Βραβείο Γκονκούρ
Το Βραβείο Γκονκούρ (στα γαλλικά Prix Goncourt ) είναι ένα από τα σημαντικότερα βραβεία της γαλλικής λογοτεχνίας. Απονέμεται κάθε χρόνο στις αρχές Νοεμβρίου στον συγγραφέα του «καλύτερου πεζού έργου μυθοπλασίας της χρονιάς».[1]
Βραβείο Γκονκούρ | |
---|---|
Prix Goncourt | |
Ο ιδρυτής Εντμόν ντε Γκονκούρ | |
Απονέμεται για | Λογοτεχνικό βραβείο |
Χορηγός | Ακαδημία Γκονκούρ |
Χώρα | Γαλλία |
Συχνότητα | ετήσια |
Έπαθλο | 10 ευρώ |
Πρώτη απονομή | 1903 |
Ιστοσελίδα | academie-goncourt.fr |
Η ιστορία του ξεκίνησε με το κληροδότημα του Εντμόν ντε Γκονκούρ, επιτυχημένου συγγραφέα, κριτικού και εκδότη, ο οποίος ίδρυσε τη φερώνυμη Ακαδημία (Académie Goncourt). Το βραβείο έλαβε την ονομασία του από το όνομα του αδερφού του και συνεργάτη, Ζυλ ντε Γκονκούρ (1830-1870). Η πρώτη απονομή του εν λόγω βραβείου έγινε από την Ακαδημία στις 21 Δεκεμβρίου 1903. Το χρηματικό ποσό που συνοδεύει τη βράβευση, αρχικά ανερχόταν σε πενήντα (50) γαλλικά φράγκα, ποσό του οποίου η αξία υποτιμήθηκε σταδιακά και κατέληξε σήμερα στο συμβολικό ύψος των 10 ευρώ.[2]
Το βραβείο Γκονκούρ απευθύνεται βασικά σε μυθιστορήματα, παράλληλα όμως απονέμονται και άλλα ομώνυμα βραβεία για άλλα λογοτεχνικά είδη καθώς και πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς, τα οποία παλαιότερα δίδονταν ως υποτροφία: [3]
- Βραβείο Ποίησης το οποίο απονέμεται σε έναν ποιητή για το σύνολο του έργου του στην αρχή κάθε χρόνου στο Παρίσι (στο εστιατόριο Ντρουάν, που φιλοξενεί κάθε πρώτη Τρίτη του μήνα τη συνάντηση των κριτών).
- Βραβείο Μυθιστορήματος πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα (μέσα στην άνοιξη στο Παρίσι).
- Βραβείο Νουβέλας (Σεπτέμβριο στο Στρασβούργο).
- Βραβείο Βιογραφίας (Σεπτέμβριο στο Νανσύ).
Από το 1988 έχει θεσμοθετηθεί το βραβείο Γκονκούρ για μαθητές λυκείου, αρχικά σε τοπικό επίπεδο (Βρετάνη) και μεταγενέστερα σε εθνικό επίπεδο από γνωστή αλυσίδα βιβλιοπωλείων, το Υπουργείο Παιδείας της Γαλλίας σε συνεργασία με την Ακαδημία Γκονκούρ.[4]
Από το 1998, σε σύμπραξη με τα Γαλλικά Ινστιτούτα χωρών, θεσμοθετήθηκε το Βραβείο Γκονκούρ για το εξωτερικό σε είκοσι χώρες. Στην Ελλάδα καθιερώθηκε από το 2020 με τη συνεργασία του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης.[5]
Νικητές του βραβείου
Επεξεργασία- 1903 - Τζον Αντουάν Νο, Force ennemie
- 1904 - Λεόν Φραπιέ, La Maternelle
- 1905 - Κλοντ Φαρέρ, Les Civilisés
- 1906 - Ζερόμ και Ζαν Ταρό, Dingley, l'illustre écrivain
- 1907 - E. Μοζελί, Terres lorraines
- 1908 - Φρανσίς ντε Μιομάντρ, Écrit sur de l'eau...
- 1909 - Μαριούς και Αρί Λεμπλόντ, En France
- 1910 - Λουί Περγκώ, De Goupil à Margot
- 1911 - Αλφόνς ντε Σατομπριάν, Monsieur des Lourdines
- 1912 - Αντρέ Σαβινιόν, Les Filles de la pluie
- 1913 - Μαρκ Ελντέρ, Le peuple de la mer
- 1914 - Αντριάν Μπερτράν, l'Appel du Sol
- 1915 - Ρενέ Μπενζαμέν, Gaspard
- 1916 - Ανρί Μπαρμπίς, le Feu
- 1917 - Ανρί Μαλέρμπ, La Flamme au poing.
- 1918 - Ζωρζ Ντιαμέλ, Civilisation.
- 1919 - Μαρσέλ Προυστ, A l'ombre des jeunes filles en fleur (τόμος 2 από - το "Αναζητώντας το Χαμένο Χρόνο" - À la recherche du temps perdu,)
- 1920 - Ερνέστ Περοσόν, Nêne
- 1921 - Ρενέ Μαράν, Batouala
- 1922 - Ανρί Μπερό, Le vitriol de la lune και Le martyre de l'obèse
- 1923 - Λ. Φαμπρ, Rabevel ou Le mal des ardents
- 1924 - Τιερί Σαντρ, Le Chèvrefeuille, le Purgatoire, le Chapitre XIII
- 1925 - Μορίς Ζενεβουά, Raboliot
- 1926 - Α. Ντεμπερλί, Le supplice de Phèdre
- 1927 - Μορίς Μπεντέλ, Jérôme 60° latitude nord
- 1928 - Μορίς Κονσταντέν Βεγιέρ, Un Homme se penche sur son passé
- 1929 - Μαρσέλ Αρλάν, L'Ordre
- 1930 - Α. Φοκονιέ, Malaisie
- 1931 - Ζαν Φαγιάρ, Mal d'amour
- 1932 - Γκι Μαζελέν, Les Loups
- 1933 - Αντρέ Μαλρό, La Condition humaine
- 1934 - Ροζέ Βερσέλ, Capitaine Conan
- 1935 - Ζοζέφ Πέιρ, Sang et Lumières
- 1936 - Μαξάνς βαν ντερ Μέερς, L'Empreinte de Dieu
- 1937 - Σαρλ Πλινιέ, Faux Passeports
- 1938 - Ανρί Τρουαγιά, L'Araignée
- 1939 - Φιλίπ Εριά, Les enfants gâtés
- 1940 - Φρανσίς Αρμπιέρ, Les grandes vacances
- 1941 - Ανρί Πουρά, Le vent de mars
- 1942 - Μπερνάρ Μαρκ, Pareil à des enfants
- 1943 - Μαριούς Γκρουτ, Passage de l'Homme
- 1944 - Έλσα Τριολέ, Le premier accroc coûte 200 Francs
- 1945 - Ζαν-Λουί Μπορί, Mon village à l'heure allemande
- 1946 - Ζαν-Ζακ Γκοτιέ, Histoire d'un Fait divers
- 1947 - Ζαν-Λουί Κερτίς, Les Forêts de la Nuit
- 1948 - Μωρίς Ντριόν, Les grandes familles
- 1949 - Ρομπέρ Μερλ, Week-end à Zuydcoote
- 1950 - Πολ Κολέν, Les jeux sauvages
- 1951 - Ζυλιέν Γκρακ, Le Rivage des Syrtes (αρνήθηκε το βραβείο )
- 1952 - Μπεατρίς Μπεκ, Léon Morin, prêtre
- 1953 - Πιερ Γασκάρ, Les Bêtes
- 1954 - Σιμόν ντε Μποβουάρ, Les Mandarins
- 1955 - Ροζέ Ικόρ, Les eaux mêlées
- 1956 - Ρομέν Γκαρί, Les racines du ciel
- 1957 - Ροζέ Βαγιάν, La Loi
- 1958 - Φρανσίς Βαλντέρ, Saint Germain ou la Négociation
- 1959 - Αντρέ Σβαρτς-Μπαρτ, Le dernier des Justes
- 1960 - Βίντιλα Οριά, Dieu est né en exil
- 1961 - Ζαν Κο, La pitié de Dieu
- 1962 - Άννα Λανγκφούς, Les bagages de sable
- 1963 - Αρμάν Λανού, Quand la mer se retire
- 1964 - Ζωρζ Κονσόν, L'Etat sauvage
- 1965 - Ζακ Μπορέλ, L'Adoration
- 1966 - Εντμόν Σαρλ-Ρου, Oublier Palerme
- 1967 - Αντρέ Πιέιρ ντε Μαντιάργκ, La Marge
- 1968 - Μπερνάρ Κλαβέλ, Les fruits de l'hiver
- 1969 - Φελισιάν Μαρσό, Creezy
- 1970 - Μισέλ Τουρνιέ, Le Roi des Aulnes
- 1971 - Ζακ Λοράν, Les Bêtises
- 1972 - Ζαν Καριέρ, L'Epervier de Maheux
- 1973 - Ζακ Σεσέ, L'Ogre
- 1974 - Πασκάλ Λενέ, La Dentellière
- 1975 - Εμίλ Αζάρ (Ρομέν Γκαρί), La vie devant soi
- 1976 - Πατρίκ Γκρενβίγ, Les Flamboyants
- 1977 - Ντιντιέ Ντεκουάν, John l'enfer
- 1978 - Πατρίκ Μοντιανό, Rue des boutiques obscures
- 1979 - Αντονέν Μεγιέτ, Pélagie la Charette
- 1980 - Ιβ Ναβάρ, Le Jardin d'acclimatation
- 1981 - Λισιέν Μποντάρ, Anne Marie
- 1982 - Ντομινίκ Φερνάντες, dans la main de l'Ange
- 1983 - Φρεντερίκ Τριστάν, Les égarés
- 1984 - Μαργκερίτ Ντιράς, L'Amant
- 1985 - Γιαν Κεφελέκ, Les Noces barbares
- 1986 - Μισέλ Οστ, Valet de nuit
- 1987 - Ταχάρ μπεν Ζελούν, La Nuit sacrée
- 1988 - Ερίκ Ορσενά, Αποικίες (L'Exposition coloniale)
- 1989 - Ζαν Βοτρέν, Un grand pas vers le Bon Dieu
- 1990 - Ζαν Ρουό, Les Champs d'honneur
- 1991 - Πιέρ Κομπεσκό, Les Filles du Calvaire
- 1992 - Πατρίκ Σαμουαζό, Texaco
- 1993 - Αμίν Μααλούφ, Le Rocher de Tanios
- 1994 - Ντιντιέ βαν Κοβελέρτ, Un Aller simple
- 1995 - Αντρέι Μακίν, Le Testament français
- 1996 - Πασκάλ Ροζέ, Le Chasseur Zéro
- 1997 - Πατρίκ Ραμπό, La Bataille
- 1998 - Πολ Κονστάν, Confidence pour confidence
- 1999 - Ζαν Εσενόζ, Je m'en vais
- 2000 - Ζαν-Ζακ Σιλ, Ingrid Caven
- 2001 - Ζαν-Κριστόφ Ρουφέν, Rouge Brésil
- 2002 - Πασκάλ Κινιάρ, Les Ombres errantes
- 2003 - Ζακ-Πιερ Αμέτ, La maîtresse de Brecht
- 2004 - Λοράν Γκοντέ, Le Soleil des Scorta
- 2005 – Φρανσουά Βεγιεργκάν, Trois jours chez ma mère
- 2006 - Τζόναθαν Λίτελ, Les Bienveillantes
- 2007 - Ζιλ Λερουά, Το τραγούδι της Αλαμπάμας (Alabama song)
- 2008 - Ατίκ Ραχιμί , Πέτρα της υπομονής
- 2009 - Μαρί Εντιάγι, Τρεις ισχυρές γυναίκες
- 2010 - Μισέλ Ουελμπέκ, Ο Χάρτης και το Έδαφος (La carte et la territoire)
- 2011 - Αλεξίς Ζενί, Η γαλλική τέχνη του πολέμου (L'Art français de la guerre)
- 2012 - Ζερόμ Φεραρί, Το κήρυγμα για την πτώση της Ρώμης (Le sermon sur la chute de Rome)
- 2013 - Πιέρ Λεμέτρ, Au revoir là-haut
- 2014 - Λιντί Σαλβέρ, Pas pleurer
- 2015 - Ματιάς Ενάρ, Boussole
- 2016 - Λεϊλά Σλιμανί, Chanson douce
- 2017 - Ερίκ Βιγιάρ, L'Ordre du jour
- 2018 - Νικολά Ματιέ, Leurs enfants après eux
- 2019 - Ζαν-Πολ Ντιμπουά, Tous les hommes n'habitent pas le monde de la même façon
- 2021 - Mohamed Mbougar Sarr, La Plus Secrète Mémoire des hommes