Εκστρατεία της Καλλίπολης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
επαναφορά παραπομπής που διαγράφηκε και της σχετιζόμενης παραγράφου
Γραμμή 21:
 
Η '''Εκστρατεία της Καλλίπολης''' ή '''Μάχη της Καλλίπολης''' ({{Lang-tr|Çanakkale Savaşı}}), ήταν πολεμική επιχείρηση της [[Εγκάρδια συνεννόηση|Εγκάρδιας Συνεννόησης]], από τις 25 Απριλίου [[1915]] μέχρι τις 9 Ιανουαρίου [[1916]], για την κατάληψη της χερσονήσου της [[Καλλίπολη]]ς, τμήμα της [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανικής Αυτοκρατορίας]] που είχε πρόσφατα ενταχθεί στις [[Κεντρικές Δυνάμεις]], οπόταν και [[Μεγάλη Βρετανία|βρετανικά]], [[Γαλλία|γαλλικά]] και αποικιακά στρατεύματα επιχείρησαν, αποτυχημένα, να καταλάβουν τα [[Στενά των Δαρδανελίων|στενα των Δαρδανελίων]] ώστε να αποκαταστήσουν τη θαλάσσια τροφοδοσία της [[Ρωσική Αυτοκρατορία|Ρωσικής Αυτοκρατορίας]], κατά τη διάρκεια του [[Α' Παγκόσμιος Πόλεμος|Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου]].
 
 
 
Μετά από έναν αποτυχημένη ναυτικό βομβαρδισμό, πραγματοποιήθηκε αμφίβια απόβαση στη χερσόνησο της Καλλίπολης. Η προσπάθεια απέτυχε, και μετά από οκτώ μήνες σκληρών μαχών και πολλά θύματα και στις δύο πλευρές η δύναμη εισβολής τελικά αποχώρησε. Η εκστρατεία ήταν μια από τις μεγαλύτερες νίκες των Οθωμανών κατά τη διάρκεια του πολέμου και θεωρείται μια μεγάλη αποτυχία για τους Συμμάχους. Η αποτυχία της εκστρατείας προκάλεσε επικρίσεις στο Λονδίνο κατά του Γουίνστον Τσόρτσιλ, που ήταν ο πιο ένθερμος οπαδός της και την πτώση της κυβέρνησης των Φιλελευθέρων, την οποία διαδέχθηκε κυβέρνηση συνασπισμού Φιλελευθέρων - Συντηρητικών. Ο Τσόρτσιλ, μολονότι απαλλάχθηκε από τη θέση του, παρέμεινε στο Πολεμικό Συμβούλιο.
Η ήττα των συμμάχων συμπίπτει με την κορύφωση της [[Γενοκτονία των Αρμενίων|Γενοκτονίας των Αρμενίων]]. Επιπλέον, η καθήλωση των Ανταντικών δυνάμεων στην εκστρατεία αυτή ευθύνεται και για το καθυστερημένο άνοιγμα του [[Μακεδονικό Μέτωπο (Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος)|Μακεδονικού Μετώπου]] και την πτώση τη [[Βασίλειο της Σερβίας|Σερβίας]]. Το φθινόπωρο του έτους ξεκίνησε η μεταφορά των ηττημένων στρατευμάτων τους (μετονομαζόμενα ως [[Στρατιά της Ανατολής]]) στο [[Μακεδονικό Μέτωπο (Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος)|Μακεδονικό Μέτωπο]], με απόβασή του στη [[Θεσσαλονίκη]], ενώ τα τελευταία συμμαχικά στρατεύματα αποχώρησαν τελίως τον Δεκέμβρη του 1915.
 
Η συμμετοχή ή όχι της Ελλάδας στην εκστρατεία της Καλλίπολης αποτέλεσε την πρώτη μιας σειράς διαφωνιών μεταξύ του Πρωθυπουργού [[Ελευθέριος Βενιζέλος|Ελευθέριου Βενιζέλου]] - που υποστήριζε την συμμετοχή της Ελλάδας στην Εκστρατεία στο πλευρό των δυνάμεων της [[Τριπλή Συνεννόηση|Αντάντ]] για τα σημαντικά - σύμφωνα με τα λεγόμενά του - ανταλλάγματα (προσάρτηση της [[Μικρά Ασία|Μικράς Ασίας]], [[Βόρεια Ήπειρος|Βόρειας Ηπείρου]], και [[Κύπρος|Κύπρου]]).<ref>{{Cite web|url=https://www.kathimerini.gr/society/814760/i-machi-tis-kallipolis-kai-i-ellada/|title=Η μάχη της Καλλίπολης και η Ελλάδα|last=ΑΓΤΖΙΔΗΣ|first=ΒΛΑΣΗΣ ΑΓΤΖΙΔΗΣ|ημερομηνία=2015-10-05|website=Η Καθημερινή|publisher=ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε|archiveurl=https://archive.vn/wip/grkKK|archivedate=2020-10-01|accessdate=2020-10-01|quote=}}</ref> - και του [[Κωνσταντίνος Α΄ της Ελλάδας|Βασιλιά Κωνσταντίνου]] που θεωρούσε ότι η εμπλοκή της χώρας στην εκστρατεία θα ήταν ολέθρια για τον ελληνικό στρατό. Παρόλο που ο Βασιλιάς δικαιώθηκε εκ του αποτελέσματος ηΗ πρώτη αυτή διαφωνία μεταξύ Πρωθυπουργού και Βασιλιά, οδήγησε τον Ελευθέριο Βενιζέλο να υποβάλλει την [[Κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου 1910|παραίτηση της κυβέρνησής του]], γεγονός που αποτέλεσε την εναρκτήρια πράξη του [[Εθνικός Διχασμός|Εθνικού Διχασμού]]. Ακολούθησαν [[Ελληνικές βουλευτικές εκλογές Μαΐου 1915|εκλογές εν είδη δημοψηφίσματος]] (Μάιος 1915) για τη σύμπραξη με την [[Τριπλή Συνεννόηση|Τριπλή Συνεννόηση (Αντάντ)]], τις οποίες κέρδισε και πάλι το κόμμα των «[[Κόμμα Φιλελευθέρων (Ελλάδα)|Φιλελευθέρων]]». Ούτε όμως τότε θα αλλάξει η εξωτερική πολιτική της χώρας αφού το παλάτι, έχοντας καθυστερήσει το σχηματισμό της [[Κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου 1915|βενιζελικής Κυβέρνησης]] μέχρι το καλοκαίρι, τον Οκτώβρη του '15 θα τη διαλύσει ξανά — και οριστικά αυτή τη φορα — με αφορμή την τη αντίθεση του βασιλιά στην [[Γαλλική Στρατιά της Ανατολής|απόβαση των συμμάχων]] στη [[Θεσσαλονίκη]] για την ενεργοποίηση του [[Ελληνοσερβική συνθήκη (1913)|Ελληνοσερβικού συμφώνου]] με το άνοιγμα του Μακεδονικού Μετώπου.
 
{{Commons|Gallipoli Campaign}}
 
{{Πλαισιωμένο παράθεμα
| παράθεμα = '''Κωνσταντίνος:''' Δεν στέκει στρατιωτικώς η επιχείρησις, κ. πρωθυπουργέ. Εχω εδώ τους επιτελείς διά να σας αναπτύξουν εκ νέου το ζήτημα.<br />'''Βενιζέλος:''' Γνωρίζω τα επιχειρήματά των. Σας επαναλαμβάνω τούτο: Εάν σπεύσωμεν, τα Δαρδανέλια θα πέσουν. Και αποτυγχάνοντες, όμως, εξασφαλίζομεν την Βόρειον Ηπειρον, την Κύπρον και την Μικράν Ασίαν…<br />'''Κωνσταντίνος:''' Θεωρείτε τόσο εύκολον την πλήρη ήτταν της Γερμανίας;<br />'''Βενιζέλος:''' Δεν υποτιμώ τη γερμανικήν δύναμιν. Επανειλημμένως εν τούτοις σας εξέθεσα διατί τελικώς θα επικρατήσει η Αγγλία. Εις την Ανατολήν ιδίως θα επιβληθεί καθ’ όλην την γραμμήν. Η Γερμανία υποστηρίζει την Τουρκία και εργάζεται διά λογαριασμόν της εις την Μικράν Ασίαν. Η Αγγλία θέλει τη συνεργασία και το μεγάλωμα της Ελλάδος. Μόνο διά της Αγγλίας θα κρατήσωμεν όσα έχομεν και θα επεκταθώμεν εκ νέου.<br />'''Κωνσταντίνος:''' Η Ρωσσία δεν μας αφήνει να πάμε εις την Πόλι.<br />'''Βενιζέλος:''' Δεν ημπορεί να μας εμποδίσει η Ρωσσία. Προσφέρομεν μικράν αλλά χρήσιμον δύναμιν εις στιγμήν αποφασιστικήν. Η Ρωσσία δεν διαθέτει προς το παρόν ούτε ένα σύνταγμα. Αυτό άλλωστε το απροπαράσκευον της τουρκικής αμύνης το ονομάζω ευκαιρίαν. Δεν ζητούμεν δε να γίνωμεν κύριοι της Κωνσταντινουπόλεως. Θα συντελέσωμεν προς κατάκτησιν και διεθνοποίησιν της πόλεως. Εις την Κωνσταντινούπολη Μεγαλειότατε θα πάμε από 'τη Μικρά Ασία…
| πηγή = Ο [[Γεώργιος Βεντήρης]] (ιστορικός σύγχρονος των γεγονότων) ισχυρίζεται πως πηγή του διαλόγου είναι ο ίδιος ο Βενιζέλος.
| πηγή = Εφημερίδα "Καθημερινή" [https://www.kathimerini.gr/society/814760/i-machi-tis-kallipolis-kai-i-ellada/]
| align = left
}}
 
 
== Παραπομπές ==