Φορμαλδεΰδη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Vchorozopoulos (συζήτηση | συνεισφορές)
Γραμμή 101:
Η '''μεθανάλη''' ή '''φορμαλδεΰδη'''<ref>Για εναλλακτικές ονομασίες δείτε τον πίνακα πληροφοριών.</ref> ([[Αγγλική γλώσσα|αγγλικά]]: ''methanal'') είναι [[οργανικές ενώσεις|οργανική]] [[χημική ένωση]], που περιέχει [[άνθρακας|άνθρακα]], [[οξυγόνο]] και [[υδρογόνο]], με μοριακό [[χημικός τύπος|τύπο]] '''CH<sub>2</sub>O''', αν και παριστάνεται συχνά και με τον λίγο αναλυτικότερο τύπο '''HCHO'''. Είναι η απλούστερη [[αλδεΰδες|αλδεΰδη]], όπως δηλώνει το [[Διεθνής Ένωση Καθαρής και Εφαρμοσμένης Χημείας|συστηματικό]] της όνομα, «μεθανάλη» (που λήγει σε «-άλη»). Το εμπειρικό της όνομα, «φορμαλδεΰδη», προέρχεται από τη σχέση της με το [[μεθανικό οξύ]], του οποίου μια εμπειρική ονομασία είναι «φορμικό οξύ».
 
Η χημικά καθαρή μεθανάλη, στις «[[κανονικέςΚανονικές συνθήκες|συνηθισμένεςκανονικές συνθήκες περιβάλλοντος]]», δηλαδή [[θερμοκρασία]] 25°C και υπό [[πίεση]] 1 [[Ατμόσφαιρα (μονάδα)|atm]], είναι [[χρώμα|άχρωμο]] [[καύση|εύφλεκτο]] [[αέριο]], με χαρακτηριστική έντονη, ερεθιστική [[όσφρηση|οσμή]]. Είναι πρόδρομη ένωση πολλών άλλων ενώσεων (κυρίως διαφόρων [[Ρητίνη|ρητινών]] για επικαλύψεις), δηλαδή ένωση που χρησιμοποιείται για την παραγωγή τους. Το [[1996]], η ετήσια παγκόσμια παραγωγή της εκτιμήθηκε σε 8,7 εκατομμύρια [[Τόνος (μονάδα μέτρησης)|τόνους]]<ref name=Ullmann> Günther Reuss, Walter Disteldorf, Armin Otto Gamer, Albrecht Hilt “Formaldehyde” in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, 2002, Wiley-VCH, Weinheim. doi:10.1002/14356007.a11_619.</ref>. Τα εμπορικά υδατικά διαλύματα φορμαλδεΰδης, ονομάζονται εμπειρικά «[[Μεθανοδιόλη|φορμόλη]]», ή «φορμαλίνη», που χρησιμοποιούνταν παλαιότερα ως [[απολυμαντικό]] για τη διατήρηση [[βιολογία|βιολογικών δειγμάτων]].
 
Εξαιτίας της ευρύτατης χρήσης της, της σημαντικής [[τοξικολογία|τοξικότητας]] και [[ευφλεκτότητα|ευφλεκτότητας]], η έκθεση στη μεθανάλη αποτελεί ένα σημαντικό κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία<ref name="IARC">"Formaldehyde" (PDF). Formaldehyde, 2-Butoxyethanol and 1-tert-Butoxypropan-2-ol. IARC Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans 88. Lyon, France: International Agency for Research on Cancer. 2006. pp. 39–325. ISBN 92-832-1288-6. "Formaldehyde (gas)", Report on Carcinogens, Eleventh Edition, U.S. Department of Health and Human Services, Public Health Service, National Toxicology Program, 2005</ref>. Το [[2011]], το Εθνικό Τοξικολογικό Πρόγραμμα των [[ΗΠΑ]] (''US National Toxicology Program''), περιέγραψε τη μεθανάλη, ως ένα «...γνωστό ανθρώπινο [[καρκίνος|καρκινογόνο]]...» (''«...known to be a human carcinogen...»'')<ref name="Harris"> Harris, Gardiner (10 June 2011). "Government Says 2 Common Materials Pose Risk of Cancer". New York Times. Retrieved 2011-06-11.</ref><ref name="12Report2011">National Toxicology Program (10 June 2011). "12th Report on Carcinogens". National Toxicology Program. Retrieved 2011-06-11.</ref><ref name="roc2011">National Toxicology Program (10 June 2011). "Report On Carcinogens – Twelfth Edition – 2011" (PDF). National Toxicology Program. Retrieved 2011-06-11.</ref>.
 
Αποτελεί, ακόμη, το απλούστερο μέλος των [[υδατάνθρακας|«τυπικών» υδατανθράκων]], δηλαδή των [[άνθρακας|ανθρακούχων]] [[χημική ένωση|ενώσεων]], που έχουν τυπικά την [[αναλογία (Μαθηματικά)|αναλογία]] [[άτομο|ατόμων]] [[υδρογόνο|υδρογόνου]] - [[οξυγόνο|οξυγόνου]] 2:1, που έχει και το [[νερό]], αλλά χωρίς να είναι πραγματικοί [[υδατάνθρακες]], με τη [[βιοχημεία|βιοχημική]] σημασία του όρου.
Γραμμή 128:
{{Κύριο|Διαστρική μεθανάλη}}
 
Η μεθανάλη ήταν η πρώτη πολυατομική οργανική ένωση που ανιχνεύθηκε στο [[διαστρικό μέσο]]<ref>Zuckerman, B.; Buhl, D.; Palmer, P.; Snyder, L. E. (1970). "Observation of interstellar formaldehyde". ''Astrophys. J.'' '''160''': 485–506. Bibcode:1970ApJ...160..485Z. doi:10.1086/150449.</ref>. Από την πρώτη της ανίχνευση, το [[1969]], έχει ξαναπαρατηρηθεί η παρουσία της σε πολλές περιοχές του [[Γαλαξίας|Γαλαξία]] μας. Εξαιτίας του ευρύτατου ενδιαφέροντος στη διαστρική μεθανάλη, το θέμα έχει (σχετικά) πρόσφατα μελετηθεί εκτεταμένα, γεγονός που απέδωσε και νέες (ακόμη και) εξωγαλακτικές πηγές<ref>Mangum, Jeffrey G.; Darling, Jeremy; Menten, Karl M.; Henkel, Christian (2008). "Formaldehyde Densitometry of Starburst Galaxies". Astrophys. J. 673 (2): 832–46. arXiv:0710.2115. Bibcode:2008ApJ...673..832M. doi:10.1086/524354.</ref>. Ένας προτεινόμενος μηχανισμός σχηματισμού της είναι η υδρογόνωση [[στερεό|στερεού]] [[μονοξείδιο του άνθρακα|μονοξειδίου του άνθρακα]]:<div style="text-align: center;">
Formaldehyde was the first polyatomic organic molecule detected in the interstellar medium.<sup>[14]</sup> Since its initial detection in 1969, it has been observed in many regions of the galaxy.
Because of the widespread interest in interstellar formaldehyde, it has
recently been extensively studied, yielding new extragalactic sources.<sup>[15]</sup> A proposed mechanism for the formation is the hydrogenation of CO ice, shown below.<sup>[16]</sup>
 
Η μεθανάλη ήταν η πρώτη πολυατομική οργανική ένωση που ανιχνεύθηκε στο [[διαστρικό μέσο]]<ref>Zuckerman, B.; Buhl, D.; Palmer, P.; Snyder, L. E. (1970). "Observation of interstellar formaldehyde". ''Astrophys. J.'' '''160''': 485–506. Bibcode:1970ApJ...160..485Z. doi:10.1086/150449.</ref>. Από την πρώτη της ανίχνευση, το [[1969]], έχει ξαναπαρατηρηθεί η παρουσία της σε πολλές περιοχές του [[Γαλαξίας|Γαλαξία]] μας. Εξαιτίας του ευρύτατου ενδιαφέροντος στη διαστρική μεθανάλη, το θέμα έχει (σχετικά) πρόσφατα μελετηθεί εκτεταμένα, γεγονός που απέδωσε και νέες (ακόμη και) εξωγαλακτικές πηγές<ref>Mangum, Jeffrey G.; Darling, Jeremy; Menten, Karl M.; Henkel, Christian (2008). "Formaldehyde Densitometry of Starburst Galaxies". Astrophys. J. 673 (2): 832–46. arXiv:0710.2115. Bibcode:2008ApJ...673..832M. doi:10.1086/524354.</ref>. Ένας προτεινόμενος μηχανισμός σχηματισμού της είναι η υδρογόνωση [[στερεό|στερεού]] [[μονοξείδιο του άνθρακα|μονοξειδίου του άνθρακα]]:
<div style="text-align: center;">
<math>\mathrm{H + CO \xrightarrow{} HCO \;(K_c = 9,2 \cdot 10^{-3} \; s^{-1})} </math><ref>Woon, David E. (2002). "Modeling Gas-Grain Chemistry with Quantum Chemical Cluster Calculations. I. Heterogeneous Hydrogenation of CO and H<sub>2</sub>CO on Icy Grain Mantles". ''Astrophys. J.'' '''569''': 541–48. Bibcode:2002ApJ...569..541W. doi:10.1086/339279.</ref><br><math>\mathrm{HCO \xrightarrow{+H} HCHO} </math>
</div>
Γραμμή 588 ⟶ 583 :
| year = 1909
| url =
| doi = }}</ref><ref>{{cite journal
<ref>{{cite journal
| title = Light-catalyzed Organic Reactions. I. The Reaction of Carbonyl Compounds with 2-Methyl-2-butene in the Presence of Ultraviolet Light
| author = G. Büchi, Charles G. Inman, and E. S. Lipinsky