Επανάσταση στον Γρανίτη
Η Επανάσταση στον Γρανίτη (ουκρανικά: Революція на граніті, Ρεβολιούτσια να χρανίτι) ήταν φοιτητική διαμαρτυρία που έλαβε χώρα στο Κίεβο της Ουκρανίας τον Οκτώβριο του 1990.[1][2] Η Ουκρανία ήταν τότε η Ουκρανική ΣΣΔ, μέρος της Σοβιετικής Ένωσης (από το 1922), μέχρι την διακήρυξη της ανεξαρτησίας της από τη Σοβιετική Ένωση στις 24 Αυγούστου 1991.[3] Η διαμαρτυρία πραγματοποιήθηκε από τις 2 Οκτωβρίου έως τις 17 Οκτωβρίου 1990.[2] Μια από τις απαιτήσεις ήταν η παραίτηση του Προέδρου του Συμβουλίου Υπουργών της Ουκρανικής ΣΣΔ Βιτάλι Μασόλ.[1] Την τελευταία ημέρα των διαδηλώσεων ο Μασόλ αναγκάστηκε να παραιτηθεί και αντικαταστάθηκε από τον Βίτολντ Φόκιν.[4]
Η Επανάσταση στο Γρανίτη θεωρείται ως η πρώτη μεγάλη πολιτική διαμαρτυρία της Ουκρανίας με επίκεντρο τη Μαϊντάν Νεζαλεζνόστι (Πλατεία Ανεξαρτησίας), ενώ μετά ακολουθεί η Πορτοκαλί Επανάσταση του 2004 και το Euromaidan του 2013-14.[5]
Ιστορία Επεξεργασία
Η Ουκρανική Φοιτητική Ένωση ιδρύθηκε τον Αύγουστο του 1989.[1] Αυτή η οργάνωση ήταν πολύ δυσαρεστημένη με τα αποτελέσματα των εκλογών του Μαρτίου του 1990.[6] Σε αυτές τις εκλογές το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ουκρανίας κέρδισε 331 έδρες στο ουκρανικό κοινοβούλιο και το Δημοκρατικό Μπλοκ κέρδισε 111 έδρες.[6] Ο ηγέτης του φοιτητικού κινήματος Ολές Ντόνιι δήλωσε ότι το Δημοκρατικό Μπλοκ θα έπρεπε να έχει κερδίσει την πλειοψηφία.[6] Η Φοιτητική Ένωση στη συνέχεια άρχισε τις προετοιμασίες για μια μεγάλη διαμαρτυρία, η οποία έγινε γνωστή ως Επανάσταση στο Γρανίτη.[1]
Στις 2 Οκτωβρίου 1990, οι φοιτητές ανακοίνωσαν απεργία πείνας και κατέλαβαν την πλατεία Οκτωβριανής Επανάστασης του Κιέβου (σημερινή Μαϊντάν Νεζαλεζνόστι [Πλατεία Ανεξαρτησίας]).[1][2] Αρχικά σκόπευαν να διαδηλώσουν στο πάρκο Μαριίνσκι, αλλά το μέρος αποκλείστηκε από τη Μιλίτσια (Σοβιετική αστυνομία).[1][2] Η μέρα ξεκίνησε με συλλαλητήριο στο οποίο συμμετείχαν 100.000 άνθρωποι και ξεκίνησε από το Λαϊκό Κίνημα της Ουκρανίας, από το Ουκρανικό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα και από άλλες μικρότερες πατριωτικές οργανώσεις.[1]
Οι διαδηλωτές ήθελαν να αποτρέψουν την υπογραφή της νέας Συνθήκης για την Ένωση, ζητούσαν νέες πολυκομματικές κοινοβουλευτικές εκλογές που να λάβουν χώρα πριν ή την άνοιξη του 1991, η στρατιωτική θητεία για τους Ουκρανούς (στις Σοβιετικές Ένοπλες Δυνάμεις) να υπηρετείται μόνο στην Ουκρανική Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία, τις εθνικοποιημένες ιδιοκτησίες του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ουκρανίας και της Κομσομόλ και την παραίτηση του Προέδρου του Συμβουλίου Υπουργών της Ουκρανικής ΣΣΔ Βιτάλι Μασόλ.[1]
Την πρώτη ημέρα της διαμαρτυρίας, συμμετείχαν μόνο μερικές δεκάδες φοιτητές από το Κίεβο, το Λβιβ, το Ντνεπροντζερζίνσκ, το Ιβάνο-Φρανκίβσκ και πολλές άλλες πόλεις. Σε λίγες μέρες είχαν ανέλθει σε μερικές εκατοντάδες και κατέφθαναν περισσότεροι Ουκρανοί για να τους υποστηρίξουν.[7] Οι φοιτητές γέμισαν την πλατεία με σκηνές.[8] Η διαμαρτυρία έλαβε το όνομά της από την εγκατάσταση των σκηνών στον γρανίτη της πλατείας.[8] Κατά την διάρκεια της διαμαρτυρίας, ένας φοιτητής από το Εθνικό Πανεπιστήμιο Όλες Χοντσάρ του Ντνίπρο διακήρυξε τις απαιτήσεις των φοιτητών σε ομιλία του για το κοινοβούλιο της Ουκρανίας.[7]
Στις 17 Οκτωβρίου 1990 ο Μασόλ αναγκάστηκε να παραιτηθεί και αντικαταστάθηκε από τον Βίτολντ Φόκιν.[4] Τα τέσσερα άλλα αιτήματα των φοιτητών δεν ικανοποιήθηκαν αμέσως.[1] Αλλά σύντομα η στρατολόγηση περιορίστηκε στο έδαφος της Ουκρανίας, η νέα προγραμματισμένη Συνθήκη για την Ένωση δεν λήφθηκε υπόψη και οι πολυκομματικές εκλογές ορίστηκαν για το 1994.[9]
Μακροπρόθεσμες επιπτώσεις Επεξεργασία
Διάφοροι οργανωτές της Επανάστασης στον Γρανίτη έγιναν ηγετικές προσωπικότητες στη διοργάνωση της Πορτοκαλί Επανάστασης του 2004.[8]
Η Επανάσταση στον Γρανίτη (που θεωρείται ως η πρώτη μεγάλη πολιτική διαμαρτυρία) επικεντρώνεται στη Μαϊντάν Νεζαλεζνόστι, πριν την Πορτοκαλί Επανάσταση του 2004 και το Euromaidan του 2013-14.[5][8][9][10]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 Το μάθημα της Επανάστασης στις Γρανίτη, Den (4 οκτωβρίου 2016)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 (Ουκρανικά) "Revolution on Granite". Photos of October 1990, Ukrayinska Pravda (accessdate: 11 November 2017)
- ↑ Μια Ιστορία της Ουκρανίας: Η Γη και οι Λαοί Της από τον Paul Robert Magocsi, University of Toronto Press, 2010,
- ↑ 4,0 4,1 How Ukraine Became a Market Economy and Democracy by Anders Åslund, Peterson Institute for International Economics, 2009, (ISBN 978-0881324273)
Eastern Europe and the Commonwealth of Independent States 1999, Routledge, 1998, (ISBN 1857430581) (page 850) - ↑ 5,0 5,1 The Conflict in Ukraine: What Everyone Needs to Know by Serhy Yekelchyk, Oxford University Press, 2015, (ISBN 0190237287) (Chapter 1 "Why Ukraine")
- ↑ 6,0 6,1 6,2 КАЛІНІЧЕНКО В.В., РИБАЛКА І.К. ІСТОРІЯ УКРАЇНИ. ЧАСТИНА ІІІ: 1917-2003 рр. (στα Ukrainian). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαΐου 2008.
- ↑ 7,0 7,1 (Ουκρανικά) Photo-chronology of the student revolution of the 1990s, Ukrayinska Pravda (accessdate: 10 December 2017)
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 The Conflict in Ukraine: What Everyone Needs to Know by Serhy Yekelchyk, Oxford University Press, 2015, (ISBN 0190237279) (page 2)
- ↑ 9,0 9,1 Πού το κλειδί για την πολιτική αλλαγή βρίσκονται στο μετασοβιετικό χώρο; Αρχειοθετήθηκε 2018-09-17 στο Wayback Machine., openDemocracy (23 αυγούστου 2016)
- ↑ Why Ukraine Is So Important, Business Insider (28 January 2014)
The Process of Politicization: How Much Politics Does a Society Need?, Cambridge Scholars Publishing, 2017, (ISBN 1-4438-9628-4) (page 154)