Γιατρός (παραδοσιακό τραγούδι)

Δημοτικό τραγούδι

Το δημοτικό τραγούδι Γιατρός ή Δεν μπορώ μανούλα μ' είναι Ηπειρώτικο τραγούδι, που συνοδεύει τον χορό Γιατρός.[1] Ο χορός πήρε το όνομά του από τα λόγια του τραγουδιού. Χορεύεται από άντρες και γυναίκες σε έντεκα κινήσεις εκ των οποίων οι έξι είναι του συρτού. Το τραγούδι έχει ερμηνευτεί μεταξύ άλλων από την Ελευθερία Αρβανιτάκη.[2][3][4][5]

Ονομασία

Επεξεργασία

Το τραγούδι και ο ομώνυμος χορός, ονομάζονταν παλαιότερα επίσης ως (το) "Ελμπασάν", ενώ ο "Γιατρός"[6] και το "Δεν μπορώ μανούλα μ'" είναι μεταγενέστερες ονομασίες, με τις οποίες έγιναν γνωστά μετά τη δεκαετία του 1960, όταν στην μελωδία, που υπήρχε με στίχους από παλιά ηπειρώτικα μοιρολόγια προστέθηκαν και νέα λόγια. Η παλιά μελωδία υπάρχει καταγεγραμμένη επίσης και σε δίσκους των 78 στροφών και λέγεται "Ελμπασάν",[7] από την ομώνυμη πόλη Ελμπασάν (ελληνικά: Νεόκαστρον) της σημερινής κεντρικής Αλβανίας.

Ερμηνείες

Επεξεργασία

Το τραγούδι έχει ερμηνευτεί από αρκετούς καλλιτέχνες:

Δεν μπορώ μανούλα μ’, δεν μπορώ,
αχ συρε να φέρεις το γιατρό.

Αχ συρε να φέρεις το γιατρό,
μην πεθάνω η δόλια και χαθώ.

Αγάπησα μανα μ’ αγάπησα,
πικρά η μαύρη το μετάνιωσα.

Πικρά η μαύρη το μετάνιωσα,
αχ μανούλα μου δε σ’ άκουσα.

Ζήλεψα μανα μ’ την ομορφιά,
τώρα είμαι άρρωστη βαριά.

Τώρα είμαι άρρωστη βαριά,
θα πεθάνω η δόλια κι είμαι νια.

Σώπα τσούπρα μ’ και μην κλαις εσύ,
θα φέρω το γιατρό ταχιά πρωί.

Θα φέρω το γιατρό ταχιά πρωί,
να σου γιάνει κόρη μ’ την πληγή.[4]

Ως έκφραση

Επεξεργασία

Ο αρχικός στίχος του τραγουδιού «Δεν μπορώ μανούλα μ'» έχει χρησιμοποιηθεί ως τίτλος άρθρων σε εφημερίδες ή μπλογκ[13][14]

Δείτε ακόμα

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Οι χοροί της Ηπείρου: "Ο γιατρός"[νεκρός σύνδεσμος], από την ιστοσελίδα: www.ipirosparadosi.gr, "Ήπειρος - Η παράδοσή μας"
  2. 2,0 2,1 «Discography -Outside the program-Ο γιατρός». Ελευθερία Αρβανιτάκη. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2016. [νεκρός σύνδεσμος]
  3. Διον. Κ. Παρούτσας. «Οι ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί κατά περιοχές: Ήπειρος-Γιατρός». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2016. 
  4. 4,0 4,1 «Δεν μπορώ μανούλα μ ( Γιατρός )». stixoi.info. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2016. 
  5. Γιατρός , Χορός στην Ηπειρο με το ομώνυμο τραγούδι, Πανδέκτης του Ελληνικού Χορού, Θέατρο ελληνικών χορών "Δόρα Στράτου".
  6. «Λοιποί χοροί». www.preveza.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2016. 
  7. Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο Μέλπως Μερλιέ. «Ο γιατρός (Ελληνικοί χοροί - Δόρα Στράτου 028 - LP 123)». www.mla.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2016. [νεκρός σύνδεσμος]
  8. Αλεκος Κιτσάκης, Δεν μπορώ μανούλα'μ, youtube
  9. ΑΛΕΚΟΣ ΚΙΤΣΑΚΗΣ ΤΟ ΑΗΔΟΝΙ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ Αρχειοθετήθηκε 2017-02-10 στο Wayback Machine., GENERAL MUSIC
  10. Αντώνης Κυρίτσης, Τα Ηπειρώτικα, 1995
  11. Τα Δημοτικά Της Ελένης Βιτάλη, PETERS INTERNATIONAL, 1981 Ελένη Βιτάλη – Τα Δημοτικά Της Ελένης Βιτάλη, Β5 Δεν Μπορώ Μανούλα Μ' (Ηπειρώτικο - Πωγωνήσιο)
  12. Ελληνικοί χοροί - Δόρα Στράτου 028[νεκρός σύνδεσμος], ΙΒΝ: DS 128 - 131, 1979, Ηπειρώτικα τραγούδια με τον Μενέλαο Παππά (δεύτερος δίσκος)., Σειρά: Ελληνικοί χοροί - Δόρα Στράτου
  13. Δεν μπορώ μανούλα μ'..., Ριζοσπάστης, 7 Φλεβάρη 2002, ανακτήθηκε στις 26/3/2016
  14. Δε μπορώ μανούλα μ', δε μπορώ, αχ σύρε να φέρεις το γιατρό, parakato.gr, 2016/02, ανακτήθηκε στις 26/3/2016

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία