Θωμάς Κομνηνός Δούκας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
{{πηγές|15|05|2015}}
{{πληροφορίες προσώπου}}
Ο '''Θωμάς Α΄ Κομνηνός Δούκας Άγγελος''' ([[1285]] - [[1318]]) ήταν [[Δεσποτάτο της Ηπείρου|Δεσπότης της Ηπείρου]] από([[1297]] το- 1297,[[1318]]) ωςήταν τογιος θάνατόκαι διάδοχος του το[[Νικηφόρος 1318Α΄ Κομνηνός Δούκας|Νικηφόρου Α΄ Κομνηνού Δούκα]] και της [[Άννα Παλαιολογίνα Καντακουζηνή|Άννας Παλαιολογίνας Καντακουζηνής]] ανιψιάς του Ρωμαίου αυτοκράτορα [[Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος|Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου]]. Το Δεσποτάτο εκείνοτην τοεποχή του διάστημαΘωμά βρίσκονταν μεταξύ των επεκτατικών βλέψεων του βασιλιά της Νάπολης και της [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] που προσπαθούσε να ανακτήσει τα εδάφη της από τους Φράγκους.
 
==Η ζωή του==
Ο Θωμάς ήταν γιος και διάδοχος του [[Νικηφόρος Α΄ Κομνηνός Δούκας|Νικηφόρου Α΄ Κομνηνού Δούκα Αγγέλου]] και της Άννας Καντακουζηνής, ανιψιάς του Ρωμαίου αυτοκράτορα [[Μιχαήλ Η΄|Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου]]. Ανέλαβε Δεσπότης με τον θάνατο του πατέρα σε εξαιρετικά μικρή ηλικία. Η διαδοχή κινδύνευε λόγω του γάμου της αδελφής του Θαμάρ με τον πρίγκιπα [[Φίλιππος Α΄ του Τάραντος|Φίλιππο του Τάραντα]], γιο του βασιλιά [[Κάρολος Β΄ της Νάπολης|Κάρολου Β΄ της Νάπολης]]. Παρόλο που ο Φίλιππος είχε την υπόσχεση του Νικηφόρου να τον διαδεχθεί στην Ήπειρο, ως προίκα για τον γάμο του με την Θαμάρ, η μητέρα του Θωμά Άννα Καντακουζηνή εξασφάλισε τη διαδοχή στο δεσποτάτο της Ηπείρου στο γιο της και τον υποστήριξε άμεσα ως την ενηλικίωσή του.
 
==Δεσπότης της Ηπείρου==
Αυτή η κατάληξη τελικά απομόνωσε διπλωματικά το Δεσποτάτο. Ο Κάρολος Β΄ απαίτησε να προσαρτηθεί η Ήπειρος στον Φίλιππο και την Θαμάρ, αλλά η Άννα αρνήθηκε, υποστηρίζοντας ότι η συμφωνία παύει να ισχύει αφού η Θαμάρ εγκατέλειψε την ορθόδοξη πίστη της. Η Άννα στράφηκε διπλωματικά προς τους Παλαιολόγους, με κατάληξη την σύναψη γάμου του Θωμά με την κόρη του συναυτοκράτορα [[Μιχαήλ Θ΄ Παλαιολόγος|Μιχαήλ Θ΄]]: ο γάμος με την Άννα Παλαιολογίνα πραγματοποιήθηκε μεταξύ 1307 και 1313. Εν τω μεταξύ ο Κάρολος Β' εκστράτευσε κατά της Ηπείρου και μέσω του Δυρραχίου προωθήθηκε στην περιοχή, καταλαμβάνοντας το [[Βουθρωτό]] και την [[Ναύπακτος|Ναύπακτο]] το 1304-1305. Επακολούθησε νέα εκστρατεία το 1307 με κατάληξη να περιέλθουν στα χέρια του πρίγκιπα Φιλίππου του Τάραντα ένας μεγάλος αριθμός κάστρων.
 
Ο Θωμάς ήταν γιος και διάδοχος του [[Νικηφόρος Α΄ Κομνηνός Δούκας|Νικηφόρου Α΄ Κομνηνού Δούκα Αγγέλου]] και της Άννας Καντακουζηνής, ανιψιάς του Ρωμαίου αυτοκράτορα [[Μιχαήλ Η΄|Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου]]. Ανέλαβεανέλαβε Δεσπότης με τον θάνατο του πατέρα σε εξαιρετικά μικρή ηλικία, μόλις 12 ετών (1297). Η διαδοχή κινδύνευετου κινδύνευσε λόγω του γάμου της αδελφής του [[Θαμάρ της Ηπείρου]] με τον πρίγκιπα [[Φίλιππος Α΄ του Τάραντος|Φίλιππο του Τάραντα]], γιο του βασιλιά [[Κάρολος Β΄ της Νάπολης|Κάρολου Β΄του της ΝάποληςΧωλού]]. Παρόλο που οΟ Φίλιππος είχε την υπόσχεση του Νικηφόρουπεθερού του να τον διαδεχθεί στην Ήπειρο, ως προίκα για τον γάμο του με την Θαμάρ, η μητέρα του Θωμάόμως Άννα Καντακουζηνή εξασφάλισε τη διαδοχή στοτου δεσποτάτο της ΗπείρουΔεσποτάτου στο γιο της και τον υποστήριξε άμεσα ως την ενηλικίωσή του.
Η Ήπειρος είχε αρμονικές σχέσεις με την Κωνσταντινούπολη ως το 1315, όταν ξέσπασε κάποια προσωπική έχθρα μεταξύ Ηπειρωτών και Βυζαντινών αξιωματούχων. Ο Βυζαντινός στρατός έφτασε στα πρόθυρα της Άρτας, την πρωτεύουσα του Δεσποτάτου. Ο Θωμάς φυλάκισε την σύζυγό του Άννα Παλαιολογίνα και ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με τους Ιταλούς. Όμως πριν συμφωνηθεί κάποιο είδος συμμαχίας, δολοφονήθηκε από τον ανιψιό του, γιο της αδελφής του Μαρίας, [[Νικόλαος Ορσίνι|Νικόλαο Ορσίνι]] κόμη της Κεφαλληνίας, ο οποίος και τον διαδέχτηκε.
 
==Συμμαχία με τους Παλαιολόγους==
 
Αυτή η κατάληξη τελικά απομόνωσε διπλωματικά το Δεσποτάτο. Ο Κάρολος Β΄ απαίτησε να προσαρτηθεί η Ήπειρος στον Φίλιππο και την Θαμάρ, αλλά η Άννα το αρνήθηκε, υποστηρίζοντας ότι η συμφωνία παύει να ισχύει αφού η Θαμάρ εγκατέλειψε την ορθόδοξηΟρθόδοξη πίστη της. Η Άννα στράφηκε διπλωματικά προς τους Παλαιολόγους, με κατάληξηαποτέλεσμα την σύναψη γάμου του Θωμά με την κόρη του συναυτοκράτορα [[Μιχαήλ Θ΄ Παλαιολόγος|Μιχαήλ Θ΄ Παλαιολόγου]]: ο[[Άννα γάμοςΠαλαιολογίνα με(κόρη τηνΜιχαήλ Θ΄)|Άννα Παλαιολογίνα]] πραγματοποιήθηκε μεταξύ (1307 και 1313).{{sfn|PLP|loc=21344. ΕνΠαλαιολογίνα τω῎Αννα}} μεταξύΟ Κάρολος ο ΚάρολοςΧωλός Β'εν εκστράτευσετω μεταξύ εξεστράτευσε κατά της Ηπείρου και μέσω του Δυρραχίου προωθήθηκε στην περιοχή, καταλαμβάνονταςκατέλαβε το [[Βουθρωτό]] και την [[Ναύπακτος|Ναύπακτο]] το (1304 - 1305). Επακολούθησε νέα εκστρατεία το (1307) με κατάληξηαποτέλεσμα να περιέλθουν στα χέρια του πρίγκιπα Φιλίππου του Τάραντα ένας μεγάλος αριθμός κάστρων.
 
==Δολοφονία==
 
Η Ήπειρος είχε αρμονικές σχέσεις με την Κωνσταντινούπολη ως το 1315, ότανπου ξέσπασε κάποια προσωπική έχθρα μεταξύ Ηπειρωτών και Βυζαντινών αξιωματούχων., Οο Βυζαντινός στρατός έφτασε στα πρόθυρα της Άρτας, τηντης πρωτεύουσαπρωτεύουσας του Δεσποτάτου. Ο Θωμάς φυλάκισε την σύζυγό του Άννα Παλαιολογίνα και ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με τους Ιταλούς. Όμως πριν συμφωνηθεί κάποιο είδος συμμαχίας, δολοφονήθηκε από τον ανιψιό του, γιο της αδελφής του Μαρίας, [[Νικόλαος Ορσίνι|Νικόλαο Ορσίνι]] κόμη της Κεφαλληνίας, ο οποίος και τον διαδέχτηκε.
Ο Θωμάς ταυτόχρονα απαγόρευσε στην αδελφή του Μαρία Αγγελίνα που είχε παντρευτεί τον [[Παλατινή Κομητεία της Κεφαλονιάς και της Ζακύνθου|Παλατινό Κόμη της Κεφαλονιάς και της Ζακύνθου]] [[Ιωάννης Α΄ Ορσίνι|Ιωάννη Α΄ Ορσίνι]] να συμμετέχει στην διανομή της πατρικής τους περιουσίας. Ο γιος της [[Νικόλαος Ορσίνι]] αφού ανέθεσε την διοίκηση της κομητείας του στον μικρότερος αδελφό του [[Ιωάννης Β΄ Ορσίνι|Ιωάννη Β΄ Ορσίνι]] μετέβη στην Ήπειρο για να λύσει τις κληρονομικές διαφορές με τον Θείο του. Ο Νικόλαος Ορσίνι σκότωσε τον θείο του Θωμά, ήταν ο τελευταίος γόνος των Αγγέλων της Ηπείρου που κυβέρνησαν το Δεσποτάτο 114 χρόνια.<ref>[[Λεωνίδας Χ. Ζώης]], «Ιστορία της Ζακύνθου», Αθήνα 1955, Σελίδα : 99</ref>
 
==Η επόμενη μέρα==
 
Οι πράξεις του Νικολάου εξόργισαν τους Βυζαντινούς, τους Σέρβους και τους Ανδεγαυούς, όλοι τον θεωρούσαν παράνομο σφετεριστή των κτήσεων του Θωμά Α΄ και έσπευσαν να αρπάξουν τα εδάφη του. Ο [[Ανδρόνικος Β΄ Παλαιολόγος]] και ο στρατός του κατέλαβαν τον [[Αυλώνα]] και τα [[Ιωάννινα]] όπου οι κάτοικοι προτιμούσαν τον Βυζαντινό αυτοκράτορα από τον Ιταλό δυνάστη.<ref>[[Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος]], τόμος 16, Σελίδα ː 295</ref>
Το Δεσποτάτο της Ηπείρου διαμελίστηκε : το βόρειο τμήμα γύρω από τα Ιωάννινα κατακτήθηκε από τους Βυζαντινούς ενώ το νότιο και μεγαλύτερο με πρωτεύουσα την [[Άρτα]] περιέρχεται στην κυριότητα του Νικολάου Ορσίνι. Επιδιώκοντας να στερεώσει την εξουσία του και να αποκτήσει φιλικότερες σχέσεις με τον Ελληνικό πληθυσμό ο Νικόλαος παντρεύτηκε τη θεία του Άννα Παλαιολογίνα χήρα του Θωμά Α΄. Ο Νικόλαος δήλωσε υποτέλεια στον παππού της Ανδρόνικο Β΄ και έλαβε τον τίτλο του Δεσπότη της Ηπείρου αποκαλώντας τον εαυτό του ''"Παλατινός κόμης, ελέω Θεού Δεσπότης τής Ρωμανίας"''.<ref>Ουίλλιαμ Μίλλερ, Ιστορία της Φραγκοκρατίας εν Ελλάδι (1204-1566) - μετάφραση Σπύρος Π. Λάμπρου - Τόμος Α΄, Σελίδα : 356</ref>
 
==Οικογένεια==
 
Ο Θωμάς Α'Α΄ Άγγελος νυμφεύτηκεπαντρεύτηκε τη δεύτερη εξαδέλφη του Άννα Παλαιολογίνα, κόρη του [[Μιχαήλαυτοκράτορα Θ'των Ρωμαίων Παλαιολόγος|Μιχαήλ Θ']]Θ΄ Αυτοκράτορακαι τωντης Ρωμαίων και[[Ρίτα της Αρμενίας|Ρίτας των Χετουμιδών της Μικρής Αρμενίας]]. Δεν είχαν παιδιά.
 
==Παραπομπές==
<references />
 
==Πηγές==
* Ιστορία του ελληνικού έθνους. Εκδοτική Αθηνών 1980. Τόμος Θ΄. ISBN 960-213-105-5.
* Φεουδαρχική Ήπειρος και Δεσποτάτο της Ελλάδας. Συμβολή στο Νέο Ελληνισμό. Ν.Γ. Ζιάγκος, Αθήνα 1974.
* John V.A. Fine Jr., The Late Medieval Balkans, Ann Arbor, 1987 (αγγλικά).
 
*Ουίλλιαμ Μίλλερ, Ιστορία της Φραγκοκρατίας εν Ελλάδι (1204-1566) - μετάφραση Σπύρος Π. Λάμπρου - Τόμος Α΄
*[[Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος]], Ιστορία του ελληνικού έθνους. Εκδοτική Αθηνών 1980. Τόμος Θ΄. ISBN 960-213-105-5.
*[[Λεωνίδας Χ. Ζώης]], «Ιστορία της Ζακύνθου», Αθήνα 1955
*Ν.Γ. Ζιάγκος, Φεουδαρχική Ήπειρος και Δεσποτάτο της Ελλάδας. Συμβολή στο Νέο Ελληνισμό. Ν.Γ. Ζιάγκος, Αθήνα 1974.
*Fine, John Van Antwerp (1994). The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. Ann Arbor: University of Michigan Press.
* John V.A. Fine Jr., The Late Medieval Balkans, Ann Arbor, 1987 (αγγλικά).
*Kazhdan, Alexander, ed. (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford and New York: Oxford University Press.
*Nicol, Donald MacGillivray (2010). The Despotate of Epiros 1267–1479: A Contribution to the History of Greece in the Middle Ages. Cambridge: Cambridge University Press.
 
<br>{{Δεσπότες της Ηπείρου}}