Γκιγιόμ Μπυντέ
Ο Γκιγιόμ Μπυντέ (Guillaume Budé, λατινικά: Guilielmus Budaeus ) 26 Ιανουαρίου 1467 – 23 Αυγούστου 1540) ήταν Γάλλος λόγιος, ουμανιστής, μελετητής ελληνικής λογοτεχνίας, μαθητής του Γεώργιου Ερμώνυμου και του Ιανού Λάσκαρι και ιδρυτής μαζί με τον τελευταίο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας.
| Γκιγιόμ Μπυντέ | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Guillaume Budé (Γαλλικά) |
| Γέννηση | 26 Ιανουαρίου 1467[1] Παρίσι[2] |
| Θάνατος | 22 Αυγούστου 1540 Παρίσι[3] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Γαλλία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | λατινική γλώσσα[4] Μέσα Γαλλικά[5] |
| Σπουδές | Παλαιό πανεπιστήμιο της Ορλεάνης Πανεπιστήμιο της Ορλεάνης |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | βιβλιοθηκονόμος μεταφραστής[6] φιλόσοφος νομισματολόγος τυπογράφος κλασικιστής[7] |
| Εργοδότης | Κολλέγιο της Γαλλίας[8] |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | Dreux Budé[1] Jean Budé[9] |
| Γονείς | Jean Budé |
| Αδέλφια | Louis Budé Dreux Budé Jacques Budé Étiennette Budé |
| Συγγενείς | Jean Budé (ανιψιός)[10], Nicolas de la Chesnaye the Younger (ανιψιός)[10] και Jean Courtin (δευτερανιψιός)[10] |
| Οικογένεια | Budé family |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Πρεβότος των εμπόρων του Παρισιού (1522–1523) Maître de la Librairie du Roi (1522–1540) πρέσβης |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφία
Επεξεργασία
Πρωτα χρόνια και σπουδές
ΕπεξεργασίαΓεννήθηκε στο Παρίσι στις 26 Ιανουαρίου 1467 από οικογένεια ευγενών. Οι γονείς του Jean Budé (πεθανε το 1502) και Catherine Le Picart είχαν τιμηθεί από τον βασιλιά Κάρολο ΣΤ' της Γαλλίας κι ο πατέρας του, που συμβούλετε τον βασιλιά, είχε στην κατοχή του μεγάλη βιβλιοθήκη από την οποία ο μικρός μορφώθηκε αρχικά.
Σπούδασε δίκαιο στο πανεπιστήμιο της Ορλεάνης. Από το 1491 άρχισε με πολλή όρεξη να διαβάζει Λατινικά και Ελληνικά αρχαία κείμενα και λογοτεχνία[11]. Δάσκαλός του έγινε το 1494 ο λόγιος από το Μυστρά Γεώργιος Ερμώνυμος και όπως έλεγε αργότερα ο Μπυντέ, τού μετέδωσε τον ζήλο και την αγάπη για τη σπουδή της ελληνικής γλώσσας και τον μύησε στην ποίηση του Ομήρου. Έγινε γραμματέας στη βασιλική αυλή και γνώρισε τον έλληνα λόγιο Ιανό Λάσκαρι που είχε έρθει από τη Φλωρεντία μετά τη φυγή των Μεδίκων(1494) και την προστασία που του παρείχε ο βασιλιάς Κάρολος Η'. Η γνωριμία αυτή εξελίχθηκε σε μακρόχρονη φιλία.
Στην αυλή του γάλλου βασιλιά
ΕπεξεργασίαΤο έργο που προσέδωσε μεγάλη φήμη στο Μπυντέ ήταν το De Asse et Partibus Eius (1514), μια πραγματεία για τα μέτρα, σταθμά και νομίσματα των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων. Ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΒ' τον έστειλε στη Ρώμη ως πρεσβευτή στον πάπα Λέοντα Ι(1513-1521).
Διατήρησε την εύνοια και του νέου γάλλου βασιλιά Φραγκίσκου Α', τον οποίο ο Μπυντέ συνόδευε σχεδόν σε όλα του τα ταξίδια κι έπεισε να διασώσει τα κλασσικά γράμματα της αρχαιότητας, να ιδρύσει πρώτα το Collegium Trilingue, μετά το Collège de France και τελικά το 1522 μαζί με τον Ιανό Λάσκαρι τη βιβλιοθήκη στο Φονταινεμπλώ. Εκεί εργάστηκε ως βιβλιοθηκάριος και διέσωσε σημαντικά χειρόγραφα σε λατινικά, εβραϊκά και ελληνικά. Ο Λάσκαρις χρησιμοποίησε σε αυτή τις γνώσεις που είχε αποκτήσει στη Φλωρεντία όταν έκανε κει το ίδιο το 1486 για τον Λαυρέντιο τον Μεγαλοπρεπή. Η βιβλιοθήκη αυτή μεταφέρθηκε αργότερα στο Παρίσι και μετεξελίχθηκε στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας.
Προστάτης των ελληνικών γραμμάτων
ΕπεξεργασίαΟ Μπυντέ επίσης έπεισε τον Φραγκίσκο να μην απαγορέψει την εκτύπωση βιβλίων στη Γαλλία, όπως του είχαν πει από τη Σορβόννη το 1533 για να μη διαδοθούν οι ιδέες των Μεταρρυθμιστών κατά της καθολικής εκκλησίας. Υπερασπίστηκε την ανάγκη εκμάθησης ελληνικών για να κατανοηθεί καλύτερα η εξέλιξη του χριστιανισμού, αν και κατηγορήθηκε γι' αυτό από μερικούς σαν αιρετικός.
Διατηρούσε αλληλογραφία με τον Έρασμο, ο οποίος τον θαύμαζε για τις ευρείς γνώσεις του και τον αποκάλεσε κάποτε "prodige de la France"(=πρωτοπόρο της Γαλλίας). Επίσης αλληλογραφούσε με τον Άγγλο φιλόσοφο Τόμας Μορ.
Πέθανε στο Παρίσι στις 23 Αυγούστου 1540 σε ηλικία 73 ετών. Δεν είναι μέχρι σήμερα σαφές αν είχε μείνει καθολικός, αν είχε ασπαστεί τον Προτεσταντισμό ή ακόμα και τον καλβινισμό[11]. Το 1572 μετά τη νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου, μέλη της οικογένειάς του υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τη Γαλλία. Κάποιοι έφυγαν στην Ελβετία, όπου υποστήριζαν τις παραδόσεις του σπιτιού τους, ενώ άλλοι εγκαταστάθηκαν στη Σουηδία με το όνομα Budde ή Buddeus (π.χ. Johann Franz Buddeus ). [11]
Έργα
ΕπεξεργασίαΣυνέγραψε το 1529 με παρότρυνση του Εράσμου τα Σχόλια στην ελληνική γλώσσα (Commentarii linguae Graecae), μια εκτεταμένη συλλογή λεξικογραφικών σημειώσεων που συνέβαλαν σημαντικά στη μελέτη της ελληνικής λογοτεχνίας στη Γαλλία κι ήταν για πολλά χρόνια σημείο αναφοράς για όσους μάθαιναν ελληνικά[11]. Το Epistolae (1520) είναι μια συλλογή που περιέχει μόνο ένα μικρό κομμάτι της ογκώδους αλληλογραφίας του, γραμμένη σε άριστα Ελληνικά.
Οικογένεια
ΕπεξεργασίαΠαντρεύτηκε τη Roberte Le Lieur όταν αυτή ήταν περίπου 15 ετών. [12] Παιδιά τους ήταν [13]
- Dreux Budé (πεθ. 1547), παντρεύτηκε τη Marthe Paillart
- François (πέθ. 1550)
Δείτε επίσης
ΕπεξεργασίαΠαραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Contemporaries of Erasmus» University of Toronto Press. 2003.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ CONOR.SI. 38780003.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb12073087h. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ 119238993. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2019.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2019.
- ↑ Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 Louis Delaruelle: «Répertoire analytique et chronologique de la correspondance de Guillaume Budé» Édouard Privat. Τουλούζη. 1907.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3
Μία ή περισσότερες προτάσεις από το προηγούμενο κείμενο ενσωματώνει κείμενο από έκδοση που είναι πλέον κοινό κτήμα: Chisholm, Hugh, επιμ.. (1911) «Budé, Guillaume» Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα 4 (11η έκδοση) Cambridge University Press, σσ. 749-750
- ↑ McNeil, David O. (1975). Guillaume Bude and Humanism in the Reign of Francis I. Google Books: Geneve Librairie Droz. σελ. 7. ISBN 9782600030571. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2015.
- ↑ Sylie Charton le Clech, Chancellerie et Culture (1993), 324
Βιβλιογραφικές αναφορές
Επεξεργασία- Loys Leroy (ή Regius), Vita G. Budaei (1540)
- D. Rebitté, G. Budé, restaureur des études grecques en Γαλλία (1846)
- E. de Budé, Vie de G. Budé (1884), ο οποίος αντικρούει την ιδέα των Προτεσταντικών απόψεων του προγόνου του
- D'Hozier, La Maison de Budé
- L. Delaruelle, Études sur l' humanisme français (1907)
- D. McNeil, Guillaume Budé και Ανθρωπισμός κατά την περίοδο του Φράνσις Α (1975)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Γκιγιόμ Μπυντέ στο Mathematics Genealogy Project
- Budé, Guillaume, "De Asse et Partibus Ejus", 1528 στα Google Books
- Budé, Guillaume, "De Asse et Partibus Ejus", 1542 στα Google Books