Αετιά Γρεβενών: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Κατηγορία:Άρθρα που χρειάζονται αναφορά αριθμού σελίδας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 14:
| πρώην όνομα = Τσούργιακας
}}
Η '''Αετιά''' είναι ένα από τα Κουπατσιαροχώρια του νομού [[νομός Γρεβενών|Γρεβενών]] και ένας από τους πιο ορεινούς οικισμούς της Ελλάδας.
 
Οι [[Κουπατσιαραίοι|Κουπατσιαραίοι]], ημινομαδικός πληθυσμός, συνιστούν μια ανθρωπογεωγραφική ενότητα και χωροθετούνται δυτικά και γύρω του Βενέτικου ποταμού και ανατολικά του ορεινού συγκροτήματος της Βασιλίτσας. Έχουν πάρει την ονομασία τους από το δέντρο που κυριαρχεί στην οικολογική ζώνη που κατέχουν, τη βελανιδιά, και κυρίως τα πρεμνοφυή αναβλαστήματά της, που οι Τούρκοι τα έλεγαν '''«κουπάτς»''' και οι ίδιοι «σμάρια» ή «κοντοκλάδια».
 
== Ονομασία ==
 
Η παλαιά ονομασία του χωριού ήταν '''Τσούργιακας'''<ref>[http://pandektis.ekt.gr/dspace/handle/10442/169010 Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών - Πανδέκτης]</ref> , η οποία αργότερα χρησιμοποιήθηκε για τον γειτονικό πέτρινο όγκο και φαράγγι.
 
Γραμμή 30 ⟶ 29 :
 
== Γεωγραφία ==
Η Αετιά είναι χτισμένη στις πλαγιές της Β.Α. Πίνδου, σε υψόμετρο 1.100 μ. και σε απόσταση 31χλμ31 χλμ δυτικά της πόλης των Γρεβενών. Υπάγεται στο τοπικό διαμέρισμα Φιλιππαίων του Δήμου Γρεβενών και οριοθετείται από τα χωριά: Α. Πρόσβορο, Δ. Φιλιππαίοι, Β. Μεσολούρι, Ν. Πολυνέρι. Έχει θέα προς τους βράχους του Τσούργιακα και την κοιλάδα που διασχίζουν τα ρέματα Σμιξιώτικο και Φιλιππιός, τροφοδότες του ποταμού Βενέτικου.
 
Η Αετιά είναι χτισμένη στις πλαγιές της Β.Α. Πίνδου, σε υψόμετρο 1.100 μ. και σε απόσταση 31χλμ δυτικά της πόλης των Γρεβενών. Υπάγεται στο τοπικό διαμέρισμα Φιλιππαίων του Δήμου Γρεβενών και οριοθετείται από τα χωριά: Α. Πρόσβορο, Δ. Φιλιππαίοι, Β. Μεσολούρι, Ν. Πολυνέρι. Έχει θέα προς τους βράχους του Τσούργιακα και την κοιλάδα που διασχίζουν τα ρέματα Σμιξιώτικο και Φιλιππιός, τροφοδότες του ποταμού Βενέτικου.
 
== Δημογραφία ==
 
Ο πληθυσμός της σύμφωνα με την επίσημη απογραφή της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας εμφανίζει τις παρακάτω διακυμάνσεις:
 
Γραμμή 59 ⟶ 56 :
 
== Ιστορία ==
 
Αν και δεν υπάρχουν ιστορικά στοιχεία που να αποδεικνύουν την ταυτότητα του χωριού στο χρόνο, σίγουρο είναι ότι το χωριό υπήρχε στην περίοδο της [[Τουρκοκρατία]]ς.
 
Γραμμή 70 ⟶ 66 :
Αναφέρεται σε δημοτικό τραγούδι αφιερωμένο στον [[Σαμαρίνα Γρεβενών|Σαμαριναίο]] ήρωα Γιάννη Παπανικολάου ή Πρίφτη που σκοτώθηκε πολεμώντας τους Τούρκους το 1867.
 
Από τα ιερά βιβλία της εκκλησίας, τα οποία χρησιμοποιούνταν τα παλιά χρόνια στην εκπαίδευση, υπάρχουν αρκετές χειρόγραφες σημειώσεις από τους δασκάλους, οι οποίες δίνουν πολύτιμες πληροφορίες. Έτσι μαθαίνουμε ότι στην Αετιά λειτουργούσε σχολείο στις 22 Ιουλίου 1892 με δάσκαλο ιερομόναχο από το Άγιο Όρος, αμειβόμενο από τους κατοίκους της. Στις 17 ΜαίουΜαΐου 1906 λειτουργούσε με δάσκαλο τον παπα-παπά Ανδρέα Χρήστου από το Πρόσβορο με 12 μαθητές. Στις 20 Ιουλίου 1908 είχε δάσκαλο τον Κωνσταντίνο Αναστασίου και το 1914 τον Γεώργιο Αναστασίου από το Πρόσβορο που λειτούργησε όλο το χρόνο με 1 έως 7 μαθητές.
 
Υπάρχει εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο- Νικόλαο, με ξυλόγλυπτο τέμπλο, από τις 8 ΜαίουΜαΐου 1903 όταν άφησε την υπογραφή του περνώντας ο Σαμαριναίος - Αγιορείτης αγιογράφος Παπα-Παπά Αδάμ Σακομάνος. Πιθανολογούμενο έτος ανέγερσης 1880.
 
== Αξιοθέατα ==
Πολύ κοντά στην Αετιά υπάρχει το ξωκλήσι της Παναγιάς, χτισμένο το 1809 στα ριζά του βράχου Τσούργιακα. Οι εικόνες του τέμπλου είναι έργα [[Χιονιαδίτες|Χιονιαδιτών]] ζωγράφων σε μουσαμά. Αποτελεί αφετηρία των αναρριχητικών διαδρομών "Μελίτσα", "AIDS" και "Μεγάλη Άρκτος" ύψους 150μ150 μ.
 
Πολύ κοντά στην Αετιά υπάρχει το ξωκλήσι της Παναγιάς, χτισμένο το 1809 στα ριζά του βράχου Τσούργιακα. Οι εικόνες του τέμπλου είναι έργα [[Χιονιαδίτες|Χιονιαδιτών]] ζωγράφων σε μουσαμά. Αποτελεί αφετηρία των αναρριχητικών διαδρομών "Μελίτσα", "AIDS" και "Μεγάλη Άρκτος" ύψους 150μ.
 
Στη θέση Καστρί ανακαλύφθηκαν, από αρχαιολογικές ανασκαφές, ερείπια αρχαίας ακρόπολης της εποχής του [[Μέγας Αλέξανδρος|Μεγάλου Αλεξάνδρου]] (4ος αιώνας π.Χ.).
 
Στο φαράγγι του Στομίου σχηματίζονται μικροί διαδοχικοί καταρράκτες ύψους 40μ40 μ. και λίγο πιο κάτω, στη θέση "Νιδρούζι", υπάρχει το πέτρινο τοξωτό γεφύρι του Γκαβού.
 
== Φωτογραφίες ==
 
[[Αρχείο:Η Αετιά σήμερα.JPG|thumb|left|Η Αετιά]]
[[Αρχείο:Ο Τσούργιακας.jpg|thumb|none|Ο Τσούργιακας]]