Βικιπαίδεια

Γέρο Ράσκο

Ο Γέρο Ράσκο[1] (σερβικά : Старац Рашко ή Старац Рашко Колашинац)[2], ήταν σέρβος αφηγητής, δημιουργούσε κι απάγγειλε δημοτικά επικά τραγούδια, γνωστός ως μία από τις σημαντικότερες πηγές της επικής ποίησης που καταγράφονται από τον Βουκ Στεφάνοβιτς Κάρατζιτς.

Γέρο Ράσκο
Γέννηση1770
Old Herzegovina
Θάνατος1822
Επάγγελμα/
ιδιότητες		gusle player, ποιητής και συγγραφέας
ΥπηκοότηταΣερβία
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Ράσκο γεννήθηκε γύρω στο 1770 στην περιοχή της Παλιάς Ερζεγοβίνης αλλά αργότερα μετοίκισε στο Κολασίν[3][4]. Σύμφωνα με ορισμένες θεωρίες, ήταν πιθανώς αδελφός του Μάρκο που ήταν παππούς του Σβετοζάρ Μάρκοβιτς[5][6]. Κατά την έναρξη της πρώτης σερβικής εξέγερσης ο Ράσκο πήγε στο χωριό Σαμπάντα στο Ναχαγιέ της Γιαγκόντινα[7]. Συμμετείχε στην Πρώτη Σερβική Εξέγερση και διακρίθηκε στη μάχη της Λιπάρ (1804) και στη μάχη του Ντέλιγκραντ (1806)[8][9].

Ο Γέρο-Ράσκο ήταν αγράμματος[10]. Με βάση τα τραγούδι του ο Βουκ Κάρατζιτς κατέγραψε μερικά από τα καλύτερα ποιήματα με μοτίβα που προέρχονται από τη μεσαιωνική ιστορία της Σερβίας[11] . Ο Γιακόβ Γκρίμ έγραψε για το "Зидање Скадра" κτίριο της Σκόδρας ως «ένα από τα πιο συγκινητικά ποιήματα όλων των εθνών και όλων των εποχών»[12][13]. Ήταν επίσης η πηγή των τραγουδιών Four Uskoks[14][15][16] . Ο Βουκ Κάρατζιτς δήλωσε ότι το τραγούδι "Μάχη του Ντέλιγκραντ" πιθανώς το είχε συγγράψει για τον εαυτό του[17]. Ο Βουκ Κάρατζιτς κατέγραψε επίσης μια άλλη εκδοχή του τραγουδιού "Ο γάμος του βασιλιά Βουκάσιν" από τον Ράσκο αλλά δεν την δημοσιεύση θεωρόντας ότι ήταν η πιο κακή έκδοση από τις άλλες[18].

Ο Κάρατζιτς ταξινόμησε τα τραγούδια του Ράσκο σε δημοτικά τραγούδια από την Ερζεγοβίνη, κατί που διαφώνησε ο Svetozar Matić ο οποίος πίστευε ότι τα τραγούδια του ήταν αρχικά από το Σρεμ, αν και ο Ράσκο ποτέ δεν έζησε στο Σρεμ, άλλοι μελετητές επιβεβαίωσαν την άποψη του Κάρατζιτς[19][18].

Σε τραγούδια του Ράσκο έχει δοθεί μεγάλη προσοχή στην ηθική , και σχεδόν εμμονή με τη δικαιοσύνη, την πίστη και απιστία[20][21].

Ο Βουκ Κάρατζιτς κατέγραψε και δημοσιεύσε δέκα τραγούδια του Ράσκο[18][17].

Μερικά έργα του Επεξεργασία

  • Зидање Скадра
  • Зидање Раванице
  • Урош и Мрњавчевићи
  • Четири ускока
  • Маргита девојка и Рајко Војвода

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ Willem G. Weststeijn (1994). Dutch Contributions to the Eleventh International Congress of Slavists, Bratislava, August 30-September 9, 1993: Literature. Rodopi. σελ. 10. ISBN 978-90-5183-657-8. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2013. 
  2. ↑ Radosav Medenica (1975). Nasa narodna epika i njeni tvorci. Obod. σελ. 94. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2013. 
  3. ↑ Novak Kilibarda (1972). (Poezija i istorija). σελ. 91. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2013. Старац Милија, Тешан Подруговић и старац Рашко поријеклом су из пограничних крајева према Црној Гори 
  4. ↑ Alan Dundes (1996). The Walled-Up Wife: A Casebook. Univ of Wisconsin Press. σελίδες 3ff. ISBN 978-0-299-15073-0. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2013. Karadzic recorded one version of the ballad from one of his prize informants, a man called Old Rashko, who was born in old Herzegovina, but who later came to Serbia, specifically the town of Kolasin. The ballad was first published in 1815. 
  5. ↑ Vuk Stefanović Karadžić· R. Aleksić (1958). Pjesme junačke najstarije. Prosveta. σελ. 665. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2013. Рашков брат Марко, који је тада пребегао заједно са Рашком, јесте деда познатог социјалисте српског, Светозара Марковића 
  6. ↑ Božidar Kovačević (1949). Iz prošlosti. Srpska književna zadruga. σελ. 156. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2013. Због тога би се могло претпо- ставити да је породица Марковића прешла у Србију из некога краја северно од Таре и западно од Ибра, ако се докаже да је Вуков „старац Рашко" доиста брат Марка, Светозарева деде. 
  7. ↑ Vuk Stefanović Karadžić (1833). Narodne srpske pjesme. U štampariji Brejtkopfa i Eršla. σελ. 17. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2013. 
  8. ↑ Miodrag Popović (1987). Vuk Stef. Karadžić: 1787-1864. Nolit. σελ. 158. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2013. У ствари сам спевалац Старац Рашко, устаник из доба Кара- ђорђа и борац у шанцу на Делиграду 
  9. ↑ Rajko Petrov Nogo (1990). Srpske junačke pjesme: antologija. BIGZ. σελ. 408. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2013. Тако је, на пример, Старац Рашко 1804. развио устанички барјак на Липару, а 1806. бранио Делиград. 
  10. ↑ Bogdan Popović· Jovan Skerlić (1908). Srpski književni glasnik. σελ. 467. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2013. Па и Вукову полагању рачуна у предговору од 1833 године не треба веровати, јер је међу записиваче(\) убројао и неписмене људе као што су „старац Рашко од Колашина и Рово, момак господара Јована Обреновића". 
  11. ↑ Svetozar Koljević (1998). Postanje epa. Srpska akademija nauka i umetnosti, Ogranak u Novom Sadu. σελ. 301. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2013. Али вриједи примијетити да је Старац Рашко - пјевач неколиких најбољих пјесама с мотивима из средњовјековне српске историје, попут сјајне, иако изузетно контроверзне пјесме „Зидање Скадра" и опште признате „Урош и Мрњавчевићи" 
  12. ↑ Alan Dundes (1996). The Walled-Up Wife: A Casebook. Univ of Wisconsin Press. σελίδες 3–. ISBN 978-0-299-15073-0. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2013.  Text "quote" ignored (βοήθεια)
  13. ↑ Paul Rankov Radosavljevich (1919). Who are the Slavs?: A Contribution to Race Psychology. Badger. σελ. 332. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2013. 
  14. ↑ Zbornik Matice srpske za književnost i jezik. Матица српска. 2000. σελ. 540. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2013. Старац Рашко и у песми Чешири ускока (Вук III, 47) прерушава своjе jунаке на сличан начин. кат ко^и овакво „одело" или, тачн^е, маска може да изазове 
  15. ↑ Vuk Stefanović Karadžić· Milne Holton· Vasa D. Mihailovich (1997). Songs of the Serbian people: from the collections of Vuk Karadžić. University of Pittsburgh Press. σελ. 102. ISBN 978-0-8229-3952-8. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2013. "The Building of Ravanica"; the shorter version translated here (Karadzic ii, 35 ), sung to Vuk by Old RaSko 
  16. ↑ Dragutin A. Stefanović· Vukašin Stanisavljević (1962). Pregled jugoslovenske književnosti: Narodna književnost, feudalna književnost, dubrovačko-dalmatinska književnost i racionalizam. Zavod za izdavanje udžbenika Narodne Republike Srbije. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2013. 
  17. ↑ 17,0 17,1 Referati i saopštenja - Naučni sastanak slavista u Vukove dane. Međunarodni slavistički centar. 1972. σελ. 237. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2013. По свој прилици је Рашко ову последњу песму сам спевао у логору на Делиграду, јер је ја ни од кога тако по реду нисам могао чути, као од њега, а и они 
  18. ↑ 18,0 18,1 18,2 Zbornik Matice srpske za književnost i jezik. Матица српска. 1953. σελ. 58. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2013. 
  19. ↑ Prilozi za književnost, jezik, istoriju i folklor. Државна штампарија Краљевине Срба, Хрвата и Словенаца. 1965. σελ. 273. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2013. 
  20. ↑ Летопис Матице српске. У Српској народној задружној штампарији. 1987. σελ. 217. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2013. 
  21. ↑ Ljubiša Rajković Koželjac (1970). Članci iz jezika i književnosti. Tehnički školski centar. σελ. 39. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2013. Старац Рашко, тај велики поборник правде 
 
  		Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Old Rashko της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γέρο_Ράσκο&oldid=6417586"