Δεκάποδα

τάξη καρκινοειδών

Τα Δεκάποδα είναι τάξη καρκινοειδών εντός της ομοταξίας Μαλακόστρακα. Περιλαμβάνει τα καβούρια, τους αστακούς, τις γαρίδες και τις καραβίδες. Εκτιμάται ότι περιλαμβάνει 15.000 είδη σε περίπου 2.700 γένη, και έχουν βρεθεί 3.300 απολιθωμένα είδη.[1] Σχεδόν τα μισά από αυτά τα είδη είναι καβούρια, ενώ από τα υπόλοιπα οι μεγαλύτερες ομάδες είναι οι γαρίδες και τα ανόμουρα (όπως οι ερημίτες κάβουρες). Το παλαιότερο απολιθωμένο δεκάποδο είναι ο Παλαιοπαλαιμόν, από το Δεβόνιο.[2]

Δεκάποδα
Χρονικό πλαίσιο απολιθωμάτων:
Devonian–recent
Δεκάποδα, από το έργο του Ερνστ Χέκελ Kunstformen der Natur (1904).
Δεκάποδα, από το έργο του Ερνστ Χέκελ Kunstformen der Natur (1904).
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Αρθρόποδα (Arthropoda)
Υποσυνομοταξία: Καρκινοειδή (Crustacea)
Ομοταξία: Μαλακόστρακα (Malacostraca)
Τάξη: Δεκάποδα (Decapoda)
Latreille, 1802
Υποτάξη

Dendrobranchiata
Pleocyemata

Όπως υπονοεί και το όνομά τους, όλα τα δεκάποδα έχουν δέκα πόδια, με τη μορφή πέντε ζευγών θωρακικών εξαρτημάτων στα πέντε τελευταία θωρακικά τμήματα. Τα μπροστινά τρία λειτουργούν ως τμήματα του στόματος και γενικά αναφέρονται ως γναθόποδα, τα υπόλοιπα είναι τα περειόποδα. Σε πολλά δεκάποδα, το πρώτο ζεύγος φέρει μεγάλες δαγκάνες. Άλλα εξαρτήματα υπάρχουν στην κοιλιά, με κάθε τμήμα να μπορεί να φέρει ένα ζεύγος πλεόποδων, με τα δύο τελευταία να αποτελούν το ουριαίο πτερύγιο (μαζί με το τέλσον) και αποκαλούνται ουρόποδα.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Sammy De Grave; N. Dean Pentcheff; Shane T. Ahyong (2009). «A classification of living and fossil genera of decapod crustaceans». Raffles Bulletin of Zoology Suppl. 21: 1–109. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-06-06. https://web.archive.org/web/20110606064728/http://rmbr.nus.edu.sg/rbz/biblio/s21/s21rbz1-109.pdf. Ανακτήθηκε στις 2016-08-25. 
  2. Robert P. D. Crean (14 Νοεμβρίου 2004). «Order Decapoda: Fossil record and evolution». Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2010.