Ινδοευρωπαϊκές γλώσσες: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Αναίρεση έκδοσης 6878973 από τον 62.74.17.241 (Συζήτηση) rv
Ετικέτα: Αναίρεση
μ Αφαίρεση προτύπου πολυτονικό
Γραμμή 9:
Στην ινδοευρωπαϊκή γλωσσική οικογένεια ανήκουν επίσης γλώσσες που δεν έχουν πια ομιλητές όπως η [[Αρχαία ελληνική γλώσσα|Αρχαία ελληνική]], η [[Λατινική γλώσσα|Λατινική]], η [[Σανσκριτική γλώσσα|Σανσκριτική]], η [[Τοχαρική γλώσσα|Τοχαρική]], η [[Χιττιτική γλώσσα|Χεττιτική]] και άλλες. Η ινδοευρωπαϊκή είναι η μεγαλύτερη γλωσσική οικογένεια στον κόσμο σήμερα με τα μέλη της να αποτελούν τη μητρική γλώσσα περισσότερων από 3 δισεκατομμύρια ανθρώπων· η δεύτερη μεγαλύτερη οικογένεια γλωσσών είναι η [[Σινοθιβετικές γλώσσες|σινοθιβετική]].
 
Η ομοιότητα βασικών λέξεων στη σανσκριτική, αρχαία ελληνική, λατινική, γερμανική, αγγλική κ.ά. όπως ''πατέρας'' (σανσκ. ''pita'', αρχ. ελλ. ''πατήρ'', λατ. ''pater'', γερμ. ''Vater'', αγγλ. ''father''), ''μητέρα'' (σανσκ. ''mata'', αρχ. ελλ. ''μήτηρ'', λατ. ''mater'', γερμ. ''Mutter'', αγγλ. ''mother''), ''σπίτι'' (σανσκ. ''dáma-'', αρχ. ελλ. ''δόμος'', λατ. ''domus'') άλογο (σανσκ. ''áśva-'', αρχ. ελλ. ''{{πολυτονικό|ἵππος}}'', λατ. ''equus'') κλπ. οδήγησε τους γλωσσολόγους στην υπόθεση ότι οι λέξεις αυτές έχουν κοινή ρίζα. Η ύπαρξη κοινών ριζών οδήγησε με τη σειρά της στην υπόθεση ότι οι γλώσσες αυτές προέρχονται από μια κοινή [[πρωτογλώσσα]], η οποία ονομάζεται συμβατικά '''[[Πρωτοϊνδοευρωπαϊκή γλώσσα|Πρωτοϊνδευρωπαϊκή]]''' (ΠΙΕ). Η δυνατότητα τέτοιες ομοιότητες να οφείλονται σε [[δάνειο (γλώσσα)|δανεισμό]] μεταξύ γειτονικών γλωσσών αποκλείστηκε, διότι θεωρείται απίθανο ένας λαός με ξεχωριστή γλώσσα να μην έχει δικές του λέξεις για τόσο βασικές έννοιες, αλλά να χρησιμοποιεί τις λέξεις άλλων γλωσσών.
 
Για να στηριχθεί η υπόθεση της κοινής καταγωγής των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών, έπρεπε να καταδειχθεί ότι οι αποκλίσεις από την κοινή ρίζα στις διάφορες γλώσσες οφείλονται σε αλλαγές που δεν έγιναν τυχαία, αλλά ακολουθώντας μια κανονικότητα (ξεχωριστή για κάθε γλώσσα). Έτσι διατυπώθηκαν νόμοι για τις φωνητικές μεταβολές ([[φωνητικός νόμος|φωνητικοί νόμοι]]), οι οποίοι έχουν καθολική ισχύ και οι εξαιρέσεις των οποίων υπακούουν και αυτές με τη σειρά τους σε δικούς τους κανόνες. Παράδειγμα τέτοιων νόμων είναι οι [[Μετατόπιση συμφώνων στις γερμανικές γλώσσες|νόμοι για τη μετατόπιση συμφώνων στις γερμανικές γλώσσες]]. Με βάση αυτούς τους φωνητικούς νόμους και με βάση τη μορφή που έλαβε η κοινή ρίζα στις διάφορες γλώσσες μπορεί να [[επανασύνθεση|επανασυντεθεί]] ο αρχικός της τύπος και να υποτεθεί, με περισσότερη ή λιγότερη βεβαιότητα, ποια μορφή είχε η κοινή λέξη στην πρωτογλώσσα. Επειδή η Πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ανάγεται σε βάθος χρόνου πριν την ανακάλυψη της [[γραφή|γραφής]], θεωρείται απίθανο να βρεθούν γραπτά τεκμήριά της που να επιβεβαιώνουν ή να διαψεύδουν άμεσα τους επανασυντιθέμενους τύπους. Η ανακάλυψη όμως και η αποκρυπτογράφηση αρχαίων γλωσσών (όπως η [[Χεττιτική γλώσσα|Χεττιτική]]) και συστημάτων γραφής (όπως η [[Γραμμική Β']]) βοηθούν στην επιβεβαίωση ή διάψευση και χρονολόγηση των φωνητικών νόμων.