Μυθιστόρημα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Προς το τέλος του 1ου μ.Χ., γράφεται ένα ακόμα γωνστό σε εμάς μυθιστόρημα, το '''«Τὰ κατ΄ Ἄνθειαν καὶ Ἁβροκόμην ἐφεσιακά»''' του [[Ξενοφών ο Εφέσιος|Ξενοφώντα]] από την [[Έφεσος|Έφεσο]], που πάλι με βάση τον έρωτα δημιουργούνται οι καταστάσεις που εξιστορούνται.<br />

Σημαντικός μυθιστοριογράφος της εποχής του τέλους του 2ου αι. μ.Χ. είναι ο [[Αχιλλεύς Τάτιος|Αχιλλέας Τάτιος]] από την [[Αλεξάνδρεια]] που έγραψε δημοφιλή (τον καιρό του) μυθιστορήματα. Αυτό που διασώθηκε μέχρι τις μέρες μας είναι το έργο '''«[[Τα κατά Λευκίππην και Κλειτοφώντα]]»'''. Το μυθιστόρημα παρουσιάζει την πρωτοτυπία να διηγείται την ιστορία του έρωτα των δυο νέων, έμμεσος αφηγητής, (ένας νέος ο οποίος εξιστορεί στον συγγραφέα την ιστορία που διαβάζουμε).<br />

Το πιο γνωστό μυθιστόρημα εκείνης της περιόδου ωστόσο, είναι τα '''«Αἰθιοπικά»''', του [[Ηλιόδωρος ο Εμεσηνός|Ηλιόδωρου]] από την [[Έμεσα]]. Η ιστορία αφηγείται και πάλι τον έρωτα δυο νέων, της Χαρίκλειας κόρης του βασιλιά της Αιθιοπίας και του Θεσσαλού αθλητή Θεαγένη, που ύστερα από πολλές περιπέτειες, δυστυχίες και ανατροπές μέχρι το αίσιο τέλος. ''«Αναμφισβήτητα, ο Ηλιόδωρος είχε ταλέντο: επινόησε την πλοκή, ταχτοποίησε την ύλη, ζωντάνεψε τα πρόσωπα, δημιούργησε δραματικές καταστάσεις - όλα με αξιοπρόσεχτη αφηγηματική μαστοριά. Είναι πραγματικά κρίμα που η αττικιστική γλώσσα και το συνακόλουθο επίπλαστο ύφος εμείωναν την αξία ενός έργου που ωστόσο η επιτυχία του και η επίδρασή του ήταν για πολλούς αιώνες μεγάλη.»''<br /><ref>http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/history/grammatologia/page_084.html</ref>

Άλλα μυθιστορήματα που έχουν διασωθεί είναι τα :<br />

* '''«Τὰ ὑπὲρ Θούλην άπιστα»''' του [[Αντώνιος Διογένης|Αντώνιου Διογένη]], 1ος ή 2ος αιώνας μ.Χ.

* '''«Βαβυλωνιακά»''' του [[Ιάμβλιχος|Ιάμβλιχου]] από τη Συρία (σε περίληψη), τέλη 2ου αι. μ .Χ.

* '''«[[Δάφνις και Χλόη|Τα κατὰ Δάφνιν καὶ Χλόην]]»''' του [[Λόγγος|Λόγγου]] από τη Μυτιλήνη, 2ος ή 3ος αι.<br />

Παράλληλα με την ελληνική, και η '''λατινική γραμματεία''', έδωσε σημαντικά δείγματα του είδους, με κορυφαία το '''«Σατυρικόν»''' του [[Πετρώνιος|Πετρώνιου]], που σε 16 βιβλία περιέγραψε τη ζωή και τους ανθρώπους της εποχής του [[Νέρων|Νέρωνα]] και ο [[Απουλήιος]] που έγραψε τις «Μεταμορφώσεις» (μεταγενέστερος τίτλος «Ο χρυσός γάιδαρος»), ένα πολύ δημοφιλές έργο την εποχή του, το μόνο λατινικό μυθιστόρημα που έχει διασωθεί ολόκληρο.