Ριχάρδος Ρέτι

σκακιστής και συγγραφέας

Ο Ριχάρδος Ρέτι (Richard Réti, 28 Μαΐου 1889, Πεζινόκ – 6 Ιουνίου 1929, Πράγα)[13] ήταν Αυστρο-Ούγγρος, αργότερα Τσεχοσλοβάκος συγγραφέας και γκρανμαίτρ στο σκάκι, γνωστός για τη σύνθεση σκακιστικών σπουδών φινάλε.

Ριχάρδος Ρέτι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Richard Réti (Τσεχικά)
Γέννηση28  Μαΐου 1889[1][2][3]
Pezinok[4]
Θάνατος6  Ιουνίου 1929[1][2][3]
Πράγα[5][6]
Αιτία θανάτουΟστρακιά[7]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια[7]
Τόπος ταφήςOld Jewish Cemetery[8]
Χώρα πολιτογράφησηςΤσεχοσλοβακία
Κισλεϊθανία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΤσεχικά[9]
Γερμανικά[10]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Βιέννης (1907–1912)[11]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασκακιστής
σκακιστικός συνθέτης
συγγραφέας[12]
θεωρητικός στο σκάκι
Αξιοσημείωτο έργοRéti endgame study
Οικογένεια
ΑδέλφιαΡούντολφ Ρέτι
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Ο Ρέτι γεννήθηκε στην πόλη Μπαζέν (αργότερα Πεζινόκ, που την εποχή εκείνη ήταν στην ουγγρική πλευρά της Αυστροουγγαρίας), όπου ο πατέρας του, Δρ. Σαμουήλ Ρέτι,[14] εργαζόταν ως γιατρός στην υπηρεσία του Αυστριακού στρατού. Ο μεγαλύτερος αδελφός του, Ροδόλφος, υπήρξε γνωστός πιανίστας, συνθέτης και θεωρητικός της μουσικής.[13]

Ο Ρέτι πήγε στην Βιέννη για να σπουδάσει μαθηματικός στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης.[15] Δεν άργησε όμως να επιδοθεί στο σκάκι και τη συγγραφή σκακιστικών βιβλίων, τα οποία μελετούνται μέχρι σήμερα. Πέθανε από οστρακιά στις 6 Ιουνίου 1929 στη Πράγα. Η τέφρα του τάφηκε στον ίδιο τάφο με τον πατέρα του, στο εβραϊκό τμήμα του νεκροταφείου Zentralfriedhof της Βιέννης (τμήμα Τ1, ομάδα 51, σειρά 5, τάφος 34).[14]

Σκακιστική καριέρα Επεξεργασία

Υπήρξε ένας από τους κορυφαίους σκακιστές στον κόσμο κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1910 και του 1920, που ξεκίνησε την καριέρα του ως συνδυαστικός κλασικός παίκτης, ευνοώντας ανοίγματα, όπως το Γκαμπί του βασιλιά (1.ε4 ε5 2.ζ4). Ωστόσο, μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το στυλ παιχνιδιού του άλλαξε και έγινε ένας από τους κύριους υποστηρικτές του υπερμοντερνισμού, μαζί με τον Άρον Νίμζοβιτς και άλλους.

Έκανε τις πρώτες μεγάλες του επιτυχίες κατά την περίοδο 1918 έως 1921, σε τουρνουά στο Κόζιτσε το 1918, στο Ρότερνταμ το 1919, στο Άμστερνταμ το 1920, στη Βιέννη το 1920 και στην Γκέτεμποργκ το 1921.[15]

Το Άνοιγμα Ρέτι (1.Ιζ3 δ5 2.γ4) πήρε το όνομά του. Ο Ρέτι χρησιμοποιώντας το άνοιγμα αυτό, νίκησε σε τουρνουά σκακιού τον παγκόσμιο πρωταθλητή Χοσέ Ραούλ Καπαμπλάνκα στην Νέα Υόρκη το 1924, ήταν η μοναδική νίκη για τον Ρέτι, αλλά η πρώτη ήττα του Καπαμπλάνκα μετά από οκτώ χρόνια και η πρώτη του αφού έγινε Παγκόσμιος Πρωταθλητής.

Το 1925 έκανε παγκόσμιο ρεκόρ στο τυφλό σκάκι παίζοντας 29 παιχνίδια ταυτόχρονα, όταν κέρδισε τα 21, έφερε έξι ισοπαλίες και έχασε μόνο δύο.

Συγγραφική καριέρα Επεξεργασία

Με εξαίρεση το βιβλίο του Νίμζοβιτς Το σύστημά μου, ο Ρέτι θεωρείται ως ο συγγραφέας που έχει συνεισφέρει περισσότερο από όλους στο κίνημα του υπερμοντερνισμού. Τα κείμενά του έχουν γίνει κλασικά έργα της σκακιστικής λογοτεχνίας και τα βιβλία του Modern Ideas in Chess (1923) και Masters of the Chess Board (1933) μελετούνται ακόμα.

Εκδόσεις Επεξεργασία

  • Ρέτι, Ριχάρδος (1999) [1923]. Μοντέρνες ιδέες στο σκάκι [Modern Ideas in Chess]. Μτφρ. Κακκαδέλης Στράτος. Αθήνα: Κέδρος. ISBN 960-04-1507-2. 
  • Ρέτι, Ριχάρδος (1977) [1933]. Masters Of The Chess Board. Dover Publications. ISBN 978-0-486-23384-0.  (Αγγλικά)
  • Ρέτι, Ριχάρδος· Golombik, H. (1974). Reti's Best Games of Chess. Dover Publications. ISBN 978-0-486-21636-2.  (Αγγλικά)

Σπουδές φινάλε Επεξεργασία

Ριχάρδος Ρέτι, 1921
αβγδεζηθ
88
77
66
55
44
33
22
11
αβγδεζηθ
Παίζουν τα λευκά και φέρνουν ισοπαλία

Ο Ρέτι υπήρξε επίσης αξιοσημείωτος συνθέτης σπουδών φινάλε. Συνέθεσε μια από τις διασημότερες σκακιστικές σπουδές (η οποία φαίνεται στο διάγραμμα δίπλα), που δημοσιεύτηκε στις 4 Δεκεμβρίου 1921 στην εφημερίδα Ostrauer Morgen Zeitung της Οστράβας. Κοιτάζοντας τη σπουδή, φαίνεται αδύνατο για τον λευκό βασιλιά να πιάσει το προηγμένο μαύρο πιόνι, ενώ ο μαύρος βασιλιάς μπορεί με ευκολία να σταματήσει το λευκό πιόνι. Η ιδέα της λύσης είναι να μετακινηθεί ο λευκός βασιλιάς σε τέτοιο σημείο ώστε να μπορεί να προχωρήσει ταυτόχρονα προς τα δύο πιόνια, χρησιμοποιώντας συγκεκριμένες ιδιότητες της γεωμετρίας σκακιού.

1. Ρη7! θ4 2. Ρζ6 Ρβ6

αν 2...θ3 3.Ρε7 και ο λευκός βασιλιάς μπορεί να υποστηρίξει το λευκό πιόνι

3. Ρε5!!

και τώρα ο λευκός βασιλιάς έχει χρόνο να φτάσει το λευκό πιόνι ή να πιάνει το μαύρο

3... θ3 4. Ρδ6

και ισοπαλία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12634611c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Richard-Reti. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 13  Δεκεμβρίου 2014.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  6. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jk01102375. Ανακτήθηκε στις 23  Νοεμβρίου 2019.
  7. 7,0 7,1 de.chessbase.com/post/richard-reti-zum-130sten-geburtstag-schach-statt-mathe. Ανακτήθηκε στις 12  Φεβρουαρίου 2022.
  8. 8,0 8,1 (Αγγλικά) BillionGraves. 42998933.
  9. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12634611c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  10. d-nb.info/575800488.
  11. www.biographien.ac.at/oebl/oebl_R/Reti_Richard_1889_1929.xml. Ανακτήθηκε στις 12  Φεβρουαρίου 2022.
  12. Ανακτήθηκε στις 17  Ιουνίου 2019.
  13. 13,0 13,1 Winter, Edward (2003). A Chess Omnibus. Russell Enterprises. ISBN 1-888690-17-8. 
  14. 14,0 14,1 JewishGen Online Worldwide Burial Registry - Austria
  15. 15,0 15,1 Réti, Richard· Golombik, H. (1974). Reti's Best Games of Chess: Memoir of Reti. Dover Publications. ISBN 978-0-486-21636-2. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία