Γεωειδές
 |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |
Ως γεωειδές θεωρητικά ορίζεται η ισοδυναμική επιφάνεια του γήινου βαρυτικού πεδίου που ταυτίζεται παγκόσμια (με αρκετή ακρίβεια) με τη μέση στάθμη της θάλασσας (ΜΣΘ) (των ωκεανών), μη λαμβάνοντας υπόψη την επίδραση των παλιρροιών, των ρευμάτων, των πλανητικών επιδράσεων και ακόμα των μετεωρολογικών φαινομένων ( μεταβολής της πυκνότητας, του κυματισμού κ.ά.) και προεκταθεί νοητά σε όλες τις ηπειρωτικές περιοχές της Γης.
Γενικά Επεξεργασία
Η επιφάνεια του γεωειδούς δεν ταυτίζεται ούτε με τη φυσική γήινη επιφάνεια (ΦΓΕ) αλλά ούτε με διάφορα μαθηματικά μοντέλα αναπαράστασής της, όπως η σφαίρα ή το ελλειψοειδές εκ περιστροφής (ΕΕΠ). Παρά ταύτα η γνώση της γεωμετρίας του γεωειδούς κρίνεται λίαν απαραίτητη όταν μάλιστα πρόκειται να ακολουθήσουν γεωδαιτικές μετρήσεις όπως μηκών ή γωνιών από την επιφάνεια της Γης σε μαθηματική επιφάνεια όπως τυγχάνει το ΕΕΠ.
Ο προσδιορισμός της επιφάνειας του γεωειδούς κυριολεκτικά βασίζεται στην ανάλυση του πεδίου βαρύτητας. Το γεωειδές ως θεωρητικό σχήμα φέρεται παντού κάθετα στην έλξη της βαρύτητας αποτελώντας έτσι ισοδυναμική επιφάνεια του βαρυτικού πεδίου της Γης, διατηρώντας το σχήμα του ελλειψοειδούς εκ περιστροφής με μέγιστη αποχή μέχρι τα 110 μέτρα. Γενικά είναι μια ανώμαλη επιφάνεια, ομαλότερη όμως από τη ΦΓΕ, και οι διαφορές του στην Ελλάδα από το γεωελλειψοειδές του GRS80 (που ελαφρώς τροποποιημένο χρησιμοποιείται και στο Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς 1987), ποικίλλουν από λίγα ως και μερικές δεκάδες μέτρα[1].
Είδη γεωειδούς Επεξεργασία
Το γεωειδές ανάλογα με τα παρατηρούμενα δεδομένα για τον προσδιορισμό του υψομέτρου διακρίνεται σε:
- Βαρυτημετρικό γεωειδές: όπου λαμβάνονται δεδομένα βαρύτητας (βαρυτικού πεδίου) του τόπου μελέτης.
- Αστρογεωδαιτικό γεωειδές: όπου λαμβάνονται αστρικές παρατηρήσεις για τις αποκλίσεις της κατακορύφου.
- Αλτιμετρικό γεωειδές: όπου λαμβάνονται δεδομένα αλτιμετρίας, και στο σύγχρονο
- GPS/χωροσταθμικό γεωειδές: όπου λαμβάνονται δεδομένα από το Παγκόσμιο Σύστημα Στιγματοθέτησης
Γενικά ο προσδιορισμός του γεωειδούς γίνεται με ένα ελλειψοειδές αναφοράς καλούμενο επί τούτου γεωελλειψοειδές με συνδυασμό κάποιων δεδομένων ή μετρήσεων.
Βλέπε επίσης Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Βέης Γ.· Μπιλλήρης Χ.· Παπαζήση Κ. (1992). Ανώτερη Γεωδαισία. Αθήνα: ΣΑΤΜ ΕΜΠ. σελίδες Αστρογεωδαιτικές μέθοδοι 24–25.
Πηγές Επεξεργασία
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica, τ.17ος, σ.17.
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Λιβιεράτος, Ε., Α. Φωτίου: "Ελλειψοειδής Γεωδαισία και Γεωδαιτικά Δίκτυα", Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη, 1986.
- Λιβιεράτος, Ε.: "Θεωρία της Γεωδαισίας", Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη, 1989.
- Κατσάµπαλος, Κ.Ε., Η.Ν. Τζιαβός: "Φυσική Γεωδαισία" Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη 1991.
- ∆ερµάνης, Α.: "∆ιαστηµική Γεωδαισία και Γεωδυναµική", Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη 1999.