Εμβατήριο ονομάζουμε ένα συγκεκριμένο είδος μουσικής σε χαρακτηριστικό ρυθμό. Το λατινικό όνομα marcare, σημαίνει σφυριλατικός βηματισμός. Σκοπός του εμβατηρίου είναι ο συντονισμός του βηματισμού πολυάριθμου πλήθους.

Πορεία

Ιστορική εξέλιξη

Επεξεργασία

Τα εμβατήρια έχουν αρχαία παράδοση. Μια από τις αρχαιότερες μορφές του συναντάμε στο αχαίο ελληνικό θέατρο, όπου ο χορός εμφανίζεται στην σκηνή με αργό βηματισμό και με τον ίδιο τρόπο ξαναφεύγει. Δεν συνοδευόταν από μουσικά όργανα, είχαν όμως ρυθμική απαγγελία.

Επίσης ο παιάνας ήταν θρησκευτικό τραγούδι, ύμνος, και μάλιστα ως «ευχαριστήριος ύμνος» που αποτεινόταν προς τον Απόλλωνα μετά από κάποια λύτρωση ή προς τον Ποσειδώνα για διάσωση από σεισμό ή πνιγμό στη θάλασσα. Έτσι σιγά - σιγά ο παιάνας κατέληξε σε είδος αρχαίας λυρικής ποίησης που επικράτησε, είτε από την αρχαία φράση «ίε παί» (= κτύπα νέε), αντίστοιχο με το σύγχρονο παράγγελμα «ρίχτου» ή «πυρ», που ενθάρρυνε η Λητώ το γιο της Απόλλωνα, που μαχόταν τον δράκο Πύθωνα, είτε από την φράση «Ιήιε Παιάν» ή Ιή ή Ιώ Παιάν που επικαλούνταν οι ζητούντες τη βοήθεια του Απόλλωνα, άποψη που κρίνεται επικρατέστερη.

Την εποχή του μεσαίωνα συναντάμε τύμπανα, τρομπέτες και φλογέρες από τον 16ο αιώνα όταν οι φεουδάρχες κάναν την εμφάνισή τους ή την περιοδεία τους στην πόλη ή όταν ξεκινούσαν για την μάχη. Εμβατήρια έχουμε επίσης στις λιτανείες και στις περιφορές των εκκλησιαστικών λαβάρων. Οι Σταυροφόροι χρησιμοποιούσαν επίσης μουσική στις σταυροφορίες.

Ευρωπαϊκή μουσική εμβατηρίων

Επεξεργασία

Στις δυτικές χώρες της Ευρώπης συναντάμε τοπικά χαρακτηριστικές μουσικές μορφές εμβατηρίων.

Εμβατήρια στην Βρετανία

Επεξεργασία

Τα βρετανικά εμβατήρια έχουν χαρακτηριστικό εντυπωσιακό ρυθμό που κυμαίνεται στους περίπου 112-120 χτύπους ανά λεπτό. Παρουσιάζουν πλούσιες μελωδίες αντίστιξης που συχνά απλά συνοδεύουν την κεντρική μελωδία στο ρεφρέν και είναι φανταχτερά επειδή συνδυάζουν απαλά και δυναμικά μουσικά τμήματα μέσα στο ίδιο κομμάτι.

Κείμενο τίτλου

Επεξεργασία

Εμβατήρια της Σκωτίας και της Ιρλανδίας

Επεξεργασία

Στην Σκωτία και την Ιρλανδία τα εμβατήρια μοιάζουν με αυτά της Βρετανίας, παίζονται όμως από ορχήστρες που περιλαμβάνουν και παραδοσιακά όργανα όπως η γκάιντα και βασίζονται σε παραδοσιακές Σκωτσέζικες και Κελτικές μελωδίες. Σημαντικές μουσικές μπάντες που εξακολουθούν την παραδοσιακή μουσική εμβατηρίων είναι οι Irish Guards, οι The Gordon Highlanders, οι Scottish Military Tattoo, οι Flogging Molly, και οι Dropkick Murphys.

Εμβατήρια της Γερμανίας

Επεξεργασία

Τα γερμανικά εμβατήρια έχουν ένα πολύ συγκεκριμένο ρυθμό συνοδευόμενο από τα ηχηρά μπάσα των χάλκινων πνευστών και τον γοερό γδούπο του μεγάλου τυμπάνου. Είναι βασισμένα σε παραδοσιακές μελωδίες σε στύλ πόλκα και παίζονται με πολύ στρατιωτικό στόμφο. Σημαντικοί συνθέτες γερμανικών εμβατηρίων είναι ο Σουπέ, ο Στράους, ο Βάγκνερ, ο Φιρστ, ο Τάικε και ο Πίφκε.

Γαλλικά εμβατήρια

Επεξεργασία

Τα εμβατήρια της Γαλλίας διακρίνονται για τα κρουστά και τα χάλκινα όργανα, ιδιαίτερα τις σάλπιγγες. Τα τύμπανα συνήθως δίνουν έμφαση στον πρώτο χτύπο του πρώτου μέτρου.

Ολλανδικά εμβατήρια

Επεξεργασία

Τα εμβατήρια της Ολλανδίας έχουν χαρακτηριστικά εισαγωγικά, που συνήθως παίζουν τα τρομπόνια, κρουστά και τούμπες. Ακολουθούν τα άλλα χάλκινα με γοερό και εντυπωσιακό στόμφο. Γνωστοί Ολλανδοί συνθέτες είναι ο Willy Schootemeyer, ο Adriaan Maas, ο Johan Wichers και ο Hendrik Karels.

Γνωστά εμβατήρια

Επεξεργασία

Εκκλησιαστικά:

Πένθιμα:

Γαμήλια:

Κλασική μουσική:

Γυμναστικό εμβατήριο:

  • T. Weißmann, M. Sturz: Kyffhäuser-Turnermarsch

Στρατιωτικά εμβατήρια:

Παραπομπές

Επεξεργασία

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία