Στρατιωτικός Σύνδεσμος

Ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος ήταν μία μυστική οργάνωση στρατιωτικών που έδρασε στις αρχές του 20ου αιώνα, με αποκορύφωμα το κίνημα στο Γουδί στις 15 Αυγούστου 1909, με αιτήματα μεταρρυθμίσεις στο στράτευμα, τη δικαιοσύνη και την παιδεία.

Δημιουργία

Ο «Στρατιωτικός Σύνδεσμος» γεννήθηκε από τη σύμπραξη μιας ομάδας υπαξιωματικών υπό τον ταγματάρχη Γεώργιο Καραϊσκάκη (εγγονό του στρατηγού της Ρούμελης) και μιας ομάδας κατώτερων αξιωματικών υπό τους Θεόδωρο Πάγκαλο και Παύλο Ζυμβρακάκη. Η ομάδα των υπαξιωματικών ιδρύθηκε πρώτη (συμμετείχαν σε αυτήν μεταξύ άλλων και οι Νικόλαος Πλαστήρας και Γεώργιος Κονδύλης) και είχε ως αιχμή επαγγελματικά αιτήματα. Η ομάδα των «λοχαγών» ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 1908 με έναν πυρήνα περί τους υπολοχαγούς Θεόδωρο Πάγκαλο και Χρήστο Χατζημιχάλη. Αυτοί, υπέγραψαν το πρώτο πρωτόκολλο του «Στρατιωτικού Συνδέσμου». Ο Σύνδεσμος ήλθε σε επαφή με την ομάδα Καραϊσκάκη, αλλά και με την ομάδα υπό τον ίλαρχο Παύλο Ζυμβρακάκη και έτσι άρχισε η ραγδαία επέκτασή της. Στις 25 Ιουνίου, 181 αξιωματικοί συγκεντρώθηκαν στο σπίτι του υπολοχαγού Χατζημιχάλη για τη σύνταξη προγραμματικών αρχών. Η διαρροή της είδησης προκάλεσε την πτώση της κυβέρνησης Θεοτόκη, ενώ οι κατευναστικές προς την Οθωμανική Αυτοκρατορία δηλώσεις (σχετικά με το Κρητικό και το Μακεδονικό) της κυβέρνησης Ράλλη προκάλεσαςν την οργή του Συνδέσμου.

Το Κίνημα στο Γουδί

Η απάντηση της κυβέρνησης Ράλλη στο Σύνδεσμο ήταν ένα κύμα μεταθέσεων, καθώς και η παραπομπή 12 αξιωματικών σε ανακριτικό συμβούλιο προς απόταξη. Όταν ο Χρόνος, διερμηνεύοντας τις θέσεις του Συνδέσμου επιτέθηκε κατά «της βουλευτικής φεουδαρχίας των κομματικών συμμοριών και των Αυλών», ζητώντας μεταρρυθμίσεις και απομάκρυνση του Διαδόχου Κωνσταντίνου, καθώς και των πριγκίπων από το στράτευμα, ο Ράλλης προχώρησε σε συλλήψεις. Ο κύβος είχε ριφθεί. Στις 14 Αυγούστου, με μια παράτολμη ενέργειά του, ο Πάγκαλος απελευθερώνει τους κρατουμένους αξιωματικούς Σάρρο και Ταμπακόπουλο, προκαλώντας την οργή του Ράλλη, που διατάζει επιφυλακή και δεκάδες συλλήψεων. Τη νύχτα προς τη 15η Αυγούστου, ο Σύνδεσμος προχωρά στο ιστορικό κίνημα που θα αλλάξει την ιστορία της νεώτερης Ελλάδας.