9-1979 - ΦΕΚ 985/Β/27-10-1979». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2021. 
  8. «Ημέρα του Περιβάλλοντος στη Βίλα Καζούλη». ΤΑ ΝΕΑ. 4 Ιουνίου 1999. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2021.