Ελλέβορος ο κυκλόφυλλος

Οι ελλέβοροι είναι φυτά ποώδη με ρίζωμα πολυετές, που ζουν στα ορεινά. Ανήκουν στην ίδια οικογένεια με τις ανεμώνες και τις νεραγκούλες.

Ελλέβορος ο κυκλόφυλλος
Σκάρφη
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Φυτά (Plantae) Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα Ομοταξία: Δικοτυλήδονα Τάξη: Ranunculales Οικογένεια: Ρανουγκουλίδες (Βατράχια, Ρανουγκουλίδες) Γένος: Ελλέβορος Είδος: H. cyclophyllus Boiss

Από τα ένδεκα είδη ελλέβορου που υπάρχουν σε όλη την Ευρώπη, στην Ελλάδα φυτρώνει μόνο ο Ελλέβορος ο κυκλόφυλλος (Helleborus cyclophyllus). Τον βρίσκουμε στα ξέφωτα των ορεινών δασών, τα άνθη του έχουν χρώμα ανοιχτό κιτρινοπράσινο και εμφανίζονται νωρίς την άνοιξη, μετά το λιώσιμο των χιονιών. Είναι κοινά γνωστός ως Σκάρφι, Κάρπη, Καρπί κ.ά.

Περιγραφή

Πολυετές φυτό με βαθύ ρίζωμα. Έχει φύλλα παλαμοειδή, σύνθετα , πριονωτά στις άκρες. Τα άνθη εκφύονται από τις μασχάλες αυτών και έχουν χρώμα πράσινο.

Ξεχωρίζουν από τα εξής χαρακτηριστικά: Στη βάση τους φυτρώνουν ένα ή περισσότερα μεγάλα φύλλα με μακρύ μίσχο. Τα φύλλα αυτά χωρίζονται σε πολλά επιμήκη φυλλάρια, με παλαμοειδή διάταξη. Ο βλαστός βγάζει πολύ μικρά φυλλαράκια ή βράκτια.

Οι Ελλέβοροι είναι φυτά δηλητηριώδη. Ωστόσο, όπως όλα τα δηλητήρια, χρησιμοποιούνταν από τους πρακτικούς γιατρούς και για φαρμακευτικούς σκοπούς. Παλιά χρησιμοποιούνταν για τη θεραπεία διαφόρων ασθενειών των ζώων όμως όσον αναφορά τις ανθρώπινες ασθένειες, δεν είναι ξεκάθαρο πού ακριβώς ωφελούσε το φυτό αυτό. Στον Πρεσβευτικό, ψευδεπίγραφο του Ιπποκράτη, αναφέρεται πως το φυτό χρησιμοποίησε ο Ασκληπιάδης ιατρός Νέβρος ρίχνοντας το στις πηγές των Κρισσαίων, προκειμένου να τους αποδυναμώσει και να βοηθήσει τη νίκη των Αμφικτυόνων (Πρεσβευτικός 409-415).