Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Αναίρεση έκδοσης 7844679 από τον Argyross (Συζήτηση) το βασίλειο περιείχε και περιοχές που δεν ανήκουν στην κλασική Ελλάδα (πχ Παιονία)
Ετικέτα: Αναίρεση
αντικατάσταση χάρτη με την ελληνική του μετάφραση, αφαίρεση φιξαρισμένων διαστάσεων από τις εικόνες, μετακίνηση βιβλιογραφίας και gallery στο τέλος
Γραμμή 3:
|όνομα = Φίλιππος Β΄ ο Μακεδών
|χρώμα = background:#C1D8FF;
|εικόνα = [[File:Philip II of Macedon CdM.jpg|260px]]
|μέγεθος_εικόνας =
|τίτλος = [[Βασιλείς της Μακεδονίας|Βασιλιάς της Μακεδονίας]]
Γραμμή 29:
}}
 
Ο '''Φίλιππος Β΄ o Μακεδών''' ([[382 π.Χ.]] - [[336 π.Χ.]]) ήταν βασιλιάς του [[Μακεδονία (αρχαίο βασίλειο)|Βασιλείου της Μακεδονίας]] από το [[359 π.Χ.]] μέχρι τη δολοφονία του από τον [[Παυσανίας της Ορεστίδος|δολοφονία τουΠαυσανία]], το [[336 π.Χ.]]
 
Ήταν ο βασιλιάς που έκανε τη [[Μακεδονία (αρχαίο βασίλειο)|Μακεδονία]] ισχυρό βασίλειο, ένωσε υπό την ηγεμονία του τα υπόλοιπα ελληνικά βασίλεια και προετοίμασε στην ουσία την κατάκτηση της [[Περσία]]ς και του μεγαλύτερου μέρους του τότε γνωστού κόσμου από τον γιό του [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Μεγάλο Αλέξανδρο]].
 
== Οι πρώτες μεταρρυθμίσεις ==
Ο Φίλιππος Β΄ γεννήθηκε το [[382 π.Χ.]] στην Πέλλα, ήταν τριτότοκος γιος του βασιλιά της Μακεδονίας [[Αμύντας Γ΄|Αμύντα Γ΄]] και της [[Ευρυδίκη της Λυγκηστίδος|Ευρυδίκης]], κόρης του Σίρρα<ref>Ανδρόνικος, V24,50. Έργον 1983.30, 1990.83 EMTh3, 1989 (1992) 28,34.</ref> (γαμπρού του βασιλιά της Λυγκηστίδος Αρραβαίου Α') και ο ισχυρότερος και επιφανέστερος Έλληνας της εποχής του. Mε μία σειρά θεμελιωδών μεταρρυθμίσεων στο σύνολο της δομής του βασιλείου του κατάφερε να εισέλθει δυναμικά στο προσκήνιο των ελληνικών υποθέσεων στα μέσα του 4ου αιώνα π.Χ. Αφού αναδιοργάνωσε ριζικά το στρατό του, εισάγοντας μεταξύ άλλων τη [[σάρισα]] και επινοώντας καινούργιες τακτικές για τη [[Μακεδονική φάλαγγα|φάλαγγα]] των οπλιτών, προχώρησε σε κεραυνοβόλες επιθετικές ενέργειες εναντίον των βόρειων, δυτικών και ανατολικών γειτόνων του. Ο αναγεννημένος στρατός πέτυχε τότε τις πρώτες του νίκες, εξουδετερώνοντας οριστικά τις ληστρικές επιδρομές των βαλκανικών λαών που περιέβαλλαν τη Μακεδονία. Δημιούργησε έτσι στη [[Βαλκάνια|χερσόνησο του Αίμου]] ένα μεγάλο κράτος με σχέσεις συμμαχίας, υποτέλειας ή υποταγής με τους παρακάτω λαούς: [[Ιλλυριοί]], [[Παίονες]], [[Τριβαλλοί]], [[Θράκες]], [[Γέτες]], [[Σκύθες]].
 
== Η πλήρης επικράτηση στη νότιο Ελλάδα ==
Έχοντας αυξήσει το γόητρο του με το να γίνει ολυμπιονίκης κατά τους [[Κατάλογος αρχαίων ολυμπιονικών#106|106ους]] (356 π.Χ.), [[Κατάλογος αρχαίων ολυμπιονικών#107|107ους]] (352 π.Χ.) και [[Κατάλογος αρχαίων ολυμπιονικών#108|108ους]] (348 π.Χ.) [[Ολυμπιακοί αγώνες στην αρχαιότητα|ολυμπιακούς αγώνες]] στα [[Ιππικά αγωνίσματα στην αρχαία Ελλάδα|ιππικά αγωνίσματα]] του κέλη, τέθριππου και συνωρίδος αντίστοιχα, από το [[346 π.Χ.]] προσπάθησε να πείσει τις ελληνικές [[πόλεις-κράτη]] του νότου με τη δύναμη της διπλωματίας για ένωση και κοινή εκστρατεία κατά των Περσών με κυριότερο σύμμαχο ως το [[338 π.Χ.]] τη [[Αρχαία Θήβα|Θήβα]], αλλά και με υπολογίσιμους αντιπάλους την [[Αρχαία Αθήνα|Αθήνα]] και τη [[Αρχαία Σπάρτη|Σπάρτη]]. [[File:Expansion of Macedon (English).svg|thumb|Το Μακεδονικό βασίλειο την εποχή του Φιλίππου Β'|αριστερά|250x250px]]
Κατά τη διάρκεια του [[Γ' Ιερός Πόλεμος|Γ΄ Ιερού Πολέμου]] (355-352 π.Χ.) συγκρούστηκε με την ανερχόμενη δύναμη της [[Φωκίδα]]ς και τον τύραννο των [[Φερές|Φερρών]], και παρά τις αρχικές του αποτυχίες κατάφερε να τους νικήσει στη [[μάχη του Κρόκιου Πεδίου]] το [[352 π.Χ.]], πετυχαίνοντας παράλληλα άλλες δύο νίκες στο στρατιωτικό και το διπλωματικό πεδίο: την υποταγή της [[Θεσσαλία]]ς στη Μακεδονία (άρα και την ένταξη του περίφημου θεσσαλικού ιππικού στο στρατό του) και την αποδοχή της Μακεδονίας ως μέλους του [[Αμφικτυονία|Αμφικτυονικού Συνεδρίου]] των Δελφών, προβάλλοντας έτσι την Μακεδονία ως πρωταγωνιστική δύναμη σταθερότητας στα ελληνικά πράγματα.
 
Όμως μόλις το [[338 π.Χ.]], μετά την ιδιαίτερης σκληρότητας [[Μάχη της Χαιρώνειας (338 π.Χ.)|μάχη της Χαιρώνειας]], κατάφερε ο Φίλιππος να ενώσει τους Έλληνες. Στη μάχη αυτή ο Φίλιππος μαζί με τον Αλέξανδρο, που διοικούσε ένα τμήμα του στρατού, αντιμετώπισε το συνασπισμό Αθηναίων, Θηβαίων και όλων σχεδόν των νότιων Ελλήνων και τους νίκησε.
 
Ύστερα, με το συνέδριο της Κορίνθου, ένωσε τους Έλληνες και πολιτικά, εκτός από τη Σπάρτη, που επέλεξε την απομόνωση και τη συνεχή αντιπαράθεση με τους Μακεδόνες, και την ουδέτερη Κρήτη.
Γραμμή 52:
</gallery>
 
Η Ολυμπιάδα με τον Αλέξανδρο καταφεύγουν στο σπίτι του πατέρα της στην Ήπειρο. Η φυγή του Αλέξανδρου χαλάει τα σχέδια του Φιλίππου, που δεν μπορεί να εκστρατεύσει χωρίς αντιβασιλέα. Ο Αλέξανδρος αργότερα γύρισε και ο Φίλιππος ξανάρχισε τα σχέδιά του, στέλνοντας τον Ιούνιο του [[336 π.Χ.]] στον [[Ελλήσποντος|Ελλήσποντο]] τον Άτταλο και τον [[Παρμενίων]]α με 10.000 στρατό, για να προετοιμάσουν την εκστρατεία.
 
== Δολοφονία και διαδοχή ==
[[Αρχείο:Pausanius assassinates Philip during the procession into the theatre by Andre Castaigne (1898-1899).jpg|μικρογραφία|348x348px|ΔολοφονίαΗ δολοφονία του Φιλίππου από τον [[Παυσανίας της Ορεστίδος|Παυσανία της Ορεστίδος]], αναπαράσταση των τελών του 19ου αιώνα]]
Ακολούθως οργάνωσε τον εορτασμό για τους γάμους της κόρης του Κλεοπάτρας με το βασιλιά των [[Μολοσσοί|Μολοσσών]], [[Αλέξανδρος Α΄ της Ηπείρου|Αλέξανδρο Α΄]], στο θέατρο των Αιγών. Σύμφωνα με τον Διόδωρο, σε μια επίδειξη δύναμης, ο Φίλιππος έκανε την είσοδό του στο θέατρο χωρίς την φρουρά του. Τότε όμως δολοφονήθηκε από έναν από τους πιο έμπιστους σωματοφύλακές του, τον Παυσανία. Ο [[Παυσανίας της Ορεστίδος|Παυσανίας]] σκοτώθηκε λίγα λεπτά αργότερα από τους διώκτες του - ο [[Λεοννάτος]] μαζί με τον [[Περδίκκας|Περδίκκα]]<ref>Διόδωρος Σικελιώτης. 16.94.4</ref><ref>{{Cite web|url = http://www.pothos.org/content/index.php?page=leonnatus|title = pothos.org - Leonnatus|accessdate = 2014-11-26|archiveurl = https://web.archive.org/web/20141020221349/http://www.pothos.org/content/index.php?page=leonnatus|archivedate = 2014-10-20|url-status = dead}}</ref>-.
 
Ο Αλέξανδρος και με την υποστήριξη του [[Αντίπατρος|Αντίπατρου]], που εκτελούσε χρέη αντιβασιλέα, ανακηρύχθηκε από τον στρατό νέος βασιλιάς. Οι λόγοι και οι ηθικοί αυτουργοί της δολοφονίας δεν έγιναν γνωστοί. Φαίνεται όμως ότι είχε συνεργούς, πράγμα που στρέφει τις υποψίες είτε στους Πέρσες, που ήθελαν να αποτρέψουν την εισβολή στο κράτος τους, είτε στην Ολυμπιάδα, που αισθανόταν ταπεινωμένη, επειδή ο Φίλιππος την είχε χωρίσει για μία νεότερη και ανιψιά του στρατηγού [[Άτταλος ο Μακεδών|Αττάλου]]. Θα μπορούσαν όμως να είναι κάποιοι εσωτερικοί αντίπαλοι του Φιλίππου στην Μακεδονία και την υπόλοιπη Ελλάδα, ακόμα και ο ίδιος ο Αλέξανδρος, που να ήθελε προσωπικά τη δόξα να οδηγήσει την εκστρατεία κατά των Περσών.
Γραμμή 62:
== Ο τάφος του Φιλίππου ==
 
Στις [[8 Νοεμβρίου]], [[1977]], ο αρχαιολόγος [[Μανώλης Ανδρόνικος]] ανακοίνωσε την ανακάλυψη του ασύλητου τάφου (Τάφος ΙΙ, όπως έχει ονομαστεί από τους αρχαιολόγους) του Φιλίππου Β΄ στην [[Βεργίνα]] της [[Νομός Ημαθίας|Ημαθίας]], γεγονός που υπήρξε μείζων αρχαιολογική ανακάλυψη παγκοσμίως. Τα ευρήματα του τάφου αργότερα συμπεριλήφθηκαν στην έκθεση «Αναζητώντας τον Αλέξανδρο» που έγινε σε τέσσερις πόλεις των [[Η.Π.Α.]] από το [[1980]] ως το [[1982]]. Η ταυτοποίηση του τάφου αμφισβητήθηκε, συχνά στην Αμερική και την Ιταλία, από το 1978 και από Έλληνες αρχαιολόγους και συνεχίζει να αμφισβητείται ακόμη και σήμερα. Από ορισμένους αρχαιολόγους και ιστορικούς, όπως η καθηγήτρια Όλγα Παλαγγιά<ref>{{Cite news|url=http://www.archaiologia.gr/blog/2016/03/23/%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%B9%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1-%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%AD%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CE%B5%CE%BA%CE%BB%CE%B5%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE/|title=Αρχαιότητα, Αναγέννηση: μια εκλεκτική συγγένεια|date=2016-03-23|newspaper=Αρχαιολογία Online|language=el-GR|accessdate=2017-05-09}}</ref>, οι P. Lehmann, Α.Μ. Prestianni Giallobardo, Β. Tripodi, Ε.Ν. Borza, υποστηρίχθηκε ότι ο νεκρός του Τάφου ΙΙ είναι ο [[Φίλιππος Γ΄ της Μακεδονίας|Φίλιππος Γ΄ ο Αρριδαίος]] ο οποίος δολοφονήθηκε το 317 π.Χ. Ο αναπληρωτής καθηγητής αρχαιολογίας [[Παναγιώτης Φάκλαρης]] υποστήριξε, από το 1994, ότι οι τάφοι στην Βεργίνα δεν είναι βασιλικοί, και απέκλεισε την ταύτιση της Βεργίνας με τις Αιγές.<ref>[http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=102485 εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ, Ο τάφος του Φιλίππου: όνειρα και αλήθειες Τα ευρήματα της Βεργίνας,η πρωτεύουσα των Μακεδόνων και οι αντικρουόμενες απόψεις των αρχαιολόγων ανακτήθηκε στις 3/11/2014]</ref>
 
<gallery mode="packed-hover" heights="150px">
Tetradrachm of Philip II. 359-336 BCE.jpg|[[Τετράδραχμο]] του Φιλίππου Β´
vergina1.jpg|Η είσοδος στο Μουσείο του «Μεγάλου Τύμβου» στην [[Βεργίνα]]
Filip II Macedonia.jpg|Προτομή του Φιλίππου Β´ στη [[Γλυπτοθήκη της Καρλσβέργης]], Κοπεγχάγη, Δανία
</gallery>
 
Ο Μιλτιάδης Χατζόπουλος, συνόψισε όλον τον σχετικό επιστημονικό διάλογο έως το 2008, κλίνοντας υπέρ της εκδοχής του Φιλίππου Β', σημειώνοντας ότι η συζήτηση για τη χρονολόγηση του τάφου συσκοτίστηκε από την επιδίωξη δημοσιότητας, πολιτικές ατζέντες, προσωπικές διαφορές και έλλειψη κοινής λογικής, τα οποία οδήγησαν κάποιους σε «σειρά από αμφίβολες υπο-χρονολογήσεις»..
<ref>{{Cite web |url=http://www.tekmeria.org/index.php/tekmiria/article/view/216/336 |title=Hatzopoulos B. Miltiades. The Burial of the Dead (at Vergina) or The Unending Controversy on the Identity of the Occupants of Tomb II. Περιοδικό «Τεκμήρια», Εθν. Ίδρυμα Ερευνών, τομ. 9, 2008, σελ. 117, 118. |accessdate=2014-08-13 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110728083822/http://www.tekmeria.org/index.php/tekmiria/article/view/216/336 |archivedate=2011-07-28 |url-status=dead }}</ref>
[[Αρχείο:Φίλιππος ΙΙ βασ. Μακεδόνων - panoramio.jpg|μικρογραφία|Φίλιππος ΙΙ βασ. Μακεδόνων, Μακεδονία, Ελλάδα|264x264εσ]]
 
Μετά από τις αμφισβητήσεις έγινε επανεξέταση των οστών που βρέθηκαν στον Τάφο ΙΙ, από Βρετανούς ειδικούς, η οποία απορρίπτει την εκδοχή του Φιλίππου Γ’ Αρριδαίου.<ref>[http://www.medsci.org/v07p00s1.htm Musgrave Jonathan et al. The Occupants of Tomb II at Vergina. Why Arrhidaios and Eurydice must be excluded. Int J Med Sci 2010; 7(6):s1-s15. doi:10.7150/ijms.7.s1]</ref> Μεταγενέστερη κριτική εξέταση των επιχειρημάτων έως το 2011 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι σίγουρα ο τάφος δεν ανήκει στον Φίλιππο Γ' Αρριδαίο και ότι αυτή η άποψη μπορεί να απορριφθεί από τη σύγχρονη επιστήμη.<ref>[http://books.google.gr/books?id=kjLPBsB2dIkC&printsec=frontcover&hl=el&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false Robin Lane Fox, Introduction: Dating the royal tombs at Vergina, στο Robin J. Fox (εκδ.) Brill's Companion to Ancient Macedon: Studies in the Archaeology and History of Macedon, 650 BC - 300 AD. BRILL, 22 Ιουν 2011, σελ. 1-34.]</ref>
Γραμμή 78 ⟶ 72 :
Τον Μάρτιο του 2015, πιστοποιήθηκε από ομάδα ερευνητών ότι η σορός του Τάφου Ι εμφανίζει οπή στο οστό του γονάτου. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, το 339 π.Χ., τρία χρόνια δηλαδή πριν από τη δολοφονία του Φιλίππου, κατά τη διάρκεια μάχης, είχε τραυματιστεί από δόρυ που διαπέρασε το πόδι του. Το οστούν έχει επίσης υποστεί αγκύλωση μεταξύ της κνήμης και του μηρού, που δείχνει ότι το άτομο κούτσαινε, όπως και ο Φίλιππος μετά τον τραυματισμό του. Όλα αυτά δείχνουν, κατά την ερευνητική ομάδα, πως ο Τάφος Ι ανήκει στον Φιλίππο Β΄ και ο ασύλητος Τάφος ΙΙ (τον οποίο ο Ανδρόνικος είχε συνδέσει με τον Φίλιππο Β΄) στον Φίλιππο Γ΄ Αριδαίο.<ref>Antonis Bartsiokas, Juan-Luis Arsuagab, Elena Santosb, Milagros Algabab, and Asier Gómez-Olivencia. [http://www.pnas.org/content/early/2015/07/15/1510906112.abstract The lameness of King Philip II and Royal Tomb I at Vergina, Macedonia].</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.archaeology.org/news/2595-141010-greece-vergina-philip-ii|title=Study Confirms Remains as Philip II of Macedon - Archaeology Magazine|last=Saraceni|first=Jessica E.|website=www.archaeology.org|language=en-gb|accessdate=2017-05-09}}</ref>
 
<gallery mode="packed-hover" heights="150px">
== Βιβλιογραφία ==
Tetradrachm of Philip II. 359-336 BCE.jpg|[[Τετράδραχμο]] του Φιλίππου Β´
* Συλλογικό, ''Φίλιππος βασιλεύς Μακεδόνων'', Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1980
vergina1.jpg|Η είσοδος στο Μουσείο του «Μεγάλου Τύμβου» στην [[Βεργίνα]]
* Χρυσούλα Σαατσόγλου-Παλιαδέλη, ''Βεργίνα. Ο τάφος του Φιλίππου. Η τοιχογραφία με το κυνήγι'', Βιβλιοθήκη της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας αρ. 231 (Αθήνα 2004).
Filip II Macedonia.jpg|Προτομή του Φιλίππου Β´ στη [[Γλυπτοθήκη της Καρλσβέργης]], Κοπεγχάγη, Δανία
* N. G. L. Hammond, ''Φίλιππος ο Μακεδών,'' Α. ΜΑΛΛΙΑΡΗΣ - ΠΑΙΔΕΙΑ Α.Ε., Θεσσαλονίκη, 1997
</gallery>
 
==Παραπομπές==
<references />
 
== Πηγές ==
* Συλλογικό, ''Φίλιππος βασιλεύς Μακεδόνων'', Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1980
* Χρυσούλα Σαατσόγλου-Παλιαδέλη, ''Βεργίνα. Ο τάφος του Φιλίππου. Η τοιχογραφία με το κυνήγι'', Βιβλιοθήκη της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας αρ. 231 (Αθήνα 2004).
* N. G. L. Hammond, ''Φίλιππος ο Μακεδών,'' Α. ΜΑΛΛΙΑΡΗΣ - ΠΑΙΔΕΙΑ Α.Ε., Θεσσαλονίκη, 1997
 
==Επιπλέον βιβλιογραφία==