Αντιμεταχώρηση: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η αντιμεταχώρηση ανήκει στο γενικότερο φαινόμενο της ποσοτικής μετάθεσης (αγγλ. ''quantitative metathesis''), η οποία περιλαμβάνει μεταβολές στην ποσότητα των φωνηεντικών φθόγγων κατά τη συνάντησή τους. Η αμοιβαία μετάθεση ποσότητας που παρατηρείται κατά την αντιμεταχώρηση περιλαμβάνει αντιστροφή τού μετρικού σχήματος από μακρό - βραχύ (— ‿) σε βραχύ - μακρό (‿—)<ref>Βλ. Σταματάκο 1949: 71· Lejeune 1972: 256 §283· Schwyzer 1939: 245. Ας σημειωθεί ότι παρόμοια αντιμετάθεση ποσότητας παρατηρείται και στην ΑρχαίαΠαλαιά Ισλανδική.</ref>. Απαντά σχεδόν αποκλειστικά σε συναντήσεις φωνηέντων που προέκυψαν από σίγηση του αρχαϊκού F ([[δίγαμμα]]), δηλ.δηλαδή του φθόγγου που προήλθε από το Ι.Ε. [[ημίφωνο]] *-w-<ref>Βλ. Smyth 1920: 15 §34· Κουρμούλη 1968: 77.</ref>, διότι οι υπόλοιπες [[χασμωδία|χασμωδίες]] τής [[Αττική διάλεκτος|Αττικής διαλέκτου]] είχαν εξαλειφθεί μέσω διαδοχικών [[συναίρεση|συναιρέσεων]]<ref>Βλ. Χατζιδάκι ΑΑ1: 320-1.</ref>. Ειδικότερα:

* Το ''-ηο-'' [ēo] τρέπεται σε ''-εω-'' [eō]. Παραδείγματα: ''τεθνηότος > τεθνεῶτος, πόληος > πόλεως, μετήορος > μετέωρος''. Στην κατηγορία αυτήν ανήκει επίσης η συχνή Ομηρικήομηρική γενική των πρωτοκλίτων αρσενικών, π.χ. ''Πηλείδης'': ''Πηλείδᾱο > *Πηλείδηο > Πηλείδεω'' (από τον πρώτο στίχο τής Ιλιάδας).

Η συνολική μελέτη τού φαινομένου αποδεικνύει ότι μόνο τα προαναφερθέντα φωνηεντικά συμπλέγματα υπέστησαν αντιμεταχώρηση, διότι οι άλλες συναντήσεις φωνηέντων, ακόμη και όταν είχε σιγηθεί το δίγαμμα ή άλλο ημίφωνο (π.χ. ''-y-''), δεν επέφεραν ποσοτική μετάθεση, π.χ. ''γραύς, γραός < *γραFός''. Επιπλέον, στα ομηρικά έπη δεν υπάρχει συνέπεια στη συμπεριφορά των συμπλεγμάτων ''-ηο-, -ηα-'' μετά τη σίγηση του F, η δε αντιμεταχώρηση εξαρτάται προφανώς από το αν γινόταν ακόμη αισθητή η παρουσία του κατά περίπτωση, π.χ. ''Ἀγέλαος'' και ''Ἀγέλεως'', ''τῆος'' και ''τέως'', ''ἕως'' και ''ἧος'' «αυγή» κ.ά.<ref>Βλ. Κουρμούλη 1959: 77. Για την ομηρική γενική βλ. Kiparsky 1967.</ref> Τέλος, όταν σε λίγες περιπτώσεις η δεύτερη συλλαβή φαίνεται να μην έχει εκταθεί, αυτό οφείλεται σε αναλογία προς άλλους τύπους, π.χ. το ιωνικό ''βασιλέος'' (αντί ''βασιλέως''), που απαντά συστηματικά στον Ηρόδοτο, οφείλεται σε αναλογία προς άλλες γενικές σε ''-ος''<ref>Βλ. Hoffmann-Debrunner-Scherer, 1983: 47-48.</ref>.