Κυβέρνηση Αλέξανδρου Ζαΐμη 1915: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 28:
 
 
Η '''Κυβέρνηση Αλέξανδρου Ζαΐμη 1915''' ([[Σεπτέμβριος]] - [[Οκτώβριος]] [[1915]]) σχηματίστηκε μετά και την δεύτερη παραίτηση της κυβέρνησης [[Κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου 1915|Βενιζέλου]], και αποτελούνταν από σχεδόν όλα τα εξέχοντα μέλη της αντι-βενιζελικής παράταξης, ανάμεσα στα οποία ο Αλέξανδρος Ζαΐμης, θεωρούνταν ο μετριοπαθέστερος<ref>«Ιστορία του Ελληνικού Έθνους», τόμος ΙΕ', σελ. 29</ref>.<br />
Στις [[22 Σεπτεμβρίου]] ο Βασιλιάς αποδύθηκε σε μια προσπάθεια σχηματισμού νέας Κυβερνήσεως, όσον το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής. Για το σκοπό αυτό, συγκάλεσε συμβούλιο των πρώην Πρωθυπουργών, και τους πρότεινε την συμμετοχή τους στην Κυβέρνηση, η οποία έτσι, θα αποκτούσε οικουμενικό χαρακτήρα. Αφού εξασφάλισε την συγκατάθεση των πρώην Πρωθυπουργών, κάλεσε τον Αλέξανδρο Ζαΐμη (διοικητή τότε της Εθνικής Τράπεζας), να αναλάβει την Πρωθυπουργία. Η επιλογή του Ζαΐμη προκρίθηκε γιατί ο τότε διοικητής της Εθνικής Τράπεζας, ήταν πρόσωπο ευρύτερης αποδοχής αφού απείχε των πολιτικών πραγμάτων, μετριοπαθών θέσεων και διακείμενος ευνοϊκά προς την Αντάντ. <ref>«Ιστορία του Ελληνικού Έθνους», τόμος ΙΕ', σελ. 29</ref><br />
Στις [[24 Σεπτεμβρίου]], οι πρώην Πρωθυπουργοί Ράλης[[Δημήτριος Ράλλης|Ράλλης]], [[Γεώργιος Θεοτόκης|Θεοτόκης]], Γούναρης[[Στέφανος Δραγούμης|Δραγούμης]] και Δραγούμης[[Δημήτριος Γούναρης|Γούναρης]] με την προσθήκη των ανώτατων στρατιωτικών Στρατού και Ναυτικού, [[Ιωάννης Γιαννακίτσας|Γιαννακίτσα]] και [[Παύλος Κουντουριώτης|Κουντουριώτη]] (ο οποίος δέχτηκε έπειτα από προσωπική παράκληση του Βασιλιά), σχημάτισαν την νέα κυβέρνηση -που οι εφημερίδες την ονόμασαν «Οικουμενική» και «Εθνικής Αμύνης».<ref>Εφημερίδα "Εμπρός" και Εφημερίδα "Ακρόπολις" των ημερών εκείνων</ref><br />
 
Η κυβέρνηση όμως, δεν είχε την πλειοψηφία των εδρών του Κοινοβουλίου, και έτσι στη συνεδρίαση της 22ης Οκτωβρίου 1915, καταψηφίστηκε (147 ψήφοι κατά, 114 υπέρ), και παραιτήθηκε. <ref>Ανδρέας Διαμαντόπουλος: «Οι ελληνικές κυβερνήσεις 1843 - 2004», http://www.greeklaws.com/pubs/results.php?id=842 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071019122526/http://www.greeklaws.com/pubs/results.php?id=842 |date=2007-10-19 }}</ref>
==Τα σημαντικότερα γεγονότα==
====άρνηση ''ενεργοποίησης'' της ελληνοσερβικής συνθήκης του 1913====
Στις [[22 Σεπτεμβρίου]] ο Βασιλιάς αποδύθηκε σε μια προσπάθεια σχηματισμού νέας Κυβερνήσεως, όσον το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής. Για το σκοπό αυτό, συγκάλεσε συμβούλιο των πρώην Πρωθυπουργών, και τους πρότεινε την συμμετοχή τους στην Κυβέρνηση, η οποία έτσι, θα αποκτούσε οικουμενικό χαρακτήρα. Αφού εξασφάλισε την συγκατάθεση των πρώην Πρωθυπουργών, κάλεσε τον Αλέξανδρο Ζαΐμη (διοικητή τότε της Εθνικής Τράπεζας), να αναλάβει την Πρωθυπουργία. Η επιλογή του Ζαΐμη προκρίθηκε γιατί ο τότε διοικητής της Εθνικής Τράπεζας, ήταν πρόσωπο ευρύτερης αποδοχής αφού απείχε των πολιτικών πραγμάτων, μετριοπαθών θέσεων και διακείμενος ευνοϊκά προς την Αντάντ. <br />
Στις [[24 Σεπτεμβρίου]], οι πρώην Πρωθυπουργοί Ράλης, Θεοτόκης, Γούναρης και Δραγούμης με την προσθήκη των ανώτατων στρατιωτικών Στρατού και Ναυτικού, Γιαννακίτσα και Κουντουριώτη (ο οποίος δέχτηκε έπειτα από προσωπική παράκληση του Βασιλιά), σχημάτισαν την νέα κυβέρνηση -που οι εφημερίδες την ονόμασαν «Οικουμενική» και «Εθνικής Αμύνης».<ref>Εφημερίδα "Εμπρός" και Εφημερίδα "Ακρόπολις" των ημερών εκείνων</ref><br />
Στις [[28 Σεπτεμβρίου]] η Βουλγαρία κηρύσσει τον πόλεμο στην Σερβία και δυο βουλγαρικές μεραρχίες εισβάλλουν στην χώρα με τελικό σκοπό την κατάληψη της Νις. Η Σερβία βρίσκεται πλέον, σε δεινότατη θέση, αφού έχει να αντιμετωπίσει τον Γερμανοαυστριακό στρατό στον Βορρά και τον Βουλγαρικό στα ανατολικά. Στις 27 Σεπτεμβρίου η σερβική κυβέρνηση προέβη σε διάβημα προς τον πρεσβευτής την Ελλάδας στην [[Νις]] (προσωρινή πρωτεύουσα του [[Βασίλειο της Σερβίας|Βασιλείου της Σερβίας]]), Αλεξανδρόπουλο, για να ζητήσει (για τρίτη φορά) την ενεργοποίηση της [[Ελληνοσερβική συνθήκη (1913)|ελληνοσερβικής συνθήκης του 1913]] . Στις [[29 Σεπτεμβρίου]] η ελληνική κυβέρνηση απάντησε (για τρίτη φορά) αρνητικά, θεωρώντας ότι
 
Γραμμή 38 ⟶ 40 :
ενός εκ των δύο συμμάχων κρατών και μίας μόνο τρίτης δύναμης.''[...] ''Εάν η προβαλλόμενη από τη σερβική κυβέρνηση επίθεση της Βουλγαρίας πρέπει να πραγματοποιηθεί, θα είναι συνέπεια μιας συμφωνίας με τη Γερμανία, την Αυστροουγγαρία και την Τουρκία. Θα πραγματοποιηθεί σε συνδυασμό με την επίθεση που άρχισε κατά της Σερβίας από τις δύο Κεντρικές Αυτοκρατορίες. Θα παρουσιαστεί ως ένα επεισόδιο του Ευρωπαϊκού Πολέμου. Η σερβική κυβέρνηση το έχει αναγνωρίσει ήδη εκ προοιμίου διακόπτοντας τις διπλωματικές σχέσεις με τη Βουλγαρία, όπως έχουν κάνει οι Δυνάμεις της Αντάντ, χωρίς να έρθει πρωτίστως σε συμφωνία με την Ελλάδα, τη βαλκανική της σύμμαχο. Είναι λοιπόν εμφανές ότι έχει
τοποθετηθεί εκτός των διατάξεων και του πνεύματος της συμμαχίας μας'' [..] ''Το κοινό συμφέρον απαιτεί, αντιθέτως, οι ελληνικές δυνάμεις να μείνουν σε εφεδρεία για μια μεταγενέστερη πιο αποτελεσματική χρησιμοποίησή τους.''[..] ''Έχει λοιπόν σημασία, η Ελλάδα να παραμείνει ουδέτερη κι εξοπλισμένη παρακολουθώντας προσεκτικά την πορεία των γεγονότων, με τη δέσμευση να φροντίζει πάντα, με τα πιο κατάλληλα μέσα, όχι πλέον μόνο την προάσπιση των δικών της ζωτικών συμφερόντων, αλλά και την προστασία αυτών που έχουν από κοινού με τη Σερβία.[..]<ref>διαβάστε ολόκληρο το κείμενο της ελληνικής απάντησης εδώ: https://digibug.ugr.es/bitstream/handle/10481/53744/Agramonte_Grecia%20IGM.pdf?sequence=1&isAllowed=y σελ. 37-40</ref>
====πρόταση της Αντάντ για ''παραχώρηση'' της Κύπρου====
Μετά την γερμανοαυστριακή προέλαση στη Σερβία, και το ''σπάσιμο'' της σερβικής άμυνας (Σερβία βρέθηκε να δέχεται την ταυτόχρονη επίθεση τριών στρατών: γερμανο-αυστριακού από βορρά, βουλγαρικού από ανατολή), ο Βρετανός υπουργός των Εξωτερικών, Έντουαρντ Γκρέϊ φοβούμενος την σιδηροδρομική (και όχι μόνο) ένωση της Γερμανίας με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, υπέβαλλε στις [[8 Οκτωβρίου]] επίσημη πρόταση στην ελληνική κυβέρνηση άμεσης παραχώρησης της Κύπρου αν η Ελλάδα εξέλθει στον πόλεμο στο πλευρό των Συμμάχων. <br />
Το τελεσίγραφο που στάλθηκε στον Άγγλο πρεσβευτή στην Αθήνα σερ Φράνσις Έλλιοτ έγραφε: ''«Σήμερον, η Σερβία υπέστη επίθεσιν παρά της Βουλγαρίας. εάν η Ελλάς θελήση να έλθη εις βοήθειάν της, η κυβέρνησις της Αυτού Μεγαλειότητος είναι πρόθυμος να παραχωρήση την νήσον Κύπρον εις την Ελλάδα. Εάν η Ελλάς ενωθή μετά των συμμάχων χωρίς περιορισμούς, θα συμμετάσχει φυσικώς μαζί των εις τα πλεονεκτήματα, άτινα θα πραγματοποιηθούν κατά το τέλος του πολέμου. Η παραχώρησις όμως της Κύπρου γίνεται υπό της Αγγλικής κυβερνήσεως, ανεξαρτήτως από την άποψιν ταύτην και υπό μόνον τον όρον, ότι η Ελλάς θα δώση διά του στρατού της πλήρη και άμεσον την υποστήριξιν της εις την Σερβίαν. Ο καιρός παρέρχεται και θα παρακαλέσετε τον κ. Ζαΐμην να μας απαντήση άνευ βραδύτητος.»'' <ref>https://korinthia.net.gr/2020/10/16/16-οκτωβρίου-1915-η-βρετανία-προσφέρει-την-κ/26781/</ref> Ο Πρωθυπουργός επιφυλάχτηκε να απαντήσει, αφού συννενοηθεί με τον Βασιλιά.
 
==Σύνθεση υπουργικού συμβουλίου==
<ref>ΦΕΚ Α332 /1915</ref>
* ''«Πρωθυπουργός»'' - (''«Πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου»''): [[Αλέξανδρος Ζαΐμης]]