Βενετοί (Γαλάτες)

κελτικός λαός στη χερσόνησο της Βρετάνης

Οι Βενετοί (λατινικά: Veneti) ήταν ναυτικός κελτικός λαός που ζούσαν στη χερσόνησο της Βρετάνης στη Γαλλία, η οποία κατά τη ρωμαϊκή περίοδο αποτελούσε τμήμα της περιοχής που ονομάζονταν Αρμορική και υπάγονταν στη Γαλατία.

Νομίσματα των Βενετών από τον 5ο-1ο αιώνα π.Χ.

Έδωσαν το όνομά τους στη σύγχρονη πόλη Βαν.

Καταγωγή Επεξεργασία

Οι Βενετοί ήταν λαοί εγκατεστημένοι σε διάφορες περιοχές του αρχαίου κόσμου. Ορμώμενοι από την περιοχή μεταξύ Βαλτικής και Καρπαθίων διασκορπίστηκαν μετά από σειρά μεταναστεύσεων. Οι πιο γνωστές βενετικές ομάδες είναι οι Βενετοί της Αδριατικής, από τους οποίους πήρε την ονομασία της η Βενετία, και οι Βενετοί της Αρμορικής (Γαλάτες).[1]

Οι Βενετοί της Αρμορικής εγκαταστάθηκαν από τη 2η χιλιετία π.Χ. στη Γαλατία και ο πολιτισμός τους έρχεται να καλύψει έναν πληθυσμό και έναν προϊστορικό πολιτισμό πολύ παλαιότερο, όπως μαρτυρούν οι προϊστορικοί αρχαιολογικοί χώροι στο νομό Μορμπιάν, στο Λοκμαριακέ ή τα Μεγαλιθικά μνημεία του Καρνάκ.

Χαρακτηριστικά Επεξεργασία

 
Χάρτης των γαλατικών λαών της σημερινής Βρετάνης : Οσίσμιοι, Βενετοί, Κοριοσολίτες, Ρεδόνοι, Ναμνήτες

Οι Βενετοί κατοικούσαν στη νότια Αρμορική, κατά μήκος του κόλπου Μορμπιάν. Κατασκεύασαν τα προπύργια τους σε παράκτιες περιοχές, που μετατρέπονταν σε νησιά με την παλίρροια και χερσόνησοι με την άμπωτη. Η πιο αξιοσημείωτη πόλη και πρωτεύουσά τους, πιθανόν να βρισκόταν κοντά στο Λοκμαριακέ μέχρι την άφιξη των Ρωμαίων, το 57 π.Χ. Οι Ρωμαίοι ίδρυσαν τη νέα τους πρωτεύουσα το Νταριόριτουμ (τώρα γνωστό ως Gwened στα βρετονικά ή Βαν στα γαλλικά), που αναφέρεται στην Γεωγραφία του Πτολεμαίου.

Οι Βενετοί κατασκεύαζαν τα δρύινα πλοία τους με μεγάλα κυρτά ξύλα στερεωμένα με σιδερένια καρφιά πάχους ενός αντίχειρα. Πλοηγούσαν τα πλοία τους με τη χρήση δερμάτινων πανιών. Αυτό έκανε τα πλοία ισχυρά, ανθεκτικά, ικανά να αντέξουν τις σκληρές συνθήκες του Ατλαντικού.

Όπως αναφέρει ο Ιούλιος Καίσαρας στα Απομνημονεύματα περί του Γαλατικού πολέμου, οι Βενετοί είχαν στενές σχέσεις με τη Βρετανία. Ο Καίσαρ αναφέρει ότι οι Βενετοί έπλεαν στη Βρετανία, είχαν εμπορικές σχέσεις και έλεγχαν το εμπόριο κασσίτερου από τα ορυχεία της Κορνουάλης και του Ντέβον. Επίσης, ότι κάλεσαν στρατιωτική βοήθεια από τη Βρετανία κατά τον πόλεμο του 56 π.Χ. [2]

Άλλοι αρχαίοι κελτικοί λαοί που ιστορικά κατοικούσαν στην Αρμορική είναι οι Ρεδόνοι, οι Κοριοσολίτες, οι Οσίσμιοι, οι Εσούβιοι και οι Ναμνήτες.

Η εκστρατεία του Καίσαρα Επεξεργασία

 
Η μάχη της Βαν (56 π.Χ.), μικρογραφία του 15ου αιώνα

Το 57 π.Χ., δεύτερο έτος των Γαλατικών πολέμων, ο Ιούλιος Καίσαρ έστειλε τον Ρωμαίο στρατηγό Πόπλιο Κράσσο με την 7η λεγεώνα στην Αρμορική με σκοπό να την υποτάξει. Οι παράκτιοι λαοί υποτάχθηκαν και του παρέδωσαν ομήρους.[3] Τα ρωμαϊκά στρατεύματα διαχείμασαν στην περιοχή των Ανδών (σημερινή περιοχή Ανζού) και στις αρχές του έτους 56 π.Χ. ο Κράσσος έστειλε απεσταλμένους για να αναζητήσει προμήθειες από τα γειτονικά γαλατικά φύλα. Οι Βενετοί συνέλαβαν τους Ρωμαίους απεσταλμένους με την ελπίδα να τους ανταλλάξουν με τους ομήρους που είχαν δώσει στον Κράσσο και ενθάρρυναν άλλους γειτονικούς λαούς να τους μιμηθούν.

Για να αντιμετωπίσει αυτή την κατάσταση, ο Καίσαρας διέταξε τον Κράσσο να κατασκευάσει στόλο στον Λίγηρα για να προετοιμαστεί για επίθεση.

Οι Γαλάτες οχύρωσαν τις πόλεις τους, συγκέντρωσαν προμήθειες και συμμάχησαν, σύμφωνα πάντα με τον Καίσαρα, με πολλούς άλλους γαλατικούς λαούς (Οσίσμιους, Λεξόβιους, Ναμνήτες, Αμπιλάτρες, Μορινούς, Ωλέρκους και Μενάπιους.[4]

 
Η ναυμαχία των Βενετών, 56 π.Χ.

Ο Καίσαρας φοβήθηκε την αποδυνάμωση της αυτοκρατορίας στη Γαλατία και έστειλε στρατηγούς του σε διάφορα στρατηγικά σημεία. Ο Κράσσος κατευθύνθηκε προς την Ακουιτανία, για να εμποδίσει τους ντόπιους να ενισχύσουν τους Βενετούς.

Οι επιθέσεις των Ρωμαίων απέβησαν άκαρπες. Οι Βενετοί είχαν καταφύγει στα ακρωτήρια και εκμεταλλευόμενοι τις παλίρροιες έφευγαν στη θάλασσα όταν αυξάνονταν ο κίνδυνος. Κρίθηκε τότε απαραίτητο να διεξαχθεί ναυμαχία.

Η ναυμαχία έλαβε χώρα το καλοκαίρι του 56, έξω από τον κόλπο του Μορμπιάν. Οι Βενετοί, παρά τη θαλάσσια υπεροχή τους και τα βαριά ιστιοφόρα τους, νικήθηκαν από τους Ρωμαίους, που χρησιμοποίησαν γαλέρες με κουπιά, αξιοποιώντας την απάνεμη θάλασσα. Από τα 220 πλοία των Βενετών, «ήταν ελάχιστος ο αριθμός αυτών που, χάρη στη νύχτα, κατάφεραν να φτάσουν στην ακτή» [5]

Μόλις καταστράφηκε ο στόλος τους, οι Βενετοί δεν μπορούσαν πλέον να αγωνιστούν και παραδόθηκαν. Ο Καίσαρας τότε εκτέλεσε όλα τα μέλη της Γερουσίας των Βενετών. πολλοί Βενετοί πουλήθηκαν σαν σκλάβοι, ενώ άλλοι, αν και υποδουλωμένοι, διατήρησαν το όνομα και την επικράτειά τους. Τα εδάφη των Ναμνητών νότια του Λίγηρα, γύρω από το Ρατιάτουμ - σημερινή Ρεζέ, αποδόθηκαν στους Πίκτονες, συμμάχους της Ρώμης.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα, τομ. 14, σελ. 48
  2. Julius Caesar, Commentarii de Bello Gallico 3:8
  3. Jules César, Commentaires sur la Guerre des Gaules, livre II, 34
  4. César, Commentaires sur la Guerre des Gaules, Livre III, 11
  5. Jules César, Guerre des Gaules , Paris, Livre de poche, 1970, 506 p., p. 147 - Livre III, Chap. 16