Μεταφράσεις της Αγίας Γραφής
Οι μεταφράσεις της Αγίας Γραφής αποτελούν γλωσσικές αποδόσεις του ιερού κειμένου των Γραφών σε άλλη γλώσσα ή μεταφορά σε άλλο τύπο της ίδιας γλώσσας.
Υπολογίζεται ότι σήμερα η Αγία Γραφή, ολόκληρη ή τμήματά της, έχει μεταφραστεί σε πάνω από 1.800 γλώσσες. Εντούτοις, ενώ τα πρωτότυπα κείμενα θεωρούνται θεόπνευστα, δεν ισχύει το ίδιο για τις μεταφράσεις ή τους μεταφραστές, στο σύνολο σχεδόν του χριστιανισμού. Εξαίρεση του κανόνα αυτού αποτελεί η Μετάφραση των Εβδομήκοντα, που στην Ορθόδοξη και τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, επικυρώθηκε ως θεόπνευστη από τοπικές και οικουμενικές συνόδους, καθώς χρησιμοποιήθηκε από τους αποστόλους στα κείμενα της Καινής Διαθήκης (ιδιαίτερα στις επιστολές του Παύλου) και από εκκλησιαστικούς συγγραφείς στην Ανατολή και τη Δύση.
Ιστορικά, το έργο της Βιβλικής μετάφρασης ανάγεται στον τρίτο αιώνα π.Χ, όταν άρχισε το έργο της ελληνικής μετάφρασης των Εβδομήκοντα από τις θεόπνευστες Άγιες Γραφές που ήταν γραμμένες στην εβραϊκή και αραμαϊκή γλώσσα.
Ακολουθεί ένας συνοπτικός συγκεντρωτικός πίνακας μεταφράσεων της Βίβλου που έχουν κυκλοφορήσει κυρίως στην ελληνική και στην αγγλική αλλά και σε άλλες γλώσσες, καθώς και μελλοντικές μεταφράσεις. Για κάθε μετάφραση καταγράφονται εν συντομία και εφόσον υπάρχουν διαθέσιμες οι εξής πληροφορίες:
- α) το χαρακτηριστικό όνομα της μετάφρασης,
- β) το περιεχόμενο ή αντικείμενο της μετάφρασης,
- γ) ο μεταφραστής, η ομάδα των μεταφραστών ή ο εκδότης που είχαν την επιμέλεια,
- δ) ο τόπος όπου έγινε η μετάφραση και
- ε) η χρονολογία γύρω στην οποία έγινε η μετάφραση.
Μεταφράσεις στην ελληνική
Επεξεργασία- Εβδομήκοντα: Παλαιά Διαθήκη, Ιουδαίοι λόγιοι, Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, 2ος-3ος αιώνας π.Χ
- Εξαπλά: Παλαιά Διαθήκη, Ωριγένης, Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, γύρω στο 245 μ.Χ
- Μετάφρασις εις τον Εκκλησιαστήν του Σολομώντος: Εκκλησιαστής, Γρηγόριος Νεοκαισαρείας, Νεοκαισάρεια Πόντου, μέσα 3ου αιώνα μ.Χ
- Η Παλαιά τε και Νέα Διαθήκη: Παλαιά Διαθήκη/Καινή Διαθήκη, Ιωαννίκιος Καρτάνος, Φυλακές Βενετίας, 1536.
- Pentateuchus Hebraicus, Haldaicus, Hispanicus et Barbaro-Graecus: Πεντάτευχος, ανώνυμος Εβραίος, Κωνσταντινούπολη, 1547.[1]
- Η Καινή Διαθήκη του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού: Καινή Διαθήκη, Μάξιμος Καλλιουπολίτης, Γενεύη, 1638.
- Νεοελληνική Μετάφραση: Παλαιά Διαθήκη/Καινή Διαθήκη, Νεόφυτος Βάμβας, Βιβλική Εταιρία Μεγάλης Βρετανίας και Αλλοδαπής/Ελληνική Βιβλική Εταιρία, Αθήνα, 1850.
- Η Νέα Διαθήκη κατά το Βατικανό Χειρόγραφο: Τα Ευαγγέλια, Αλέξανδρος Πάλλης, Λίβερπουλ/Αθήνα, 1902· 1910[2].
- Η Καινή Διαθήκη μετά Συντόμου Ερμηνείας: Καινή Διαθήκη, Παναγιώτης Τρεμπέλας, Αδελφότης Θεολόγων «Ο Σωτήρ», Αθήνα, 1952.
- Η Αγία Γραφή: Παλαιά Διαθήκη/Καινή Διαθήκη, Ν. Λούβαρι–Α. Χαστούπη, 1960.
- Η Καινή Διαθήκη: Κείμενον-Ερμηνευτική Απόδοσις: Καινή Διαθήκη, Ιωάννης Κολιτσάρας, Αδελφότης Θεολόγων «Η Ζωή», Αθήνα, 1963.
- Η Καινή Διαθήκη των Τεσσάρων Καθηγητών: Καινή Διαθήκη, Βασίλειος Βέλλας, Ευάγγελος Αντωνιάδης, Αμίλκας Αλιβιζάτος και Γεράσιμος Κονιδάρης, Ελληνική Βιβλική Εταιρία, Αθήνα, 1967.
- Η Παλαιά Διαθήκη: Κείμενον-Ερμηνευτική Απόδοσις:, Παλαιά Διαθήκη, Ιωάννης Κολιτσάρας, Αδελφότης Θεολόγων «Η Ζωή», Αθήνα, 1970.
- Η Παλαιά Διαθήκη μετά Συντόμου Ερμηνείας: Παλαιά Διαθήκη, Παναγιώτης Τρεμπέλας κ.α., Αδελφότης Θεολόγων «Ο Σωτήρ», Αθήνα, 1985.
- Η Καινή Διαθήκη—Μεταγλώττιση: Καινή Διαθήκη, Σπύρος Καραλής, Εκδόσεις «Βίβλος», Αθήνα, 1991.
- Η Αγία Γραφή—Μεταφορά στη Νεοελληνική: Παλαιά Διαθήκη/Καινή Διαθήκη, Σπύρος Φίλος, Εκδόσεις Πέργαμος, Αθήνα, 1993/1994.
- Η Αγία Γραφή—Μετάφραση Νέου Κόσμου: Εβραϊκές-Αραμαϊκές Γραφές (Παλαιά Διαθήκη)/Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές (Καινή Διαθήκη), Επιτροπή Μετάφρασης Νέου Κόσμου/Βιβλική και Φυλλαδική Εταιρία Σκοπιά της Πενσυλβανίας, Νέα Υόρκη/Αθήνα, 1950/1961 στα αγγλικά, 1993/1997 στα ελληνικά.
- Η Καινή Διαθήκη—Εγχειρίδιο Μελέτης και Ζωής: Καινή Διαθήκη, Γεν. εποπτεία Σπύρος Ζωδιάτης, Εκδόσεις «ο Λόγος», Αθήνα, 1994.
- Η Καινή Διαθήκη σε νεοελληνική απόδοση: Καινή Διαθήκη, Αθανάσιος Δεληκωστόπουλος, Αθήνα, 1995.
- Η Αγία Γραφή, Μετάφραση από τα Πρωτότυπα Κείμενα: Παλαιά Διαθήκη/Καινή Διαθήκη/Δευτεροκανονικά (Απόκρυφα), Ελληνική Βιβλική Εταιρία, Αθήνα, 1997.
- Η Καινή Διαθήκη: Καινή Διαθήκη, Νικόλαος Σωτηρόπουλος εδώ, Αθήνα, 2002 [ἡ καλυτέρα πασῶν, Μητροπολίτης Γόρτυνος][3].
- Η Καινή Διαθήκη: Καινή Διαθήκη, Δαμασκηνός Καζανάκης, Μάλλιαρης Παιδεία, Θεσσαλονίκη, 2004.
- Η Καινή Διαθήκη με Σύντομη Ερμηνεία: Καινή Διαθήκη, Παναγιώτης Τρεμπέλας, Μάριος Δομουχτσής, Αδελφότης Θεολόγων «Ο Σωτήρ», Αθήνα, 2011.
- Ψαλτήριον: Ψαλμοί, Ελληνική Βιβλική Εταιρία, Αθήνα, 2015.
(interwiki en:Bible translations into Greek)
Μεταφράσεις ξενόγλωσσες
ΕπεξεργασίαΣτην αγγλική γλώσσα
Επεξεργασία- New Jewish Publication Society of America Version (Νέα Μετάφραση της Ιουδαϊκής Εκδοτικής Εταιρίας της Αμερικής)
- Wycliffe's Bible (Βίβλος του Γουίκλιφ, 1832-1395)
- King James Bible (Βίβλος του βασιλιά Ιακώβου (1611)
- English Standard Bible
Στη λατινική γλώσσα
ΕπεξεργασίαΣτην συριακή (αραμαϊκή) γλώσσα
Επεξεργασία- Πεσίτα: Παλαιά Διαθήκη/Καινή Διαθήκη, Ιουδαίοι ή Εβραίοι Χριστιανοί, Συρία, 1ος-3ος αιώνας μ.Χ (η αγγλική μετάφραση του George Lamsa, εδώ το κείμενο της Π.Δ. εδώ το κείμενο της Κ.Δ.)
Αραμαϊκά Ταργκούμ
Επεξεργασία- Όνκελος (Η Πεντάτευχος με αγγλική μετάφραση. Αριστερά)
- Ιωνάθαν (Η Πεντάτευχος με αγγλική μετάφραση. Αριστερά)
- Νεόφιτι (Η Πεντάτευχος χωρίς μετάφραση)
- Ιωνάθαν (Οι Προφήτες χωρίς μετάφραση)
- Αραμαϊκό Ταργκούμ (Τα Αγιόγραφα χωρίς μετάφραση)
Κριτικές εκδόσεις κειμένου
Επεξεργασία- Κείμενο του Εράσμου: Καινή Διαθήκη, Ντεζιντέριους Έρασμος, Βασιλεία της Ελβετίας, 1516.
- Nestle - Aland: Η Καινή Διαθήκη (Βασισμένο στο έργο των Eberhard και Erwin Nestle. Επιμέλεια Barbara και Kurt Aland, Ιωάννης Καραβιδόπουλος, Carlo M. Martini, Bruce M. Metzger. 28η αναθεωρημένη έκδοση το 2012 από το Ινστιτούτο Κειμενικής Έρευνας της Καινής Διαθήκης Münster/Westphalia υπό τη διεύθυνση του Holger Strutwolf.).
- Rahlfs - Hanhart: Η Παλαιά Διαθήκη κατά τους Εβδομήκοντα (Ο΄) (Εβδομήκοντα. Η Παλαιά Διαθήκη στα ελληνικά κατά τους Εβδομήκοντα (LXX) μεταφραστές που δημοσίευσε ο Alfred Rahlfs. Δεύτερη έκδοση αναθεωρημένη και επιμελημένη από τον Robert Hanhart το 2006).
- Gottingen Septuagint: Vetus Testamentum Graecum Auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum (= Η Ελληνική Παλαιά Διαθήκη [των Εβδομήκοντα] που εκδόθηκε από την αρχή της Ακαδημίας Επιστημών του Γκότινγκεν) —Ακαδημία Επιστημών της Κάτω Σαξονίας στο Γκότινγκεν.
Υποσημειώσεις
Επεξεργασία- ↑ Ως "Barbaro-Graecus" χαρακτηρίζεται η νεοελληνική γλώσσα που χρησιμοποιήθηκε.
- ↑ Η Νέα Διαθήκη, 2000, Εκδόσεις Εκάτη
- ↑ ««ΤΟ ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ Ὑπό Ἐπισκόπου Ἰερεμίου Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως», σ.3» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 3 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2021.
Βλέπε επίσης
Επεξεργασία- Κατάλογος μεταφράσεων της Γραφής οι οποίες είναι διαθέσιμες στο διαδίκτυο.
- eBible.gr Μετάφραση της Αγίας Γραφής στη Δημοτική, μετάφραση του Νεόφυτου Βάμβα, το κριτικό κείμενο Nestle Alland, η μετάφραση των Εβδομήκοντα, το Πατριαρχικό κείμενο
- OnlineGreekBible.gr Αρχειοθετήθηκε 2022-02-02 στο Wayback Machine. Αγία Γραφή: κείμενα και μετάφραση - Online Greek texts: Byz, Patriarchal/Greek Orhodox Church, NA27/ UBS4, LXX, TR, Tischendorf, WH, Texts with variants
- www.bibles.gr το κείμενο με τις μεταφράσεις του Ιωάννη Κολιτσάρα και Παναγιώτη Τρεμπέλα
- Η Βίβλος online (Βιβλική έρευνα)