Βικιπαίδεια

Αλμπέρ Φερ

Ο Αλμπέρ Φερ (Albert Fert, γενν. 7 Μαρτίου 1938) είναι Γάλλος φυσικός, βραβευμένος με το Βραβείο Νόμπελ το 2007 από κοινού με τον Πέτερ Γκρύνμπεργκ[18] για την ανακάλυψη της γιγάντιας μαγνητοαντίστασης (GMR), που έφερε επανάσταση στη χωρητικότητα των σκληρών δίσκων.

Αλμπέρ Φερ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Albert Fert (Γαλλικά)
Γέννηση7  Μαρτίου 1938[1][2]
Καρκασσόν[3]
ΚατοικίαΠαρίσι
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[4]
ΣπουδέςΤμήμα Επιστημών του Παρισιού (έως 1963)[5]
École Normale Supérieure
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφυσικός
διδάσκων πανεπιστημίου
ερευνητής[6]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Νότιου Παρισιού
Délégation Ile-de-France Sud (από 2020)[7]
Οικογένεια
ΓονείςCharles Fert
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΤαξιάρχης της Λεγεώνας της Τιμής (Νοέμβριος 2012)[8]
Χρυσό μετάλιο Γαλλικού Εθνικού Κέντρου για την Επιστημονική Έρευνα (2003)[9][6]
Βραβείο Νόμπελ Φυσικής (2007)[10][11]
Βραβείο Ζαν Ρικάρ (1994)[12]
βραβείο Γκαι-Λυσάκ Χούμπολτ (2014)
βραβείο φυσικής Βολφ (2006)
Μεγαλόσταυρος του Εθνικού Τάγματος της Τιμής (20  Νοεμβρίου 2015)[13]
Επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Ζάγκρεμπ
honorary doctor of the University of Zaragoza (2008)
επίτιμος διδάκτωρ του Αυτόνομου Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης (2009)[14]
EPS Europhysics Prize (1997)
βραβείο της Ιαπωνίας (2007)
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ (2013)
honorary doctor of the RWTH Aachen University (2014)
honorary doctorate of the University of the Basque Country
επίτιμος διδάκτωρ του Καθολικού Πανεπιστημίου του Λουβέν (8  Οκτωβρίου 2008)
honorary doctor of the Bar-Ilan University (23  Μαΐου 2012)
επίτιμο διδακτορικό του Κολέγιου Τρίνιτι του Δουβλίνου (12  Δεκεμβρίου 2013)
honorary doctor of the University of Kaiserslautern (2006)
James C. McGroddy Prize for New Materials (1994)[15]
IUPAP Magnetism Award and Néel Medal
Μέγας Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής (29  Δεκεμβρίου 2022)[16]
Clarivate Citation Laureates (2006)[17]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Βιογραφικά δεδομένα Επεξεργασία

Ο Φερ γεννήθηκε στο Καρκασσόν της Γαλλίας και απεφοίτησε το 1962 από την École Normale Supérieure στο Παρίσι.[19] Εκεί παρακολούθησε τα μαθήματα μεγάλων φυσικών, όπως ήταν οι Αλφρέντ Καστλέρ και Ζακ Φριντέλ. Ως νέος είχε πάθος για τη φωτογραφία και τον καλλιτεχνικό κινηματογράφο (ήταν θαυμαστής του έργου του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν).[20]

Μετά την αποφοίτησή του από την École Normale Supérieure, ο Φερ παρακολούθησε μαθήματα στο Πανεπιστήμιο της Γκρενόμπλ και το 1963 πήρε το διδακτορικό του (doctorat de troisième cycle) από το Πανεπιστήμιο του Παρισιού με μια διατριβή που εκπονήθηκε στη Σχολή Θετικών Επιστημών του Παρί-Σακλέ και στο εργαστήριο φυσικής φασματομετρίας του Πανεπιστημίου της Γκρενόμπλ.

Μετά τη στρατιωτική θητεία του, το 1965, ο Φερ έγινε επίκουρος καθηγητής στη Σχολή Θετικών Επιστημών Ορσέ του Πανεπιστημίου Paris XI (Université Paris-Sud)[21], όπου εκπόνησε υπό την επίβλεψη του Ίαν Κάμπελ στο Εργαστήριο Φυσικής Στερεάς Καταστάσεως διατριβή υφηγεσίας (doctorat des sciences) με θέμα τις ιδιότητες ηλεκτρικής μεταφοράς στο νικέλιο και τον σίδηρο, την οποία ολοκλήρωσε το 1970[19] και έγινε καθηγητής α΄ βαθμίδας στην ίδια σχολή το 1976.

Ο Φερ εργάσθηκε ως διευθυντής ερευνών στο εργαστήριο φυσικής συμπυκνωμένης ύλης από το 1970 μέχρι το 1995 και κατόπιν επικεφαλής της Unité Mixte de Physique, ενός εργαστηρίου του Πανεπιστημίου Paris XI και της εταιρείας τεχνολογίας Thales.

Το 1988, μαζί με τον Πέτερ Γκρύνμπεργκ, ταυτοχρόνως και ανεξαρτήτως ο ένας από τον άλλον, ανεκάλυψαν τη γιγάντια μαγνητοαντίσταση (GMR) των μαγνητικών πολυστρωματικών υλικών.[22][23] Αυτή η ανακάλυψη αναγνωρίζεται ως η γέννηση της σπιντρονικής[24][25], ενός ερευνητικού πεδίου που συνιστά έναν νέο τύπο ηλεκτρονικής, ο οποίος εκμεταλλεύεται όχι μόνο το ηλεκτρικό φορτίο των ηλεκτρονίων, αλλά και το σπιν τους (μαγνητισμό). Η σπιντρονική έχει ήδη σημαντικές εφαρμογές. Είναι γνωστό ότι η εισαγωγή των κεφαλών αναγνώσεως GMR σε σκληρούς δίσκους έχει οδηγήσει σε σημαντική αύξηση της πληροφοριακής αποθηκευτικής τους ικανότητας.[25] `Αλλες σπιντρονικές ιδιότητες χρησιμεύουν στις M-RAM[25][26], που αναμένεται να επιδράσουν σύντομα στην τεχνολογία των υπολογιστών και των τηλεφώνων.

Ο Α. Φερ συνεισέφερε πολλά στην ανάπτυξη της σπιντρονικής και, μετά το Βραβείο Νόμπελ, εξερευνά προς την κατεύθυνση της εκμεταλλεύσεως των τοπολογικών σπιντρονικών ιδιοτήτων.[27] Οι πιο πρόσφατες εργασίες του έχουν θέμα τα τοπολογικώς προστατευμένα μαγνητικά σολιτόνια που αποκαλούνται «skyrmions»[28] και τη μετατροπή ανάμεσα στο ρεύμα φορτίου και σπιν από τοπολογικούς μονωτές.[29]

Τιμητικές διακρίσεις Επεξεργασία


Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
  2. ↑ 2,0 2,1 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. fert-albert. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12794087c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. ↑ Agence bibliographique de l'enseignement supérieur: «Système universitaire de documentation» (Γαλλικά) Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. Μονπελιέ. 105996289.
  6. ↑ 6,0 6,1 www.cnrs.fr/fr/personne/albert-fert.
  7. ↑ «ORCID Public Data File 2023». ORCID Public Data File 2023. 27  Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 10  Νοεμβρίου 2023.
  8. ↑ «Albert Fert, commandeur de la Légion d'honneur». 12  Απριλίου 2012.
  9. ↑ «Médaille d’or du CNRS 2003». Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας.
  10. ↑ «The Nobel Prize in Physics 2007». Ίδρυμα Νόμπελ.
  11. ↑ «The Nobel Prize amounts». Ίδρυμα Νόμπελ.
  12. ↑ «Grands Prix de la SFP». Société Française de Physique.
  13. ↑ «Journal officiel de la République française». (Γαλλικά) Journal officiel de la République française. 22  Νοεμβρίου 2015. PREX1525576D. Ανακτήθηκε στις 17  Σεπτεμβρίου 2019. σελ. 21714.
  14. ↑ «Albert Fert». Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης.
  15. ↑ www.aps.org/programs/honors/prizes/mcgroddy.cfm. Ανακτήθηκε στις 18  Φεβρουαρίου 2022.
  16. ↑ PRER2229705D.
  17. ↑ clarivate.com/citation-laureates. Ανακτήθηκε στις 23  Σεπτεμβρίου 2023.
  18. ↑ «The Nobel Prize in Physics 2007». 
  19. ↑ 19,0 19,1 «Prof. Albert Fert | GSE Mainz». www.mainz.uni-mainz.de. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2021. 
  20. ↑ «Albert Fert, un Nobel amoureux de Bergman». LEFIGARO (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2021. 
  21. ↑ «The Nobel Prize in Physics 2007 – Albert Fert – Facts». NobelPrize.org. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2021. 
  22. ↑ Baibich, M.N.; Broto, J.M.; Fert, A.; Van Dau, F. Nguyen; Petroff, F.; Etienne, P.; Creuzet, G.; Friederich, A. και άλλοι. (1988-11-21). «Giant Magnetoresistance of (001)Fe/(001)Cr Magnetic Superlattices». Physical Review Letters 61 (21): 2472-2475. doi:10.1103/PhysRevLett.61.2472. PMID 10039127. Bibcode: 1988PhRvL..61.2472B. http://www.lume.ufrgs.br/bitstream/10183/99075/1/000014840.pdf. 
  23. ↑ Binasch, G.; Grünberg, P.; Saurenbach, F.; Zinn, W. (1989-03-01). «Enhanced magnetoresistance in layered magnetic structures with antiferromagnetic interlayer exchange». Physical Review B 39 (7): 4828-4830. doi:10.1103/PhysRevB.39.4828. PMID 9948867. Bibcode: 1989PhRvB..39.4828B. 
  24. ↑ Handbook of spin transport and magnetism. Tsymbal, E.Y. (Evgeny Y.), Zutic, Igor. Boca Raton, Florida: CRC Press. 2012. ISBN 9781439803776. OCLC 756724063. 
  25. ↑ 25,0 25,1 25,2 Chappert, Claude; Fert, Albert; Dau, Frédéric Nguyen Van (2007). «The emergence of spin electronics in data storage». Nature Materials 6 (11): 813-823. doi:10.1038/nmat2024. ISSN 1476-4660. PMID 17972936. Bibcode: 2007NatMa...6..813C. 
  26. ↑ Åkerman, Johan (2005-04-22). «Toward a Universal Memory». Science 308 (5721): 508-510. doi:10.1126/science.1110549. ISSN 0036-8075. PMID 15845842. 
  27. ↑ Soumyanarayanan, Anjan; Reyren, Nicolas; Fert, Albert; Panagopoulos, Christos (2016-11-23). «Emergent phenomena induced by spin–orbit coupling at surfaces and interfaces». Nature 539 (7630): 509-517. doi:10.1038/nature19820. ISSN 1476-4687. PMID 27882972. Bibcode: 2016arXiv161109521S. 
  28. ↑ Fert, Albert; Reyren, Nicolas; Cros, Vincent (2017). «Magnetic skyrmions: advances in physics and potential applications». Nature Reviews Materials 2 (7): 17031. doi:10.1038/natrevmats.2017.31. ISSN 2058-8437. Bibcode: 2017NatRM...217031F. 
  29. ↑ Rojas-Sánchez, J.-C.; Oyarzún, S.; Fu, Y.; Marty, A.; Vergnaud, C.; Gambarelli, S.; Vila, L.; Jamet, M. και άλλοι. (2016-03-01). «Spin to Charge Conversion at Room Temperature by Spin Pumping into a New Type of Topological Insulator: α-Sn Films». Physical Review Letters 116 (9): 096602. doi:10.1103/PhysRevLett.116.096602. PMID 26991190. Bibcode: 2016PhRvL.116i6602R. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αλμπέρ_Φερ&oldid=9731939"