Αρκαδισμός (καλλιτεχνικό ρεύμα) (επεξεργασία)
Έκδοση από την 02:42, 23 Νοεμβρίου 2021
, πριν από 1 έτοςκαμία σύνοψη επεξεργασίας
μ (Ρομπότ: Αφαίρεση προτύπου: Πρόχειρο χρήστη+) |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
|
Ο όρος '''Αρκαδία''' χρησιμοποιήθηκε από καλλιτέχνες της Αναγέννησης κυρίως, για να περιγράψει τον ιδεατό τόπο.
Τα καταπράσινα βουνά, τα πλούσια νερά, οι μυθικές τοποθεσίες, οι εκθαμβωτικές κοιλάδες έκαναν τους ανθρώπους να πιστεύουν ήδη από την [[αρχαιότητα]] ότι η [[Αρκαδία]] ήταν ένας ονειρικός τόπος.
[[Αρχείο:Thomas Eakins Arcadia.jpg|εναλλ.=arcadia του Thomas Eakins|μικρογραφία|313x313εσ|''Αρκαδία'', του Thomas Eakins]]
Ο Ρωμαίος ποιητής [[Βιργίλιος]] άντλησε την έμπνευσή του από τους [[Ελληνική μυθολογία|ελληνικούς μύθους]] και από τους [[Αρχαίοι Έλληνες|Έλληνες]] [[Βουκολική ποίηση|βουκολικούς ποιητές]] —ιδιαίτερα τον [[Θεόκριτος|Θεόκριτο]]— όταν έγραψε τις ''Εκλογές'' του, μια σειρά ποιημάτων που προσδιορίζονται τοπικά στην '''αρκαδική''' γη. Ως αποτέλεσμα της επιρροής του [[Βιργίλιος|Βιργίλιου]] στη [[Μεσαίωνας|μεσαιωνική]] [[ευρωπαϊκή λογοτεχνία]] (βλ. για παράδειγμα τη ''[[Θεία Κωμωδία]]''), η [[Αρκαδία]] έγινε σύμβολο του βουκολικού ποιήματος. Στην [[τέχνη]], είτε πρόκειται για τη [[λογοτεχνία]], τη [[ζωγραφική]] ή άλλη μορφή, ο όρος συνδέεται με αγροτικά θέματα όπως τα χωριά και τα ειδυλλιακά τοπία της φύσης που απεικονίζονται με τρόπο ιδιαίτερα μη ρεαλιστικό και σημαντική απλότητα. Το θέμα επισκέφθηκαν ξανά οι Ευρωπαίοι συγγραφείς της [[Αναγέννηση|Αναγέννησης]] (π.χ. ο Ισπανός ποιητής Garcilaso de la Vega), και το όνομα αποδόθηκε σε οποιοδήποτε ειδυλλιακό τοπίο ή παράδεισο. Αντίθετα από τη λέξη ''[[ουτοπία]]'' (του [[Τόμας Μορ]]), η Αρκαδία δεν υποδηλώνει κάποιον ανθρωπογενή πολιτισμό. Ροπή προς την αποκαλούμενη αρκαδική ποίηση απαντάται στους προσολωμικούς ποιητές της [[Επτανησιακή σχολή (λογοτεχνία)|Επτανησιακής Σχολής]], στη νεανική περίοδο του [[Διονύσιος Σολωμός|Σολωμού]], στα μικρά ερωτικά ποιήματα του Π. Σούτσου κ.ά.
Σημειωτέον ότι το βουκολικό ειδύλλιο ''Arcadia'' του [[Ιταλία|Ιταλού]] δραματουργού [[Τζάκοπο Σαννατσάρο]] (Jacopo Sannazaro, [[1457]]–[[1530]]), το οποίο γνώρισε μεγάλη επιτυχία στην εποχή του, αποτέλεσε ίσως την πηγή έμπνευσης του θαλασσοπόρου [[Τζοβάννι ντα Βερρατσάνο]] όταν ο τελευταίος ονόμασε ''Αρκαδία'' κάποιες αμερικανικές ακτές του [[Ατλαντικός ωκεανός|Ατλαντικού]]
== Αρκαδία ==
Ο όρος "Αρκαδία" χρησιμοποιείται για να δηλώσει κάθε περιοχή που προσφέρει αγροτική απλότητα και ευχαρίστηση και αναφέρεται συχνά σε ένα φανταστικό και παραδεισένιο τόπο. Για να δείξουν την άφθαστη αγαλλίαση πολλοί καλλιτέχνες χρησιμοποιούσαν την έκφραση "et in Arcadia ego" ("ήμουν και εγώ στην Αρκαδία").<ref name=":1">{{Cite web|url=http://conference.arcadians.gr/index.php?itemid=32|title=Α' ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΠΑΝΑΡΚΑΔΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ|last=|first=|ημερομηνία=|website=conference.arcadians.gr|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2019-03-19}}</ref><ref name=":2" />
== Η Ιδεατή Αρκαδία στην τέχνη και η φράση «Et in Arcadia Ego»==
Συγχρόνως με τη λογοτεχνική τάση της βουκολικής ποίησης αναπτύχθηκε ένα αξιόλογο ρεύμα [[Ζωγραφική|ζωγραφικής]], όπου ζωγραφικοί πίνακες και σχέδια απεικόνιζαν ποιμένες μέσα σε ένα βουκολικό και ειδυλλιακό τοπίο, πλαισιωμένο με δάση και λόφους. Πιο ειδικά, το 17ο αιώνα, ο Γάλλος ζωγράφος [[Νικολά Πουσέν]] (1594-1665) βασιζόμενος στο καλλιτεχνικό αυτό ρεύμα ζωγράφισε έναν από τους σημαντικότερους πίνακές του, γνωστό σαν "Οι ποιμένες της Αρκαδίας" ή "ET IN ARCADIA EGO" (1647), που εκτίθεται στο [[Μουσείο του Λούβρου]]. Στον πίνακα αυτόν αναπαριστώνται στοχαστικά και μελαγχολικά τρεις ποιμένες Αρκάδες, ντυμένοι προκλασικά, στεκούμενοι συμμετρικά γύρω από έναν τάφο στο μοτίβο ενός όμορφου τοπίου. Ένας από τους ποιμένες είναι γονατισμένος στο έδαφος και διαβάζει τη λατινική επιγραφή που είναι χαραγμένη πάνω στον τάφο: ''"Et in Arcadia Ego",'' που κατά λέξη μεταφράζεται σαν ''"και εγώ στην Αρκαδία"'' και συνάδει με την κεντρική παραβολή του έργου. Ο δεύτερος βοσκός αντικατοπτρίζεται συζητώντας για την επιγραφή με μια νεαρή κοπέλα που στέκεται πλάι του, ενώ ο τρίτος βοσκός κάθεται δίπλα του σκεπτικός. Η ιδέα αυτή είχε εκφραστεί και νωρίτερα (1629-1630) σε έναν λιγότερο περιβόητο πίνακα με το ίδιο θέμα. Επισημαίνονται δύο πρωταρχικές και διαφορετικές ερμηνείες της επιγραφής αυτής. Είτε "Ακόμα και στην Αρκαδία, εγώ, ο Θάνατος, υπάρχω" είτε "και εγώ (ο άνθρωπος στον τάφο) στην Αρκαδία έζησα".<ref name=":2" />
[[Αρχείο:Pastore di Arcadia tratto da oltre n. 145.jpg|εναλλ.=βοσκός της Αρκαδίας από τον Cesare Saccaggi|μικρογραφία|βοσκός της Αρκαδίας από τον Cesare Saccaggi]]
Σύμφωνα με την παραπάνω ερμηνευτική αντίφαση, ο πίνακας του [[Νικολά Πουσέν|Πουσέν]] πραγματεύεται τη μελαγχολική ενατένιση του θανάτου, υπογραμμίζοντας το γεγονός ότι η κοσμική ευτυχία είναι ολιγόχρονη και μεταβατική. Έτσι, το κεντρικό μήνυμα και νόημα της ρήσης - επιγραφής αυτής όπως και του πίνακα φαίνεται να αποδίδεται μέσα από τη ματαιότητα και το εφήμερο του επίγειου κόσμου και των φευγαλέων ηδονών. Σύμφωνα μάλιστα με την ερμηνεία του πρώτου βιογράφου του Πουσέν, Τζιοβάνι Πιέτρο Μπελόρι: ''"O τάφος μπορεί να βρεθεί ακόμα και στην Αρκαδία και αυτός ο θάνατος συμβαίνει μέσα στην ανθρώπινη απόλαυση"''.<ref name=":2" />
== Σημειώσεις ==
Η φιλολογική Ακαδημία της Αρκαδίας (Accademia dell' Arcadia) ιδρύθηκε στη [[Ρώμη]] το 1690, η δράση της οποίας ήταν επηρεασμένη από τα ιδεώδη του [[Κλασικισμός|κλασικισμού]] και του [[Ρασιοναλισμός|ορθολογισμού]].
== Δείτε επίσης ==
*[[Φιλοσοφία]]
*[[Πολιτισμός]]
| |||