Χαϊλέ Σελασιέ Α΄: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
δημιουργια ενοτητων και αναδιάταξη του κειμένου (χωρίς αλλαγές)
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:Selassie.jpg|250px|thumb|Ο Χαϊλέ Σελασιέ το 1930]]
Ο '''Χαϊλέ Σελασιέ A'''' ([[αμχαρική γλώσσα|αμχ.]] ኃይለ፡ ሥላሴ, που σημαίνει «ισχύς, δύναμη της Αγίας Τριάδας»,<ref>John Markakis, ''Ethiopia: The Last Two Frontiers'' (Οξφόρδη: James Currey, 2011), σ.109.</ref> [[23 Ιουλίου]] [[1892]] – [[27 Αυγούστου]] [[1975]]) υπήρξε ο τελευταίος αυτοκράτορας της [[Αιθιοπία]]ς, από τις [[2 Νοεμβρίου]] [[1930]] έως τις [[12 Σεπτεμβρίου]] [[1974]],<ref>Harold G. Marcus, ''A History of Ethiopia'', αναθ. έκδ. (University of California Press: Mπέρκλεϋ & Λος Άντζελες, 2002), σ.131-132, 180.</ref> που διακρίθηκε για την προσπάθεια εκσυγχρονισμού της χώρας του.<ref>Christopher Clapham, "Haile Sellassie I", ''Dictionary of African Biography'' (Οxford Univeristy Press: Οξφόρδη, 2012), τόμ.2, σ.544.</ref> Εισήγαγε την Αιθιοπία στην [[Κοινωνία των Εθνών]] το 1923 και στον [[Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών|Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών]], ενώ υπήρξε επίσης πρωτεργάτης της ίδρυσης του [[Οργανισμός Αφρικανικής Ενότητας|Οργανισμού Αφρικανικής Ενότητας]] το [[1963]], με έδρα την Αντίς Αμπέμπα.<ref>Christopher Clapham, "Haile Sellassie I", σ.544-545.</ref> Εκδιώχθηκε από τους Ιταλούς του Μουσολίνι μετά την κατάκτηση της Αιθιοπίας τον Μάιο του 1936.<ref>"Haile Selassie I", [http://www.britannica.com/biography/Haile-Selassie-I ''Encyclopædia Britannica''], Ανακτήθηκε 13-06-2015.</ref> Toν επόμενο μήνα, εκφώνησε από το βήμα της συνέλευσης της Κοινωνίας των Εθνών στη Γενεύη τον ιστορικό λόγο του ενάντια στην αποικιοκρατία, την επιθετικότητα των Ιταλών και την εγκληματική χρήση χημικών όπλων πάνω στον άμαχο πληθυσμό από τους εισβολείς.<ref>Paul B. Henze, ''Layers of Time: A History of Ethiopia'' (Palgrave: Νέα Υορκή, 2000), σ.216-217.</ref> Τον Ιανουάριο του 1941 ηγήθηκε των συμμαχικών δυνάμεων που εισέβαλαν στην Αιθιοπία και στις 5 Μαΐου του ίδιου χρόνιου εισήλθε στην πρωτεύουσα, θέτοντας τέλος στην ιταλική φασιστική κατοχή της χώρας του. Η αρχική στάση του έναντι των Ιταλών τον ανέδειξε σε παγκόσμιο σύμβολο αντίστασης και το αμερικανικό περιοδικό ''Time'' τον ανακήρυξε "Άνθρωπο της χρονιάς" για το 1935.<ref>Σταύρος Βινιεράτος, "Ο Ρας Ταφάρι", [http://www.ausgreeknet.net/Konta-84.pdf ''Κοντά σας'', τεύχ, 84 (2010)], σ.8 (περιοδικό Συλλόγου Ελλήνων Αιθιοπίας). Ανακτήθηκε 12-06-2015.</ref> Το Σεπτέμβριο του [[1974]] ανατράπηκε από τους στρατιωτικούς, μετά από μια διαδικασία ανταρσιών που είχαν ξεκινήσει από το Φεβρουάριο του ίδιου χρόνου,<ref>John Markakis και Nega Ayele, ''Class and Revolution in Ethiopia'' (Spokesman Books: Nότιγχαμ, 1978), σ.77 κ.εξ.</ref> σε μια περίοδο που ο [[λιμός]] και τα αυξανόμενα επίπεδα ανεργίας αποτελούσαν κυρίαρχα προβλήματα της χώρας. Πέθανε τον Αύγουστο του [[1975]]. Σύμφωνα με επίσημες πηγές, ο θάνατός του προήλθε από φυσικά αίτια, ωστόσο υπάρχουν ενδείξεις πως στραγγαλίστηκε με διαταγή της στρατιωτικής κυβέρνησης<ref>"Haile Selassie I", [http://www.britannica.com/biography/Haile-Selassie-I ''Encyclopædia Britannica''].</ref>
 
==Bιογραφία==
Το πραγματικό του όνομα ήταν '''Ταφάρι Μακόνεν''' (γνωστός και ως '''Ρας Ταφάρι''')<ref>"Haile Selassie I", [http://www.britannica.com/biography/Haile-Selassie-I ''Encyclopædia Britannica''], Ανακτήθηκε 13-06-2015.</ref> και γεννήθηκε στο χωριό Εδζέρσα Γκόρο, κοντά στο [[Χαράρ]]. Ήταν γιος του Ρας Μακόνεν, κυβερνήτη της επαρχίας του Χαράρ, εμπίστου συμβούλου και εξαδέλφου του αυτοκράτορα Μενελίκ Β'.<ref>Harold G. Marcus, ''A History of Ethiopia'', σ.84, 108.</ref> Eκπαιδεύτηκε από Γάλλους καθολικούς ιεραπόστολους και ήταν στο θρήσκευμα Χριστιανός Ορθόδοξος της Αιθιοπικής Εκκλησίας. Στα τέλη του 1910 με αρχές του 1911 ορίστηκε κυβερνήτης του Χαράρ, αλλά το καλοκαίρι του 1916 ο τότε διάδοχος Λιτζ Ιάσου τον μετακίνησε στην λιγότερο σημαντική επαρχία της Κέφα.<ref>Harold G. Marcus, ''A History of Ethiopia'', σ.112-114.</ref> Ωστόσο, αργότερα την ίδια χρονιά, κατόρθωσε κι έγινε αντιβασιλιάς και ανακηρύχθηκε διάδοχος της αυτοκράτειρας [[Ζαουντίτου]], κόρης του Μενελίκ Β', υποσκελίζοντας τον Ιάσου. Το 1928 στέφθηκε βασιλιάς (Νεγκούς) και το 1930, αμέσως μετά το θάνατο της Ζαουντίτου, αυτοκράτορας (Νεγκούσα Νεγκούστ, δηλ. ''Βασιλεύς των Βασιλέων'').<ref>John Markakis, ''Ethiopia: The Last Two Frontiers'', σ.109.</ref> Mε την άνοδό του στον αυτοκρατορικό θρόνο, ο Χαϊλέ Σελασιέ έγινε ο τελευταίος ηγεμόνας μιας δυναστείας που θεωρούσε πως έλκει την καταγωγή της στα βιβλικά χρόνια, από το [[Σολομών|Σολομόντα]] και τη Βασίλισσα του Σαβά.<ref>''The Autobiography of Emperor Haile Sellassie I'', επιμέλεια: Edward Ullendorff (Frontline Books: Σικάγο, 1999), τόμ. A', σ.5.</ref> Το 1924 κήρυξε την κατάργηση της δουλείας και το 1931 παραχώρησε στη χώρα το πρώτο Σύνταγμα.<ref>''Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή'' (Αθήνα 1996), τόμ. 35, σ.105.</ref> Προχώρησε, επιπλέον, σε αναμόρφωση κι εκσυγχρονισμό της αιθιοπικής κοινωνίας και του κρατικού μηχανισμού με σειρά δημοσίων έργων, ίδρυση νέων υπουργείων, κεντρικής τράπεζας και ταχυδρομείων, κοπή νέου νομίσματος κ.λπ.<ref>John Markakis, ''Ethiopia: The Last Two Frontiers'', σ.109-110.</ref>
 
Το 1924 κήρυξε την κατάργηση της δουλείας και το 1931 παραχώρησε στη χώρα το πρώτο Σύνταγμα.<ref>''Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή'' (Αθήνα 1996), τόμ. 35, σ.105.</ref> Προχώρησε, επιπλέον, σε αναμόρφωση κι εκσυγχρονισμό της αιθιοπικής κοινωνίας και του κρατικού μηχανισμού με σειρά δημοσίων έργων, ίδρυση νέων υπουργείων, κεντρικής τράπεζας και ταχυδρομείων, κοπή νέου νομίσματος κ.λπ.<ref>John Markakis, ''Ethiopia: The Last Two Frontiers'', σ.109-110.</ref>
Ο Χαϊλέ Σελασιέ είναι "μεσσίας" για το κίνημα του [[ρασταφαριανισμός|ρασταφαριανισμού]] και του "προφήτη" του κινήματος, του Τζαμαϊκανού [[Μάρκους Γκάρβεϋ]]. Ο Γκάρβεϋ είχε καλέσει τους οπαδούς του να κοιτούν προς την Αφρική για την ενθρόνιση ενός "Μαύρου Βασιλιά", ο οποίος θα ήταν ο "Λυτρωτής" της φυλής και, επίσης, προωθούσε την ιδέα της επιστροφής των μαύρων στην κοιτίδα τους. Έτσι, κυριότεροι λόγοι που ο Χαϊλέ Σελασιέ θεωρήθηκε ως "μεσσίας" ήταν δύο: πρώτον, η Αιθιοπία είχε πάντα αυτοκράτορες - βασιλείς και, δεύτερον, ήταν η μοναδική αφρικανική χώρα που δεν είχε καθεστώς αποικιοκρατίας.<ref>[http://www.bbc.co.uk/religion/religions/rastafari/beliefs/haileselassie.shtml "Haile Selassie I: God of the Black race"]. BBC. Ανακτήθηκε στις 22-06-2015.</ref> Ο Χαϊλέ Σελασιέ επισκέφθηκε τη Τζαμάικα στις 21 Απριλίου 1966, όπου δεκάδες χιλιάδες Ρασταφάριαν τον υποδέχθηκαν ως Θεό. Έκτοτε η ημερομηνία αυτή εορτάζεται σαν θρησκευτική γιορτή. Πολλά τραγούδια της μουσικής [[ρέγκε]] είναι αφιερωμένα στον Αιθίοπα Αυτοκράτορα, όπως λ.χ. το περίφημο ''Selassie is the chapel'' από το Τζαμαϊκανό συνθέτη και τραγουδιστή [[Μπομπ Μάρλεϊ]],<ref>David Katz, [http://daily.redbullmusicacademy.com/2014/02/haile-selassie-in-jamaica "Rasta shook them up: Haile Selassie’s visit to Jamaica"]. Ανακτήθηκε στις 22-06-2015.</ref> ο οποίος, επιπλέον, μετέτρεψε το λόγο που εκφώνησε o Χαϊλέ Σελασιέ το 1963 στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ σε τραγούδι, με τίτλο ''War''.
Εισήγαγε την Αιθιοπία στην [[Κοινωνία των Εθνών]] το 1923 και στον [[Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών|Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών]], ενώ υπήρξε επίσης πρωτεργάτης της ίδρυσης του [[Οργανισμός Αφρικανικής Ενότητας|Οργανισμού Αφρικανικής Ενότητας]] το [[1963]], με έδρα την Αντίς Αμπέμπα.<ref>Christopher Clapham, "Haile Sellassie I", σ.544-545.</ref>
 
Εκδιώχθηκε από τους Ιταλούς του Μουσολίνι μετά την κατάκτηση της Αιθιοπίας τον Μάιο του 1936.<ref>"Haile Selassie I", [http://www.britannica.com/biography/Haile-Selassie-I ''Encyclopædia Britannica''].</ref> Toν επόμενο μήνα, εκφώνησε από το βήμα της συνέλευσης της Κοινωνίας των Εθνών στη Γενεύη τον ιστορικό λόγο του ενάντια στην αποικιοκρατία, την επιθετικότητα των Ιταλών και την εγκληματική χρήση χημικών όπλων πάνω στον άμαχο πληθυσμό από τους εισβολείς.<ref>Paul B. Henze, ''Layers of Time: A History of Ethiopia'' (Palgrave: Νέα Υορκή, 2000), σ.216-217.</ref> Τον Ιανουάριο του 1941 ηγήθηκε των συμμαχικών δυνάμεων που εισέβαλαν στην Αιθιοπία και στις 5 Μαΐου του ίδιου χρόνιου εισήλθε στην πρωτεύουσα, θέτοντας τέλος στην ιταλική φασιστική κατοχή της χώρας του. Η αρχική στάση του έναντι των Ιταλών τον ανέδειξε σε παγκόσμιο σύμβολο αντίστασης και το αμερικανικό περιοδικό ''Time'' τον ανακήρυξε "Άνθρωπο της χρονιάς" για το 1935.<ref>Σταύρος Βινιεράτος, "Ο Ρας Ταφάρι", [http://www.ausgreeknet.net/Konta-84.pdf ''Κοντά σας'', τεύχ, 84 (2010)], σ.8 (περιοδικό Συλλόγου Ελλήνων Αιθιοπίας). Ανακτήθηκε 12-06-2015.</ref> Το Σεπτέμβριο του [[1974]] ανατράπηκε από τους στρατιωτικούς, μετά από μια διαδικασία ανταρσιών που είχαν ξεκινήσει από το Φεβρουάριο του ίδιου χρόνου,<ref>John Markakis και Nega Ayele, ''Class and Revolution in Ethiopia'' (Spokesman Books: Nότιγχαμ, 1978), σ.77 κ.εξ.</ref> σε μια περίοδο που ο [[λιμός]] και τα αυξανόμενα επίπεδα ανεργίας αποτελούσαν κυρίαρχα προβλήματα της χώρας. Πέθανε τον Αύγουστο του [[1975]]. Σύμφωνα με επίσημες πηγές, ο θάνατός του προήλθε από φυσικά αίτια, ωστόσο υπάρχουν ενδείξεις πως στραγγαλίστηκε με διαταγή της στρατιωτικής κυβέρνησης<ref>"Haile Selassie I", [http://www.britannica.com/biography/Haile-Selassie-I ''Encyclopædia Britannica''].</ref>
 
==Επισκέψεις στην Ελλάδα==
Ο Χαϊλέ Σελασιέ, ως αντιβασιλέας, ήλθε για πρώτη φορά την Ελλάδα το 1924.<ref>Σταύρος Βινιεράτος, "Ο Ρας Ταφάρι", σ.8.</ref>. Συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ναύαρχο [[Παύλος Κουντουριώτης|Παύλο Κουντουριώτη]] και τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών [[Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Α΄|Χρυσόστομο Α']],<ref>[http://eliaserver.elia.org.gr/elia/site/content.php?sel=22&present=470235 "Επίσκεψη Αντιβασιλέα Αιθιοπίας Ras Taffari (Haile Selassie) στην Ελλάδα - Ras Taffari, Παύλος Κουντουριώτης και Αρχιεπίσκοπος Αθηνών"]. Ε.Λ.Ι.Α. Ανακτήθηκε στις 20-06-2015.</ref> ενώ παρακολούθησε και παράσταση αρχαίου δράματος στο Ηρώδειο.<ref>[http://eliaserver.elia.org.gr/elia/site/content.php?sel=22&showimg=true&alt_srch=22&firstDt=0&present=469759 "Επίσκεψη Ras Taffari (Haile Selassie) στην Ελλάδα - αρχαίο δράμα στο Ηρώδειο"]. Ε.Λ.Ι.Α. Ανακτήθηκε στις 20-06-2015.</ref> Ως αυτοκράτορας, την επισκέφθηκε επίσημα τον Ιούλιο του 1954 και περιηγήθηκε σε αρκετά μέρη της (όπως Κέρκυρα, Κεφαλλονιά). Χρηματοδότησε την ανακατασκευή του Νοσοκομείου Μαντζαβινάτειο στο [[Ληξούρι]], για την επισκευή των ζημιών που είχαν προκληθεί από τους σεισμούς του 1953<ref>Σταύρος Βινιεράτος, "Ο Ρας Ταφάρι", σ.8.</ref>. (Η Κεφαλλονιά ήταν η ιδιαίτερη πατρίδα του Δ<sup>ρα</sup> Ιάκωβου Ζερβού, προσωπικού ιατρού του Αυτοκράτορα.)<ref>Elizabeth Germany, ''Ethiopia My Home: the Story of John Moraitis'' (Shama Books: Aντίς Αμπέμπα, 2001), σ.98-99.</ref> Το 1965 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του [[Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης|Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης]].<ref>Θανάσης Τσιγγανάς, [http://www.kathimerini.gr/162611/article/epikairothta/ellada/o-xaile-selasie-o-elyths-o-flemingk-kai-o-gkormpatsof "O Χαϊλέ Σελασιέ, ο Ελύτης, ο Φλέμινγκ και ο Γκορμπατσόφ"], ''Η Καθημερινή'', 20 Σεπτεμβρίου 2003. Ανακτήθηκε στις 12-06-2015.</ref>
 
==Μεσσίας του Ρασταφαριανισμού==
== Παραπομπές ==
Ο Χαϊλέ Σελασιέ είναι "μεσσίας" για το κίνημα του [[ρασταφαριανισμός|ρασταφαριανισμού]] και του "προφήτη" του κινήματος, του Τζαμαϊκανού [[Μάρκους Γκάρβεϋ]]. Ο Γκάρβεϋ είχε καλέσει τους οπαδούς του να κοιτούν προς την Αφρική για την ενθρόνιση ενός "Μαύρου Βασιλιά", ο οποίος θα ήταν ο "Λυτρωτής" της φυλής και, επίσης, προωθούσε την ιδέα της επιστροφής των μαύρων στην κοιτίδα τους. Έτσι, κυριότεροι λόγοι που ο Χαϊλέ Σελασιέ θεωρήθηκε ως "μεσσίας" ήταν δύο: πρώτον, η Αιθιοπία είχε πάντα αυτοκράτορες - βασιλείς και, δεύτερον, ήταν η μοναδική αφρικανική χώρα που δεν είχε καθεστώς αποικιοκρατίας.<ref>[http://www.bbc.co.uk/religion/religions/rastafari/beliefs/haileselassie.shtml "Haile Selassie I: God of the Black race"]. BBC. Ανακτήθηκε στις 22-06-2015.</ref> Ο Χαϊλέ Σελασιέ επισκέφθηκε τη Τζαμάικα στις 21 Απριλίου 1966, όπου δεκάδες χιλιάδες Ρασταφάριαν τον υποδέχθηκαν ως Θεό. Έκτοτε η ημερομηνία αυτή εορτάζεται σαν θρησκευτική γιορτή. Πολλά τραγούδια της μουσικής [[ρέγκε]] είναι αφιερωμένα στον Αιθίοπα Αυτοκράτορα, όπως λ.χ. το περίφημο ''Selassie is the chapel'' από το Τζαμαϊκανό συνθέτη και τραγουδιστή [[Μπομπ Μάρλεϊ]],<ref>David Katz, [http://daily.redbullmusicacademy.com/2014/02/haile-selassie-in-jamaica "Rasta shook them up: Haile Selassie’s visit to Jamaica"]. Ανακτήθηκε στις 22-06-2015.</ref> ο οποίος, επιπλέον, μετέτρεψε το λόγο που εκφώνησε o Χαϊλέ Σελασιέ το 1963 στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ σε τραγούδι, με τίτλο ''War''.
 
 
== Παραπομπές ==
{{παραπομπές}}
 
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
{{commonscat}}
*[http://tvxs.gr/news/%CF%81%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%86%CE%AC%CF%81%CE%B9/%CF%81%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%86%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CE%B8%CF%81%CE%B7%CF%83%CE%BA%CE%B5%CE%AF%CE%B1-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7-%CF%81%CE%AD%CE%B3%CE%BA%CE%B5 Ρασταφαριανισμός: Μια θρησκεία για τη Ρέγκε].