Γαζαρός Αγαγιάν
Ο Γκαζάρος Στεπάνι Αγκαγιάν (αρμενικά: Ղազարոս Ստեփանի Աղայան, 16 Απριλίου (Π.Η. 4 Απριλίου) 1840 – 3 Ιουλίου (Π.Η. 20 Ιουνίου] 1911) ήταν Αρμένιος συγγραφέας, εκπαιδευτής, λαογράφος, ιστορικός, γλωσσολόγος και δημόσιο πρόσωπο.[4]
| Γαζαρός Αγαγιάν | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Ղազարոս Աղայան (Αρμενικά) |
| Γέννηση | 4ιουλ. / 16 Απριλίου 1840γρηγ.[1][2] d:Q12862714[1] |
| Θάνατος | 20 Ιουνίουιουλ. / 3 Ιουλίου 1911γρηγ.[2] Τιφλίδα |
| Τόπος ταφής | Αρμενικό κοιμητήριο του Κοτζιβάνκ |
| Εθνικότητα | Αρμένιοι[1][2] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ρωσική Αυτοκρατορία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Aρμενικά[3] |
| Σπουδές | Σχολείο Νερσισιάν (1853–1854)[1] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | συγγραφέας[1][2] καθηγητής[1][2] δημοσιογράφος άποψης[1][2] δημόσιο πρόσωπο[2] |
| Εργοδότης | Ακαδημία Επιστημών της Αγίας Πετρούπολης[1] Μητέρα Έδρα του Ιερού Ετσιαμντζίν[1] Ports[1] Alexandropol Diocesan School[1] |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | Mushegh Ghazarosi Aghayan |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφία Επεξεργασία
Ο Αγκαγιάν γεννήθηκε στο χωριό Μπολνίσι (γνωστό και ως Μπολνίς-Χατσέν)[5][6] στο κυβερνείο Τιφλίδας (σήμερα ανήκει στη Γεωργία). Ολοκλήρωσε τα πρώτα χρόνια της εκπαίδευσης του στο Μπολνίσι και στην ηλικία των 13 ετών εγγράφηκε στη σχολή Νερσισιάν στη Τιφλίδα. Φοίτησε στο σχολείο για ένα χρόνο, καθώς τα οικονομικά προβλήματα της οικογένειας του τον ανάγκασαν να μην συνεχίσει τη φοίτηση του. Ο Αγκαγιάν ταξίδευε στη Τιφλίδα, στη Μόσχα και την Αγίας Πετρούπολη. Στη Μόσχα, έγραφε στο περιοδικό Χιουσισαπάιλ του Στεπάνος Ναζαριάν, στο οποίο εργάστηκε και ως στοιχειοθέτης.
Στη ζωή του ο Αγκαγιάν άσκησε πολλά επαγγέλματα και ακολούθησε αρκετές σταδιοδρομίες. Ήταν κυνηγός, εργάτης και αγρεργάτης πριν γνωρίσει τον συγγραφέα Μίκαελ Ναλμπαντιάν. Έγινε ένα από τα πρόσωπα της αρμενικής πολιτιστικής και πνευματικής αναγέννησης του 19ου αιώνα.
Το 1867 επέστρεψε στον Καύκασο, όπου εργάστηκε ως διευθυντής του εκδοτικού οίκου "Ετσμιαντζίν". Ύστερα εργάστηκε ως αρχισυντάκτης του μηνιαίου περιοδικού "Αραράτ" (1869-1870). Το 1870 επέστρεψε στην Τιφλίδα και αφοσιώθηκε στη διδασκαλία. Δίδαξε στην Αχάλτσχα, στο Αλεξαντροπόλ, στο Γερεβάν και στη Σουσά. Επίσης επέβλεπε διάφορα αρμενικά σχολεία της Γεωργίας. Ήταν υπέρ του εκδημοκρατισμού της εκπαίδευσης. Επίσης ο Αγκαγιάν ζητούσε τον τερματισμό της επιρροής των κληρικών στα σχολεία. Επίσης συνέγραψε σχολικά βιβλία για τα Αρμένικα σχολεία, καθώς και άλλα εκπαιδευτικά έργα. Έγραφε στο περιοδικό "Αγκμπιούρ", ένα μηνιαίο εικονογραφημένο παιδικό περιοδικό.
Το 1895 συνελήφθη με την κατηγορία της συμμετοχής στο Κόμμα Χντσακ. Αρχικά εξορίστηκε στο Ναχιτσεβάν και έπειτα στη Κριμαία (1898 - 1900). Μετά το 1900 ήταν υπό τον έλεγχο της τσαρικής αστυνομίας για την υπόλοιπη ζωή του. Τον Μάιο του 1902 εορτάστηκε η 40ή επέτειος της λογοτεχνικής δραστηριότητας του Αγκαγιάν. Το 1905 έλαβε χώρα στο συλλαλητήριο του Οκτωβρίου στην Τιφλίδα, όπου διαδήλωσε υπέρ της ανατροπής του τσάρου.
Ο Αγκαγιάν απέκτησε μεγάλη δημοτικότητα στον τομέα της παιδικής λογοτεχνίας. Ο Αγκαγιάν μετέφρασε έργα των Αλεξάντερ Πούσκιν και Ιβάν Κρύλοφ στα αρμενικά.
Το 1911 πέθανε στην Τιφλίδα, σε ηλικία 71 ετών.
Επίσης, ήταν ο παππούς (από την πλευρά της μητέρας) των Λαζάρ Σαριάν και Ανατόλι Εϊραμντζάν, καθώς και κουνιάδος του διάσημου ζωγράφου Μαρτίρος Σαριάν.
Έργα Επεξεργασία
- 1867 - "Αρουτιούν και Μανβέλ" (αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα)
- 1872 - "Οι δύο αδελφές" (κοινωνικό μυθιστόρημα)
- 1888 - "Τορκ Ανγκέγκ" (ποιήματα)
- 1893 - "Τα Κύρια Γεγονότα της Ζωής Μου" (απομνημονεύματα)
- 1881 - "Αναχίτ" (παραμύθι)
- 1887 - "Αρεγκναζάν" (παραμύθι)
- 1904 - "Τα Παραμύθια της Γιαγιάς Γκουλνάζ"
- 1908 - "Αρεβίκ" (εκπαιδευτικό βιβλίο)
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Collection of Works in 4 Volumes, Ed. and commented by A. Asatryan and others, Yerevan, 1962-1963
- Aghayan in Memoirs of Contemporaries, Yerevan, 1967. 529p.
- Tork Angegh, by Ghazaros Aghayan, trans. by Agop J. Hacikyan, 80 pages, Gomidas Institute, (ISBN 978-1903656761)
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 (Aρμενικά) Αρμένικη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια. Armenian Encyclopedia Publishing House. 1974.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 (Aρμενικά) Armenian Concise Encyclopedia. Armenian Encyclopedia Publishing House. 1990.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb159095588. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ Biography
- ↑ «Event dedicated to the 176th anniversary of birth of Ghazaros Aghayan in the Georgian village Bolnis-Khachen». Embassy of the Republic of Armenia in Georgia. 13 Μαΐου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2019.
- ↑ «Ghazaros Aghayan». Abrilbooks.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2019.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Ghazaros Aghayan στο Wikimedia Commons- Biography Αρχειοθετήθηκε 2020-10-18 στο Wayback Machine.
- «Քառասուն տարի» Հ․ Թումանյան
- «Ղ. Աղայանց (Քառասունամյակի օրը)» Հ․ Թումանյան
- «Տխուր հիշողություն (Ղազարի մահվան տարեդարձին)» Հ․ Թումանյան
- Ghazaros Aghayan.Biography