Καταλανική Εταιρεία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
αφαιρώ τις προειδοποιήσεις, έχει βελτιωθεί αρκετά αν και δεν έχω τελειώσει ακόμη
Γραμμή 1:
Η '''Καταλανική Εταιρεία''' ή '''Μεγάλη Καταλανική Κομπανία''' (ισπ. ''Companyia Catalana d'Orient'' στα Καταλανικά, ''Societate Catallanorum'') ήταν ένα [[μισθοφόροι|μισθοφορικό]] σώμα [[Καταλανοί|Καταλανών]] που έδρασε τον [[14ος αιώνας|14ο αιώνα]] στη [[Σικελία]], στις μικρασιατικές και ευρωπαϊκές περιοχές της [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Βυζαντινής Αυτοκρατορίας]] και στις [[Φραγκοκρατία|φραγκοκρατούμενες]] περιοχές της [[Ελλάδα|Ελλάδας]].
== Ιστορικό ==
Η Κομπανία δημιουργήθηκε από τον [[Ροζέ ντε Φλορ]] (Roger de Flor, Rutger von Blum) γιο Γερμανού στρατιώτη και Ιταλίδας από το Μπρίντεζι <ref>W. Miller (1908), σ. 266</ref>. Ο Ροζέ ντε Φλορ αρχικά ήταν μέλος του [[Ναΐτες|τάγματος των Ναϊτών]] αλλά κατηγορήθηκε από αυτούς για υπεξαίρεση και, αφού διέφυγε, έφτιαξε μισθοφορικό σώμα από Καταλανούς και Αραγωνέζους ([[Αλμογάβαροι|Αλμογάβαρους]]), προσφέροντας τις υπηρεσίες του στον βασιλιά της Σικελίας, Φρειδερίκο Β'. Όμως , μετά την [[ειρήνη της Καλταμπελότα]] (31 Αυγούστου 1302), ο Ροζέ και οι μισθοφόροι του έμειναν χωρίς αντικείμενο, ενώ οι Ναΐτες συνέχιζαν να τον καταζητούν. Έτσι αυτός ήρθε σε συννενόηση με τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου [[Ανδρόνικος Β΄ Παλαιολόγος|Ανδρόνικο Β΄ Παλαιολόγο]] που υπέφερε από έλλειψη αποτελεσματικού στρατού για την αντιμετώπιση της ολοένα διογκούμενης απειλής των Τούρκων στη [[Μικρά Ασία]], ιδιαίτερα μετά την ήττα των Βυζαντινών στη [[μάχη του Βαφέως]]. Έτσι, παρ' όλο που το θησαυροφυλάκιο της αυτοκρατορίας δεν διέθετε τους πόρους για την πληρωμή των μισθοφόρων Καταλανών, η απελπιστική θέση του Ανδρόνικου τοτον ανάγκασε να έρθει σε συμφωνία μαζί τους.<ref name=Lock185>Lock (1995), σ. 185</ref> Ταυτόχρονα, ο Φρειδερίκος, ικανοποιημένος που έφευγαν, τους παρείχε ναυτικά μέσα για να φτάσουν στον νέο προορισμό τους. Η Κομπανία, αποπλέοντας το καλοκαίρι του 1303 από τη [[Σικελία]], αριθμούσε, σύμφωνα με τον Καταλανό χρονογράφο της [[Ραμόν Μουντανέρ]], 1.500 ιππότες, 4.000 ελαφρά οπλισμένους πεζούς και άλλους 1.000 πεζούς στρατιώτες με τους ακολούθους τους. Ο στρατός αυτός αποτελούντανν από Καταλανούς, Αραγωνέζους, νότιους Ιταλούς και Σικελούς. Τον Σεπτέμβριο του 1303 κατέπλευσαν στην [[Κωνσταντινούπολη]].<ref name=Lock186>Lock (1995), σ. 186</ref>
 
[[Αρχείο:Crònica de Ramon Muntaner.jpg|thumb|200 px|right|Σελίδα από το Χρονικό του Ραμόν Μουντανέρ]]
Ακολούθως οι Καταλανοί πέρασαν στη μικρασιατική όχθη, στρατοπεδεύοντας στην [[Κύζικος|Κύζικο]]. Το 1304 σημείωσαν ορισμένες επιτυχίες εναντίον των Τούρκων και ο Ροζέ ντε Φλόρ άρχισε να σχεδιάζει τη δημιουργία δικού του πριγκηπάτου στη Μικρά Ασία, στα πλαίσια της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Όμως ταυτόχρονα οι Καταλανοί προέβησαν σε λεηλασίες και βιαιότητες σε βάρος των υπηκόων της αυτοκρατορίας, καθώς ο Ανδρόνικος αδυνατούσε να εκπληρώσει τους οικονομικούς όρους της συμφωνίας με την Εταιρεία. Κατά τον ίδιο χρόνο, αυξήθηκαν οι υποψίες των Γενοβέζων της συνοικίας του Πέραν, οιμέσω οποίοιτων επηρέασανοποίων επηρεάστηκε και τηνη αυτοκρατορική αυλή, για πιθανή συμμετοχή των Καταλανών σε σχεδιαζόμενη εκστρατεία ανάκτησης της Κωνσταντινούπολης από τον Φρειδερίκο Γ' της Σικελίας.<ref name=Lock186/>
 
Το 1305, οι Καταλανοί επέδραμαν στην περιοχή της [[Καλλίπολη]]ς όπου είχαν ήδη εγκατασταθεί, προκειμένουν να αναγκάσουν τον Ανδρόνικο να πληρώσεικαταβάλει τους μισθούς που τους όφειλε. Ο Ανδρόνικος απένειμε στον Ροζέ ντε Φλορ τον τίτλο του ΚΑίσαραΚαίσαρα ο οποίος μάλιστα παντρεύτηκε Ελληνίδα, τηντη Μαρία. Στις 30 Απριλίου 1305, ο ΡοζεΡοζέ ντε Φλορ δολοφονήθηκε στο στρατόπεδο του [[Μιχαήλ Θ']], από [[Αλανοί|Αλανούς]] μισθοφόρους του Ανδρόνικου. Πάντως σήμερα η επικρατέστερη άποψη για το κίνητρο της δολοφονίας θεωρείται πως ήταν η ζήλεια και όχι η εξουδετέρωση του αρχηγού της Εταιρείας με σκοπό την αποδυνάμωσή της.<ref name=Lock186/> Μετά από αυτό το γεγονός, οι Καταλανοί επιδόθηκαν άρχισαν τη λλεγόμενηλεγόμενη «καταλανική εκδίκηση»<ref name=Lock212>Lock (1995), σ. 212</ref>, με επιδρομές στη Θράκη ([[Μακεδονία]] και [[Θεσσαλία]]). Επιτέθηκαν μάλιστα και εναντίον των [[Άγιο Όρος|μοναστηριών]] στον [[Άθως|Άθω]].<ref name=Lock187>Lock (1995), σ. 187</ref>, συγκεκριμένα κατά της [[Μονή Χιλανδαρίου|Μονής Χιλανδαρίου]]. Το γεγονός έχει καταγραφεί από τους [[Ραμόν Μουντανέρ]] και [[Νικηφόρο Γρηγορά]], τον μοναχό Σάββα τον Β' από τη [[Μονή Βατοπεδίου]] και τον μοναχό Δανιήλ τον Β' από τη [[Μονή Χιλανδαρίου]]. Με τη Θράκη ερημωμένη, αποφάσισαν να επιτεθούν στη Θεσσαλονίκη αλλά απέτυχαν. Την Θεσσαλονίκη υπερασπιζόταν ο βυζαντινόςΒυζαντινός δούκας και στρατηγός [[Ιωάννης Χανδρηνός]] που απομάκρυνε τους Καταλανούς από τα εδάφη της Μακεδονίας.
 
Ο [[Δουκάτο των Αθηνών|Δούκας]] των Αθηνών, [[Βάλτερ (Γκωτιέ) ντε Μπριέν|Γκωτιέ Ε΄ ντε Μπριέν]], απέστειλε τον [[Ροζέ Ντελόρ]], Καταλανό ιππότη στην υπηρεσία του, για να τους ζητήσειζητώντας να τους προσλάβει, έτσιστην ώστευπηρεσία νατου μπορέσειμε νασκοπό καθυποτάξειτην τηκαθυπόταξη Θεσσαλίατης Θεσσαλίας. Πράγματι, οι Καταλανοί μπήκαν στην υπηρεσία του και κατέλαβαν ορισμένα φρούρια αλλά ανέκυψαν χρηματικές διαφορές που κατέληξαν σε σύγκρουση, στη [[Μάχη του Αλμυρού]] το [[1311]], κατά την οποία εξολοθρεύτηκε ο στρατός του Δούκα. Ο [[Πάπας]] τους ζήτησε να επιστρέψουν τα εδάφη που κατέλαβαν αλλά αυτοί αρνήθηκαν και έτσι το 1318 τους [[αφορισμός|αφόρισε]]. Κατά την περίοδο που ακολούθησε, οι Καταλανοί κατέλαβαν και το [[Δουκάτο Νέων Πατρών]] (''Neopatria'', δηλαδή τα θεσσαλικά εδάφη που άφησε πεθαίνοντας ο Δούκας της Θεσσαλίας, δίχως να αφήσει απογόνους). Η Εταιρεία ζήτησε τελικά να υπαχθεί στην επικυριαρχία του [[Βασίλειο της Αραγωνίας|Βασιλείου της Αραγωνίας]]. Μέχρι και σήμερα, ο ο Βασιλιάςβασιλιάς της Ισπανίας [[Χουάν Κάρλος Α' της Ισπανίας|Χουάν Κάρλος Α΄]] έχει τον εθιμικό τίτλο «Δούκας της Αθήνας και Νέων Πατρών».
 
Η αρχή του τέλους για το καταλανικό δουκάτο ήρθε το 1379-1380, όταν η Εταιρεία των Ναβαρέζων μισθοφόρων κατέλαβε τη [[Θήβα]] και τη [[Λιβαδειά]]. Το δουκάτο καταλύθηκε οριστικά το 1388, όταν πέρασε στα χέρια του Ιταλού [[Νέριο Α΄ Ατσαγιόλι|Νέριο Ατσαγιόλι]]. Η επικυριαρχία του Στέμματος της Αραγωνίας πάνω στα εδάφη αυτά κράτησε μέχρι το [[1391]].