Επαρχία Μαλεβιζίου

Η επαρχία Μαλεβιζίου αποτελεί μία από τις επτά συνολικά επαρχίες του νομού Ηρακλείου. Κατέχει το βορειοδυτικό τμήμα του νομού και συνορεύει στα βόρεια με το Κρητικό Πέλαγος, στα ανατολικά με την επαρχία Τεμένους, στα νότια με τις επαρχίες Καινούργιου και Μονοφατσίου, ενώ στα δυτικά με την επαρχία Μυλοποτάμου στο νομό Ρεθύμνου. Τα εδάφη της επαρχίας είναι κυρίως γήλοφοι, που καλύπτονται από ελαιώνες και αμπελώνες. Παράγει τη μεγαλύτερη ποσότητα κρασιών και σταφίδας, εξ ου και η ονομασία πολύοινος. Ονομαστό είναι το κρασί μαλβαζία ή μαλεβιζιώτικο (malvasia, vin malvoisie). Εκκλησιαστικώς υπάγεται στην Αρχιεπισκοπή της Εκλησίας της Κρήτης. Παλαιότερα, ως το 1821, υπαγόταν στην άλλοτε επισκοπή Κνωσού, η οποία και καταργήθηκε έπειτα από τη σφαγή του Μητροπολίτη από τους Τούρκους.

Ιστορικά στοιχεία

Το όνομα της επαρχίας οφείλεται στο φρούριο Castel Malvisin ή Malvicino, από το οποίο σώζονται ερείπια σε λόφο, επάνω από τον οικισμό Κεραμούτσι. Η θέση λέγεται ακόμα και σήμερα Καστέλι. Σύμφωνα με την ετυμολογία, το φρούριο ήταν κακός γείτονας (ενετ. mal vicino) των επαναστατών. Νεότεροι ερευνητές απέδειξαν ότι η ονομασία οφείλεται στην πολιορκητική μηχανή malvesin, που ήταν σε χρήση κατά το Μεσαίωνα, είδος petriera, η οποία ονομαζόταν από τους Γάλλους και mauvais voisin. Το 1821 η επαρχία μετονομάστηκε επαρχία Κνωσού, ονομασία που δεν επικράτησε.

Βιβλιογραφία

• Το Ηράκλειον και ο Νομός του, εκδ. Νομ. Ηρακλείου.