Γιάρμιλα Κρατοχβίλοβα

Τσεχοσλοβάκα δρομέας
(Ανακατεύθυνση από Γιάρμιλα Κράτοχβιλοβα)

Η Γιάρμιλα Κρατοχβίλοβα (τσεχικά: Jarmila Kratochvílová‎‎, γεννήθηκε 26 Ιανουαρίου 1951), αναγραφόμενη στα ελληνικά συχνά ως Κρατοσβίλοβα, είναι πρώην αθλήτρια στίβου της Τσεχοσλοβακίας, και συγκεκριμένα δρομέας μεσαίων αποστάσεων και παρατεταμένης ταχύτητας. Κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο τόσο στα 400 μέτρα, όσο και στα 800 μέτρα στο πρώτο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου το 1983 στο Ελσίνκι, το ένα με παγκόσμιο ρεκόρ.[1][2] Το ίδιο έτος σημείωσε ένα ιστορικό παγκόσμιο ρεκόρ γυναικών στον δρόμο των 800 μέτρων, που παραμένει ακατάρριπτο μέχρι σήμερα και είναι το παλαιότερο ρεκόρ σε ατομικό αγώνισμα στίβου σε άνδρες και γυναίκες.[3][4][5]

Γιάρμιλα Κρατοχβίλοβα
2010
Προσωπικές Πληροφορίες
Γέννηση26 Ιανουαρίου 1951 (1951-01-26) (73 ετών)
Γκόλτσουφ Γενίσοφ, Τσεχοσλοβακία
Έτη δραστηριοποίησης1976 – 1987
Ύψος1,71 μέτρα
Βάρος68 κιλά
Άθλημα
ΧώραΤσεχοσλοβακία Τσεχοσλοβακία
ΆθλημαΣτίβος
Αγώνισμα400 μ., 800 μ.
ΣύλλογοςSlavoj Čáslav (1967–1978), Vysoké školy Praha (1978–1987)

Βιογραφία Επεξεργασία

Στα παιδικά της χρόνια χρειάστηκε να κάνει πολύ σκληρή δουλειά στην οικογενειακή μικροϊδιοκτησία και έτσι ανέπτυξε εξαιρετική δύναμη, αντοχή και αποφασιστικότητα. Άρχισε να ασχολείται με τον στίβο στα 16 της, στον αθλητικό σύλλογο Slavoj Čáslav. Το 1978 μετακόμισε στην Πράγα και έκτοτε αγωνιζόταν για το σύλλογο Vysoké školy Praha.[6]

Δεν είχε διακριθεί ιδιαίτερα ως έφηβη ή νεάνιδα, και μέχρι τα 27 της χρόνια δεν είχε σημειώσει χρόνο καλύτερο των 53 δευτερολέπτων στο αγώνισμα των 400 μέτρων, ενώ ήταν ήδη 32 ετών όταν σημείωσε τα παγκόσμια ρεκόρ της.[7]

Η πρώτη της διάκριση ήρθε το 1979 στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Κλειστού Στίβου στη Βιέννη, όταν στις 25 Φεβρουαρίου κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο στα 400 μέτρα με χρόνο 51,81 δευτερόλεπτα.[8] Στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μόσχας το 1980 κατέκτησε τη δεύτερη θέση στα 400 μέτρα με χρόνο 49,46 δευτερόλεπτα, πίσω από τη Μαρίτα Κοχ, επίδοση που ήταν ατομικό ρεκόρ.[9][10] Αυτή υπήρξε και η μοναδική της διάκριση σε Ολυμπιακούς Αγώνες, καθώς το 1984, δεν μπορούσε να αγωνιστεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες με την Τσεχοσλοβακία να ακολουθεί το μποϊκοτάζ των χωρών του λεγόμενου Ανατολικού μπλοκ.[6] Δύο χρόνια αργότερα επέστρεψε στα αργυρά μετάλλια, στους Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Στίβου του 1982 στην Αθήνα: στα 400 μέτρα (όπου τερμάτισε και πάλι πίσω από την Κοχ) και στη σκυταλοδρομία 4 × 400 μέτρων.[11]

Στις 26 Ιουλίου 1983 στο Μόναχο, η Κρατοχβίλοβα κατέρριψε το παγκόσμιο ρεκόρ του δρόμου 800 μέτρων με τον ακατάρριπτο μέχρι σήμερα χρόνο 1 λεπτό και 53,28 δευτερόλεπτα, βελτιώνοντας το προηγούμενο ρεκόρ της Σοβιετικής Ναντέζνα Ολιζαρένκο κατά ενάμισυ δέκατο του δευτερολέπτου (1:53.43). Στη συνάντηση αυτή η ίδια σκόπευε να αγωνιστεί στα 200 μέτρα αλλά ένιωθε κουρασμένη για ένα αγώνα ταχύτητας και προτίμησε τα 800 μέτρα πετυχαίνοντας το ιστορικό ρεκόρ.[11][12][13] Δύο εβδομάδες αργότερα, στο πρώτο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου στο Ελσίνκι, κέρδισε τα 800 μέτρα και τα 400 μέτρα με χρόνο 47,99 δευτερόλεπτα,[10][14] επίσης νέο παγκόσμιο ρεκόρ,[15] το οποίο όμως καταρρίφθηκε σε δύο μόλις έτη από τη μεγάλη της αντίπαλο, την Ανατολικογερμανίδα Μαρίτα Κοχ, η οποία ωστόσο ήταν κυρίως «400άρα». Το ρεκόρ της Κοχ στα 400 μέτρα παραμένει επίσης ακατάρριπτο. Οι Κοχ και Κρατοχβίλοβα παραμένουν οι μοναδικές γυναίκες που έχουν περάσει ποτέ το φράγμα των 48 δευτερολέπτων στον δρόμο των 400 μέτρων σε κανονικό στίβο (αρχίζοντας σε διαφορετικές διαδρομές).[16] Το 1983 η Τσεχοσλοβάκα ήταν Αθλήτρια της Χρονιάς του περιοδικού Track and Field News,[17] καθώς και όλων των αθλημάτων του United Press International.[18]

Το παγκόσμιο ρεκόρ της Κρατοχβίλοβα στα 800 μέτρα, το παλαιότερο ακατάρριπτο ρεκόρ σε ατομικό αγώνισμα στίβου σε άνδρες και γυναίκες, χαρακτηρίσθηκε από την Ολυμπιονίκη του 1996 Σβετλάνα Μαστέρκοβα ως: «...πολύ γρήγορο. Είναι αδύνατον για γυναίκα να τρέξει τόσο γρήγορα. Θα κρατήσει για 100 χρόνια.»[19] Συχνά περιγράφεται ως ένα από τα πιο δυσπρόσιτα ρεκόρ κόσμου προς κατάρριψη.[13][20] Η Κενυάτισσα Πάμελα Τζελίμο το 2008 πλησίασε περισσότερο την επίδοση αυτή με χρόνο 1:54.01.[21]

Στον κλειστό στίβο Επεξεργασία

Η Κρατοχβίλοβα συμμετέσχε τρεις συνεχόμενες χρονιές στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Κλειστού Στίβου, το 1981 στη Γκρενόμπλ, το 1982 στο Μιλάνο και το 1983 στη Βουδαπέστη, κερδίζοντας ισάριθμα χρυσά μετάλλια στον δρόμο των 400 μέτρων. Είναι χαρακτηριστικό της πολλαπλής ικανότητάς της σε διαφορετικές αποστάσεις το ότι είχε ατομικό ρεκόρ 21,97 δευτερόλεπτα στα 200 μέτρα ανοικτού στίβου και 7,33 δευτερόλεπτα στο αγώνισμα των 60 μέτρων.[8] Στις 7 Μαρτίου 1982 έτρεξε τα 400 μέτρα σε 49,59 δευτερόλεπτα σε κλειστό στίβο στο «Pallazo dello Sport» του Μιλάνου. Αυτό το παγκόσμιο ρεκόρ στον κλειστό είναι το μακροβιότερο σε αγώνισμα δρόμων στίβου (κλειστού ή ανοικτού),[22][23] και διατηρήθηκε για 41 χρόνια.[24] Δύο φορές ήταν νικήτρια της ψηφοφορίας για τον αθλητή της χρονιάς και δύο φορές κορυφαία αθλήτρια από την Τσεχοσλοβακία.[23]

Μετά τον αθλητισμό Επεξεργασία

Η Κρατοχβίλοβα αποχώρησε από την ενεργό δράση το 1987 μετά το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου της Ρώμης. Ήταν 20 φορές εθνική πρωταθλήτρια και κατά την αγωνιστική της καριέρα σημείωσε συνολικά 42 εθνικά ρεκόρ.[25] Οι εκπληκτικοί χρόνοι σε δρόμους τόσο ταχύτητας όσο και ημιαντοχής, αλλά και το γενικότερο μη τυπικά γυναικείο παρουσιαστικό της, γέννησαν φήμες από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης για χρήση απαγορευμένων ουσιών.[7][26] Η αθλήτρια δήλωνε πάντοτε ότι δεν είχε ποτέ πάρει αναβολικά, ούτε είχε βρεθεί ποτέ θετική στους ελέγχους.[7] Το 2006 η εφημερίδα Mladá fronta DNES της Πράγας ισχυρίσθηκε ότι είχε αποκαλύψει πρόγραμμα ντόπινγκ που διατηρούσε η κυβέρνηση της Τσεχοσλοβακίας, ωστόσο δεν αποκαλύφθηκε η παραμικρή σχέση της Κρατοχβίλοβα με αυτό.[27] Η ίδια και ο επί εικοσαετία προπονητής της Μίροσλαβ Κβατς επιμένουν ότι ήταν η σκληρή προπόνηση και υψηλές δόσεις βιταμίνης B12 που ευθύνονται για τις επιδόσεις της.[28]

Μετά την ολοκλήρωση της σταδιοδρομίας της ως αθλήτριας, η Κρατοχβίλοβα εργάσθηκε ως προπονήτρια του στίβου, μεταξύ άλλων και για την εθνική ομάδα της Τσεχίας γνωρίζοντας επιτυχίες με τις αθλήτριές της.[4][29] Το 1999 η IAAF τη συμπεριέλαβε στις 11 καλύτερες αθλήτριες στίβου του 20ού αιώνα.[30]

Διακρίσεις Επεξεργασία

  • Ολυμπιακοί Αγώνες 1980 αργυρό μετάλλιο : 400 μέτρα
  • Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου 1983 χρυσό μετάλλιο (2) : 400 μέτρα, 800 μέτρα
    • Αργυρό μετάλλιο : 4 × 400 μέτρα
  • Παγκόσμιο Κύπελλο Στίβου 1981 χρυσό μετάλλιο : 400 μέτρα
    • Αργυρό μετάλλιο : 200 μέτρα, 4 × 400 μέτρα
  • Παγκόσμιο Κύπελλο Στίβου 1985 αργυρό μετάλλιο : 400 μέτρα
    • Χάλκινο μετάλλιο : 4 × 400 μέτρα
  • Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Στίβου 1982 αργυρό μετάλλιο (2) : 400 μέτρα, 4 × 400 μέτρα
  • Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Κλειστού Στίβου χρυσό μετάλλιο (4) : 1981 (400 μ.), 1982 (400 μέτρα), 1983 (400 μέτρα), 1984 (200 μέτρα)
  • Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Κλειστού Στίβου 1979 αργυρό μετάλλιο : 400 μέτρα

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Jarmila Kratochvílová». 30 Οκτωβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2014. 
  2. «Jarmila KRATOCHVILOVA». sportingheroes.net. Ανακτήθηκε στις 8 Μαΐου 2013. 
  3. «IOC : Athletics: All track and field world records at a glance ahead of 2022 World Championships». Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2022. 
  4. 4,0 4,1 «30 Years On». IAAF. 26 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2016. 
  5. «L'ÉQUIPE : Ces records d'un autre âge». Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2022. 
  6. 6,0 6,1 «Jarmila Kratochvílová». Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2022. 
  7. 7,0 7,1 7,2 «After a quarter of a century, Koch remains untouchable». The Independent. 4 Σεπτεμβρίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2016. 
  8. 8,0 8,1 «Jarmila KRATOCHVÍLOVÁ». Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2022. 
  9. «IOC : MOSCOW 1980 ATHLETICS 400M WOMEN RESULTS». Ανακτήθηκε στις 8 Μαΐου 2022. 
  10. 10,0 10,1 «Olympic history: Women's 400m». Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2022. 
  11. 11,0 11,1 «Jarmila KRATOCHVILOVA». Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2022. 
  12. «El récord imbatible de Jarmila Kratochvílová de hace 40 años». Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2022. 
  13. 13,0 13,1 «Когда побьют "вечные" рекорды?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2022. 
  14. «ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΡΕΚΟΡ : Jarmila Kratochvilova (800μ)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2022. 
  15. «1st IAAF World Championships in Athletics : 400 Metres women». Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2022. 
  16. ««Senior outdoor 400 metres women - All time best»». Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2022. 
  17. «T&FN'S WORLD WOMEN'S ATHLETES OF THE YEAR». Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2022. 
  18. «United Press International Female Athlete of the Year». Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2022. 
  19. «Russians could break 800m record, Kratochvilova says». Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2023. 
  20. «TOP 5 ATHLETICS RECORDS THAT ARE HARD TO BE BREAK». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Δεκεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουλίου 2022. 
  21. «Senior outdoor 800 metres women - All time best». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2016. 
  22. «Κρατοσβίλοβα: Σαν σήμερα πριν από 40 χρόνια πετύχαινε παγκόσμιο ρεκόρ στα 400μ. στον κλειστό». Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2022. 
  23. 23,0 23,1 «El récord imbatible de Jarmila Kratochvílová de hace 40 años». Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2022. 
  24. «Απίθανη Μπολ κατέρριψε παγκόσμιο ρεκόρ 41 ετών στον κλειστό στίβο! - Δείτε βίντεο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Φεβρουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2023. 
  25. «Jarmila Kratochvílová». Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2022. 
  26. Edward McClelland (25 Αυγούστου 2011). «Unbreakable: The women's track and field record book needs to be expunged». Slate. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2013. 
  27. Gillon, Doug (30 Ιουλίου 2013). «With clear evidence of doping comes every justification for deleting records». Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2016. 
  28. «The New York Times : Track's Most Resilient (and Suspect) Record Is in Danger». Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2017. 
  29. «20 years approaches for the oldest record on the books». Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2022. 
  30. «В СПИСКЕ ПРЕТЕНДЕНТОВ НА ТИТУЛ "ЛЕГКОАТЛЕТА СТОЛЕТИЯ" РОССИЯН НЕТ. НО ЕСТЬ БУБКА». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Αυγούστου 2022. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2022. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Βραβεία
Προκάτοχος
Μαρίτα Κοχ
Αθλήτρια της Χρονιάς στο Στίβο του Track and Field News
1983
Διάδοχος
Έβελιν Άσφορντ
Ρεκόρ
Προκάτοχος
Ναντέζνα Ολιζαρένκο
Κάτοχος του παγκοσμίου ρεκόρ (800 μέτρα γυναικών)
26 Ιουλίου 1983 –
Διάδοχος
Αναμενόμενος