Για το έργο του Νίκου Καζαντζάκη «Ελευτερία ή Θάνατος», δείτε: Ο καπετάν Μιχάλης.

Ελευθερία ή θάνατος είναι εθνικό σύνθημα της Ελλάδας, ενώ αναφέρεται ορισμένες φορές και ως το σύνθημα της Κύπρου,[1] παρόλο που το κυπριακό σύνταγμα δεν καθορίζει κάτι σχετικό.[εκκρεμεί παραπομπή] Διαδόθηκε ευρύτερα στον ελλαδικό χώρο κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης του ’21 (1821-1829), οπότε χρησιμοποιήθηκε ως πολεμική ιαχή και αναγραφόταν σε πολεμικές σημαίες του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας.[2][3][4] ενώ αναφέρεται η χρήση του συνθήματος και κατά την Κρητική Επανάσταση του 1866-1899.[5] Η χρήση του συνθήματος γίνεται και μεταγενέστερα, κατά τον αγώνα για την απελευθέρωση της Κύπρου από την βρετανική κυριαρχία.[6] Η επίσημη όμως χρήση του στο Ελληνικό Κράτος ως εθνικού συνθήματος έγινε αρκετά αργότερα.[πότε;] Το σύνθημα συνδέεται σήμερα με την λαϊκή δοξασία ότι οι εννέα συλλαβές του, συνδέονται με τον αριθμό των λωρίδων που υπάρχουν στην ελληνική σημαία, με την λέξη «ε-λευ-θε-ρί-α» να συμπληρώνει τις πέντε γαλάζιες και τις λέξεις «ή θά-να-τος» να συμπληρώνουν τις τέσσερις λευκές λωρίδες.[7][8]

Η σημαία της Ελλάδας.

Το σύνθημα συμβόλιζε, και εξακολουθεί να συμβολίζει, την αποφασιστικότητα των Ελλήνων για τον συνεχή αγώνα ενάντια στη τυραννία και στη καταπίεση, αψηφώντας τον θάνατο. Το ίδιο εθνικό σύνθημα έχουν σήμερα, η Ουρουγουάη (ισπανικά: Libertad o muerte‎‎, προφορά: λιμπερτάδ ο μουέρτε) και η Βόρεια Μακεδονία (σλαβομακεδονικά: Слобода или смрт‎‎, προφορά: σλόμποντα ίλι σμρτ).

Το σύνθημα ελευθερία η θάνατος στην πραγματικότητα εμφανίστηκε πολύ παλιότερα από την Ελληνική Επανάσταση του '21. Το 73 π.Χ. χρησιμοποιήθηκε από τον Σπάρτακο κατά την επανάσταση των μονομάχων που ηγήθηκε ο ίδιος.

Φωτογραφίες

Επεξεργασία

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. (Γαλλικά) Ian Grocholski (2007). Floreat Europa in diversitate. Edilivre. σελ. 25. ISBN 2917135786. 
  2. (Αγγλικά) «Greek Independence Day». www.britannica.com. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2009. The Greek revolt was precipitated on March 25, 1821, when Bishop Germanos of Patras raised the flag of revolution over the Monastery of Agia Lavra in the Peloponnese. The cry “Freedom or Death” became the motto of the revolution. The Greeks experienced early successes on the battlefield, including the capture of Athens in June 1822, but infighting ensued. 
  3. (Αγγλικά) Michael Newton (2010). The path to tyranny: A history of free society's descent into tyranny. Michael Newton. σελ. 42. ISBN 0982604017. 
  4. Σωτήρης Χιωτάκης (25 Μαρτίου 2012). “Ελευθερία ή θάνατος” είπαν Εκείνοι!. Πρώτο Θέμα. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-04-27. https://web.archive.org/web/20120427145100/http://www.protothema.gr/blogs/blogger/post/?aid=185556. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2013. 
  5. (Αγγλικά) Christopher Hitchens (1997). Hostage to History: Cyprus from the Ottomans to Kissinger. Verso. σελίδες 151–152. ISBN 1859841899. 
  6. (Αγγλικά) Athene: The American Magazine of Hellenic Thought. 20 έως 22. Athene Enterprises. 1959. http://books.google.ca/books?id=F6dXAAAAMAAJ&q=%22freedom+or+death%22+cyprus&dq=%22freedom+or+death%22+cyprus&hl=fr&sa=X&ei=FA8OUeHoE8K-yQHikYCIAg&ved=0CFUQ6AEwBw. «Freedom or Death made its appearance at an especially appropriate time in view of the struggle of Greek nationalists on the then British-held island of Cyprus.». 
  7. (Αγγλικά) Hinde, Robert A.· Watson, Helen (1995). War: A Cruel Necessity?: the Bases of Institutionalized Violence. I.B. Tauris. σελ. 55. ISBN 1-85043-824-2. 
  8. (Αγγλικά) Smith, Whitney (2001). Flag Lore of All Nations. Milbrook Press. σελ. 40. ISBN 0-7613-1753-8.