Εζερίτες

Οι Εζερίτες ήταν σλαβική φυλή που εγκαταστάθηκε τον 8ο μ.Χ. αιώνα στη Πελοπόννησο και κυρίως στο νότιο τμήμα της και πιο συγκεκριμένα στις ανατολικές περιοχές της Λακωνίας, από την πεδιάδα του Έλους μέχρι το ακρωτήριο Μαλέας, ενώ κάποιοι από αυτούς εγκαταστάθηκαν επίσης στην Αχαΐα και κυρίως στην ορεινή περιοχή που σήμερα αποκαλείται Νεζερά. Το ίδιο διάστημα οι Μηλιγγοί, ένα στενά συγγενικό τους φύλο, εγκαταστάθηκαν στις δυτικές πλαγιές του Ταϋγέτου.

Ιστορικά στοιχεία

Το όνομά τους προέρχεται από σλαβική λέξη ezero που σημαίνει λίμνη (και έλος) και απαντάται και σε άλλα σημεία της Ελλάδας ως τοπωνύμιο (Νεζερός).

Εγκαταστάθηκαν στην Πελοπόννησο προερχόμενοι από την περιοχή του Βιστούλα και του Δουνάβεως, βορειοανατολικά των Καρπαθίων. Όπως και οι περισσότεροι Σλάβοι εκείνη την εποχή, ζούσαν ως κτηνοτρόφοι αλλά δούλευαν και σε γεωργικές εργασίες. Εξεγέρθηκαν αρκετές φορές κατά των Βυζαντινών, αλλά γενικά ήταν πιο φιλήσυχοι από τους Μηλιγγούς. Αναφέρονται οι εξής εξεγέρσεις:

• Το 783 όπου ο βυζαντινός στρατηγός λογοθέτης του δρόμου και πατρίκιος Σταυράκιος κατατρόπωσε αυτούς τους Εζερίτες που επαναστάτησαν στην Λακεδαίμονα και τους ώθησε στις ανατολικές πλευρές του Ταϋγέτου, όπου διατηρήθηκαν για πολύ καιρό.
• Το 811 όπου ο στρατηγός Λέων Σκληρός κατατρόπωσε όσους Εζερίτες κάτοικους της Ήλιδας επαναστάτησαν κατά των βυζαντινών αρχών και τους εξανάγκασε αν αφήσουν τα πεδινά μέρη και να καταφύγουν στην Ωλένη.
• Το 842 όπου στάλθηκε από τον Μιχαήλ Γ' στην περιοχή ο Θεοφύλακτος Βρυέννιος για να υποτάξει τους εξεγερμένους του θέματος Πελοποννήσου, ανάμεσα στους οποίους ήταν και οι Μηλιγγοί και οι Εζερίτες, οι οποίοι αναγκάστηκαν να πληρώνουν ετήσιο φόρο 60 και 300 χρυσά νομίσματα αντίστοιχα.

Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Ζ' Πορφυρογέννητο ο οποίος ήταν αυτοκράτορας μεταξύ 908 και 920, οι Εζερίτες ζούσαν άτακτα και απείθαρχα, και δημιουργούσαν προβλήματα στους ντόπιους με τις αρπαγές και τους εμπρησμούς που έκαναν.

• Το 921 στα χρόνια του Ρωμανού Α' Λακαπηνού, όπου ήταν ο τελευταίος τους ξεσηκωμός και είχε δυσμενή κατάληξη. Ο στρατηγός Κρινίτης Αροτράς διατάχθηκε να τους αποτρέψει να κάνουν άλλη εξέγερση και να τους υποτάξει. Η εκστρατεία διήρκεσε από την Άνοιξη μέχρι το Νοέμβριο του ιδίου έτους και τους επέβαλλε ετήσιο φόρο 600 χρυσών νομισμάτων ο οποίος μετά από λίγο καιρό μετριάστηκε στο μισό.

Οι Εζερίτες μετά τον 10ο αιώνα, σταδιακά εξελληνίστηκαν και συγχωνεύθηκαν με τους υπόλοιπους Πελοποννήσιους.

Δείτε επίσης

• Νεζερά
• Νεζερός

Πηγές

• Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ελευθερουδάκη, 1930, λήμμα Νεζερίται.
• Περικλής Γ. Ζερλέντης, Μηλιγγοί και Εζερίται Σλάβοι εν Πελοποννήσω, Τύποις Νικολάου Γ. Φρέρη, Εν Ερμουπόλει 1922. (πρόσφατη έκδοση: Δ.Ν. Καραβία - Αναστατικές Εκδόσεις, Αθήνα 2000. ISBN 9602580747.) (σημείωση: η έκδοση που αναφέρεται στην εγκυκλοπαίδεια του Ελευθερουδάκη είναι αυτή του 1922 (Ερμούπολη) και σημειώνεται ότι εκεί αναφέρεται και παλαιότερη βιβλιογραφία.)
• Kazhdan, Alexander, ed. (1991), Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, ISBN 978-0-19-504652-6.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Άρθρο σχετικά με το κάστρο του Οιτύλου, και με αναφορά στους Μηλιγγούς και τους Εζερίτες
• Οι Σλάβοι στην Πελοπόννησο, του Περικλή Ροδάκη, αφιέρωμα στην εφημερίδα Στύξ (15 Ιουνίου - 13 Δεκεμβρίου 2006). (και εδώ)