Παιάνας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
αφαίρεση περιττής καθαρεύουσας |
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 1:
Ο '''παιάνας''', επικά ''παιήων'', αιολικό ''πάων'' και
Ειδικότερα επί [[Όμηρος|Ομήρου]] με το όνομα «γιοι του Παιήωνος» αποκαλούνταν οι γιατροί της τότε εποχής. Μετά τον Όμηρο η λέξη αυτή σήμαινε θεραπεία που αποδίδονταν ως έργο στον Απόλλωνα τον οποίον επικαλούνταν οι έχοντες την ανάγκη της βοήθειάς του με την επίκληση ''Παιάν''. Η επωνυμία όμως αυτή αποδίδονταν και σε άλλους Ολύμπιους Θεούς, όπως προς τον Δία στη Ρόδο, στον Διόνυσο, στον Πάνα, στον Ασκληπιό, αλλά και στην Αθηνά καλούμενη Παιανία, εξ ου και ο [[Παιανία|Δήμος Παιανίας]] (Αθηνάς) της αρχαίας [[Αθήνα]]ς (''υπένερθεν'' και ''καθύπερθεν'' Παιανία).
Ως προσηγορικό όνομα ο παιάνας σήμαινε στη κυριολεξία τον σωτήρα και λυτρωτή και με αυτή την ερμηνεία αποδίδεται στο έργο του [[Αισχύλος|Αισχύλου]] «Αγαμέμνων» (99), του [[Σοφοκλής|Σοφοκλή]] «Φιλοκτήτης» (168), αλλά και του [[Ευριπίδης|Ευριπίδη]] «Ιππόλυτος» (1373).
Στη συνέχεια των παραπάνω ο παιάνας σήμαινε θρησκευτικό τραγούδι, ύμνος, και μάλιστα ως «ευχαριστήριος ύμνος» που αποτεινόταν προς τον [[Απόλλων]]α μετά από κάποια λύτρωση ή προς τον Ποσειδώνα για διάσωση από σεισμό ή πνιγμό στη θάλασσα. Έτσι σιγά - σιγά ο παιάνας κατέληξε σε είδος αρχαίας λυρικής ποίησης που επικράτησε, είτε από την αρχαία φράση «'''ίε παί'''» (= κτύπα νέε), αντίστοιχο με το σύγχρονο παράγγελμα «ρίχτου» ή «πυρ», που ενθάρρυνε η [[Λητώ]] το γιο της Απόλλωνα, που μαχόταν τον δράκο [[Πύθων (μυθολογία)|Πύθωνα]], είτε από την φράση «'''Ιήιε Παιάν'''» ή ''Ιή'' ή ''Ιώ Παιάν'' που επικαλούνταν οι ζητούντες τη βοήθεια του Απόλλωνα, άποψη που κρίνεται επικρατέστερη.
Γενικά ο παιάνας αποτελούσε θριαμβικό τραγούδι μετά από κάποιο επιτυχή αγώνα ή εξέλιξη. Όπως όμως περιγράφει και ο [[Αισχύλος]], παιάνες τραγουδούσαν και οι στρατιώτες οι επερχόμενοι σε μάχη, δηλαδή ως σύγχρονο εμβατήριο, και μάλιστα με τη φράση «εξάρχειν τον παιάνα», ή «εξάρχεσθαι τον παιάνα» κατά συνομολογία του [[Ξενοφών]]τος. Τους παιάνες τους τραγουδούσαν αφενός πριν από την έναρξη επιχειρήσεων ως «καλό οιωνό» επιτυχίας, ή ακόμα σε γάμους (αντίστοιχο με σύγχρονο γαμήλιο εμβατήριο), ή και σε συμπόσια (αντίστοιχα με αυτά των
Στην αρχαιότητα οι παιάνες αποδίδονταν μουσικά με λύρα, κιθάρα και αυλούς με χορούς που τους συγκροτούσαν μόνο άνδρες, με εξαίρεση στη [[Δήλος|Δήλο]] που μετείχαν μόνο ιέρειες γυναίκες. Συγγράφονταν σε στροφές και
==Πηγές==
|