Βικιπαίδεια

Ελληνορθόδοξο Ορφανοτροφείο της Πριγκήπου

Το Ελληνορθόδοξο Ορφανοτροφείο της Πριγκήπου (τουρκικά: Prinkipo Rum Yetimhanesi, επίσης γνωστό ως Prinkipo Palace ή Büyükada Greek Orphanage) είναι ιστορικό ξύλινο κτίριο 20. 000 τετραγωνικών μέτρων στην Πρίγκηπο, ένα από τα εννέα Πριγκηπόννησα στα ανοικτά της Κωνσταντινούπολης, στην Τουρκία, στη θάλασσα του Μαρμαρά. Θεωρείται το μεγαλύτερο ξύλινο κτίριο στην Ευρώπη και το δεύτερο μεγαλύτερο στον κόσμο.[1][2] Χρησίμευσε ως ορφανοτροφείο από το 1903 έως το 1964.[3]

Ελληνορθόδοξο Ορφανοτροφείο της Πριγκήπου
Χάρτης
Είδοςαρχιτεκτονική κατασκευή, ορφανοτροφείο και ιστορική τοποθεσία
Γεωγραφικές συντεταγμένες40°51′39″N 29°7′24″E
Διοικητική υπαγωγήΠρίγκηπος
ΧώραΤουρκία
ΑρχιτέκτοναςAlexander Vallaury
Commons page Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Ιστορία Επεξεργασία

Σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε το 1898 από τον Γαλλο-οθωμανό αρχιτέκτονα Αλεξάντερ Βαλόρι ως πολυτελές ξενοδοχείο και καζίνο, με την ονομασία Prinkipo Palace, για την Compagnie Internationale des Wagons-Lits, την ευρωπαϊκή εταιρεία επιβατικών τρένων που διαχειριζόταν το Οριάν Εξπρές. Ωστόσο, πουλήθηκε το 1903, όταν ο σουλτάνος Αμπντούλ Χαμίτ Β΄ δεν εξέδωσε άδεια για τη λειτουργία του, και στη συνέχεια αγοράστηκε από τη σύζυγο ενός επιφανούς Έλληνα τραπεζίτη, την Ελένη Ζαρίφη, η οποία το δώρισε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης, το οποίο το λειτούργησε ως ορφανοτροφείο. Στις 21 Απριλίου 1964, κατά τη διάρκεια της αυξημένης έντασης του Κυπριακού ζητήματος και των διώξεων κατά του τοπικού ελληνικού πληθυσμού από τις κρατικές αρχές, το ορφανοτροφείο έκλεισε βίαια από τη Γενική Διεύθυνση Ιδρυμάτων (Vakif Genel Mudurlugu).[4][5][6] Το 1997, το ακίνητο κατασχέθηκε από το τουρκικό κράτος. Κατά τη διάρκεια της ιστορίας του, το ορφανοτροφείο έχει καλύψει τις ανάγκες 5. 800 ορφανών παιδιών.[7]

Κτίριο Επεξεργασία

Το κτίριο θεωρείται το μεγαλύτερο ξύλινο κτίριο στην Ευρώπη και το δεύτερο μεγαλύτερο στον κόσμο (ο βουδιστικός ναός Tōdai-ji είναι ο μεγαλύτερος). Το ορφανοτροφείο αποτελείται από 206 δωμάτια, κουζίνα, βιβλιοθήκη, δημοτικό σχολείο και εργαστήρια επαγγελματικής κατάρτισης.[8] Βρίσκεται στην κορυφή του Isa Tepesi, ενός βουνού ύψους 206 μέτρων στο νησί Πρίγκηπος.[9]

Φθορά και επισκευή Επεξεργασία

Από το κλείσιμό του πριν από μισό αιώνα, το παραμελημένο κτίριο έχει περιέλθει σε κατάσταση σοβαρής ερείπωσης.[10] Το κτίριο υπέστη σοβαρές ζημιές από πυρκαγιά το 1980.[11] Ο χώρος συμπεριλήφθηκε στο Παγκόσμιο Παρατηρητήριο Μνημείων του 2012 και επί του παρόντος έχει χαρακτηριστεί ως "Απαιτούμενο προς διάσωση" από την UNESCO.[12]

Το 2012, οι τουρκικές αρχές επέστρεψαν το ορφανοτροφείο στην ελληνική κοινότητα, η οποία παραπονέθηκε ότι: "Το κράτος δεν μας επέστρεψε το κτίριο στην ίδια κατάσταση στην οποία ήταν όταν το κατέλαβαν. Οι πιο πρόσφατες μελέτες αποκάλυψαν πέραν πάσης αμφιβολίας ότι θα απαιτηθούν εκατομμύρια ευρώ για την αποκατάσταση του ορφανοτροφείου. Δεν είναι δυνατόν ο ελληνικός πληθυσμός των 2000 ατόμων να ανταποκριθεί σε αυτό το ποσοστό". Σύμφωνα με δημοσιεύματα 65 εκατομμύρια ευρώ θα χρειαστούν για να σταθεί ξανά στα πόδια του το ορφανοτροφείο.[13]

Το 2018, η Europa Nostra και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων συμπεριέλαβαν το Ορφανοτροφείο μεταξύ 12 πολιτιστικών κληρονομιών, οι οποίες προτάθηκαν για τον κατάλογο των επτά πιο απειλούμενων πολιτιστικών κληρονομιών.[14][15] Την ίδια χρονιά, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος Α΄ ζήτησε από την τουρκική κυβέρνηση βοήθεια για την προστασία του κτιρίου.[16] Ωστόσο, η έκκληση ήρθε σε μια περίοδο νέων εντάσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για μια σειρά θεμάτων, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας της βυζαντινής και ελληνικής κληρονομιάς στην Κωνσταντινούπολη.[17]

Νομική διαμάχη Επεξεργασία

Η ελληνική κοινότητα της Τουρκίας ισχυρίστηκε ότι το Ορφανοτροφείο ανήκε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο βάσει οθωμανικών διαταγμάτων που παραχωρούσαν τίτλο ιδιοκτησίας στο Πατριαρχείο, το οποίο στη συνέχεια μετατράπηκε υπό την τουρκική δημοκρατία. Από την άλλη πλευρά, η τουρκική κυβέρνηση πίστευε ότι το ακίνητο δεν ανήκει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Το 2003, το Πατριαρχείο είχε υποβάλει όλα τα απαιτούμενα έγγραφα που αποδείκνυαν την ιδιοκτησία του στο Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο της Τουρκίας. Το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο απέρριψε τους ισχυρισμούς και υποστήριξε ότι το ίδρυμα έχει χάσει τη λειτουργία του ως ορφανοτροφείο και έχει μετατραπεί σε κατασχεμένο περιουσιακό στοιχείο (τουρκικά: mazbut vakıf).[18] Η θέση αυτή είναι σύμφωνη με την τουρκική νομοθεσία, η οποία τελικά υποστηρίζει ότι εάν ένα ίδρυμα δεν έχει χρησιμοποιηθεί για περισσότερα από 10 χρόνια, η Διεύθυνση του Συμβουλίου Ιδρυμάτων έχει το δικαίωμα να κατασχέσει την περιουσία.[19] Το 2004, η Ευρωπαϊκή Ένωση έθεσε το θέμα στην έκθεση προόδου της Τουρκίας προς την ένταξη.[20]

Το 2005, το Ελληνικό Πατριαρχείο προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την ανάκτηση του κτιρίου.[21] Το 2008, το δικαστήριο εξέδωσε ομόφωνη απόφαση με την οποία καταδικάστηκε η κατάσχεση.[22] Το 2010, μια άλλη δικαστική απόφαση διέταξε την Τουρκία να το επιστρέψει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο εντός τριών μηνών και να καταβάλει αποζημίωση 26. 000 ευρώ. Το 2012, οι τουρκικές αρχές επέστρεψαν το κτίριο στην ελληνική κοινότητα.[23] Ο νομικός τίτλος βρίσκεται σήμερα στα χέρια του Οικουμενικού Πατριαρχείου, το οποίο σχεδιάζει να μετατρέψει το κτίριο σε παγκόσμιο περιβαλλοντικό κέντρο, σύμφωνα με τον σημερινό Ελληνορθόδοξο Πατριάρχη,Βαρθολομαίο Α΄ .[24]

Φωτογραφίες Επεξεργασία

  •  
    Το ορφανοτροφείο σήμερα

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ «The Greek Orphanage in Prinkipo: A case against Turkey in Europe». Hurriyet. 2007-11-26. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-06-26. https://web.archive.org/web/20150626113147/http://www.hurriyetdailynews.com/default.aspx?pageid=438&n=the-greek-orphanage-in-prinkipo-a-case-against-turkey-in-europe-2007-11-26. Ανακτήθηκε στις 11 January 2013. 
  2. ↑ «European Court Tells Turkey to Return Confiscated Greek Orphanage to Patriarchate». Asbarez. June 15, 2010. http://asbarez.com/82135/european-court-tells-turkey-to-return-confiscated-greek-orphanage-to-patriarchate/. 
  3. ↑ RUM ORPHANAGE | World Monuments Fund
  4. ↑ «Prinkipo Orphanage». Institute of Strategical Thinking. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2013. [νεκρός σύνδεσμος]
  5. ↑ Tsitounas, Costas (5.12.2010). «Το καμάρι του Γένους επιστρέφει στο σπίτι του» (στα Greek). Espresso. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 February 2013. https://archive.today/20130217191056/http://www.espressonews.gr/default.asp?pid=79&catid=1&artID=1298659. Ανακτήθηκε στις 11 January 2013. 
  6. ↑ Greek Orthodox orphanage, Europe’s largest wooden building, awaits salvation off Istanbul
  7. ↑ «Prinkipo Orphanage». Institute of Strategical Thinking. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2013. [νεκρός σύνδεσμος]
  8. ↑ «Prinkipo Orphanage». Institute of Strategical Thinking. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2013. [νεκρός σύνδεσμος]
  9. ↑ Pictures: 12 World Monuments at Risk
  10. ↑ «European Court Tells Turkey to Return Confiscated Greek Orphanage to Patriarchate». Asbarez. June 15, 2010. http://asbarez.com/82135/european-court-tells-turkey-to-return-confiscated-greek-orphanage-to-patriarchate/. 
  11. ↑ GHN Sites Αρχειοθετήθηκε 2013-09-28 στο Wayback Machine.
  12. ↑ Population decline leaves Rums with Pyrrhic Victory
  13. ↑ Büyükada Greek Orthodox Orphanage on most endangered shortlist
  14. ↑ Greek Orthodox orphanage, Europe’s largest wooden building, awaits salvation off Istanbul
  15. ↑ Greek Orthodox orphanage, Europe’s largest wooden building, awaits salvation off Istanbul
  16. ↑ Greek Orthodox orphanage, Europe’s largest wooden building, awaits salvation off Istanbul
  17. ↑ «The Greek Orphanage in Prinkipo: A case against Turkey in Europe». Hurriyet. 2007-11-26. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-06-26. https://web.archive.org/web/20150626113147/http://www.hurriyetdailynews.com/default.aspx?pageid=438&n=the-greek-orphanage-in-prinkipo-a-case-against-turkey-in-europe-2007-11-26. Ανακτήθηκε στις 11 January 2013. 
  18. ↑ «The Greek Orphanage in Prinkipo: A case against Turkey in Europe». Hurriyet. 2007-11-26. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-06-26. https://web.archive.org/web/20150626113147/http://www.hurriyetdailynews.com/default.aspx?pageid=438&n=the-greek-orphanage-in-prinkipo-a-case-against-turkey-in-europe-2007-11-26. Ανακτήθηκε στις 11 January 2013. 
  19. ↑ «2004 Regular Report on Turkey's progress towards accession» (PDF). Brussels: European Union. 6 Οκτωβρίου 2004. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2013. 
  20. ↑ Orthodox Patriarchate in Turkey Wins One Battle, Still Faces Struggle for Survival
  21. ↑ Orthodox Patriarchate in Turkey Wins One Battle, Still Faces Struggle for Survival
  22. ↑ Population decline leaves Rums with Pyrrhic Victory
  23. ↑ Koc, Ilyas (9 April 2012). «Greek orphanage to serve as foundation for environment». Zaman (Ankara). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 April 2012. https://web.archive.org/web/20120409222646/http://www.todayszaman.com/newsDetail_getNewsById.action?load=detay&newsId=276864&link=276864. Ανακτήθηκε στις 11 January 2013. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ελληνορθόδοξο_Ορφανοτροφείο_της_Πριγκήπου&oldid=10318645"