Βαλερί Λαρμπώ

Γάλλος συγγραφέας και ποιητής (1881-1957)

Ο Βαλερί Λαρμπώ (γαλλικά: Valery Larbaud) (1881- 1957) ήταν Γάλλος συγγραφέας, ποιητής, δοκιμιογράφος, κριτικός λογοτεχνίας και μεταφραστής.[10]

Βαλερί Λαρμπώ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Valery Larbaud (Γαλλικά)
Γέννηση29  Αυγούστου 1881[1][2][3]
Βισύ[4]
Θάνατος2  Φεβρουαρίου 1957[1][3][5]
Βισύ
Τόπος ταφήςBartins Cemetery of Vichy
Κατοικίαrue du Cardinal-Lemoine[6]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[7]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΓαλλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[8]
Γερμανικά
Αγγλικά
Ισπανικά
Ιταλικά
ΣπουδέςΛύκειο Λουί-λε-Γκραν
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής[9]
μεταφραστής
συγγραφέας
δοκιμιογράφος[9]
ημερολογιογράφος
κριτικός λογοτεχνίας
πεζογράφος[9]
Αξιοσημείωτο έργοΦερμίνα Μάρκες
Οικογένεια
ΓονείςNicolas Larbaud
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΤαξιάρχης της Λεγεώνας της Τιμής (31  Ιουλίου 1950)[4]
Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής (26  Ιουλίου 1933)[4]
Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής (7  Μαρτίου 1925)[4]
Grand prix national des Lettres
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Ο Βαλερί Λαρμπώ γεννήθηκε στο Βισύ στις 29 Αυγούστου 1881. Ήταν μοναχογιός του φαρμακοποιού Νικολά Λαρμπώ, ιδιοκτήτη της πηγής μεταλλικού νερού Saint-Yorre. Ήταν μόλις 8 ετών όταν ο πατέρας του πέθανε το 1889. Μεγάλωσε με τη μητέρα του και τη θεία του και ενδιαφέρθηκε από μικρός για τη λογοτεχνία. Το 1895 ταξίδεψε στις ακτές της Μεσογείου, η φαντασία του θα παραμείνει εμποτισμένη με αυτά τα τοπία. Το 1898, ο νεαρός απέκτησε σε ηλικία 17 ετών το απολυτήριο σε λύκειο του Παρισιού. Το 1908 πήρε το πτυχίο του στη Σορβόννη στη φιλολογική κατεύθυνση.[11]Στη συνέχεια, μοίρασε τον χρόνο του ανάμεσα στο Παρίσι και το Βισύ.[12]

Η οικογενειακή περιουσία του εξασφάλισε άνετη ζωή που του επέτρεψε να ταξιδέψει σε όλη την Ευρώπη χωρίς να νοιάζεται για τα έξοδα. Ταξίδευε με πολυτελή μέσα, όπως με το Οριάν Εξπρές, έζησε τη ζωή δανδή κοσμοπολίτη, σύχναζε στο Μονπελιέ τον χειμώνα και πήγαινε σε πολλά θέρετρα με ιαματικές πηγές για να φροντίσει την εύθραυστη, από την παιδική ηλικία, υγεία του. Όταν επέστρεφε στο Βισύ, δεχόταν φίλους του λογοτέχνες, μεταξύ των οποίων οι Αντρέ Ζιντ, Λεόν-Πωλ Φαργκ και Ζαν Ωμπρί, που ήταν ο μελλοντικός βιογράφος του. Μια κρίση ημιπληγίας και αφασίας το 1935 τον άφησε παράλυτο και πέρασε τα τελευταία 22 χρόνια της ζωής του καθηλωμένος σε πολυθρόνα, μη μπορώντας να μιλήσει. Αυτά τα χρόνια τον φρόντισε με αφοσίωση ο καθηγητής Τεοφίλ Αλαζουανίν, ειδικός στην αφασία, ο οποίος έγινε φίλος του και έγραψε τη βιογραφία του. Έχοντας ξοδέψει όλη του την περιουσία, το 1948 αναγκάστηκε να πωλήσει τα ακίνητά του και τη βιβλιοθήκη του των δεκαπέντε χιλιάδων τόμων. Πέθανε στο Βισύ στις 2 Φεβρουαρίου 1957, χωρίς απογόνους. Το 1950, εντάχθηκε στον Σύλλογο Φίλων του Ρομπέρ Μπραζιγιάκ.[13]

Λογοτεχνική καριέρα Επεξεργασία

Ο Λαρμπώ έγραψε τα πρώτα του έργα από την παιδική του ηλικία. Σε ηλικία 7 ετών έγραψε ένα αδέξιο ποίημα, σε ηλικία 15 ετών άρχισε να γράφει το πρώτο του ημερολόγιο και σε ηλικία 17 ετών, όταν επέστρεψε από ένα ταξίδι στη Ρωσία για να φοιτήσει στο Λύκειο, έγραψε το Μικρό Εγχειρίδιο Πρακτικών Ιδεωδών στο οποίο εκφράζει «τα εσωτερικά προβλήματα και τις μυστικές εξεγέρσεις της παιδικής ηλικίας». Ο Λαρμπώ θα επιστρέψει σε αυτά τα πρώτα κείμενα στη μετέπειτα συλλογή του Παιδικά (Enfantines), μια συλλογή νοσταλγικών παιδικών αναμνήσεων.[14]

Η συλλογή του Ποιήματα από έναν πλούσιο ερασιτέχνη (Poèmes par un riche amateur), την οποία δημοσίευσε το 1908 χωρίς να αποκαλύψει την πραγματική του ταυτότητα, έλαβε την ψήφο του Οκτάβ Μιρμπό για το βραβείο Γκονκούρ. Τρία χρόνια αργότερα, το 1911, με το μυθιστόρημα Φερμίνα Μάρκες, που αναφέρεται στον εφηβικό έρωτα και που συχνά συγκρίνεται με τον Μεγάλο Μωλν του Αλαίν Φουρνιέ, έγινε γνωστός. Εμπνευσμένο από τις μέρες του ως οικότροφος σε σχολείο στο Φοντεναί-ω-Ροζ, ήταν υποψήφιο για το βραβείο Γκονκούρ το 1911 αλλά δεν κέρδισε. Ωστόσο, εξακολουθεί να θεωρείται κλασικό έργο της γαλλικής λογοτεχνίας και ένα από τα πιο γνωστά έργα του συγγραφέα.[15]

Το A.O. Barnabooth (1913) είναι το ημερολόγιο ενός Νοτιοαμερικανού εκατομμυριούχου - το alter ego του Λαρμπώ - ένας καλλιεργημένος, αισθησιακός τυχοδιώκτης, ο οποίος ταξιδεύει και συχνάζει σε πολυτελή ξενοδοχεία.

Στη νουβέλα Εραστές, ευτυχισμένοι εραστές (Amants, heureux amants) (1923), ασχολείται με τον έρωτα και χρησιμοποιεί την τεχνική του εσωτερικού μονολόγου, επηρεασμένος από τον Ιρλανδό μυθιστοριογράφο Τζέιμς Τζόυς.[12]

Ο Λαρμπώ μιλούσε έξι γλώσσες: Αγγλικά, Γερμανικά, Οξιτανικά, Ιταλικά, Πορτογαλικά και Ισπανικά. Στη Γαλλία βοήθησε στη μετάφραση και στη διάδοση έργων των Σάμιουελ Τέιλορ Κόλεριτζ, Ουώλτ Ουίτμαν, Σάμιουελ Μπάτλερ και Τζέιμς Τζόυς, του οποίου ο Οδυσσέας μεταφράστηκε στα γαλλικά από τον Ωγκύστ Μορέλ (1924–1929) υπό την επίβλεψη του Λαρμπώ.

Στο βιβλίο του Κίτρινο, μπλε, λευκό (1927) αποκαλύπτει την πολιτική του σκέψη, όπου προβάλει τον οραματισμό του για τις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης, με κράτη μέλη που αντιστοιχούν στα «πραγματικά έθνη» της ηπείρου, συμπεριλαμβανομένου ενός για τους Οξιτανούς. Οραματίστηκε μια ανεξάρτητη Οξιτανία, η οποία θα περιλάμβανε επίσης την γενέτειρά του Βισύ που βρίσκεται στο βόρειο άκρο της περιοχής της οξιτανικής γλώσσας, και η οποία θα είχε ως πρωτεύουσα το Μονπελιέ, επιδεικνύοντας έτσι έναν ισχυρό πολιτικό οξιτανισμό στις αρχές του 20ου αιώνα.[16]

Διακρίσεις Επεξεργασία

Παρά την ασθένειά του, συνέχισε να λαμβάνει πολλούς τιμητικούς τίτλους, το 1925 έλαβε την ιδιότητα μέλους του τάγματος της Λεγεώνας της Τιμής με τον τίτλο του Ιππότη, το 1933 ονομάσθηκε Αξιωματικός και το1950 Ταξιάρχης. Το 1952 του απονεμήθηκε το Εθνικό Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων (Grand Prix National des Lettres).

Το βραβείο Βαλερί Λαρμπώ δημιουργήθηκε το 1967 από τη Διεθνή Ένωση Φίλων του Βαλερί Λαρμπώ, μια ομάδα που ιδρύθηκε για την προώθηση του έργου του συγγραφέα. Στους νικητές αυτού του ετήσιου βραβείου συμπεριλαμβάνεται και ο Ζαν-Μαρί Γκυστάβ Λε Κλεζιό.[17]

Επιλογή έργων Επεξεργασία

  • Poèmes par un riche amateur (1908)
  • Fermina Márquez (1911)
  • A.O. Barnabooth (1913)
  • Enfantines (1918)
  • Amants, heureux amants (1923)
  • Beauté, mon beau souci (1920)
  • Ce Vice impuni la lecture (1925)
  • Jaune bleu blanc (1927)
  • Aux couleurs de Rome (1938)
  • Sous l'invocation de Saint Jerome (1946)

Ελληνικές μεταφράσεις Επεξεργασία

  • Εραστές, ευτυχισμένοι εραστές...σε μετάφραση Βάνας Χατζάκη, εκδόσεις Άγρα, 2005
  • Φερμίνα Μάρκες, σε μετάφραση Βάνας Χατζάκη, εκδόσεις Άγρα, 2007

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11911085h. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 «Valery Nicolas Larbaud». (Γαλλικά) Βάση δεδομένων Léonore. Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας. 19800035/172/22143.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6sj2hjm. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 (Γαλλικά) Βάση δεδομένων Léonore. Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας.
  5. «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Valery-Nicolas-Larbaud. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. dicopalitus.huma-num.fr/notice/valery-larbaud-1881-1957/.
  7. (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/302945. Ανακτήθηκε στις 1  Ιουνίου 2020.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11911085h. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. 9,0 9,1 9,2 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/31290. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  10. . «universalis.fr/encyclopedie/valery-larbaud/». 
  11. G. Jean-Aubry, Valéry Larbaud: sa vie et son œuvre d'après des documents inédits, Volume 1, Éditions du Rocher, 1949, p. 128.
  12. 12,0 12,1 . «britannica.com/biography/Valery-Nicolas-Larbaud». 
  13. . «jesuismort.com/tombe/valery-larbaud#biographie». 
  14. . «evene.lefigaro.fr/celebre/biographie/valery-larbaud». 
  15. . «babelio.com/livres/Larbaud-Fermina-Mrquez/». 
  16. . «babelio.com/auteur/Valery-Larbaud/». 
  17. . «alalettre.com/larbaud-bio».