Άλφα Πυξίδος

γίγαντας αστέρας στον αστερισμό Πυξίδα

Ο α (άλφα) Πυξίδος (Alpha Pyxidis, συντομογραφικά α Pyx) είναι ο φωτεινότερος (όπως φαίνεται από τη Γη) αστέρας στον νότιο αστερισμό Πυξίδα. Ως αστέρας τέταρτου μεγέθους είναι σαφώς ορατός με γυμνό μάτι σε μέρη μακριά από φώτα μεγάλων πόλεων και σε ασέληνες νύχτες. Εξαιτίας όμως της θέσεώς του στο νότιο μέρος του αστερισμού του, είναι δύσκολα ορατός από μεγάλο μέρος του Βόρειου Ημισφαιρίου της Γης, χαμηλά προς τον νότιο ορίζοντα τις νύχτες του χειμώνα. Φαίνεται σχεδόν πάνω στο ευθύγραμμο τμήμα που ενώνει τους αστέρες β και γ Πυξίδος, πολύ πιο κοντά στον β.

α Πυξίδος
Αστερισμός: Πυξίς
Συντεταγμένες
(εποχή 2000.0):
α = 8h:43m:35,5s,
δ = −33°.11′.11″
Φαινόμενο μέγεθος: +3,67
Φασματικός τύπος: B1.5III
Απόσταση από τη Γη: 880 ± 30 έτη φωτός
Ονομασίες σε καταλόγους CDP−32°2399, HD 74575,
HIP 42828, HR 3468,
SAO 199546

Αστροφυσικά δεδομένα Επεξεργασία

Ο α Πυξίδος έχει φασματικό τύπο γαλανόλευκου γίγαντα και είναι πιθανότατα παλλόμενος μεταβλητός αστέρας του τύπου του β Κηφέως (ως μεταβλητός αναφέρεται και στη βάση δεδομένων SIMBAD[1]). Η μάζα του είναι δέκα και πλέον φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου[2] και η διάμετρός του εξαπλάσια και πλέον της ηλιακής[3]. Η πραγματική του λαμπρότητα είναι περίπου δέκα χιλιάδες φορές μεγαλύτερη της ηλιακής[4][2][5], κάτι που αντιστοιχεί[6] σε απόλυτο μέγεθος −3,47. Η επιφανειακή θερμοκρασία του είναι 24.300 K[5] και έχει δείκτη χρώματος[7] (B−V) = −0,19. Αστέρες με τόσο μεγάλη μάζα αναμένεται να τελειώσουν τη σύντομη ζωή τους με μια έκρηξη υπερκαινοφανούς.[8]

Ο α Πυξίδος απομακρύνεται από τη Γη και το Ηλιακό Σύστημα με μέση ταχύτητα 15,3 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο (55.100 χιλιόμετρα την ώρα).[9]

Ονομασία Επεξεργασία

Στην παραδοσιακή κινεζική αστρονομία ο όρος 天狗 (Tiān Gǒu), που σημαίνει «Ουράνιος σκύλος», αναφέρεται σε μια μικρή ομάδα αστέρων που αποτελείται από τους α Πυξίδος, HD 73634 (e Ιστίων), KX Ιστίων, β, γ και δ Πυξίδος. Ο ίδιος ο α Πυξίδος ήταν γνωστός έτσι ως 天狗五 (Tiān Gǒu wǔ), δηλαδή ο Πέμπτος (αστέρας) του Ουράνιου σκύλου.[10]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «NSV 4220 -- Variable Star». SIMBAD. Κέντρο Αστρονομικών Δεδομένων Στρασβούργου. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2010. 
  2. 2,0 2,1 Hubrig, S. και άλλοι. (Ιανουάριος 2009). «New magnetic field measurements of beta Cephei stars and Slowly Pulsating B stars». Astronomische Nachrichten 330 (4): 317. doi:10.1002/asna.200811187. Bibcode2009AN....330..317H. 
  3. Hubrig, S.; Ilyin, I.; Schöller, M.; Briquet, M.; Morel, T.; De Cat, P. (Ιανουάριος 2011), «First Magnetic Field Models for Recently Discovered Magnetic β Cephei and Slowly Pulsating B Stars», The Astrophysical Journal Letters 726 (1): L5, doi:10.1088/2041-8205/726/1/L5, http://orbi.ulg.ac.be/bitstream/2268/81132/1/apjl_726_1_5.pdf 
  4. Hiltner, W.A.; Garrison, R.F.; Schild, R.E. (Ιούλιος 1969). «MK Spectral Types for Bright Southern OB Stars». Astrophysical Journal 157: 313. doi:10.1086/150069. Bibcode1969ApJ...157..313H. https://archive.org/details/sim_astrophysical-journal_1969-07_157_1/page/313. 
  5. 5,0 5,1 Kilian, J. (Φεβρουάριος 1994). «Chemical abundances in early B-type stars. 5: Metal abundances and LTE/NLTE comparison». Astronomy and Astrophysics 282 (3): 867–873. Bibcode1994A&A...282..867K. 
  6. Anderson, E.; Francis, Ch. (2012), «XHIP: An extended hipparcos compilation», Astronomy Letters 38 (5): 331, doi:10.1134/S1063773712050015 
  7. Fernie, J.D. (Μάιος 1983). «New UBVRI photometry for 900 supergiants». Astrophysical Journal Supplement Series 52: 7–22. doi:10.1086/190856. Bibcode1983ApJS...52....7F. 
  8. Reed, B. Cameron (28 Ιουνίου 2005). «New Estimates of the Solar-Neighborhood Massive-Stars Birthrate and the Galactic Supernova Rate». The Astronomical Journal 130 (4): 1652. doi:10.1086/444474. Bibcode2005AJ....130.1652R. 
  9. Wilson, R.E. (1953). General Catalogue of Stellar Radial Velocities. Carnegie Institute of Washington D.C. Bibcode:1953GCRV..C......0W. 
  10. «AEEA (Activities of Exhibition and Education in Astronomy) 天文教育資訊網 2006 年 7 月 17 日». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2019. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία