Διαπόντια νησιά

Σύμπλεγμα νησιών στο Βόρειο Ιόνιο

Τα Διαπόντια Νησιά (ή Νήσοι Οθωνοί[1]) είναι νησιωτικό σύμπλεγμα 11 νησιών, που αποτελείται από τρία μεγαλύτερα νησιά και μερικές άλλες νησίδες βόρεια-βορειοδυτικά της Κέρκυρας σε απόσταση 9-20 χλμ από αυτήν αποτελούμενα από το νησί Οθωνοί, το μεγαλύτερο από τα Διαπόντια Νησιά και το δυτικότερο σημείο της Ελληνικής επικράτειας (392 κάτοικοι κατά την απογραφή του 2011), την Ερείκουσσα, το βορειότερο σημείο των Επτανήσων (496 κάτοικοι κατά την απογραφή του 2011), το Μαθράκι (329 κάτοικοι κατά την απογραφή του 2011) και τις ακατοίκητες νησίδες: Διάκοπο, Διάπλο, Καράβι, Καστρινό, Λειψώ (ή Βάρκα), Όστρακο, Πλάκα (ή Άγκυρα), την Πλατειά και η Τραχειά (ή Τραχιά). Το νησί Σάσων, δυτικά της Αλβανίας, θεωρούταν ως μέρος των Διαποντίων Νήσων.[2][3][4][5]

Διαπόντια Νησιά
Τα Διαπόντια Νησιά από την Κέρκυρα
Γεωγραφία
Συντεταγμένες39°46′N 19°25′E / 39.76°N 19.41°E / 39.76; 19.41Συντεταγμένες: 39°46′N 19°25′E / 39.76°N 19.41°E / 39.76; 19.41
ΑρχιπέλαγοςΙόνιο Πέλαγος
Υψόμετρο393 μ
Υψηλότερη κορυφήΗμεροβίγλι Οθωνών
Χώρα
ΠεριφέρειαΠεριφέρεια Ιονίων Νήσων
ΝομόςΚέρκυρας
ΔήμοςΔήμος Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων
Δημογραφικά
Πληθυσμός1.217 (απογραφής 2011)
ΕθνικότητεςΈλληνες
Πρόσθετες πληροφορίες
Ιστοσελίδαwww.diapontia.gr

Γεωγραφία Επεξεργασία

Το αρχιπέλαγος των Διαποντίων περιλαμβάνει 12 νησιά και βραχονησίδες (συμπεριλαμβανομένης και της αλβανικής νήσου Σάσων).

Όνομα Χώρα
Οθωνοί   Ελλάδα
Ερείκουσσα   Ελλάδα
Καστρινό Οθωνών (βραχονησίδα)   Ελλάδα
Όστρακο Οθωνών (βραχονησίδα)   Ελλάδα
Μαθράκι   Ελλάδα
Διάκοπο Μαθρακίου (βραχονησίδα)   Ελλάδα
Διάπλο Μαθρακίου (βραχονησίδα)   Ελλάδα
Καράβια Μαθρακίου (βραχονησίδες)   Ελλάδα
Λειψώ Μαθρακίου (βραχονησίδα)   Ελλάδα
Πλάκα Μαθρακίου (βραχονησίδα)   Ελλάδα
Τραχειά Μαθρακίου (βραχονησίδα)   Ελλάδα
Σάσων   Αλβανία

Ιστορία Επεξεργασία

Στις αρχές του 2ης χιλιετίας, τα Διαπόντια νησιά, κατακτήθηκαν από τους Φράγκους (τον 11ο αιώνα) και τους Ενετούς (12ος αιώνας), με συχνές επιθέσεις πειρατών από την Μπαρμπαριά και την Αλγερία. Από τα τέλη του 1383 μέχρι 1386 η κυριαρχία της Κέρκυρας ανήκε στον Charles ΙΙΙ της Νάπολης. Στην επιστολή του ανέφερε ότι στις 19 Απριλίου του 1383 παραχώρησε τα νησιά Οθωνοί Ερείκουσσα, Μαθράκι, Διάπολο και Βίδο, στον ιππότη Θεόδωρο Σκαλίτη ως φέουδα. Το 1537, ο Τουρκικός στόλος υπό την αρχηγία του ναύαρχου Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα έσφαξαν τους κατοίκους των Οθωνών μετά από μια μακρά μάχη. Στην περιοχή Σταυρός, σε υψόμετρο 217 μ. ένας λευκός πέτρινος σταυρός υπάρχει μέχρι σήμερα προς τιμήν των πεσόντων. Οι τελευταίοι άποικοι των Οθωνών κατέφθασαν από τους Παξούς και τα Ιωάννινα, την Πάργα και την ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου. Μετά τη μάχη της Ναυπάκτου το 1571, όταν καταστράφηκε ο Τουρκικός στόλος, οι νησιώτες άρχισαν να κινούνται με μεγαλύτερη ασφάλεια. Οι κάτοικοι των Οθωνών αποίκισαν τα δύο άλλα μικρά νησιά, Ερείκουσσα και Μαθράκι. Το 1815, οι Άγγλοι κατέλαβαν τους Οθωνούς και όπως λέγεται, εκεί αποστέλλονταν άρρωστοι στρατιώτες για ανάρρωση λόγω του καλού κλίματος. Το 1851, λόγω των ενωτικών τους θέσεων και της επιρροής τους προς τον Επτανησιακό λαό τον οποίο καλούσαν σε αγώνα, ο βουλευτής Ιωάννης Λισγαράς εξορίστηκε από τους Άγγλους στους Οθωνούς ως υποκινητής εχθροπραξιών κατά του καθεστώτος μαζί με τον βουλευτή και αρχηγό του κόμματος των Ενωτικών, Ηλία Ζερβό-Ιακωβάτο ενώ ο βουλευτής Ιωσήφ Μομφεράτος εξορίστηκε στην Ερείκουσσα. [6] Η συνθήκη που υπογράφηκε στις 29 Μαρτίου 1864 μεταξύ των τριών Μεγάλων δυνάμεων (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία) και του Βασιλείου της Ελλάδας, τα Ιόνια Νησιά -και Διαπόντια νησιά- πέρασαν οριστικά στην Ελληνική κυριαρχία στις 21 Μαΐου. Στις 5 Οκτωβρίου, 1864 η Ιόνιος Βουλή πραγματοποίησε τη σύγκληση για ένωση με την Ελλάδα υπό τον βασιλιά Γεώργιο Α. Από το 1869 μέχρι το 1912 οι Οθωνοί, το Μαθράκι και η Ερείκουσσα σχημάτιζαν τον Δήμο Διαποντίων με τους Οθωνούς ως πρωτεύουσα. Το 1913, η Ελλάδα εκκένωσε τη Σάσων.

Ναυτική ιστορία Επεξεργασία

Οι Διαπόντιοι έχουν να επιδείξουν μεγάλη ναυτική και ναυτική ιστορία. Πολλοί άνδρες ασχολήθηκαν με τη ναυτιλία (1880-1990). Είναι σημαντικό ότι δεν υπάρχει οικογένεια Διαποντίων χωρίς ναυτικό. Επίσης, πολλοί ήταν ανώτερα πληρώματα στα ελληνικά πολεμικά πλοία. Κύρια ναυτικά επαγγέλματα ήταν ναύτης, λοστρόμος, πλοίαρχος ή μηχανικός οποιασδήποτε τάξης. Υπήρχαν επίσης πολλοί πλοιοκτήτες με μεγάλο αριθμό σκαφών και εμπορικών ατμόπλοιων που ταξίδευαν σε πολλά μεσογειακά λιμάνια. Δυστυχώς, μέσα σε αυτές τις δεκαετίες, υπήρξαν μερικά θύματα εξαιτίας πολλών ναυαγίων που οφείλονται στην κακομεταχείριση και την απροσεξία των υπευθύνων. Σήμερα στα νησιά, υπάρχουν πολλά αλιευτικά και ταχύπλοα σκάφη που ανήκουν σε Διαπόντιους.

Βύθιση υποβρυχίου Πρωτεύς Επεξεργασία

Στις 29 Δεκεμβρίου 1940, το ελληνικό υποβρύχιο Πρωτεύς βυθίστηκε στη θαλάσσια περιοχή των Οθωνών. Η απώλεια του υποβρυχίου ήταν η πρώτη απώλεια του Πολεμικού Ναυτικού στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ένα μνημείο για να τιμήσει τη μνήμη του πληρώματος εγκαινιάστηκε στους Οθωνούς στις 15 Ιουνίου 2015.[7]

Μυθολογία Επεξεργασία

Σύμφωνα με τη μυθολογία, στην αρχαιότητα, οι Οθωνοί ήταν το νησί της νύμφης Καλυψώς, που ζούσε σε μια μεγάλη σπηλιά. Ο Οδυσσέας την ερωτεύτηκε και παρέμεινε σαν φυλακισμένος εκεί επτά χρόνια. Ο Οδυσσέας έφυγε από το νησί με μια σχεδία και βυθίστηκε στη Σχερία, στο νησί της Κέρκυρας. Σύμφωνα με τον Ησύχιο, μετά τον Τρωικό πόλεμο, ο Ελεφήνωρ, βασιλιάς των Αβάντων ​​από την Εύβοια, κατέφυγε στο νησί μετά την πτώση της Τροίας, όταν σκότωσε τον παππού του, Άβα.

Οθωνοί Επεξεργασία

 
Παραλία Άσπρη Άμμος Οθωνών

Οι Οθωνοί είναι το δυτικότερο σημείο της Ελλάδας και το μεγαλύτερο από τα Διαπόντια Νησιά. Είναι μια πρώην κοινότητα των Ιονίων Νήσων. Αποτελεί μέρος του Δήμου Κέρκυρας με πληθυσμό 392 (2011). Οι Οθωνοί χωρίζονται σε δύο περιοχές: την Άνω Πάντα και την Κάτω Πάντα. Υπάρχουν περισσότεροι από 20 οικισμοί. Τον 19ο αιώνα το νησί ήταν η πρωτεύουσα του Δήμου Διαποντίων, που περιλάμβανε επίσης τα κοντινά νησιά της Ερεικούσας του Μαθρακίου. Οι Οθωνοί απέχουν περίπου 47 ναυτικά μίλια από το ακρωτήριο Santa Maria di Leuca της Ιταλίας. Στο ακρωτήριο Καστρί υπάρχει ένας ενεργός φάρος του 19ου αιώνα.[8]

Ερείκουσσα Επεξεργασία

Η Ερείκουσσα (ιταλικά: Merlera) είναι μέρος του Δήμου Κέρκυρας. Είναι το πιο πυκνοκατοικημένο νησί των Διαποντίων. Βρίσκεται στα βορειοδυτικά του νησιού της Κέρκυρας. Ο πληθυσμός της ήταν 496 στην απογραφή του 2011 και η έκταση της είναι 3.65 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Το νησί είναι πλούσιο σε πράσινα δάση και ελαιόδεντρα. Έχει δύο παραλίες, το Πόρτο και το Μπραγκίνι; τα ονόματα είναι ιταλικής προέλευσης και χρονολογούνται από την εποχή της βενετικής κυριαρχίας.[9] [10]

Μαθράκι Επεξεργασία

Το Μαθράκι αποτελεί μέρος του Δήμου Κέρκυρας. Έχει έκταση 3.532 τ.χλμ. και πληθυσμό 329 (2011). Απέχει 45 λεπτά από την ακτή της Κέρκυρας. Έχει τρία εστιατόρια, βίλες και ενοικιαζόμενα δωμάτια. Η δημοτική μονάδα περιλαμβάνει τις τρεις κοντινές νησίδες Διάκοπο, Δύαπλο και Τραχειά.[9]

Σάσων Επεξεργασία

Η Σάσων ή Σάσωνα ή Σάζενο (Αλβανικά: Sazan, Ιταλικά: Saseno) κατά τον 19ο αιώνα παραχωρήθηκε στην Ελλάδα ως τμήμα των Ιονίων νήσων (και ενός από τα Διαπόντια νησιά[11]) με τη λήξη των Ναπολεόντειων πολέμων, ωστόσο η Ελλάδα δεν άσκησε την κυριαρχία της από το 1864, η προσάρτηση του νησιού έγινε το 1912 κατά τον Α´ Βαλκανικό πόλεμο από άγημα του Ελληνικού πολεμικού ναυτικού.Εκκενώθηκε από την Ελλάδα ωστόσο το 1914 κατόπιν πιέσεων της Ιταλίας και της Αυστροουγγαρίας και παραχωρήθηκε στην Αλβανία με τον Νόμο 272/1914 (ΦΕΚ 151/Α΄/7-6-1914) ο οποίος ήταν απόρροια του πρωτοκόλλου της Φλωρεντίας. Η Αλβανία τελικά παραχώρησε τη Σάσωνα στην Ιταλία στις 2 Σεπτεμβρίου 1920, η οποία εγκατέστησε ναυτική βάση στο νησί το 1939, ενώ η Αλβανική κυριαρχία επί της Σάσωνος αποκαταστάθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 1947, στα πλαίσια των συνοριακών αλλαγών μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Για αρκετά χρόνια έπειτα, η Σάσων αποτέλεσε Σοβιετική προκεχωρημένη στρατιωτική βάση στη Μεσόγειο, μετά από συμφωνία της Αλβανικής κομμουνιστικής κυβέρνησης με τη Σοβιετική Ένωση.[12][3]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. https://www.gtp.gr/LocPage.asp?ID=60430&lng=1
  2. Sk (24 Μαρτίου 2009). «The island of Sazan (Saseno, Σασων)». pyrroulas. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2016. 
  3. 3,0 3,1 «Νήσος Σάσων: Από τους Βενετούς στους Ιταλούς». Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2016. 
  4. «Τα άγνωστα Διαπόντια Νησιά: Το δυτικότερο σημείο της χώρας -Κρυστάλλινα νερά, ατελείωτες αμμουδιές, τοπίο μαγεία». iefimerida.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2015. 
  5. «Διαπόντια νησιά: Επίγειοι παράδεισοι στην Ελλάδα με κρυστάλλινα νερά και ατελείωτες αμμουδιές!». zougla.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2015. 
  6. https://cognoscoteam.gr/%CE%B9%CF%89%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82-%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%B3%CE%B1%CF%81%CE%AC%CF%82-%CE%BF-%CE%B6%CE%B1%CE%BA%CF%8D%CE%BD%CE%B8%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%B5%CE%BE%CE%BF%CF%81/
  7. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2018. 
  8. «Information about Othonoi». Othonoi official website. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουνίου 2018. 
  9. 9,0 9,1 Kallikratis law Αρχειοθετήθηκε 2017-07-12 στο Wayback Machine. Greece Ministry of Interior (Ελληνικά) Σφάλμα αναφοράς: Μη έγκυρη ετικέτα <ref> • όνομα " Kallikratis " ορίζεται πολλές φορές με διαφορετικό περιεχόμενο
  10. «Population & housing census 2001 (incl. area and average elevation)» (PDF). National Statistical Service of Greece. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 21 Σεπτεμβρίου 2015. 
  11. «Νήσος Σάσων: Πώς παραχωρήθηκε στην Αλβανία με Νόμο». 
  12. Sk (24 Μαρτίου 2009). «The island of Sazan (Saseno, Σασων)». pyrroulas. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία