Ιωάννης Μεταξάς: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
→‎Η δικτατορία του Μεταξά: διευκρινίσεις σχετικά με το πόσο φασιστικό ήταν το καθεστώς της 4ης Αυγούστου + παραπομπές.
→‎Η δικτατορία του Μεταξά: μορφοποίηση παραπομπής > πρότυπο:cite book
Γραμμή 90:
:''Συναφή άρθρα: [[Καθεστώς της 4ης Αυγούστου]]''
[[Αρχείο:Metaxas2.jpg|right|thumb|300px|Ο Ι. Μεταξάς ασκεπής σε στάση προσοχής στις σκάλες της Παλαιάς Βουλής πιθανώς σε ανάκρουση Εθνικού Ύμνου. Διακρίνονται ο [[Κώστας Κοτζιάς|Κ. Κοτζιάς]] και ο π. Υπουργός Τουρκοβασίλης με τους παριστάμενους να αποδίδουν τον φασιστικό χαιρετισμό.]]
Η [[καθεστώς της 4ης Αυγούστου|δικτατορία του Μεταξά]] είχε αρκετά εξωτερικά γνωρίσματα των φασιστικών καθεστώτων, αλλά ουσιαστικά κατατασσόταν από σύγχρονους παρατηρητές ως «απροσδιόριστο» και όχι φιλοφασιστικό καθεστώς.<ref name=":0">{{cite book|last=Χατζηιωσήφ, |first=Χρήστος. "|chatper=Κοινοβούλιο και Δικτατορία", στο |editor-first=Χρήστος |editor-last=Χατζηιωσήφ (επιμέλεια), ''|title=Ιστορία της Ελλάδας του 20ου Αιώνα: Ο Μεσοπόλεμος 1922-1940,'' Τόμος |volume=Β2. |location=Αθήνα: |publisher=Βιβλιόραμα, |year=2003.}}</ref> Δημιουργήθηκε η [[Εθνική Οργάνωση Νεολαίας|ΕΟΝ]], οργάνωση νεολαίας – η συμμετοχή στην οποία αρχικά δεν ήταν υποχρεωτική – στην οποία χρησιμοποιούσαν σκούρες μπλε στολές (αντίστοιχα οι Ιταλοί φασίστες φορούσαν μαύρες στολές), υιοθετήθηκε ο χαιρετισμός δι’ ανατάσεως της δεξιάς χειρός (όπως στη Γερμανία του Χίτλερ). Οι [[Αδόλφος Χίτλερ]] και [[Μπενίτο Μουσολίνι]] πολέμησαν στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ως δεκανείς, ανήλθαν στην εξουσία κερδίζοντας τις εκλογές μέσω των μαζικών πολιτικών κομμάτων που διηύθυναν, δημιούργησαν ομάδες εφόδου που τρομοκρατούσαν τους αντιπάλους τους και ευθύνονται για μεγάλη σειρά πολιτικών δολοφονιών. Ο Μεταξάς επίσης δεν δίσταζε να συνεργαστεί και να χρησιμοποιήσει συλλόγους που υποστήριζαν και εφάρμοζαν δυναμική, βίαιη πολιτική, αλλά τα εργαλεία αυτά τα ενέτασσε σε ένα παραδοσιακό πλαίσιο πολιτικής οργάνωσης. Ο αντικοινοβουλευτισμός του Μεταξά δεν συνεπαγόταν τα πληβειοκρατικά στοιχεία του Γερμανικού εθνικοσοσιαλισμού και του φασισμού, τα οποία τον απωθούσαν.<ref name=":0" /> Επίσης, η ρητορεία των τελευταίων ήταν καθαρα ιμπεριαλιστική, αντιθέτως αυτής του Μεταξά. Ο Μεταξάς δε συμμάχησε με καμία φασιστική χώρα, ενώ διατήρησε καλές σχέσεις με την Βρετανία. Η βασική διαφορά του καθεστώτος του Μεταξά με τα φασιστικά ήταν ότι στηριζόταν στη δύναμη του στρατού, ο οποίος αρκείτο στη βεβαιότητα ότι δεν θα επανέλθουν οι βενιζελικοί αξιωματικοί.{{Citation needed}} Παρά το ότι ήταν αντικομμουνιστικό, βίαιο και αντικοινοβουλευτικό καθεστώς, δεν ήταν και ολοκληρωτικό, αφού δεν επεδίωκε τον γενικό συντονισμό όλης της κοινωνίας.<ref name=":0" />
 
Ο Μεταξάς δημιούργησε και διέδωσε την ιδεολογία του «Γ΄ Ελληνικού Πολιτισμού», στην οποία στηρίχτηκε το κράτος της 4ης Αυγούστου, και η οποία εμπνεόταν από την ιδεολογία του «Γ΄ Ράιχ» αλλά είχε πιο παραδοσιακά στοιχεία, όπως την θρησκευτική πίστη. Οι οπαδοί του καθεστώτος θεωρούσαν ότι οι σύγχρονοι Έλληνες οφείλουν να είναι οι συνεχιστές του [[Αρχαία Ελλάδα|Αρχαίου]] (Α΄) και [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Βυζαντινού]] (Β΄) Πολιτισμού και να έχουν ως σκοπό τη φυλετική ενότητα του έθνους, καθώς και τη διατήρηση των παραδόσεων. Το ιδανικό πολίτευμα κατά τον Μεταξά δεν ήταν η Αθηναϊκή Δημοκρατία, αλλά η στρατοκρατική Σπάρτη και η αρχαία Μακεδονία η οποία ενοποίησε πολιτικά την αρχαία Ελλάδα. Ο Μεταξάς προσπαθούσε να προβάλει τον εαυτό του ως τη μοναδική ελπίδα σωτηρίας σε ένα διαιρεμένο έθνος, ενώ στρεφόταν εχθρικά απέναντι στον "παλαιοκομματισμό" και τις κοινοβουλευτικές τακτικές του παρελθόντος. Οι βασικές διαφορές με το Γ΄ Ράιχ έγκεινται στο ότι δεν εφάρμοσε και δεν πίστευε σε μια ιμπεριαλιστική πολιτική, σε αντίθεση με τη [[Γερμανία]], η οποία προκάλεσε τον [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο]], καθώς και στο ότι η ιδεολογία περί «Γ΄ Ελληνικού Πολιτισμού» δε βρήκε τόσο πλατιά απήχηση στις μάζες όσο βρήκε η εθνικοσοσιαλιστική ιδεολογία στη Γερμανία. {{Citation needed}}