Ελίζαμπεθ Ρόμπος Άινσταϊν
Η Ελίζαμπεθ Ρόμπος Αϊνστάιν (ουγγρικά: Elizabeth Roboz Einstein, 1904 - 1995) ήταν Ουγγαρέζα βιοχημικός και νευροεπιστήμανος, γνωστή για τον χαρακτηρισμό και τον καθορισμό της βασικής πρωτεΐνης της μυελίνης, ερευνώντας παράλληλα τον ρόλο της στη νευροεκφυλιστική νόσο της σκλήρυνσης κατά πλάκας, συνεισφέροντας σημαντικά στο πεδίο της νευροχημίας.[1] Γεννήθηκε στο Σασαβάρος, της Τρανσυλβανίας, της Ουγγαρίας (σήμερα μέρος της Ρουμανίας).[2] Ο πατέρας της ήταν δάσκαλος στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και ραβίνος, ο οποίος πέθανε το 1914. Τότε η μητέρα της, μαζί με τα άλλα πέντε αδέλφια της, μετακόμισαν στην πόλη Νιρεκάζα της Ουγγαρίας.[2]
Ελίζαμπεθ Ρόμπος Άινσταϊν | |
---|---|
Γέννηση | 11 Απριλίου 1904 Orăștie |
Θάνατος | 9 Ιανουαρίου 1995 Μπέρκλι |
Υπηκοότητα | Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής |
Σπουδές | Πανεπιστήμιο της Βιέννης |
Σύζυγος | Χανς Άλμπερτ Αϊνστάιν |
Επιστημονική σταδιοδρομία | |
Ερευνητικός τομέας | neurochemistry |
Ιδιότητα | χημικός |
Ακαδημαϊκός τίτλος | καθηγητής πανεπιστημίου |
δεδομένα ( ) |
Κατά τα σχολικά της χρόνια υπήρξε άριστη μαθήτρια, κι ενώ θα μπορούσε να εισηχθεί στο Πανεπιστήμιο της Βουδαπέστης, λόγω εβραϊκής καταγωγής δεν κατάφερε, λόγω σχετικού περιορισμού που είχε παρθεί από την ουγγρική κυβέρνηση.[2] Τότε εκείνη φοβούμενη ότι δεν θα μπορέσει να σπουδάσει σε πανεπιστήμιο πήγε στην Αυστρία και γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης.[2] Έτσι, το 1928, έλαβε το Ph.D της στην οργανική χημεία.[3] Γυρίζοντας στην Ουγγαρία, το πτυχίο της δεν αναγνωριζόταν και αναγκάστηκε να δώσει εξετάσεις εκ νέου.[2] Το 1940, κι ενώ ο αντισημιτισμός βρισκόταν σε έξαρση στην Ουγγαρία, μετανάστευσε στην Αμερική, με μία βίζα ειδικού στη γεωργία. Η οικογένεια της δεν κατάφερε να φύγει, με τη μητέρα της να πεθαίνει κατά τη διάρκεια του πολέμου, ενώ 3 αδέλφια της δολοφονήθηκαν από Ούγγρους ναζί, και όσοι επέζησαν μετανάστευσαν κι αυτοί στην Αμερική στην αδελφή τους.[2]
Η επιστημονική της έρευνα ξεκίνησε στα φυτά, ενώ όσο ήταν σπουδάστρια ασχολήθηκε με τη βιοχημεία, στα εργαστήρια του Ζέλινερ στη Βιέννη. Τόσο κατά την παραμονή της στην Ουγγαρία όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες, η Αϊνστάιν έφτιαξε δικό της εργαστήριο φυτικής διατροφής.[2] Μετά από αυτήν την απασχόλησή της ακολούθησε τον δρόμο του ακαδημαϊκού, με την καριέρα της να εξαπλώνεται σε πολλές δεκαετίες και πολλά ινστιτούτα. Το πρώτο ήταν το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνια, όπου μελέτησε την aloe vera. Κατόπιν, εντάχθηκε στο Πανεπιστήμιο του Στάνφροντ και στο Πανεπιστήμιο του Ουαϊόμινγκ, μεταξύ άλλων. Το 1959, παντρεύτηκε τον Χανς Άλμπερτ Αϊνστάιν, ο οποίος ήταν γιος του Άλμπερτ Αϊνστάιν.[4] Το 1973, ο άνδρας της πεθαίνει, χωρίς να αποκτήσει εκείνη ποτέ δικά της παιδιά. Εκτός από την επιστήμη της της άρεσε η μαγειρική, τα ταξίδια και η μουσική.[2] Απεβίωσε σε ηλικία 91 ετών στην Καλιφόρνια.[5]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Wolfson, Adele J. (March 2006). «One hundred years of American Women in biochemistry» (στα αγγλικά). Biochemistry and Molecular Biology Education 34 (2): 75–77. doi: . ISSN 1470-8175. PMID 21638642.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Ogilvie, Marilyn Bailey· Harvey, Joy Dorothy, επιμ. (2000). The biographical dictionary of women in science : pioneering lives from ancient times to the mid-20th century. New York: Routledge. ISBN 978-0203801451. OCLC 606390201.
- ↑ «Hartford grant». UCSF News. April 4, 1967. https://books.google.com/books?id=yPQ2AQAAMAAJ&pg=PT392&lpg=PT392&dq=%22elizabeth+roboz+einstein%22+%2B+myelin&source=bl&ots=-0rIlEEB81&sig=89FHWEcanujzzbU0CgfIif8H-kE&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjH6Inz0_TdAhWsVN8KHXPOCrE4ChDoATAPegQIARAB#v=onepage&q=%22elizabeth%20roboz%20einstein%22%20%2B%20myelin&f=false. Ανακτήθηκε στις October 13, 2018.
- ↑ W., Gamalath, K. A. I. L. (2012). EINSTEIN : His Life and Works. New Delhi: Alpha Science International. ISBN 9781783322510. OCLC 1021805833.
- ↑ Timiras, Paola S. (July 1995). «Elizabeth Roboz Einstein, (1904?1995)» (στα αγγλικά). Neurochemical Research 20 (7): 885. doi: . ISSN 0364-3190.