Αντίοχος Δ΄ Επιφανής: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 46:
Λίγο μετά την ενθρόνισή του, ο Αντίοχος φρόντισε να τοποθετήσει στην άδεια θέση του Ανώτατου Ιερέα της [[Ιερουσαλήμ]] – την οποία είχε προσαρτήσει στην αυτοκρατορία ο πατέρας του 15 χρόνια πριν περίπου – έναν εξελληνισμένο [[Ιουδαίοι|Ιουδαίο]] ιερέα με το ελληνικό όνομα [[Ιάσων (ιερέας)|Ιάσων]]. Τον αντικατέστησε όμως, το [[172 π.Χ.]] με τον αδερφό του, το [[Μενέλαος (ιερέας)|Μενέλαο]], αφού εκείνος του υποσχέθηκε μεγαλύτερο φόρο. Για να κερδίσουν την υποστήριξη του Αντίοχου, αυτοί οι αντιμαχόμενοι ιερείς εξελλήνισαν εντελώς την Ιερουσαλήμ, η οποία μετονομάστηκε προσωρινά σε '''Αντιόχεια''', προωθώντας τον ελληνικό πολιτισμό και χτίζοντας ένα γυμνάσιο για ολυμπιακά αθλήματα.
 
Την πολιτική αυτή εξελληνισμού, ο Αντίοχος ακολούθησε και αλλού. Όχι μόνο υπήρξε ευεργέτης πολλών ιερών χώρων αφιερωμένων στους ελληνικούς θεούς κατά μήκος της Ανατολικής [[Μεσόγειος Θάλασσα|Μεσογείου]] – συμπεριλαμβανομένου και του [[Ναός Ολυμπίου Διός|Ναού του Διός]] στην [[Αθήνα]] -, αλλά και προώθησε ενεργά τη λατρεία του εν ζωή ηγεμόνα όπως την ίδρυσε ο πατέρας του, προβάλλοντας τον εαυτό του σανως ενσάρκωση του ανώτατου θεού, του [[Δίας (μυθολογία)|Δία]]. Έτσι προκύπτει και το επίθετο “επιφανής”. Με τον τρόπο αυτό μετέτρεψε την προώθηση του ελληνικού πολιτισμού σε πολιτικό εργαλείο διαφήμισης των δικών του διεκδικήσεων για απόλυτη εξουσία. Επίσης προώθησε την επανίδρυση παλαιότερων πόλεων στο πλαίσιο αυτό: η [[Αντιόχεια (ή Έδεσσα)|Έδεσσα]] της Μεσοποταμίας, η Πτολεμαΐς της Φοινίκης, η Αλεξάνδρεια στον Περσικό κόλπο, καθώς και κάποιες πόλεις στην Κομμαγηνή και μια στις όχθες του ποταμού Ευφράτη, έλαβαν την νέα τους ονομασία από το όνομα του βασιλέως (Αντιόχεια). Ακόμη προστέθηκε το προάστιο Επιφάνεια στην [[Αντιόχεια]] και η συριακή πόλη Χαμάθ έλαβε και αυτή το ίδιο όνομα. Παράλληλα ανέλαβε προσωπικά την ευθύνη για όλες τις θρησκευτικές εκδηλώσεις μέσα στην επικράτειά του.
 
Σημαντικά πολιτικά γεγονότα αυτής της περιόδου είναι η επανάσταση στην [[Κιλικία]] το [[171 π.Χ.]] και ο γάμος της προγονής του Αντίοχου, [[Νύσσα του Πόντου|Νύσσας]] με το βασιλιά του [[Πόντος|Πόντου]], το [[Φαρνάκης Α' του Πόντου|Φαρνάκη A']]. Την χρονιά εκείνη οι πόλεις [[Άδανα]] και [[Ταρσός]] μετονομάστηκαν σε ''Αντιόχεια'' και η ορεινή Οινίανδος της Κιλικίας σε ''Επιφάνεια''.
Γραμμή 57:
 
== Εξέγερση στην Ιερουσαλήμ ==
Κατά τη διάρκεια της απουσίας του Αντίοχου στην Αίγυπτο, η διαμάχη των δύο ιερέων, του Ιάσωνα και του Μενελάου, συνεχιζόταν με αμείωτη ένταση στην Ιερουσαλήμ. Το [[169 π.Χ.]] οι υποστηρικτές του προτού εισήλθαν στην πόλη και θανάτωσαν τους αντιπάλους τους. Ωστόσο, όταν ο Αντίοχος επέστρεψε το [[167 π.Χ.]], λεηλάτησε την πόλη και την ξαναέχτισε σανως οχυρό των Σελευκιδών. Πολλοί κάτοικοι θανατώθηκαν και μέσα στο [[Ναός της Ιερουσαλήμ|Ναό]] έγιναν βλάσφημες πράξεις που προσέβαλαν τους Ιουδαίους. Η λατρεία τους απαγορεύτηκε και εγκαθιδρύθηκε αυτή του Αντίοχου με τη μορφή του Δία.
 
ΣανΩς συνέπεια ξέσπασε επανάσταση στην πόλη με αρχηγούς τους [[Μακκαβαίοι|Μακκαβαίους]]. Αυτοί κατάφεραν να επανακτήσουν την πόλη και να δημιουργήσουν ανεξάρτητο ιουδαϊκό κράτος. Τα γεγονότα αυτά περιλαμβάνονται στα Βιβλία των Μακκαβαίων και σε ανάμνηση της επιτυχημένης αυτής επανάστασης οι [[Εβραίοι]] γιορτάζουν κάθε χρόνο τη γιορτή της [[Χάνουκα]].
 
 
== Θάνατος και Διαδοχή ==
Τους τελευταίους του μήνες ο Αντίοχος τους πέρασε σε μια εκστρατεία κατά της ανερχόμενης αυτοκρατορίας των [[Πάρθοι|Πάρθων]] στα ανατολικά του σύνορα. Κατέβαλε τον Αρμένιο ηγεμόνα Αρταξία Α΄ και επανίδρυσε την πρωτεύουσα της Σωφηνής (νότια Αρμενία) σε [[Επιφάνεια (Αρμενία)|Επιφάνεια]], ενώ στην συνέχεια κατέκτησε την [[Βαβυλωνία]] και το [[Ελάμ]]. Στην συνέχεια μετωνόμασε τα [[Εκβάτανα]] σε Επιφάνεια, καθιστώντας τα ελληνική πόλη. Στο δρόμο αρρώστησε ξαφνικά στην [[Περσία]] και άφησε την τελευταία του πνοή το [[164 π.Χ.]] Η βασιλεία του υπήρξε η τελευταία περίοδος ακμής για το κράτος των Σελευκιδών, μα κατά κάποιο τρόπο ήταν και η αρχή του τέλους της, καθώς μετά το θάνατό του άφησε σανως διάδοχο το γιο του [[Αντίοχος Ε' Ευπάτωρ|Αντίοχο Ε' τον Ευπάτορα]], που ήταν ακόμη σε νηπιακή ηλικία. Αυτό είχε σανως αποτέλεσμα το ξέσπασμα αιματηρών πολέμων για τη διαδοχή.
 
Από τη σύζυγό του [[Λαοδίκη Δ' της Συρίας|Λαοδίκη]], που ήταν χήρα του αδερφού και προκατόχου του, είχε επίσης αποκτήσει μια κόρη, τη [[Λαοδίκη Στ' της Συρίας|Λαοδίκη]]. Είχε επίσης έναν νόθο γιο, τον [[Αλέξανδρος Α' Βάλας|Αλέξανδρο Α' Βάλα]] και μια εταίρα, την [[Αντιοχίς (εταίρα)|Αντιοχίδα]].