Γιάννης Γιαννίκος

Έλληνας εκδότης και αντιστασιακός

Ο Γιάννης Γιαννίκος (1923-2017) ήταν Έλληνας αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης και εκδότης.

Γιάννης Γιαννίκος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Γιάννης Γιαννίκος (Ελληνικά)
Γέννηση23  Ιανουαρίου 1923
Καλαμάτα
Θάνατος17  Φεβρουαρίου 2017
Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταεκδότης
Αξιοσημείωτο έργοΜεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια, στην Ελληνική
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΕθνική Αντίσταση (Ελλάδα)

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Γεννήθηκε στην Καλαμάτα το 1923 και ο πατέρας του είχε μεταναστεύσει στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, ο οποίος όμως επέστρεψε στην Ελλάδα για να συμμετάσχει στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η μητέρα του είχε γραμματικές γνώσεις, γεγονός που δεν ήταν συνηθισμένο κατά τον 20ό αιώνα.[1]

Αντιστασιακή δράση Επεξεργασία

Αποτέλεσε ένα από τα πρώτα άτομα που εντάχθηκαν στον ΕΑΜ-ΕΛΑΣ στον νομό Μεσσηνίας κατά τη διάρκεια της Εθνικής Αντίστασης, πολεμώντας ενάντια σε Γερμανούς και Ιταλούς κατακτητές. Σε ηλικία 22 ετών, το 1945, υπήρξε επικεφαλής της ΟΠΛΑ Μεσσηνίας, και μαζί με την ομάδα που ηγούνταν εισήλθε στην Καλαμάτα στις 9 Σεπτεμβρίου 1944. Ωστόσο, στις 23 Μαρτίου 1945, και μετά τη συνθήκη της Βάρκιζας, συνελήφθη από τις αρχές. Δύο χρόνια αργότερα, δικάστηκε στο Ναύπλιο με την ποινή του να είναι 10 φορές ισόβια. Μεταφέρθηκε στις Φυλακές Κέρκυρας για να εκτίσει την ποινή του.[1]

Το 1952, αφού δεν εκτελέστηκε μέσα σε 5 έτη, και με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, η ποινή του μετατράπηκε σε ισόβια. Ωστόσο, το 1956, επί κυβέρνησης Κωνσταντίνου Καραμανλή, αποφυλακίστηκε, έπειτα από προβλήματα υγείας που προέκυψαν από τις συνεχόμενες απεργίες πείνας που σκοπό είχαν τη διεκδίκηση καλύτερων συνθηκών για αυτόν και τους συγκρατούμενους του στη φυλακή. Ο Βρετανός στρατιωτικός διοικητής Ανατολικής Μεσογείου Χάρολντ Αλεξάντερ, καθώς και η τότε σοβιετική κυβέρνηση τον βράβευσαν για τη δράση του ενάντια στη γερμανική κατοχή, και ειδικά στη συμβολή του για την ασφαλή μετάβαση των βρετανικών στρατευμάτων από τη Μεσσηνία στην Κρήτη.[1]

Λοιπή δραστηριότητα Επεξεργασία

Ξεκινώντας από το 1956, όταν και αποφυλακίστηκε, άρχισε να ασχολείται με τις εκδόσεις, εκδίδοντας τον μεγαλύτερο αριθμό εγκυκλοπαιδειών, αλλά και άλλων τίτλων, από κάθε Έλληνα εκδότη. Σχεδίασε ακόμη, την επανέκδοση της εφημερίδας Έθνος. Μετά από πρόταση της ρωσικής αντιπροσωπείας στην Αθήνα το 1992, ίδρυσε το Ινστιτούτο Πούσκιν, το οποίο αποτελούσε το πρώτο κέντρο διδασκαλίας, εκμάθησης και πιστοποίησης της ρωσικής γλώσσας μετά από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και τη διακοπή της διδασκαλίας της από τον Ελληνοσοβιετικό Σύνδεσμο. Ακόμη, ίδρυσε το Ίδρυμα Ελληνορωσικής Συνεργασίας, έπειτα από παρότρυνση του Προέδρου της Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Καραμανλή.[1][2]

Χρηματοδότησε πληθώρα εκδηλώσεων, από την Επίδαυρο έως το Θέατρο Μπολσόι ενώ υπήρξε συνδετήριος κρίκος στις διακρατικές επαφές σε κυβερνητικό επίπεδο μεταξύ της Ελλάδας και της Σοβιετικής Ένωσης (και έπειτα Ρωσικής Ομοσπονδίας). Ακόμη ήταν αντιπρόσωπος του Πανεπιστημίου Λομονόσοφ, του πρακτορείου ειδήσεων RIA Novosti αλλά και του Πανενωσιακού Οργανισμού Πνευματικών Δικαιωμάτων της Σοβιετικής Ένωσης.[1]

Ήταν νυμφευμένος με την Ευτυχία Γιαννίκου, και μαζί απέκτησαν τέσσερα παιδιά: τον Χρήστο, καθηγητή πανεπιστημίου, τον Θεόδωρο, δικηγόρο και στέλεχος της FIFA, την Πόλα, γιατρό και τον Στάθη, πολιτικό μηχανικό. Απεβίωσε στις 17 Φεβρουαρίου 2017.[2]

Συγγραφικό/Εκδοτικό έργο Επεξεργασία

Το όνομά του ταυτίστηκε με την έκδοση της Μεγάλης Σοβιετικής Εγκυκλοπαίδειας στα ελληνικά, ενώ το 1991 αγόρασε την εφημερίδα Πράβντα, την οποία άρχισε να εκδίδει ξανά. Ίδρυσε τους εκδοτικούς οίκους Πυρφόρος, Ακάδημος και Γιαννίκος. Το πρώτο έργο που εξέδωσε ήταν η Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας του Σεργκένεφ και το Ένας πραγματικός άνθρωπος του Μπόρις Πολεβόι.[2]

Εγκυκλοπαίδειες Επεξεργασία

Εξέδωσε τις εξής εγκυκλοπαίδειες[2]:

  • Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια των Νέων, (1961),
  • Επιστήμη και Ανθρωπότητα, (1963),
  • Λεξικό των Δύο Φύλων, (1965),
  • Στα άρματα, στα άρματα, (1966, η πρώτη Ελληνική εγκυκλοπαίδεια για την Εθνική Αντίσταση),
  • Ερωτική Σεξουαλική Εγκυκλοπαίδεια, (1966)
  • Εγκυκλοπαίδεια Αυτοκινήτου (1967),
  • Ακαδημαϊκή Εγκυκλοπαίδεια, (1974),
  • Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια, (1976),
  • Ποιος πότε, γιατί,
  • Γιατρός στο σπίτι,
  • Ρωσική Μαγειρική.

Ακόμη ως συνεκδότης στις εγκυκλοπαίδειες:

  • Παγκόσμια Ιστορία της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ
  • Εγκυκλοπαίδεια της Γυναίκας

Βιβλία Επεξεργασία

Πέρα από τις εγκυκλοπαίδειες εξέδωσε και μερικά βιβλία. Μεταξύ αυτών[2]:

  • Η ιστορία της Πάπισσας Ιωάννας (1963, αυθεντική μετάφραση του έργου του 1738) του Ντε Σπανχάιμ,
  • Ειρηνοποιοί (1974),
  • Ιστορία της Ευρώπης.

Εξέδωσε ακόμη, βιβλία στη Ρωσία, με τα πιο σημαντικά να είναι τα Πράβδα 5, Μπαλέλτσικ, Ακροπόλ και το περιοδικό Σβομπόντναγια Μυσλ.

Παραπομπές Επεξεργασία