Φλωρεντία
Συντεταγμένες: 43°46′17″N 11°15′15″E / 43.77139°N 11.25417°E
Η Φλωρεντία (ιταλικά: Firenze, προφέρεται: [fiˈrεnːʦe] ( ακούστε); λατινικά: Florentia) είναι πόλη της Ιταλίας, πρωτεύουσα της περιφέρειας της Τοσκάνης και της ομώνυμης επαρχίας. Από το 1865 έως το 1870 ήταν η πρωτεύουσα του Βασιλείου της Ιταλίας. Η πόλη βρίσκεται επί του ποταμού Άρνου (Arno) και αριθμεί περίπου 400.000 κατοίκους (1,5 εκατομμύρια στη μητροπολιτική περιοχή), που ονομάζονται Φλωρεντίνοι. Κέντρο εμπορίου κατά τον Μεσαίωνα, η Φλωρεντία κυβερνήθηκε από την οικογένεια των Μεδίκων (Medici). Θεωρείται το λίκνο της ιταλικής Αναγέννησης και είναι γνωστή για τους καλλιτεχνικούς της θησαυρούς. Το ιστορικό κέντρο της πόλης έχει χαρακτηριστεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO.
Φλωρεντία | |||
---|---|---|---|
| |||
Παρωνύμιο: Florence | |||
43°46′17″N 11°15′15″E | |||
Χώρα | Ιταλία[1] | ||
Διοικητική υπαγωγή | Μητροπολιτική Πόλη της Φλωρεντίας | ||
Προστάτης | Ιωάννης ο Βαπτιστής | ||
Διοίκηση | |||
• Σώμα | municipal executive board of Florence | ||
• Δήμαρχος της Φλωρεντίας | Ντάριο Ναρντέλλα (από 2014) | ||
• Μέλος του/της | Παγκόσμια Ομοσπονδία Τουριστικών Πόλεων[2] Σύνδεσμος Ιστορικών Πόλεων[3] | ||
Έκταση | 102,32 km²[4] | ||
Υψόμετρο | 50 μέτρα[5] | ||
Πληθυσμός | 360.930 (1 Ιανουαρίου 2023)[6] | ||
Ταχ. κωδ. | 50100[7] και 50121–50145 | ||
Τηλ. κωδ. | 055 | ||
Ζώνη ώρας | UTC+01:00 (επίσημη ώρα) ώρα Κεντρικής Ευρώπης UTC+02:00 (θερινή ώρα) | ||
Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | ||
Σχετικά πολυμέσα | |||
Ιστορία
ΕπεξεργασίαΡωμαϊκή περίοδος
ΕπεξεργασίαΗ Φλωρεντία ιδρύθηκε πιθανώς το 200 π.Χ., νότια της πόλης Φιέζολε (λατ. Faesulae), με την οποία και για αιώνες βρίσκονταν σε ανταγωνισμό. Καταστράφηκε από τον Σύλλα το 82 π.Χ. και ανοικοδομήθηκε το 59 π.Χ. Συγκεκριμένα, ο Ιούλιος Καίσαρας παραχώρησε στους βετεράνους του τα εύφορα εδάφη που βρίσκονταν στις όχθες του ποταμού Άρνου. Χάρη στη γεωγραφική τοποθεσία της, πάνω στην Κασσία Οδό (Via Cassia), που ένωνε τη Ρώμη με τη Βόρεια Ιταλία, οι πρώτοι οικισμοί αναπτύχθηκαν ταχύτατα για να πάρουν διαστάσεις πόλεως. Επί Διοκλητιανού η πόλη προάγεται σε πρωτεύουσα της επαρχίας της Τουσκίας (Tuscia) τον 3ο αιώνα μ.Χ.
Μεσαίωνας
ΕπεξεργασίαΑπό τον 4ο αιώνα η πόλη γνωρίζει εισβολές και καταστροφές - όπως των Οστρογότθων - για να μειωθεί ο πληθυσμός της, ενώ η κυριαρχία της αλλάζει συχνά χέρια. Επί των Λομβαρδών η πόλη γνωρίζει μια σχετική περίοδο ειρήνης τον 6ο αιώνα. Η πόλη κατακτήθηκε το 774 από τον Καρλομάγνο (Charlemagne). Αργότερα το 1054 περιήλθε στη Ματθίλδη κόμισσα της Τοσκάνης η οποία λαμβάνοντας εκ κληρονομιάς το Δουκάτο της Τοσκάνης, που είχε πρωτεύουσα τη Λούκκα (Lucca), δώρισε τη Φλωρεντία στον Πάπα Γρηγόριο Ζ΄. Έτσι υπό την παπική επιρροή η Φλωρεντία αναπτύχθηκε πολύ γρήγορα και γνώρισε μεγάλη ευημερία.
Το 1125 τα φλωρεντινά στρατεύματα κατέλαβαν και κατέστρεψαν την ανταγωνίστρια πόλη Φιέζολε. Η τακτική αυτή όμως των επιθέσεων στις γύρω περιοχές εξόργισε τον νέο Αυτοκράτορα Φρειδερίκο που είχε αναλάβει το 1152, με συνέπεια να ορίσει αντιπρόσωπό του στη διοίκηση της πόλης. Η επέμβαση αυτή είχε ως συνέπεια να χωρισθούν οι κάτοικοι σε φιλομοναρχικούς και φιλοπαπικούς. Από τον 13ο έως τον 14ο αιώνα η Φλωρεντία αντιμετωπίζει βαθιές πολιτικές και κοινωνικές αναταραχές εξαιτίας, αφενός, της ενίσχυσης των επιχειρηματικών κέντρων εντός της κοινότητας, και, αφετέρου, της σφοδρής εμφύλιας σύρραξης μεταξύ των φιλομοναρχικών "Γιβελίνων" (Ghibellini), οπαδών του Γερμανού Αυτοκράτορα, και των φιλοπαπικών "Γουέλφων" (Guelfi), οπαδών της Παπικής εξουσίας. Οι δύο αυτές ομάδες ακολουθούν την ανάπτυξη της κοινότητας που, όπως στις άλλες πόλης της βόρειας Ιταλίας, καθορίζει την εμφάνιση των αυτόνομων κυβερνήσεων που απέκτησαν την κυριαρχία τους κατόπιν μιας σφοδρής διαμάχης που κατέληξε στην ειρήνη της Κωνσταντίας. Σύμφωνα με τη συνθήκη, που παραχωρήθηκε από τον Φρειδερίκο Α΄ το 1183, οι ιταλικές κοινότητες απέκτησαν κυριαρχικά δικαιώματα, πράγμα που τις καθιστούσε πραγματικές πόλεις-κράτη.
Αναγέννηση
ΕπεξεργασίαΣτη διάρκεια των επόμενων αιώνων διαμορφώθηκε στη Φλωρεντία ένα κοινοτικό καθεστώς με κυρίαρχη την παρουσία των συντεχνιών, επαγγελματικών οργανώσεων που εκπροσωπούσαν σημαντικούς κλάδους της οικονομίας όπως η εριουργία αλλά και μικροεπαγγελματίες, όπως οι αρτοποιοί. Οι απλοί εργάτες και ορισμένα επαγγέλματα, όπως οι δάσκαλοι[8], αποκλείονταν από τη διακυβέρνηση της πόλης καθώς δεν τους επιτρεπόταν να ιδρύσουν δική τους συντεχνία. Αποκλεισμένες επίσης από τα δημόσια αξιώματα ήταν από το 1293 και συγκεκριμένες οικογένειες φεουδαρχών. Κατά καιρούς και σε δύσκολες περιστάσεις η πόλη ανέθετε δικτατορικές εξουσίες σε ένα πρόσωπο, όπως έγινε το 1342-3 με τον Γάλλο ιππότη Βάλτερ ΣΤ΄ ντε Μπριέν (Walter de Brienne). Μετά την εκδίωξη του τελευταίου διαμορφώθηκε ένα μοντέλο διακυβέρνησης με εκτελεστικά και νομοθετικά σώματα που εκπροσωπούσαν τις συντεχνίες και είχαν βραχυχρόνιες θητείες. Επικεφαλής της πόλης ήταν ένα 9μελές συμβούλιο με δίμηνη θητεία, η "Αρχοντία" (Signoria). Συμβουλευτικό ρόλο έπαιζαν δύο συμβούλια, οι Buonuomini και οι Gonfalonieri, με 12 και 16 μέλη και τρίμηνη και τετράμηνη θητεία αντιστοίχως. Η Αρχοντία είχε και το προνόμιο να εισηγείται νέους νόμους που έπρεπε να επικυρωθούν από δύο νομοθετικά σώματα, το Συμβούλιο του Λαού και το Συμβούλιο της Κοινότητας[9]. Μπορούσε επίσης σε έκτακτες περιστάσεις να συγκαλέσει το λαό σε παρλαμέντο. Η δικαστική εξουσία ήταν μοιρασμένη μεταξύ των εκκλησιαστικών αρχών, των συντεχνιών και ξένων αξιωματούχων με σύντομη θητεία.
Οι διαμάχες μεταξύ αντίπαλων φατριών και η ογκούμενη δυσαρέσκεια των φτωχών εργατών και των κατώτερων στρωμάτων εξαιτίας της ανεργίας, της έλλειψης τροφίμων και της στέρησης των πολιτικών δικαιωμάτων οδήγησαν το καλοκαίρι του 1378 στην ανοιχτή εξέγερση των Τσόμπι (Ciompi, εργατών εριουργίας). Η εξέγερση αυτή πρόσκαιρα επικράτησε και συγκροτήθηκε συντεχνία των εργατών που εκπροσωπήθηκε στη Σινιορία. Τον Σεπτέμβρη όμως της ίδιας χρονιάς διασπάστηκε η άτυπη συμμαχία μεταξύ του προλεταριάτου και των κατώτερων στρωμάτων της αστικής τάξης και η συντεχνία των εργατών διαλύθηκε. Δόθηκαν όμως περισσότερες έδρες στα διοικητικά σώματα της πόλης στις κατώτερες συντεχνίες ενώ πολλοί ευγενείς ποπολάνοι παρέμειναν εξόριστοι.
Το νέο καθεστώς ανατράπηκε το 1382 και μέχρι το 1434 κυριάρχησε στην πολιτική σκηνή της πόλης η πολιτική φατρία στην οποία ηγεμόνευε η οικογένεια των Albizzi. Η περίοδος αυτή της "ολιγαρχικής" όπως ονομάστηκε διακυβέρνησης σημαδεύτηκε από πολεμικές συγκρούσεις, πρώτα με τον Δούκα του Μιλάνου Τζαν Γκαλεάτσο Βισκόντι, ο οποίος το 1398 κατέλαβε την Πίζα και το 1402 απείλησε σοβαρά και την ίδια την πόλη. Ο θάνατός του όμως την ίδια χρονιά απελευθέρωσε την πόλη από τον ασφυκτικό κλοιό του. Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1406, η Φλωρεντία κατέλαβε με τη σειρά της την Πίζα εξασφαλίζοντας έτσι μόνιμα ένα λιμάνι για την απρόσκοπτη διεξαγωγή του εμπορίου της και βάζοντας τα θεμέλια της Φλωρεντινής κυριαρχίας σε όλη την περιοχή της Τοσκάνης. Ακολούθησαν συγκρούσεις με τον βασιλιά της Νάπολης Λαδίσλαο και το Φιλίππο Μαρία Βισκόντι δούκα του Μιλάνου. Οι αυξημένες απαιτήσεις του προϋπολογισμού της πόλης απαίτησαν την αναδιοργάνωση του φορολογικού συστήματος με τη δημιουργία (1427) ενός φορολογικού μητρώου, του catasto, και τη λεπτομερή καταγραφή όλων των περιουσιακών στοιχείων των πολιτών.
Οι Μέδικοι
ΕπεξεργασίαΗ δυσαρέσκεια των πολιτών από την οικονομική κρίση και την αποτυχημένη εκστρατεία για την κατάκτηση της Λούκκα (1433) ανέδειξε ως νέο πιθανό ηγέτη της πόλης τον Κόζιμο των Μεδίκων, ο οποίος εξορίστηκε στη Βενετία αλλά επέστρεψε θριαμβευτικά το 1434[10]. Η πολιτική κυριαρχία του Κόζιμο θεμελιώθηκε στην οικοδόμηση μιας προσεκτικής δημόσιας εικόνας του ως ενός σεμνού άνδρα ο οποίος σεβάστηκε το παραδοσιακό πολίτευμα και δεν ανέλαβε επισήμως δημόσια αξιώματα, αλλά κινούσε τα νήματα ελέγχοντας αποτελεσματικά την εκλογή των αρχόντων που εφάρμοζαν την πολιτική του. Τον διαδέχτηκαν ο γιος του Πιέρο (1464-1469) και ο εγγονός του Λαυρέντιος ο Μεγαλοπρεπής (1469 - 1492). Στην αυλή του Λαυρέντιου βρήκαν υποστήριξη σημαντικοί καλλιτέχνες όπως ο Μποτιτσέλι και ο Μιχαήλ Άγγελος και τα χρόνια αυτά συμπίπτουν με την ακμή της Αναγέννησης. Δεν έλειπαν όμως και οι δυσαρεστημένοι που έβλεπαν στο πρόσωπο του Λαυρεντίου έναν τύραννο. Η συνωμοσία των Πάτσι, έχοντας την υποστήριξη του Πάπα, σχεδίασε τη δολοφονία του την ημέρα του Πάσχα του 1478 μέσα στον καθεδρικό ναό, οι συνωμότες όμως πέτυχαν να σκοτώσουν μόνο τον αδελφό του Τζιουλάνο. Η θανάτωση εννέα συνωμοτών, μεταξύ των οποίων και ο αρχιεπίσκοπος της Πίζας έφερε τον Λαυρέντιο σε ευθεία σύγκρουση με τον Πάπα, η οποία τελικά διευθετήθηκε διά της διπλωματικής οδού.
Ο γιος του Λαυρέντιου Πιέρο δεν είχε ανάλογα ηγετικά προσόντα με τον πατέρα του. Έτσι, όταν το 1494 ο βασιλιάς της Γαλλίας Κάρολος Η' που είχε εισβάλει στην Ιταλία βάδισε εναντίον της Φλωρεντίας, τα φλογερά κηρύγματα του Τζιρόλαμο Σαβοναρόλα εναντίον των Μεδίκων οδήγησαν στην έξωσή τους από την πόλη. Για τέσσερα χρόνια κυριάρχησε στη Φλωρεντία η μορφή του Δομηνικανού μοναχού, ο οποίος εγκατέστησε ένα είδος θεοκρατικής δημοκρατίας και πολέμησε με φανατισμό όχι μόνο την ανηθικότητα αλλά και την αναγεννησιακή τέχνη και τις ανθρωπιστικές σπουδές. Όταν το 1498 αφορίστηκε από τον πάπα, η πόλη που είχε κουραστεί από τις υπερβολές του στράφηκε εναντίον του και ο Σαβοναρόλα κάηκε στην πυρά. Η Φλωρεντία όμως συνέχισε να είναι δημοκρατία μέχρι το 1512, οπότε οι Μέδικοι επέστρεψαν στην εξουσία.
18ος και 19ος αιώνας
ΕπεξεργασίαΜε την πτώση της δυναστείας των Μεδίκων και την άνοδο στο θρόνο του Δούκα της Λωρραίνης οδήγησε την Τοσκάνη προσωρινά να είναι μέρος της Αυστριακού θρόνου. Από το 1801 μέχρι το 1807 η Φλωρεντία ήταν η πρωτεύουσα του Βασιλείου της Ετρουρίας ενώ μετά ο Ναπολέων προσάρτησε την περιοχή στη Γαλλική Αυτοκρατορία.
Η Τοσκάνη έγινε περιοχή του Βασιλείου της Ιταλίας το 1861. Η Φλωρεντία αντικατέστησε το Τορίνο σαν τη πρωτεύουσα της Ιταλίας το 1865, σε μια προσπάθεια μοντερνισμού της πόλης η παλιά αγορά και αρκετά μεσαιωνικά σπίτια κατεδαφίστηκαν και αντικαταστήθηκαν από νεότερα σπίτια.
20ος αιώνας
ΕπεξεργασίαΚατα τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου η πόλη ήταν υπό Γερμανική κατοχή (1943-1944). Ο Χίτλερ την κήρυξε "ανοιχτή πολή"[11], χωρίς άμυνα, στις 3 Ιουλίου 1944 καθώς στρατιώτες του Βρετανικού Στρατού πλησίαζαν. Αρχές Αυγούστου οι Γερμανοί καθώς υποχωρούσαν αποφάσισαν να ανατινάξουν όλες τις γέφυρες του Άρνου στη πόλη ώστε να δυσκολέψουν τη προέλαση του Βρετανικού Στρατού. Ωστόσο τελευταία στιγμή πείσθηκαν να μη καταστρέψουν την Παλαιά Γέφυρα (Ponte Vecchio) λόγο ιστορικής σημασίας.
Η Φλωρεντία απελευθερώθηκε από τον συμμαχικό στρατό στις 4 Αυγούστου το 1944. Οι συμμαχικοί στρατιώτες που πέθαναν από τους Γερμανούς στην Τοσκάνη είναι θαμένοι σε νεκροταφεία έξω από τη πόλη.
Στο τέλος του πολέμου τον Μάιο του 1945 ο Αμερικανικός Στρατός ίδρυσε το πρώτο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο για απόστρατους στη Φλωρεντία, σχολή Αεροναυπηγικής. Περίπου 7.500 στρατιώτες-φοιτητές φοίτησαν εκεί.
Το 1966 ο ποταμός Άρνο πλημμύρισε μέρος του ιστορικού κέντρου της πόλης, κάνοντας ζημιές σε πολλά έργα τέχνης. Ακόμα και σήμερα υπάρχουν σημεία σε τοίχους που δείχνουν το ύψος που έφτασε το νερό.
Σημαντικές ημερομηνίες
Επεξεργασία- 200 π.Χ. Πιθανή ίδρυση της πόλης
- 82 π.Χ. Καταστροφή από τον Σύλλα
- 59 π.Χ. Ανοικοδόμηση της πόλης. Ρωμαϊκή επαρχία.
- 774 Ο Καρλομάγνος κατακτά την πόλη.
- 1252 Κόβεται το φλωρίνιο, χρυσό νόμισμα που έγινε αποδεκτό απ΄ όλη την Ευρώπη.
- 1333 1 Νοεμβρίου Μεγάλη πλημμύρα εκ του ποταμού Άρνου καταστρέφει μεγάλο μέρος της πόλης.
- 1348 Η Φλωρεντία πλήττεται από μεγάλη επιδημία που ερημώνει την πόλη: δεκάδες χιλιάδες νεκροί.
- 1378 Στάση των Τσόμπι (= εργατών εριουργίας) υπό των Μιχαήλ ντε Λάντο και Σίλβεστρο των Μεδίκων.
- 1382 Η διοίκηση της πόλης περιέρχεται στους ευγενείς. Επίσημη γλώσσα η τοσκανική που κυριαρχεί έναντι της λατινικής.
- 1402 Η πόλη απειλείται σοβαρά από το Δούκα του Μιλάνου, Τζανγκαλεάτσο Βισκόντι, αλλά ο θάνατός του αποσοβεί τον κίνδυνο.
- 1405 Η Φλωρεντία εξαγοράζει την Πίζα προκειμένου να έχει έξοδο προς τη θάλασσα.
- 1406 Νίκη της Φλωρεντίας επί της Πίζας.
- 1408-1411: Πόλεμος της Φλωρεντίας με τον βασιλιά της Νεάπολης Λαδίσλαο
- 1410 Η Φλωρεντία εξαγοράζει την πόλη Κορτόνα.
- 1421 Η Φλωρεντία εξαγοράζει το Λιβόρνο.
- 1424-1427: Νέος πόλεμος με τον ηγεμόνα του Μιλάνου Φίλιππο Μαρία Βισκόντι
- 1434 Ο Κόζιμο ο Πρεσβύτερος (Cosimo il Vecchio) κυριαρχεί στη Φλωρεντία.
- 1436 Ολοκληρώνεται ο θόλος του Καθεδρικού ναού της Φλωρεντίας (Duomo).
- 1439 Μεταφέρεται στη Φλωρεντία από τη Φερράρα η σύνοδος για την Ένωση των Εκκλησιών.
- 1441 Εγκαινιάζεται η δημοτική βιβλιοθήκη.
- 1452 Γέννηση του καλλιτέχνη, επιστήμονα και εφευρέτη Λεονάρντο ντα Βίντσι.
- 1469 Έναρξη της κυριαρχίας του Λαυρεντίου των Μεδίκων (Lorenzo Medici) – τέλος το 1492.
- 1485 Ο Σάντρο Μποτιτσέλι ολοκληρώνει το έργο του «Η Γέννηση της Αφροδίτης» ( La nascita di Venere ).
- 1494 Εξέγερση των Φλωρεντίνων κατά των Μεδίκων. Ο Κάρολος Η΄ της Γαλλίας εισβάλλει στην Ιταλία και κατακτά τη Φλωρεντία. Έναρξη των πολέμων της Ιταλίας.
- 1498 Εκτέλεση στην πυρά του Τζιρόλαμο Σαβοναρόλα.
- 1512 Οι Αψβούργοι επαναφέρουν στην εξουσία τους Μεδίκους.
- 1560 Έναρξη των έργων του παλατιού των Ουφίτσι (Galleria degli Uffizi).
- 1737 Η εξουσία περνάει από τον οίκο των Μεδίκων στον Φραγκίσκο Στέφανο, δούκα της Λωρραίνης και σύζυγο της Μαρίας Θηρεσίας.
- 1814 Η Φλωρεντία γίνεται πρωτεύουσα της Τοσκάνης.
- 1864 Η Φλωρεντία ανακηρύσσεται πρωτεύουσα του Βασιλείου της Ιταλίας – έως το 1870, απ΄ όπου και ακολουθεί τις τύχες της Ιταλίας.
- 1940 28 Οκτωβρίου Στον σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης συναντώνται ο Χίτλερ με τον Μουσσολίνι.
- 1944 Μεγάλη περιοχή της πόλης με ανεκτίμητους θησαυρούς ανατινάσσεται από τους Γερμανούς. Εκτεταμένες καταστροφές.
- 1966 4 Νοεμβρίου Μεγάλη πλημμύρα του Άρνου και καταστροφή πολλών έργων τέχνης.
Τέχνη και πολιτισμός
ΕπεξεργασίαΗ Φλωρεντία είναι μια πόλη με αναρίθμητους καλλιτεχνικούς θησαυρούς. Διαθέτει εξαίρετη καλλιτεχνική κληρονομιά. Στην πόλη έζησαν και δημιούργησαν ορισμένα από τα σημαντικότερα έργα στην ιστορία της τέχνης καλλιτέχνες όπως ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, ο Μιχαήλ Άγγελος, ο Βερρόκκιο, ο Ντονατέλο, ο Δάντης, αλλά και επιστήμονες όπως ο Γαλιλαίος, ο Μακιαβέλι, εξερευνητές (Αμέρικο Βεσπούτσι) κ.α.'.
Το καλοκαίρι του 1944 στη διάρκεια ακόμη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου τα συμμαχικά στρατεύματα που προήλαυναν προς τη Φλωρεντία ανακοίνωσαν ότι ολόκληρη η πόλη θα πρέπει να θεωρηθεί έργο τέχνης πρωτίστης σημασίας και συνεπώς δεν θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί σε στρατιωτικές επιχειρήσεις προκειμένου να προστατευθεί από τυχόν ζημίες. Σύμφωνα με επίσημες εκθέσεις "καμία αξιόλογη ζημιά δεν προήλθε από συμμαχική δράση". Οι Γερμανοί, εντούτοις, δεν έλαβαν υπόψη την προειδοποίηση αυτή και προκάλεσαν καταστροφές και βλάβες σε ανεκτίμητα ιστορικά και καλλιτεχνικά μνημεία με αλλεπάλληλες ανατινάξεις κατά την αποχώρησή τους.
Σημαντικότερα αξιοθέατα
ΕπεξεργασίαΙστορικό Κέντρο της Φλωρεντίας | |
---|---|
Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ. | |
Χώρα μέλος | Ιταλία |
Τύπος | Πολιτισμικό |
Κριτήρια | i, ii, iii, iv, vi |
Ταυτότητα | 174 |
Περιοχή | Ευρώπη και Βόρεια Αμερική |
Ιστορικό εγγραφής | |
Εγγραφή | 1982 (6η συνεδρίαση) |
Εκκλησίες, μέγαρα, φρούρια
ΕπεξεργασίαΗ Φλωρεντία είναι μια πόλη όπου οι αρχιτεκτονικοί θησαυροί βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής ο ένας από τον άλλο. Ακολουθεί μια αναφορά στους σπουδαιότερους απ’ αυτούς.
Στον κεντρικό τομέα της πόλης βρίσκεται το χαρακτηριστικότερο μνημείο της, ο περίφημος καθεδρικός ναός (Duomo) Σάντα Μαρία ντελ Φιόρε (Santa Maria del Fiore), με τον θαυμαστό τρούλο του Μπρουνελλέσκι (βόρειο σημείο διαμερίσματος Α στο χάρτη). Δίπλα ακριβώς βρίσκεται το μεγάλο κωδωνοστάσιο (Campanile), από τα περιφημότερα της Ιταλίας που κτίστηκε το 1334 πιθανώς από τον Τζιότο και συμπληρώθηκε από τον Αντρέα Πιζάνο. Προ του ναού βρίσκεται το οκτάγωνο μαρμάρινο βαπτιστήριο του 10ου αιώνα (Battistero di San Giovanni), οι ανατολικές πόρτες του οποίου, με ανάγλυφα του Λορέντσο Γκιμπέρτι, αναγορεύτηκαν από τον Μιχαήλ Άγγελο ως «Οι πύλες του Παραδείσου».
Νοτιότερα, στο ίδιο διαμέρισμα και κοντά στον ποταμό Άρνο, βρίσκεται η Piazza della Signoria, το κέντρο της πολιτικής δραστηριότητας της πόλης. Στην άκρη της πλατείας αυτής προς τον Άρνο υψώνεται το Palazzo della Signoria ή Palazzo Vecchio (Παλαιό Ανάκτορο) που κτίσθηκε το 1298, με τον χαρακτηριστικό πύργο ύψους 95 μέτρων. Απέναντι βρίσκεται η Loggia dei Lanzi (ή Loggia della Signoria), ένα οικοδόμημα ανοιχτό προς την πλατεία, με γλυπτά, περιφημότερο των οποίων είναι «Ο Περσέας με το κεφάλι της Μέδουσας» του Τσελλίνι, ενώ η αρπαγή της Πολυξένης του Πίο Φέντι αποτελεί το μοναδικό σύγχρονο έργο και θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά έργα της ιταλικής γλυπτικής του δέκατου ένατου αιώνα. Πρό του ανακτόρου βρίσκεται αντίγραφο του «Δαβίδ» του Μιχαήλ Άγγελου και το γλυπτό σύμπλεγμα «Η κρήνη του Ποσειδώνα» του Μπαρτολομέο Αμμανάτι. Μια μεταλλική πλάκα στο δάπεδο της πλατείας σημειώνει τη θέση όπου το 1498 απαγχονίστηκε και κάηκε ο Σαβοναρόλα. Από το Παλάτσο Βέκιο ξεκινά το Palazzo degli Uffizi που φτάνει σχεδόν ως τον Άρνο σε σχήμα Π. Άρχισε να κτίζεται από τον Βαζάρι το 1560 και ολοκληρώθηκε το 1581.
Δυτικά του κέντρου της πόλης, (διαμέρισμα D), βρίσκονται οι εκκλησίες : -Santa Maria Novella (πολύ κοντά στον Σιδηροδρομικό Σταθμό) από τις ωραιότερες της πόλης (1420), με πρόσοψη του Λέον Μπαττίστα Αλμπέρτι και τοιχογραφίες των Μαζάτσο, Ουτσέλλο, Φιλιππίνο Λίππι και Ντομένικο Γκιρλαντάιο. -Santa Trinita (Αγία Τριάδα, 13ος αιώνας) με έργα των Ντομένικο Γκιρλαντάιο και Λορέντσο Μόνακο. -Ognissanti (Άγιοι Πάντες), με έργα των Γκιρλαντάιο και Μποττιτσέλλι καθώς και τον τάφο του τελευταίου. -Orsanmichele, με 14 εξωτερικές κόγχες, αρχιτεκτονικά σχεδιασμένες, που έχουν γλυπτά έργα (αντίγραφα σήμερα, τα πρωτότυπα στα μουσεία) των Ντονατέλλο, Βερρόκκιο, Μπρουνελλέσκι, Λορέντσο Γκιμπέρτι, Τζαμπολόνια κ.α. Σημαντικότερα μέγαρα (palazzi) στη περιοχή αυτή είναι των Κορσίνι, Φερρόνι, Στρότσι και Ρουτσελάι –τα τελευταία δύο τυπικά αναγεννησιακά. Πίσω από τον Σιδηροδρομικό Σταθμό υψώνεται η Fortezza da Basso, άριστο δείγμα φρουριακής αρχιτεκτονικής.
Βόρεια του κέντρου, (διαμέρισμα C), βρίσκεται το σύμπλεγμα του Αγίου Λαυρεντίου (San Lorenzo), ένα από τα θαυμαστότερα μνημεία της Ιταλίας με τους τάφους των Μεδίκων, έργα του Μιχαήλ Άγγελου, καθώς και τη γνωστή και ανεκτίμητη Λαυρεντιανή Βιβλιοθήκη των Μεδίκων (Biblioteca Medicea Laurenziana). Βορειοανατολικά του κέντρου βρίσκονται : -η Galleria dell'Accademia. -ο ναός του Αγίου Μάρκου καθώς και το ομώνυμο μοναστήρι των Δομινικανών, έδρα κάποτε του Σαβοναρόλα, με πολύτιμη βιβλιοθήκη. Κοντά στην πλατεία του Αγίου Μάρκου βρίσκεται το ιστορικό βρεφοκομείο Ospedale degli Innocenti (Νοσοκομείο των Αθώων), σχεδιασμένο από τον Μπρουνελλέσκι, οι αψίδες του οποίου φέρουν ανάγλυφα βρέφη από τερρακόττα, έργα του Αντρέα ντελλα Ρόμπια. Σημαντικά κτίρια στη περιοχή αυτή είναι το Παλάτσο Μέντιτσι-Ρικάρντι, με την περίφημη "Πομπή των Μάγων" του Μπενότσο Γκοτσόλι, το Παλάτσο Παντολφίνι και το Παλάτσο Πούτσι.
Ανατολικά του κέντρου, (διαμέρισμα Β), όπου και το αρχαιότερο τμήμα της πόλης, βρίσκεται το θαυμαστό Palazzo del Popolo (Ανάκτορο του Λαού) γνωστό και ως Bargello, μια πιο ανάλαφρη εκδοχή του Palazzo Vecchio. Εδώ επίσης είναι το Παλάτσο Κουαραρτέσι, ο ναός της Badia Fiorentina, με έργα των Φιλιππίνο Λίππι και Μίνο ντα Φιέζολε, και τέλος η περίφημη Basilica di Santa Croce (Βασιλική του Τιμίου Σταυρού), από τις μεγαλύτερες γοτθικές εκκλησίες της Ιταλίας, με έργα των Τζόττο, Ντονατέλλο, Τζόρτζο Βαζάρι, Άνιολο Μπροντσίνο, Αντόνιο Κανόβα. Η Santa Croce θεωρείται το Πάνθεον της Ιταλίας, καθώς σε αυτήν βρίσκονται οι τάφοι των Γκιμπέρτι, Λεονάρντο Μπρούνι, Μιχαήλ Άγγελου, Μακιαβέλλι, Γαλιλαίου, Βιττόριο Αλφιέρι, Ούγκο Φόσκολο και Τζοακίνο Ροσσίνι.
Λίγο δυτικότερα του Ουφίτσι, η Ponte Vecchio (Παλαιά Γέφυρα) επί του Άρνου, με καταστήματα πάνω της, οδηγεί στο νότιο τμήμα της πόλης, το Oltrarno (Πέραν του Άρνου - διαμέρισμα Ε) και στο αναγεννησιακό Παλάτσο Πίττι (Palazzo Pitti). Πίσω ακριβώς από το παλάτι εκτείνονται οι περίφημοι κήποι Μπόμπολι (Giardini di Boboli), από τα καλύτερα δείγματα Ιταλικών κήπων. Δυτικά του Palazzo Pitti βρίσκεται η εξωτερικά ημιτελής Santa Maria del Carmine, όπου το Παρεκκλήσιο Μπρανκάτσι με τις περίφημες τοιχογραφίες του Μαζάτσο, και η εκκλησία του Santo Spirito (Αγίου Πνεύματος) με υποδειγματικό αναγεννησιακό εσωτερικό, σχεδιασμένο από τον Μπρουνελλέσκι. Ανατολικά, πάνω από τους κήπους του Μπόμπολι, βρίσκεται το Φρούριο Μπελβεντέρε (Forte Belvedere), εντυπωσιακό κι αυτό δείγμα φρουριακής αρχιτεκτονικής. Ακόμα πιο ανατολικά βρίσκεται η Piazzale Michelangelo και πιο ψηλά η εκκλησία του San Miniato al Monte, κι αυτή πλούσια διακοσμημένη. Από τα δύο αυτά σημεία η θέα προς την πόλη είναι εκπληκτική.
Μουσεία
ΕπεξεργασίαΜολονότι πάμπολλα από τα αριστουργήματα της Φλωρεντίας παραμένουν στον χώρο για τον οποίο δημιουργήθηκαν (εκκλησίες, μέγαρα), αναρίθμητα είναι αυτά που φιλοξενούνται στα μουσεία της.
- Η Galleria degli Uffizi (στο ομώνυμο μέγαρο) αποτελεί μιαν από τις περιφημότερες πινακοθήκες του κόσμου, με την ασύγκριτη συλλογή φλωρεντινής αναγεννησιακής τέχνης που διαθέτει καθώς και το πλήθος άλλων αριστουργημάτων ζωγραφικής και γλυπτικής. (βλ.λήμμα Κατάλογος έργων του Ουφίτσι)
- Στην Galleria dell'Accademia βρίσκεται το πρωτότυπο του «Δαβίδ» του Μιχαήλ Άγγελου και έργα Φλωρεντινών ζωγράφων. Εδώ στεγάζεται επίσης το Μουσείο μουσικών οργάνων (Museo degli strumenti musicali). Βλ. λήμμα Κατάλογος έργων της Γκαλλερία ντελλ’ Ακκαντέμια της Φλωρεντίας.
- Το Παλάτσο Πίττι (Palazzo Pitti) περιλαμβάνει πολλά μουσεία, με σημαντικότερο όλων την Παλατινή Πινακοθήκη (Galleria Palatina), στην οποία μεταξύ άλλων βρίσκεται η μεγαλύτερη συλλογή έργων του Ραφαήλ στον κόσμο. (βλ. λήμμα Κατάλογος έργων της Παλατινής Πινακοθήκης). Περιλαμβάνει επίσης την Πινακοθήκη Μοντέρνας Τέχνης (Galleria d'arte moderna), Μουσείο ασημικών (Museo degli argenti), Ενδυμασιών, Πορσελάνης και Αμαξών.
- Το Museo Nazionale del Bargello, στο ομώνυμο μέγαρο, είναι μουσείο γλυπτικής με περίφημα έργα των Γκιμπέρτι, Μιχαήλ Άγγελου, Ντονατέλλο, Βερρόκκιο, Λούκα ντελλα Ρόμπια, Τσελλίνι. Διαθέτει επίσης συλλογή μικροτεχνημάτων και μεταλλίων. (Βλ. λήμμα Κατάλογος έργων του Μουσείου Μπαρτζέλλο).
- Το μοναστήρι του Αγίου Μάρκου αποτελεί σήμερα το Μουσείο του Αγίου Μάρκου με έργα κυρίως του Φρα Αντζέλικο, που έζησε κι εργάστηκε στη μονή. (Βλ. λήμμα Κατάλογος έργων του Φρα Αντζέλικο.
- Το αρχαιολογικό μουσείο (Museo archeologico nazionale di Firenze) εκθέτει ετρουσκικές («Χίμαιρα του Αρέτσο»), ελληνικές, ρωμαϊκές και αιγυπτιακές αρχαιότητες.
- Το Μουσείο έργων της Μητρόπολης (Museo dell'Opera del Duomo), διαθέτει αριστουργήματα των Μιχαήλ Άγγελου, Ντονατέλλο, Λούκα ντελλα Ρόμπια, Γκιμπέρτι και πολλών άλλων. (Βλ. λήμμα Κατάλογος έργων του Museo dell'Opera del Duomo της Φλωρεντίας)
Υπάρχει ακόμα ένα πλήθος μουσείων κρατικών, κοινοτικών, εκκλησιαστικών και ιδιωτικών φορέων, σε εκκλησίες, μοναστήρια, μέγαρα και βίλλες.
Κλίμα
ΕπεξεργασίαΤο κλίμα της είναι υγρό υποτροπικό προς μεσογειακό. Έχει ζεστά καλοκαίρια με λίγες βροχοπτώσεις και υγρούς χειμώνες. Δεν έχει ανέμους τα καλοκαίρια είναι πιό ζεστά από ότι στις ακτές. Χιονίζει σχεδόν κάθε χρόνο. Η υψηλότερη καταγεγραμμένη θερμοκρασία ήταν 42.6°C και η χαμηλότερη -23.2°C.
Κλιματικά δεδομένα Φλωρεντία | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Μήνας | Ιαν | Φεβ | Μάρ | Απρ | Μάι | Ιούν | Ιούλ | Αύγ | Σεπ | Οκτ | Νοε | Δεκ | Έτος |
Μέση Μέγιστη °C (°F) | 21.6 | 23.4 | 28.5 | 28.7 | 33.8 | 41.8 | 42.6 | 39.5 | 36.4 | 30.8 | 25.2 | 20.4 | 42,6 |
Μέση Μηνιαία °C (°F) | 5.7 | 7.5 | 10.3 | 13 (55) |
17.7 | 21.4 | 24.6 | 24.6 | 20.5 | 15.5 | 9.9 | 6.8 | 14,8 |
Μέση Ελάχιστη °C (°F) | −23.2 | −9.9 | −8 | −2.2 | 3.6 | 5.6 | 10.2 | 9.6 | 3.6 | −1.4 | −6 | −8.6 | −23,2 |
Υετός mm (ίντσες) | 60,5 | 63,7 | 63,5 | 86,4 | 70 | 57,1 | 36,7 | 56 | 79,6 | 104,2 | 113,6 | 81,3 | 872,6 |
Μέσες ημέρες κατακρημνίσεων | 8.3 | 7.1 | 7.5 | 9.7 | 8.4 | 6.3 | 3.5 | 5.4 | 6.2 | 8.5 | 9.0 | 8.3 | 88,2 |
Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας | 90 | 120 | 150 | 180 | 210 | 270 | 300 | 270 | 210 | 150 | 90 | 90 | 2.130 |
Πηγή: Weather Atlas[12] |
Αδελφοποιήσεις
ΕπεξεργασίαΔείτε επίσης
ΕπεξεργασίαΠαραπομπές
Επεξεργασία- ↑ (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 1073. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2019.
- ↑ cn
.wtcf .org .cn /citys /4419-3 .html. - ↑ www
.lhc-s .org /member _cities /index .php. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2024. - ↑ 4,0 4,1 «Superficie di Comuni Province e Regioni italiane al 9 ottobre 2011». Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής της Ιταλίας. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2019.
- ↑ 5,0 5,1 www
.tuttitalia .it /toscana /77-firenze /. - ↑ demo
.istat .it?l=it. - ↑ www
.nonsolocap .it /cap /firenze /. Ανακτήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2021. - ↑ Gene Brucker, Renaissance Florence, σ. 103
- ↑ Gene Brucker, ο.π, σ. 133, 134
- ↑ G.Andres, J. Hunisak, A.R. Turner, The Art of Florence, I, σελ.494-5
- ↑ «Florence Declared an open city». The Canbera times. 1944-07-03. https://trove.nla.gov.au/newspaper/article/2681509.
- ↑ " Climate and monthly weather forecast Florence, Italy"
Πηγές
Επεξεργασία- "Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου" τ.18ος, σ.289-192
- Gene Brucker, Renaissance Florence, ISBN 978-0-520-04695-5
- Glenn M. Andres, John M. Hunisak, A.Richard Turner, The Art of Florence, 1988, ISBN 978-0-89660-111-6
Βιβλιογραφία
Επεξεργασία- Richard Turner, Η Αναγγένηση στη Φλωρεντία. Η γένεση μιας νέας τέχνης, μετάφραση: Μιχάλης Λυχούνας, εκδ. University Studio Press, Θεσσαλονίκη, 2011